Met de zomervakantie is ook het leesseizoen begonnen. Zes RD-redacteuren delen boekentips uit de actualiteit.
Geloofwaardige verklaring voor populistische zege
Titel:
Boze burgers en boeren. Autopsie van een tijdperk
Auteur:
Ewald Engelen
Hoe slaagde BBB er als ‘boerenpartij’ in maart 2023 in proteststemmers uit het hele land massaal achter zich te verenigen? Wat hebben die BBB-zege en die van de PVV van november gemeen? Veel, stelt hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen. Zijn analyse: de publieke diensten zijn vermarkt, niet huishoudens, maar aandeelhouders profiteren van de economische groei en over de hoofden van de praktisch geschoolden heen beslissen de theoretisch geschoolden (‘de kletsende klasse’) over de aanpak van maatschappelijke problemen.
Met afgrijzen roept Engelen in herinnering hoe oud-minister van Financiën Kaag tijdens de energiecrisis onverstoorbaar bleef twitteren over inclusie en uitbracht dat „we nu eenmaal moeten beseffen dat we collectief een stukje armer zullen worden”. Zulk „moreel exhibitionistisme” drijft kiezers in de armen van BBB en PVV, stelt Engelen.
Domme kiezers uitsluiten van het kiesrecht? Nee, zegt Engelen, méér democratie is juist de oplossing, in plaats van minder. Hij pleit voor de herinvoering van de brede maatschappelijke dialoog, onder andere over de stikstofcrisis.
De manier waarop hij BBB wegzet als de verlengde arm van het agro-industrieel complex is te kort door de bocht. Wel legt hij een aannemelijk verband tussen ruim dertien jaar technocratisch Ruttebeleid en de populistische opmars. Kortom, een aanrader.
Jakko Gunst – redacteur Politiek
Zorg om christelijke jongere niet hopeloos
Titel:
Bidden voor je volwassen kinderen
Auteur:
Stormie Omartian
Ieder met een beetje aandacht voor jongeren merkt hoe zwaar ze het hebben. Velen van hen hebben psychische problemen. En zich binden aan de kerk is geen vanzelfsprekendheid. Je vraagt je af wat je kunt doen om hen te helpen. En dan ploft het boek ”Bidden voor je volwassen kinderen” op je bureau.
Wat moet je als RD-lezer met een boek van een evangelische, Amerikaanse moeder die het werk van de Heilige Geest benadrukt? Op zijn minst de boodschap van Stormie Omartian ter harte nemen: bid voor jongeren! Verwacht het van God en wees een vurig pleitbezorger voor je eigen kind of dat van een ander.
Uiteraard zijn er opmerkingen te maken over haar theologie, maar Omartian legt de vinger bij mij op de zere plek. Hoeveel verwacht ik van het gebed? Beter gezegd: van het aanhoudende gebed. En durf ik anderen te vragen om met mij te bidden als de last me te zwaar wordt of blijf ik in mijn eentje worstelen?
De zorg om jongeren zal blijven, maar hun zaak is niet hopeloos. Dat leert deze reformatorische, Nederlandse moeder van deze evangelische, Amerikaanse.
Margreet van den Berg – redacteur RDMagazine
Ouderwets buitenspelen
Titel:
Generatie angststoornis
Auteur:
Jonathan Haidt
Het gebeurt niet zo vaak dat je als redacteur een boek leest over problematiek waarvan je denkt: hé, die gaat precies over mijn generatie, of zelfs: over mij. Dat gebeurde toen ik een artikel schreef over het boek ”Generatie angststoornis”, dat in Amerika en Engeland onder de titel ”The Anxious Generation” al een bestseller is.
Het gaat over generatie Z, geboren vanaf 1997. Ik was toen weliswaar al twee en ik was pas een jaar of achttien toen ik een smartphone in handen kreeg. Maar dat een continue stroom van berichten en notificaties verslavend werkt en je uiteindelijk met een gevoel van leegte achterlaat, dat herken ik wel.
Ik sprak over dit boek met dr. Wilco de Vries , universitair docent ethiek, en hij constateert dat de kracht van het boek niet zozeer in cijfermatige onderbouwing zit als wel in het gebruik van ‘gezondverstandargumenten’.
Ik hoop dat het boek in Nederland een goede uitwerking heeft, zodat mijn kinderen (generatie bèta) zonder te veel schermtijd kunnen opgroeien. Lekker ouderwets buitenspelen.
Kees van den Brink – redacteur Kerk en godsdienst
Triomf en tragedie van Israël
Titel:
Mijn beloofde land
Auteur
Ari Shavit
De subtitel van ”Mijn beloofde land” verraadt veel over de inhoud: ”De triomf en tragedie van Israël”. Ari Shavit dringt in dit lijvige boek (bijna 500 bladzijden) niet alleen door tot de kern van Israëls bestaan, maar beschrijft ook haarscherp de hoogte- en dieptepunten waar de Joodse staat in de worsteling om zijn bestaan doorheen is gegaan. Daarbij gaat hij controversiële thema’s niet uit de weg.
Hij doet dat op een originele manier: aan de hand van het verhaal van zijn grootvader, die in 1897 het toenmalige Palestina bezocht en zag dat hier de toekomst van zijn volk lag. Aan de hand van interviews, dagboekfragmenten en brieven schetst hij een boeiend tijdsbeeld.
Als vanzelf passeren alle belangrijke gebeurtenissen uit de moderne geschiedenis van Israël de revue. Van de pioniers die het land in periode van het Brits mandaat opbouwden, tot de start-ups van Tel Aviv.
Shavit eindigt met een analyse van de bedreigingen waar de Joodse staat zich voor gesteld ziet.
Richard Donk – redacteur Buitenland
Een christelijke blik op AI
**Titel:**The Ethics of Superintelligent Design. A Christian View of the Theological and Moral Implications of Artificial Superintelligence
**Auteur:**Paul Golata
Wie zich wil verdiepen in een christelijke visie op kunstmatige intelligentie, kan niet om ”The Ethics of Superintelligent Design” (2018) van ontwerptechnoloog dr. Paul Golata heen. De Amerikaan geeft momenteel mede leiding aan de Ethics & Philosophical Studies aan de behoudende Southwestern Baptist Theological Seminary.
Hoewel de Amerikaan zijn boek schreef voor de komst van ChatGPT en andere kunstmatig intelligente chatbots in 2022, voorzag hij de komst van allerlei slimme systemen al. En hij ontwikkelde vroegtijdig een bruikbare christelijke visie op AI.
Zo laat hij zien waarin een mens zich onderscheidt en zal blijven onderscheiden van kunstmatige intelligentie. De mens is immers gemaakt naar Gods beeld, AI naar het beeld van de in zonde gevallen mensheid. Een mens is dus geen biologische machine waarvan de intelligentie kunstmatig kan worden nagemaakt. Het blijft altijd bij een vorm van nabootsen.
Ook besteedt hij aandacht aan onsterfelijkheid, het digitaal voortbestaan van mensen, het uploaden van het brein en het transhumanisme. Dit is onmogelijk volgens hem, omdat de mens niet alleen materie is, maar ook een onsterfelijke geest. Golata: „Als beelddrager van God kan een mens het eeuwige leven alleen bereiken als hij verzoend wordt met God door Jezus Christus.”
Bart van den Dikkenberg – redacteur Wetenschap
Bijbelsmokkelreis in een Kever
Titel:
Gods smokkelaar
Auteur:
Anne van der Bijl
”Gods smokkelaar” is het bijzondere verhaal van Anne van der Bijl, oprichter van Open Doors, een organisatie die zich inzet voor vervolgde christenen. ”Brother” Andrew vertelt daarin over de vele Bijbelsmokkelreizen in zijn Volkswagen Kever naar communistische landen achter het IJzeren Gordijn.
Van der Bijl maakt vele wonderlijke uitreddingen en gebedsverhoringen mee. Zoals die keer in Roemenië, als douaniers alle auto’s bij de grens minutieus controleren, behalve die van hem. Of als er geen geld is en iemand hem op het allerlaatste moment het benodigde bedrag geeft. Het radicale leven van Anne van der Bijl laat zien wat afhankelijkheid van God en liefde tot Christus betekent. Maar vooral ook dat Hij almachtig is en in alle dingen voorziet.
De autobiografie van Anne van der Bijl, die in 2022 op 94-jarige leeftijd overleed, verscheen al in 1967 in het Engels, onder de titel ”God’s Smuggler”. Om de Nederlandse mensen die hij in het boek noemt te beschermen, kwam de Nederlandse uitgave pas na zijn dood uit. Laat, maar gelukkig nog op tijd voor een nieuwe generatie lezers.
Maarten Stolk – redacteur Kerk en godsdienst
