Ongeboren leven heeft het nakijken in Frankrijk
Frankrijk is trots dat het als eerste land abortus in de grondwet verankert, schrijft Arthur Alderliesten, directeur van Schreeuw om leven. „Blijkbaar verwachten de Fransen dat andere landen volgen. Als het inderdaad net zo gaat als na de Franse Revolutie kunnen we onze borst natmaken.”
Frankrijk heeft het recht op abortus als fundamenteel recht in de grondwet verankerd (RD 5-3). Voor veel Fransen is dit een volgende historische mijlpaal op de weg van de vrijheid. Voor anderen vormt het echter een historisch, huiveringwekkend dieptepunt. Het doden van pril menselijk leven wordt verankerd als fundamenteel recht. In een grondwet staan de meest fundamentele waarden van een samenleving. Abortus is er blijkbaar zo een, volgens de meerderheid van de Fransen.
Het Franse parlement stemde in met een overweldigende meerderheid. 780 stemmen voor, 72 tegen. Dus 92 procent voor, 8 procent tegen. Het tekent de verhoudingen. De mensen die pal staan voor de beschermwaardigheid van het leven vormen in West-Europa een steeds kleiner wordende minderheid.
In een democratie kan het betekenen dat je dan het nakijken hebt. In een democratie kan het ook betekenen dat de waarheid het nakijken heeft. Of dat het meest kwetsbare niet hartstochtelijk wordt beschermd, maar dat het onbarmhartige recht van de sterkste of van de meerderheid domineert.
Franse Revolutie
Saillant gegeven is dat het Franse parlement voor deze stemming speciaal naar het paleis van Versailles was getogen. Een historische plaats, die eraan meewerkt om deze gebeurtenis diepgaander te duiden. De laatste Franse koning, Lodewijk XVI, woonde er samen met zijn vrouw koningin Marie Antoinette, totdat zij in het revolutiejaar 1789 door het volk gevangen werden genomen, door een volkstribunaal ter dood veroordeeld werden en onder de guillotine onthoofd werden.
Dat kwam niet helemaal uit de lucht vallen. In de maanden ervoor vonden verschillende revolutionaire gebeurtenissen plaats. De bekendste is de bestorming van de Bastille (gevangenis in Parijs) op 14 juli 1789. Op 4 augustus werden in een wetgevende vergadering de oude rechten afgeschaft en op 26 augustus werd de verklaring van de rechten van de mens en de burger gepresenteerd.
Zo’n 6000 vrouwen uit Parijs gingen op 5 oktober 1789 naar het koninklijk paleis in Versailles. De hongerlijdende bevolking eiste brood, sleepte de koning en de koningin naar Parijs en doodde hen daar. Zo werd 1789 het jaar van de revolutie.
Zelfbeschikkingsrecht
De slogan van de Franse Revolutie was: ”Ni Dieu, ni maître” (Geen God, geen meester). De revolutionaire geest streefde, vrijwel nietsontziend, naar vrijheid. Het decor van de revolutionaire geest werd gevormd door het paleis van Versailles. Het paleis is nu, in maart 2024, het decor waarin niet alleen gestemd werd over abortus als grondrecht, maar waarin de realisering ervan ook feestelijk werd verwelkomd.
De hervormde hoogleraar F.O. van Gennep schreef in zijn boekje ”De terugkeer van de verloren Vader” (1989) dat de Franse Revolutie werd gekenmerkt door zowel de moord op de koning als de moord op God. Deze beide tegelijk vormden de ”vadermoord”, die noodzakelijkerwijs leidde tot een vaderloze samenleving. De rol van de Vader werd ingenomen door ideologieën, waaronder ook het feminisme. In Nederland profileerde het feminisme zich in de jaren zeventig met de leus ”De vrouw beslist!” We zien dat het effect ervan nu tot het uiterste wordt doorgevoerd: het recht om andermans leven te doden ten behoeve van de eigen vrijheid.
Frankrijk heeft de autonomie van de vrouw vrijwel absoluut gemaakt. Het zelfbeschikkingsrecht wordt niet eens meer als waarde afgewogen tegen de waarde van (de beschermwaardigheid van) het ongeboren leven. Het ongeboren leven is uit het blikveld verdreven.
De ambiance van het paleis van Versailles, waar deze geschiedenis is geschreven, is een teken aan de wand. Uiteindelijk leidt het verlichtingsdenken tot een mensbeeld waarin de mens zichzelf vernietigt. Wat kort door de bocht: ”Geen God, geen meester, geen beschermwaardigheid van (ongeboren) menselijk leven”. „De barmhartigheid van goddelozen is meedogenloos”, sprak koning Salomo (Spreuken 12:10b).
Revolutiegeest
De Fransen melden steeds niet zonder trots dat zij het eerste land ter wereld zijn dat abortus als fundamenteel recht in de grondwet heeft vastgelegd. Blijkbaar verwachten ze dat andere landen zullen volgen. Als het inderdaad net zo gaat als bijna 250 jaar geleden, na de Franse Revolutie, kunnen we onze borst natmaken. De geest van de revolutie kreeg vrijwel geheel Europa in de greep. Laten we daarom maar doen wat een van mijn collega’s uit Parijs mij voorhield toen ik contact met hem zocht rond de Franse abortusperikelen. Hij wees op de bekende uitspraak van de Spaanse geestelijke Ignatius van Loyola (1491-1556): „Doe alsof alles van jou afhangt en bid alsof alles van God afhangt.”
De auteur is directeur van Schreeuw om leven.
