Politici en hoogleraren staatsrecht zijn het er over eens: het verankeren van abortus in de grondwet is grotendeels symboolpolitiek. Toch lijkt het er te komen.
Er is sprake van juridisch analfabetisme binnen de Franse regering, stelt Anne-Marie Le Pourhiet. De emeritus hoogleraar is een van de grondwetspecialisten die de afgelopen maanden de media opzochten; haar beroepsgroep is kritisch over de plannen van Emmanuel Macron. Volgens Le Pourhiet is de wet een „symbool voor feministen”. „Vrouwen hebben de vrijheid om abortus te plegen, dus een grondwetsartikel voegt niets toe”, stelt de juriste tegenover het Franse dagblad Le Figaro. „Het is duidelijk dat Macron probeert zijn persoonlijke stempel op de grondwet te drukken.”
Anne Levade, hoogleraar publiek recht aan de universiteit Panthéon-Sorbonne in Parijs, valt Le Pourhiet bij in haar kritiek. Daarnaast noemt ze het een teken van armoede dat een rechterlijke uitspraak in de Verenigde Staten gevolgen heeft voor de Franse grondwet. „In Frankrijk bestaat er geen enkel risico dat het recht op abortus ter discussie wordt gesteld, zoals in de VS.”
Een reeks andere hoogleraren noemt in een ingezonden opiniestuk in dagblad Le Figaro een derde argument tegen een grondwetswijziging: het verankeren van het recht op abortus in de grondwet zou botsen met het grondwettelijk recht van medici om een behandeling op grond van hun geweten te weigeren. „Zijn rechters in staat deze artikelen te prioriteren?”, vragen zij zich af. Volgens de hoogleraren zou zelfs Simone Veil, die als minister abortus in Frankrijk legaliseerde, zich tegen de wet keren: „Zij noemde abortus het laatste redmiddel.”
De overwegend rechtse Senaat lijkt een lastige hobbel te vormen voor het voorstel; een aanzienlijk deel voelt mee met de argumenten tegen de wetswijziging. Toch zal een deel vóór stemmen, schrijft Le Parisien. Diverse senatoren zouden de juridische tegenargumenten moeilijk kunnen uitleggen aan hun omgeving, schrijft het dagblad. „Ik sta liever aan de goede kant van de geschiedenis en wil niet gezien worden als een antiabortussenator” stelt Thierry Meignen. Hij zal dan ook instemmen met het voorstel. Dat de publieke opinie hem welgezind is, zal daarin helpen; diverse senatoren halen een opinie-onderzoek aan waarin 86 procent van de Fransen het voorstel lijkt te steunen.
Onfatsoenlijk
Prolifegroepen reageren bezorgd op de ontwikkelingen rondom het wetsvoorstel. Eén van de grotere bewegingen, Alliance VITA, stelt dat Macron de kwestie van abortus „onfatsoenlijk uitbuit voor politieke doeleinden”.
Maar waar rooms-katholieken van zich laten horen –het Vaticaan stelt dat Frankrijk zich beweegt naar een „grondwet tegen het leven”– houden de protestanten zich grotendeels stil, signaleert Franck Meyer. De voorman van het Protestants Comité voor Menselijke Waardigheid (CPDH) stelt dat zijn beweging een van de weinige is die het voorstel publiekelijk bekritiseert. Volgens hem creëert opname van abortus in de grondwet „eerder een probleem dan een oplossing”. „De toename van het aantal abortussen laat een gebrek aan hulp voor kwetsbare vrouwen zien”, stelt Meyer. „Onder het mom van vrijheid wil de Franse regering zich daarvan ontdoen en zo doorgaan met het doden van één op de vijf kinderen.”
