Joe Biden is woensdag beëdigd als 46e president van de Verenigde Staten. Hoofdstad Washington staat op scherp. Mis niets in het liveblog.
Advertentie
Zijn voorganger Donald Trump besloot in juni 2017 om uit het akkoord te stappen. Vanaf 4 november 2020 maakten de VS niet langer deel uit van de wereldwijde coalitie tegen de opwarming van de aarde.
Naast dit decreet ondertekende Biden nog zeventien andere decreten. Hiermee heeft hij zijn eerste stempel op de Verenigde Staten gedrukt.
Vicepresident Harris beëdigde woensdag als kersverse voorzitter van de Senaat drie Democratische partijgenoten tot senatoren, waardoor de verhouding op 50-50 is gekomen. Bij een patstelling mag Harris voortaan de knoop doorhakken, wat president Biden meer speelruimte geeft.
Twee nieuwe Democratische senatoren zijn uit de staat Georgia, eigenlijk een Republikeins bolwerk. Maar bij verkiezingen begin januari versloegen zij hun Republikeinse tegenstanders nipt.
De Democraten verloren in 2014 hun meerderheid in de Senaat. In de andere kamer, het Huis van Afgevaardigden, hadden ze al een meerderheid.
Verwacht wordt dat Biden als eerste het inreisverbod vanuit moslimlanden wil opheffen. Verder wil hij gedurende de pandemie een mondkapjesplicht in alle overheidsgebouwen.
De Duits-Amerikaanse betrekkingen waren onder Bidens voorganger Trump tot een dieptepunt gedaald. Merkel werkte eerder goed samen met de Amerikaanse presidenten George W. Bush en Obama.
Hier en daar waren in Washington wel groepjes te zien met in sommige gevallen een enkeling die zich voorstander van Trump toonde. Het Hooggerechtshof werd doorzocht in verband met een bomdreiging, maar de situatie ging al snel terug naar normaal.
De FBI en andere diensten hadden eerder gewaarschuwd dat er plannen waren voor al dan niet gewelddadige acties rond de machtsoverdracht. Ook op sociale media leken aanhangers van Trump bereid te zijn opnieuw geweld te gebruiken na de bestorming van het parlementsgebouw in Washington.
De nationale garde is massaal aanwezig in de hoofdstad en ook in andere steden zijn de politie en veiligheidsdiensten waakzaam.
In weerwil van de uitgebreide veiligheidsmaatregelen in Washington rond de inauguratie van Joe Biden als nieuwe president van de Verenigde Staten, heeft het nieuwe staatshoofd toch besloten een stuk naar het Witte Huis te lopen. Hij legde het laatste stukje van de presidentiële parade hand in hand af met zijn vrouw Jill.
Langs de route naar zijn ambtswoning stonden nauwelijks mensen wegens de extreme veiligheidsmaatregelen na de bestorming van het Capitool twee weken geleden. Een slordige 25.000 militairen waren opgetrommeld om alles in goede banen te leiden net als duizenden agenten van de stad, het parlement en de FBI.
Zonder incidenten arriveerde de familie in de ambtswoning, het Witte Huis. Eerder op de dag vertrok zijn voorganger Donald Trump naar Florida.
Veel tijd om te ontspannen geeft Biden zichzelf naar verluidt niet. Hij wil meteen aan het werk met het terugdringen van de coronapandemie en met een omvangrijk steunpakket voor Amerikaanse bedrijven en huishoudens.
Ook zal hij een aantal beleidsmaatregelen van zijn voorganger meteen terugdraaien of stopzetten, waaronder de bouw van de muur met Mexico en de beslissing om uit het klimaatverdrag van Parijs te stappen.
Zij zouden „de soevereiniteit van China ernstig hebben geschonden”. De 28 en hun familieleden mogen China, Hongkong en Macau niet meer in. Ook mogen zij en hun bedrijven geen zaken meer doen met China.
Peking kwam er enkele minuten na de inhuldiging van Joe Biden tot president mee naar buiten. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat de 28 zich hebben bemoeid met de binnenlandse aangelegenheden van China en de Chinese belangen hebben geschaad. Ook zouden ze de relatie tussen China en de VS ernstige schade hebben berokkend.
Pompeo had een dag eerder gezegd dat machthebbers in China misdaden tegen de menselijkheid en volkenmoord begaan in de westelijke regio Xinjiang. China is daar woedend over.
Onder Trump is de relatie tussen de VS en China enorm verslechterd, mede door de handelsoorlog die hij begon.
Advertentie
De rit naar het Witte Huis loopt anders dan normaal. Door de coronapandemie en de strenge beveiliging is er geen publiek. De parade wordt dus in relatieve stilte uitgevoerd.
De 78-jarige Democraat legde als oudste persoon in de Amerikaanse geschiedenis de presidentiële ambtseed af buiten het Capitool in Washington. Biden is de 46e president van de Verenigde Staten en opvolger van de Republikein Donald Trump.
Koning Willem-Alexander was woensdag niet de enige koning die felicitaties stuurde. De Noorse koning Harald deed dat eveneens. „Ter gelegenheid van uw inauguratie als president van de Verenigde Staten van Amerika, wil ik u en uw gezin van harte feliciteren en de beste wensen en mijn hoop overbrengen voor het welzijn en de welvaart van het Amerikaanse volk.”
Normaliter geldt de bescherming voor kinderen tot 16 jaar, maar met Trumps document kunnen alle kinderen van de oud-president nog zes maanden beveiligd worden door de secret service. Trump heeft vijf kinderen: Donald junior (43), Ivanka (39), Eric (37), Tiffany (27) en Barron William (14).
Een gang waar nog foto’s hingen van Trump werd onmiddellijk leeggehaald en volgehangen met foto’s van de laatste speech van Biden in Delaware, en van de
coronaherdenking in Washington dinsdagavond.
Medewerkers van de IT-afdeling waren druk met het vervangen van apparatuur als toetsenborden en monitors. Daarnaast krijgt elke bureau een pakket met basiskantoorbenodigdheden, een telefoonlijst met de nummers en namen van de verschillende afdelingen en een kaart met procedures in geval van nood.
Biden en zijn echtgenote gaan na de plechtigheid op de begraafplaats met een militaire escorte naar het Witte Huis. Daar gaat hij waarschijnlijk direct aan de slag. Zijn team heeft al duidelijk gemaakt dat de nieuwe president meteen besluiten van zijn voorganger wil gaan terugdraaien.
Trump vertrok voor de beëdiging van Biden naar Florida en de koffer, die bekendstaat als „nuclear football’, ging mee. Die koffer wordt normaliter overgedragen bij de beëdiging van de nieuwe president, maar dat was nu onmogelijk. Daarom was volgens een bron van NBC geregeld dat de Democraat een ander exemplaar zou ontvangen. Die zou dan op het middaguur worden geactiveerd.
De autoriteiten hebben niet bevestigd dat het inderdaad zo is geregeld, omdat het gaat om een veiligheidskwestie.
Na de ceremonie op Arlington zal Biden naar het Witte Huis gaan, om zijn eerste wetten te ondertekenen.
Biden pleitte in zijn toespraak voor eenheid. Dat leverde hem een compliment op van de als gematigd bekendstaande senator Susan Collins. Ze omschreef de toespraak als een „oproep voor ons om samen te komen en elkaar niet langer te zien als tegenstanders, maar als mede-Amerikanen”. Ze zei bereid te zijn samen te werken met Biden om „gezamenlijke doelen” te bereiken.
De nieuwe president kan dergelijke steun goed gebruiken. Op dit moment heeft geen van de partijen een meerderheid in de Senaat. Dat betekent feitelijk dat de Democraten daar de dominante partij zijn, omdat vicepresident Kamala Harris de beslissende stem heeft als de stemmen staken. Biden heeft echter weinig speelruimte.
Ook de Republikeinse senatoren Lisa Murkowski en Pat Toomey prezen de speech. Toomey zei positief te zijn over „de oproep van president Biden tot nationale eenheid, en zijn belofte aan degenen die hem niet steunden dat hij toch een president zal zijn voor alle Amerikanen”.
Republikeinen en Democraten lagen de afgelopen jaren regelmatig op ramkoers. De recente bestorming van het Capitool leidde echter tot groeiende kritiek op Trump uit het Republikeinse kamp. Hoewel de oud-president nog steeds populair is bij een flink deel van de Republikeinse achterban, verwijten sommige politici uit zijn partij hem dat hij zijn aanhangers heeft opgehitst.
Een korte periode stopte Jill Biden met haar werk als docente Engels om haar Joe tijdens zijn campagne voor de presidentsverkiezing bij te staan. Maar zodra ze haar intrek in het Witte Huis heeft genomen, wil ze weer voor de klas.
Sassoli zegt ondanks de recente gebeurtenissen in Washington, waarbij het Capitool werd bestormd door aanhangers van de vorige president Donald Trump, vertrouwen te hebben in het Amerikaanse democratische model en zijn instellingen. „Maar de gebeurtenissen herinneren ons eraan dat democratieën breekbare systemen zijn en dat, om ze te laten functioneren, ze moeten worden verdedigd.” Dat moet gebeuren door het algemeen welzijn te beschermen, door deelname te garanderen, door transparantie en door betrokkenheid van de burgers, stelt Sassoli.
Hij nodigt Biden uit om het Europees Parlement te komen toespreken, en samen te werken om onder meer klimaatverandering tegen te gaan, onacceptabele en toenemende ongelijkheid aan te pakken en de coronapandemie te bestrijden.
De Duitse president Walter Steinmeier reageerde opgelucht. Hij noemde het een goede dag voor de democratie. Zijn gevoel wordt door veel Duitsers gedeeld, zei hij.
De Ierse premier Micheál Martin zei op Twitter dat een „ware vriend van Ierland” de 46e president van de Verenigde Staten is geworden. Hij zei te hopen dat de relatie tussen Ierland en de VS nog hechter zal worden. Martin zei dat het ook een „historische dag” is omdat de VS voor het eerst een vrouwelijke vicepresident hebben gekregen.
Het Witte Huis heeft na het aantreden van Joe Biden een eerste Twitterbericht de wereld in gestuurd. Het gaat om een videoboodschap waarin wordt opgeroepen tot eenheid. „Vandaag begint het werk”, luidt het bijschrift.
In de videoboodschap wordt ingegaan op de gevolgen van de coronacrisis. „Het zijn inderdaad zware tijden. Er konden vanochtend miljoenen Amerikanen niet naar hun werk”, klinkt het in de video, terwijl beelden van werkende Amerikanen te zien zijn. „We lijden. We rouwen. En we worstelen. Het kan soms lijken alsof we nooit verdeelder waren, in meerdere opzichten. Maar dat kunnen we veranderen. En dan gaan we ook doen.”
President Biden zal straks enkele documenten ondertekenen, waarna hij met Harris en enkele oud-presidenten vertrekt naar de militaire begraafplaats Arlington voor een kranslegging.
Vanwege de coronapandemie en uit veiligheidsoverwegingen is er dit keer geen militaire parade maar een aangepaste optocht.
Het officiële Twitteraccount van de Amerikaanse president, POTUS, is opgeschoond voor de nieuwe president. Niet alleen de oude tweets van Trump werden verwijderd, ook de volgers werden, onder protest van de Biden-campagne, verwijderd. Inmiddels zijn er alweer 1,3 miljoen volgers.
Kamala Harris heeft kort na haar beëdiging haar eerste tweet verstuurd via haar toegewezen account @VP. ,Klaar om te dienen" zijn haar eerste woorden op de berichtendienst. Het account was tot de inhuldiging in beheer van haar Republikeinse voorganger Mike Pence.
Biden roept op tot een moment van stilte en gebed, om de slachtoffers van de coronapandemie te herdenken.
Na de beëdiging staat Biden een nieuw leven te wachten in het Witte Huis. Michelle Obama noemde het wonen in het Witte Huis „het leven in een gevangenis.” „Maar wel een mooie gevangenis”, voegde ze er snel aan toe.
Het Hooggerechtshof ligt tegenover het Capitool.
Air Force One is de aanduiding van het vliegtuig dat de president aan boord heeft. Omdat Trump nog voor de beëdiging van zijn opvolger is vertrokken uit Washington, is hij tijdens de vlucht nog president. Toen zijn voorganger Barack Obama vertrok uit Washington, had die vlucht de naam Special Air Mission 44.
Vandaag is het in Washington wisseling van de wacht. President Donald Trump vertrekt, Joe Biden treedt aan. Hoe ziet de dag eruit?
Vertrek Trump
President Trump zal niet zoals gebruikelijk zijn opvolger verwelkomen. Hij vertrekt in alle vroegte naar vliegbasis Andrews bij Washington. Daar wordt voor vrienden en medewerkers een afscheidsbijeenkomst gehouden. Daarna reist Trump met de Air Force One door naar zijn resort in Palm Beach (Florida).
Bezoek kerkdienst
Joe Biden en zijn vrouw Jill hebben afgelopen nacht doorgebracht in Blair House, het officiële gastenverblijf van de president. Na het ontbijt woont de aankomend president om 15.00 uur Nederlandse tijd een kerkdienst bij in de St. Matthew’s Cathedral in Washington D.C. Daarvoor zijn ook de politieke leiders van de Democraten en Republikeinen in het Congres uitgenodigd. De dienst wordt ook bijgewoond door de voormalige presidenten Barack Obama, George W. Bush en Bill Clinton. Ook Hillary Clinton en Michelle Obama zijn erbij.
Op weg naar het Capitool
Na afloop van de kerkdienst gaat de aankomend president met zijn vrouw naar het Witte Huis. Normaal gesproken wordt hij daar ontvangen door het scheidende president. Maar omdat Trump al onderweg is naar zijn resort in Florida zal Biden waarschijnlijk worden verwelkomt door het hoofd van de huishouding Timothy Harleth. Na een kort bezoek aan de ambtswoning gaat Biden met zijn vrouw naar het Capitool.
Beëdiging
Vervolgens vertrekt de aankomend president naar het Capitool, waar hij rond 18.00 uur wordt beëdigd. De United States Marine Band is aanwezig en speelt verschillende muziekstukken. Zangeres Lady Gaga zingt het volkslied.
Brandweervrouw Andrea Hall leidt de ceremonie van de Pledge of Allegiance. Daarin belooft de president trouw aan de vlag en aan het land. Twee oude vrienden van Biden, ds. Silvester Beaman van een Afro-Amerikaanse kerk in Wilmington en de katholieke theoloog Leo O’Donovan zullen een gebed uitspreken.
Biden legt om 18.00 uur de presidentiële eed af bij opperrechter John Roberts. Zijn vrouw staat naast hem, met de Bijbel in haar hand. Bij vicepresident Harris wordt de eed afgenomen door opperrechter Sonia Sotomayor. Haar man zal naast haar staan.
Na de eed is het tijd voor de inauguratietoespraak van Biden, gevolgd door meer muziek en gedichten. De United States Marine Band speelt verschillende muziekstukken. Zangeres Lady Gaga zingt het volkslied.
Vervolgens zet Biden voor het eerst als president een handtekening onder documenten. Daarna vertrekt hij met Harris en een aantal oud-presidenten naar de militaire begraafplaats Arlington voor een kranslegging.
Beveiliging
Vanwege de coronapandemie en uit veiligheidsoverwegingen is er dit keer geen militaire parade maar een aangepaste optocht. Ook wordt er geen publiek toegelaten op de National Mall. In plaats daarvan is het immense grasveld vol met Amerikaanse vlaggen gezet.
De omgeving van het Capitool is afgeschermd met hoge hekken en prikkeldraad. Meer dan 25.000 militairen zijn op de been. Ook is er een grote rode zone rondom het parlementsgebouw, waar geen toeschouwers mogen komen.
In Washington zijn bovendien een aantal andere plekken afgesloten zoals de bruggen over de rivier Potomac. Ook zullen meer dan tien metrostations dicht zijn tijdens de beëdiging.
Advertentie