Het aantal huizen dat jaarlijks te koop staat omdat een doorstromer verhuist, ligt nu op iets meer dan 100.000, heeft brainbay becijferd. Dat huiseigenaren afhaken, komt volgens het onderzoeksinstituut vooral doordat ze eerst een nieuw huis willen kopen voordat ze hun huidige woning verkopen. Maar omdat het aanbod veel kleiner is dan de vraag, lukt dit niet altijd. „Starters kijken vooral naar wat ze kunnen lenen en wat ze met hun budget kunnen. Doorstromers kijken vooral of een nieuwe woning voldoet aan hun wensen en of die de hogere maandlasten waard is. Ze annuleren de verhuizing of stellen die uit als er geen noodzaak is om te verhuizen”, licht onderzoeker Rogier Weck toe.

Huizenbezitters die afhaken zijn vaak mensen voor wie verhuizen vooral een wens is, constateert brainbay. Het gaat bijvoorbeeld om ouderen, gezinnen met oudere kinderen en eenverdieners. Sommige huiseigenaren besluiten hun woning te verbouwen in plaats van te verhuizen.

Dat potentiële doorstromers afzien van verhuisplannen komt volgens Weck ook door de gestegen huizenprijzen en het gedaalde vertrouwen in de huizenmarkt onder kopers. Veel doorstromers twijfelden of het een goed moment was om een nieuw huis te kopen. Toen de huizenprijzen in 2022 en 2023 nog daalden vroegen veel woningbezitters zich juist af of ze wel een goed bedrag konden krijgen voor hun huis, aldus de onderzoeker.

Om de doorstroming meer op gang te helpen moeten volgens het onderzoeksinstituut meer nieuwbouwhuizen voor ouderen en doorstromers worden gebouwd. Die moeten dan wel de hogere maandlasten waard zijn, benadrukt brainbay. Door bijvoorbeeld senioren te laten verhuizen naar een nieuw gebouwde seniorenwoning en gezinnen naar grotere nieuwbouwhuizen, zouden meer betaalbare woningen vrij moeten komen voor onder meer starters.