De Internationale oefening Falcon Leap staat in de startblokken. Bijna twee weken lang trainen militairen uit twaalf landen boven Nederland op het droppen van pakjes en parachutisten. Dropzones bevinden zich onder andere in Heteren, Wolfheze, Deelen, de Marnewaard en op vliegveld Twente.

Aan de luchtlandingsoperaties doen tien vrachtvliegtuigen en pakweg duizend para’s mee. Deelnemers zijn afkomstig uit België, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië, Spanje, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Onrust

De snel verslechterde veiligheidssituatie door de Russische agressie in Oekraïne, maar ook de onrust op tal van andere plekken in de wereld, maakt het oefenen met luchtlandingsoperaties noodzakelijk, legt woordvoerder Vincent Vooijs van 11 Luchtmobiele Brigade uit, verwijzend naar het droppen van voedsel, water en medicijnen boven de Gazastrook.

„De vijand moet erop rekenen dat er overal ter wereld duizend militairen uit de lucht komen vallen” - Vincent Vooijs, woordvoerder 11 Luchtmobiele Brigade

Luchtlandingsoefeningen behoren tot de gereedschapskist van de krijgsmacht. „Falcon Leap moet laten zien dat de NAVO overal ter wereld manschappen en materieel kan droppen, ook in gebieden zonder landingsbanen. De vijand moet er in z’n planning rekening mee houden dat er overal ineens duizend militairen uit de lucht kunnen komen vallen.”

Doel van de oefening is de internationale samenwerking in luchtlandingsoperaties te verbeteren. Falcop Leap is een zogeheten cross-para-oefening. „NAVO-bondgenoten dienen met elkaars spullen overweg te kunnen. Een Nederlandse parachutist moet met een Amerikaanse parachute uit een Duits vliegtuig kunnen springen. Want bij een conflict zijn soms bijvoorbeeld alleen even Amerikaanse parachutes beschikbaar.”

Market Garden

Falcon Leap bestaat uit verschillende onderdelen. Defensie dropt de eerste week 120 Nederlandse rode baretten boven de Marnewaard. Hun missie is het veroveren en bezet houden van een oefendorp. De tweede week nemen internationale partners deel aan dezelfde oefening, waarbij zij ook vracht afwerpen.

De transportvliegtuigen kunnen tijdens de oefening extreem laag, op amper 100 meter hoogte, over Nederland scheren. De luchtmacht maakt daarbij gebruik van speciale laagvlieggebieden in Gelderland, Overijssel en Flevoland. Parachutisten springen overigens vanaf 300 meter.

„Defensie moet zijn werk doen zodat burgers rustig kunnen slapen” - Vincent Vooijs, woordvoerder 11 Luchtmobiele Brigade

Nederland loopt tegen de grenzen van z’n oefenmogelijkheden aan, legt Vooijs uit. Na het veroveren van het oefendorp moeten parachutisten een landingsbaan aanleggen zodat vliegtuigen zwaarder materieel kunnen aanvoeren. Bij het oefendorp in de Marnewaard ontbreekt echter ruimte voor een landingsbaan. Falcon Leap wijkt daarom voor dit onderdeel uit naar Vliegbasis Leeuwarden. De procedures op de basis zijn echter hetzelfde als in het veld.

Op zaterdag 21 september nemen rode baretten uit twaalf landen deel aan de herdenking van Operatie Market Garden  op de Ginkelse Heide bij Ede, in aanwezigheid van koning Willem-Alexander. Daar landden in september 1944 zo’n 2000 geallieerde parachutisten. Het is dit jaar 80 jaar geleden dat de luchtlandingsoperatie (Market) en het gelijktijdige grondoffensief (Garden) plaatsvonden.

Overlast

De laagvliegende transporttoestellen van Falcon Leap kunnen overlast geven. „Vervelend. De bevolking moet even slikken”, vindt Vooijs. „Wij moeten ons werk doen, zodat burgers rustig in bed kunnen liggen.” Hij wijst ook op de keerzijde. „De bevolking krijgt er een spectaculaire vliegshow voor terug.”

De oefeningen passen in het beleid van Defensie om zich beter voor te bereiden op een eventuele oorlog met Rusland. Nederland schaft daarom tanks, jachtvliegtuigen, helikopters en onderzeebootjagers aan. Ons land bevindt zich in een „grijze zone”, verklaarde Defensieminister Ruben Brekelmans vorige week. „Er is geen oorlog, maar ook geen vrede.” Nederland wordt volgens hem „dagelijks” aangevallen via cyber. „En de aanvallen nemen toe.”