Zeker elf Libanezen zijn dinsdag gedood en zo’n 3000 gewond geraakt toen overal in het land piepers ontploften. Terreurbeweging Hezbollah wijst met de beschuldigende vinger naar Israël en zweert wraak. Een oorlog tussen beide aartsvijanden is opnieuw een forse stap dichterbij gekomen.
Libanezen wisten dinsdagmiddag niet wat hun overkwam. Vanuit het niets klonken her en der explosies. Mensen vielen plotseling van hun motorfiets of kantoorstoel. Op beelden vanuit de hoofdstad Beiroet is te zien dat bezoekers van een markt worden weggeslingerd. De oorzaak was in alle gevallen een ontploffende pieper.
Hezbollah maakt al jaren gebruik van piepers, waarop korte boodschappen of een telefoonnummer via een radiosignaal kunnen worden doorgegeven. Ze zijn minder goed te traceren dan een mobiele telefoon en de terreurbeweging had juist het nieuwste model aangeschaft.
De doden en gewonden zijn dan ook vooral gevallen onder Hezbollahstrijders. De leider van de beweging, Hassan Nasrallah, en de Libanese minister van Informatie wezen dinsdag Israël als schuldige van de actie aan. Nasrallah bezwoer dat de Joodse staat „zijn rechtvaardige straf” zal krijgen.
Groepsoproep
Wat de explosies heeft veroorzaakt, blijft vooralsnog in nevelen gehuld. Diverse buitenlandse media, waaronder CNN, The New York Times en Reuters, melden woensdag dat de Mossad en het Israëlische leger in een gezamenlijke operatie een kleine hoeveelheid explosieven in zo’n 5000 piepers hebben verstopt voor ze van de fabrikant −vermoedelijk in Bulgarije− naar Hezbollah werden verstuurd. Via een groepsoproep zouden die dinsdag tot ontploffing zijn gebracht. Een andere verklaring is dat er zogenoemde malware naar de apparaten is gestuurd, waardoor die oververhit raakten en explodeerden.
Israël heeft niet op de aantijgingen van Hezbollah gereageerd. Dat is in lijn met het Israëlische beleid om geen verantwoordelijkheid voor dergelijke acties op te eisen. In elk geval is de timing opvallend. Enkele uren daarvoor had de Israëlische binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet onthuld dat die een aanslag op een hooggeplaatste voormalige Israëlische defensiefunctionaris had verijdeld.
Maar behalve die mogelijk tactische timing, is vooral het strategische moment van de cyberaanval van belang. Die komt op een moment dat de spanningen tussen Israël en Hezbollah het kookpunt zijn genaderd. De Israëlische krant The Jerusalem Post analyseerde dinsdag dat oorlog nog nooit zo dichtbij is geweest. Het gedeeltelijk lamleggen van de communicatie tussen Hezbollahstrijders en het creëren van chaos in de gelederen van de terreurbeweging kunnen daarom ook de opmaat voor een grote militaire operatie zijn.
De Israëlische regering bestempelde het veilig terugbrengen van de circa 60.000 inwoners van het noordelijk grensgebied maandag tot officieel oorlogsdoel. Die bevolkingsgroep werd na de aanslagen van Hamas op 7 oktober vorig jaar geëvacueerd, omdat Hezbollah vanuit Libanon een tweede front tegen de Joodse staat probeerde te openen. Sindsdien heeft de terreurbeweging duizenden raketten en granaten op Israël afgevuurd.
Onvermijdelijk
De afgelopen weken lieten premier Benjamin Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant zich in steeds duidelijker taal uit, dat oorlog met Hezbollah onvermijdelijk is om de situatie aan de noordgrens te normaliseren en de inwoners veilig te laten terugkeren. Zelfs oppositieleider Benny Gantz zei vorige week in Washington dat Israël zijn aandacht al veel eerder van de Gazastrook naar het noorden had moeten richten.
Vooral de Verenigde Staten zijn zeer beducht voor een grootschalig gewapend treffen tussen Israël en Hezbollah. Amerika vreest dat zo’n conflict in een grote regionale oorlog zal ontaarden, waar ook andere grootmachten bij betrokken zullen raken.
Het Witte Huis stuurde maandag speciaal gezant Amos Hochstein naar Israël om over een diplomatieke oplossing te praten. Maar die kreeg in Jeruzalem te verstaan dat oorlog vrijwel onvermijdelijk is.
Militair analisten verwachten dat de start van een oorlog hooguit een kwestie van weken is. Dat heeft mede te maken met de beperkte tijd die resteert voordat in Libanon de winter invalt en vechten een stuk moeilijker wordt.
