Is oorlog in Libanon onvermijdelijk?
Zelfs voordat dinsdag en woensdag duizenden piepers en portofoons in Libanon explodeerden, leek oorlog tussen Hezbollah en Israël al onvermijdelijk. De vraag is wie de volgende stap zet.
In Jeruzalem klinkt steeds duidelijker taal. Een oorlog tegen Hezbollah is de enige manier om een halt toe te roepen aan de bijna dagelijkse beschietingen op het noorden van Israël en de terugkeer van zo’n 60.000 geëvacueerde inwoners naar het grensgebied met Libanon mogelijk te maken.
De Israëlische regering heeft die terugkeer inmiddels bestempeld als officieel oorlogsdoel, waarmee feitelijk de weg is vrijgemaakt voor een grote militaire operatie in het buurland. De plannen daarvoor zijn gemaakt en goedgekeurd. Steeds meer eenheden zijn naar het noorden gedirigeerd, wapenopslagplaatsen zijn aangevuld. Het wachten is op definitief groen licht van het kabinet.
De vraag is hoe de grootschalige cyberaanval op piepers en portofoons van Hezbollahstrijders in de Israëlische oorlogsvoorbereidingen past, gesteld dat Israël inderdaad achter deze actie zit. De analyses daarover lopen uiteen. Duidelijk is dat deze operatie al maanden geleden is voorbereid. Vermoedelijk zijn explosieven geplaatst in de apparaten ergens tijdens of na het fabricageproces. Volgens het Taiwanese bedrijf Apollo Gold, dat de pagers heeft ontwikkeld, moet dat in Hongarije zijn gebeurd, omdat de bewuste piepers daar in licentie zijn geproduceerd. De portofoons waren van Japanse makelij. Daarin zou op soortgelijke een minibom zijn geplaatst.
Er zijn geruchten dat Hezbollah lucht van de sabotage had gekregen en dat Israël dus geen andere keus had dan de explosieven tot ontploffing te brengen om te voorkomen dat alle voorbereidingen voor niets zijn geweest. Dan nog komt de actie op een moment dat de spanningen tussen beide aartsrivalen tot oorlogsniveau zijn gestegen.
Nieuwe stap
Het is dan ook aannemelijk dat Israël met deze operatie tevens een nieuwe stap heeft gezet in de voorbereiding op een grootscheepse confrontatie met Hezbollah. Het opblazen van de piepers heeft een niet mis te verstaan signaal afgegeven dat de Joodse staat over middelen beschikt om de Libanese terreurbeweging op totaal onverwachte manieren te treffen. De Hezbollahcommandanten zullen zich deze dagen zeker achter de oren krabben over de vraag hoe ze nog veilig intern kunnen communiceren en wat Israël mogelijk nog meer in petto heeft.
De actie laat ook zien dat Israël zich niet langer beperkt tot het reageren op beschietingen van Hezbollah, maar een meer proactieve strategie volgt. In augustus bleek dat al, toen de inlichtingendienst lucht kreeg van een ophanden zijnde aanval van de beweging, onder andere op doelen in Tel Aviv. De Israëlische strijdkrachten voerden toen een grootschalig verrassingsoffensief uit op raketlanceerinstallaties en wapenopslagplaatsen van Hezbollah.
Tegelijkertijd moet de impact van de cyberaanval van dinsdag niet worden overschat. De actie heeft geen gevolgen voor het enorme rakettenarsenaal waarover Hezbollah beschikt en ook niet op de gevechtsbereidheid van de Radwaneenheid, die uit tienduizenden goedgetrainde strijders bestaat. Die dreiging is nog altijd zeer aanzienlijk en terecht vrezen Israëliërs de gevolgen als de strijd aan het noordelijke front daadwerkelijk ontbrandt.
Extra aansporing
Voor de korte termijn zal veel afhangen van de manier waarop Hezbollah op de pieperaanval reageert. Als de terreurbeweging met veel geweld probeert terug te slaan, zal dat voor Israël een extra aansporing zijn om de militaire operatie te beginnen waarvoor de geesten in het land de afgelopen weken rijp zijn gemaakt.
Volgens brigadegeneraal Yossi Kupperwasser, voormalig hoofd van de inlichtingendivisie van het Israëlische leger, ligt de bal nu bij Hezbollah. „We zullen zien hoe zich dit ontwikkelt”, zie hij woensdag tegen magazine Israel Today. Een grootschalige tegenaanval van de door Iran gesteunde terreurbeweging zal Israël de „rechtvaardiging geven voor een operatie in Zuid-Libanon”. Hoewel Israël strikt genomen die rechtvaardiging niet nodig heeft, benadrukt Kupperwasser, „want Hezbollah heeft het noorden van Israël vrijwel onafgebroken aangevallen”.
Rami Igra, voormalig topmedewerker van de Israëlische inlichtingendienst Mossad, waarschuwt dat Israël nu moet doorpakken. „Als we vandaag niet met deze dreiging afrekenen, zullen we morgen een veel hogere prijs betalen.”
Toch is oorlog niet helemaal onvermijdelijk, ondanks alle inspanningen en bijbehorende retoriek. Internationale diplomatie en druk van met name de Verenigde Staten om een regionale oorlog te voorkomen, lijken vooralsnog geen vruchten af te werpen. Maar interne militaire overwegingen zouden Israël mogelijk nog op andere gedachten kunnen brengen, meent militair analist Eran Ortal in The Times of Israel.
Elf maanden oorlog in Gaza hebben een forse aanslag gepleegd op precisiebommen, munitie en raketten voor de luchtafweer. „Israël moet nog even geduld hebben en zijn capaciteit verder opbouwen tot het een beslissende oorlog kan voeren. Als we nu Libanon binnengaan, moeten we het over een paar jaar weer doen. We kunnen het beter geen twee keer doen”, aldus Ortal.
„Als we nu Libanon binnengaan, moeten we het over een paar jaar weer doen” - Eran Ortal, militair analist