Zo bezocht ik enige tijd geleden met 
mijn vrouw een oudere buurman en buurvrouw. Een mooie ontmoeting kan zomaar ontstaan door wat vragen te stellen. En vervolgens te luisteren. Ik vroeg de gastheer hoe hij zijn jeugd heeft ervaren en waaraan hij goede herinneringen bewaart. Een 
vraag waarover hij niet lang hoefde na te denken.

En dan gaat ons gesprek zomaar over tante Metje, de moeder van een goede vriend. Zij leeft allang niet meer, en ik heb haar ook niet gekend. Maar zij wordt levend in de verhalen die ik hoor. Als hij over haar vertelt, raakt hij zichtbaar ontroerd. Hier liggen kostbare herinneringen.

Als jonge jongen woonde hij in een ondernemersgezin waar het altijd erg druk was. Het ondernemersbestaan nam veel tijd en energie van beide ouders in beslag. Op de leeftijd dat jongeren tegenwoordig nog op school zitten, draaide hij al jaren mee in het bedrijf. Het was hard werken.

Maar als de zaterdag ten einde liep, was daar het wekelijkse moment van ontspanning. En dan was hij iedere zaterdagavond met enkele anderen te vinden in het huis van tantje Metje. De jongeren waren altijd welkom in haar woning.

De huiskamer was voor hedendaagse begrippen erg klein. Maar de huiselijke sfeer was er groots en bijzonder. Er werd koffie gedronken, gepraat, voorgelezen en ten slotte kwamen de spelletjes tevoorschijn. Niets bijzonders, zouden we zeggen. Maar ik citeer: „De sfeer die er altijd was, heeft zo veel goeds gedaan.” En: „Thuis was nauwelijks rust, maar hier wel.”

Die gastvrijheid bij tantje Metje was allerminst vanzelfsprekend. Zij had ook zomaar een verbitterde of teruggetrokken vrouw kunnen zijn. Enkele jaren na haar huwelijk verongelukte haar man op aangrijpende wijze. Zij bleef alleen achter met de kinderen. En zo werd haar leven getekend door rouw. Ook ziekte bleef haar niet bespaard. Maar zij had geleerd: niet klagen maar dragen. En vooral: bidden om kracht!

Ook armoede was haar niet onbekend. Ze had geen recht op een uitkering en moest met naai- en verstelwerk de kost verdienen. Bepaald geen vetpot.

In een kleine arbeiderswoning woonden ze met meerdere generaties onder één dak. Privacy was iets wat nauwelijks bestond. Omstandigheden die voor de meesten in onze tijd volstrekt onbekend zijn.

Tantje Metje was een christin. Althans, dat was voor mijn gastheer glashelder. Zij zou dit zelf nooit zo gezegd hebben. Het waren grote woorden voor iemand wier leven gekenmerkt werd door bescheidenheid en dienstbaarheid. Ze was thuis niet gelovig opgegroeid, maar kwam door haar man met 
het Woord in aanraking. En sindsdien bezocht ze wekelijks de oude dorpskerk. En die boodschap trok een spoor door haar leven, wat in haar daden zo duidelijk zichtbaar werd.

Het valt me op hoe het delen van deze herinneringen mijn gastheer raakt. En het raakt ook mij. Zomaar –al luisterend– leer ik levenslessen van een vrouw die allang niet meer leeft. Wat was zij belangrijk. Zo’n zestig jaar later wordt haar warme gastvrijheid met ontroering herinnerd. Rust en aandacht. Een luisterend oor. Altijd welkom zijn. Ondanks de pijn en moeite in haar leven richtte zij zich op uitdelen en er zijn voor een ander. Onvergetelijk!

Misschien vergeten we dit gauw in onze vaak zo haastige tijd. Maar over zestig jaar zal niemand met ontroering terugdenken aan het feit dat we onze appjes zo snel hebben beantwoord. En dat de was altijd tijdig werd gestreken. Of dat de baas altijd een beroep op ons kon doen. De dingen die blijven hangen, hebben zo vaak te maken met verbondenheid.

Het zijn de kleine dingen die zo groot zijn. En die ook bij u en mij in dankbaarheid herinnerd zullen worden. De ingrediënten zijn volstrekt tijdloos, hoewel ze schaarser lijken te worden. Ze heten: oprechte aandacht, tijd voor elkaar en liefde.

De auteur is docent en contextueel therapeut.