Even hield de wereld de adem in toen de Amerikanen met steun van de Britten en de Fransen zaterdag een aanval deden op doelen in Syrië. Zou de wereld ten prooi vallen aan een wereldbrand? Inmiddels is wel duidelijk dat dit niet direct het gevolg is, al zijn de internationale betrekkingen niet verbeterd.
Met deze strafexpeditie hebben de VS, Engeland en Frankrijk duidelijk gemaakt dat er grenzen zijn aan hetgeen zij nog wel en wat ze niet willen tolereren in het Syrische conflict. Elkaar bevechten met bommen en granaten kan wel, maar met het gebruik van chemische wapens passeert Assad een rode lijn.
Die grens is in 2013 getrokken door president Obama. Een belangrijk argument was de handhaving van het verdrag tegen het gebruik van chemische wapens uit 1997. Zo’n 65 landen, waaronder Amerika, Rusland en Syrië, hebben dit ondertekend. Daarom moet Asssad nu inspecteurs toelaten.
Obama sprak vooral harde woorden. Trump voegt daar nu de daad aan toe. Als Syrië chemische wapens inzet, dan krijgt het een pak slaag. Dat bleek vorig jaar; dat bleek ook eind vorige week.
Daarbij moet wel worden aangetekend dat het ingrijpen van de VS en hun bondgenoten eerder plaatshad dan dat er keihard bewijs op tafel lag. De internationale inspecteurs hebben nog geen onderzoeksrapport op tafel gelegd. Maar Washington, Londen en Parijs zeggen voldoende aanwijzigen te hebben dat Assad achter de gifgasaanval zit.
Opvallend is dat na de harde woorden van Trump de reactie tamelijk ingehouden was. Slechts drie installaties waren het doelwit. De aanval lijkt meer een signaal te zijn dat de grens was bereikt, dan dat hij erop was gericht de productie van chemische wapens echt uit te schakelen. De vraag is of Assad hier van onder de indruk is. Videobeelden toonden aan dat zaterdag voor hem een gewone werkdag was.
Natuurlijk veroordeelde president Poetin de actie in scherpe bewoordingen. Logisch dat Moskou zaterdag vroeg om een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad vanwege de „agressieve daden van de VS en hun bondgenoten.” Een veroordeling kreeg slechts de steun van China en Bolivia. De grootmachten zijn dus verdeeld.
Een vergelding van Russische zijde lijkt uit te blijven. Natuurlijk zullen de Russen veel verbale raketten richting Amerika sturen, maar een militaire confrontatie ligt bepaald niet voor de hand.
Het effect van de aanvallen van Amerika, Engeland en Frankrijk is tot nu toe dus beperkt. Assad is eraan herinnerd dat er een rode lijn is. Maar van verder optreden tegen hem door Amerika en zijn bondgenoten zal vooralsnog geen sprake zijn. En de verhoudingen tussen Amerika en Rusland zijn bepaald niet hartelijk, maar ze gaan om dit conflict op dit moment niet met elkaar op de vuist. Een riskante actie is dus goed afgelopen.
