Niets gaat vanzelf, ook een theologieopleiding niet
Diverse theologieopleidingen startten deze cursusperiode met meer studenten. Naast de overheid zijn kerken belangrijke belanghebbenden die kunnen bijdragen aan kwalitatief goede theologische toerusting.
Vorige week zaterdag reikte ik in onze kapel bachelor- en masterdiploma’s uit aan studenten die afstudeerden aan de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) Leuven. Bijzonder mooi om te zien dat een groot aantal van hen uiteindelijk ook met een diploma op zak de opleiding verlaat. Een deel studeert verder aan de ETF Leuven, een ander deel gaat aan het werk en weer een ander deel studeert verder aan een vervolgopleiding elders. Wat voor ál deze studenten geldt, is dat zij de vruchten plukken van de bijzondere plek die onze faculteit is: een stimulerende leer- en leefgemeenschap waarin academische theologie en religiewetenschappen onbekommerd samengaan met persoonlijk en gemeenschappelijk geloven, over de kerkmuren heen. En die vruchten worden ook gesmaakt door vele kerken in Vlaanderen, Nederland en ver daarbuiten, waarin onze afgestudeerden werken of gaan werken: Vlaamse en Nederlandse evangelische, baptisten- en pinksterkerken, maar in Nederland ook de Protestantse Kerk in Nederland en de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Daar neemt een aanzienlijk deel van onze studenten een verantwoordelijke positie in na een voortgezette studie in een predikantsmaster aan een van de Nederlandse theologische universiteiten.
Schakel
Afgestudeerden met een diploma theologie op zak komen uiteindelijk in diverse sectoren en organisaties terecht. De studie theologie is niet enkel goed voor het werk in kerken maar is evenzogoed van belang als voorbereiding op andere beroepsperspectieven in de samenleving. Tegelijkertijd is het zo dat kerken en kerkgenootschappen bijzonder belangrijke belanghebbenden zijn van een kwalitatief goede theologische toerusting van zowel jonge middelbare schoolverlaters als zij-instromers op latere leeftijd. De studenten theologie van vandaag zijn mogelijk hun voorgangers en leiders morgen. Theologische opleidingen zijn een belangrijke schakel in het toerusten van voorgangers in diverse kerkgenootschappen: zij doen een inspanning die gezien (dreigende) predikantentekorten in belang toeneemt.
Dat is een inspanning die het hele veld van kerken en opleidingen moet leveren. Aan de ETF Leuven kiezen we nadrukkelijk voor plaatsmaken voor theologie en religiewetenschappen, ruimte behouden en uitbouwen voor academische theologie en een concrete plaats garanderen waar studenten ook kunnen wonen. Studie en gemeenschapsleven gaan zo samen met ruimte voor christelijke spiritualiteit.
Andere opleidingen hebben weer hun eigen accenten en eigen unieke mogelijkheden om de theologische toerusting op een aansprekende manier vorm te geven. Die diversiteit moet gekoesterd worden. Ondertussen moet daarin ook goed samengewerkt worden. Op het vlak van personele samenwerking, op het vlak van onderzoek, maar ook door goede doorstroomregelingen tussen diverse opleidingen.
Betrokkenheid
Maar niets gaat vanzelf. Kwalitatief goede toerusting in de theologie komt niet uit de lucht vallen. Het kost ook wat. Het vraagt naast goede samenwerking tussen opleidingen ook betrokkenheid en bijdragen vanuit belanghebbende partijen. De overheid is er daar één van, zeker. Zo geldt bijvoorbeeld voor de ETF Leuven dat de opleiding voor een beperkt deel wordt gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. Daarnaast worden haar opleidingen mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van particulieren, kerken en fondsen en door opbrengsten uit de exploitatie van de campus. Voor elke andere theologische opleiding valt deze oefening weer anders uit. Maar een vorm van betrokkenheid en bijdrage van kerken, van kerklid tot kerkgenootschap, is in dezen niet vreemd. Er ligt namelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid van kerken en opleidingen voor kwalitatief goede theologische toerusting.
De feestelijke diploma-uitreiking onlangs doet ook aan deze gedeelde verantwoordelijkheid denken. Een diploma haal je niet vanzelf; dat kost inspanning van de student en voldoende investering in de vorm van tijd, energie en middelen. Voor een goed opleidingsaanbod geldt niets anders. Het kost inspanning, samenwerking en een gezamenlijke investering. Maar het is de investering meer dan waard. Zeker voor allen die hart hebben voor de kerken.
De auteur is rector en administratief directeur van de ETF Leuven.