De Amerikaanse regering draait de geldkraan dicht voor buitenlandse organisaties die abortus financieren. In RD 28-1 vraagt Arthur Alderliesten zich af: Staren wij ons zo blind op de abortusproblematiek dat we daardoor niet meer zien dat door Trumps besluit mogelijk meer vrouwen en kinderen zullen sterven?

De laatste vijf jaar heb ik veel onderzoeken bestudeerd op dit gebied. Er is echter geen bewijs voor de stelling dat minder financiering van de abortuspraktijk leidt tot een hoger abortuscijfer. Evenmin leidt die bezuiniging tot hogere sterftecijfers onder vrouwen in ontwikkelingslanden.

Het klopt dat in ontwikkelingslanden hoge sterftecijfers hand in hand gaan met een beperkte toegankelijkheid voor legale abortus. Maar de denkfout zit in het leggen van een oorzakelijk verband. Verschillende studies tonen aan dat die ontbreekt. De reden voor de hoge sterftecijfers is dat medische zorg in ontwikkelingslanden veelal ontbreekt. Niet legale abortus, maar verbetering van de gezondheidszorg is daarom de oplossing.

Toch houden zelfs ‘prolifers’ vast aan hardnekkige misvattingen over abortus. Bijvoorbeeld dat er meer abortussen worden gepleegd in landen waar dit illegaal is. Op de studie die hieraan ten grondslag ligt (”Induced abortion: incidence and trends worldwide from 1995 to 2008”), kan echter heel wat worden afgedongen. Zo blijkt de methodologie problematisch en zijn de resultaten onbetrouwbaar. De grootste fout is dat het Westen wordt vergeleken met Zuidoost-Azië en de Sub-Sahara, zonder andere variabelen in aanmerking te nemen. Dat is problematisch, want er zijn veel andere redenen die kunnen leiden tot hogere abortuscijfers. Denk aan armoede, oorlog en opvattingen over vrouwen (zie Ross Douthat, ”What reduces abortion rates?”).

Bovendien is het de vraag hoe betrouwbaar de abortusstatistieken in ontwikkelingslanden zijn, aangezien de procedure zelf illegaal is.

Veilige abortus

Om een eerlijke vergelijking te kunnen maken, moeten de gegevens worden vergeleken tussen gelijkaardige regio’s. In Europa bijvoorbeeld hebben Ierland, Frankrijk, Polen en Spanje –waar abortus beperkt is toegestaan– veel lagere abortuscijfers dan de Scandinavische landen waar abortus minder beperkt is. En Amerikaanse staten met een prolifewetgeving kennen veel lagere abortuscijfers dan staten waar abortus toegankelijker is. Zo moet in Mississippi een vrouw eerst een adviserend gesprek hebben, enkele dagen wachten, een echo laten doen, en een groot deel van de kosten zelf betalen. In de staat New York daarentegen is geen enkele beperking op abortus tot 24 weken van de zwangerschap. Daar is het aantal abortussen zeven maal groter dan in Mississippi.

Het is dus belangrijk om voorzichtig te zijn in het vergelijken van cijfers tussen niet-gelijksoortige landen. Meerdere variabelen kunnen de doorslag geven.

Daarbij is de term ”veilige abortus” strijdig met de werkelijkheid. Een succesvolle abortus beëindigt het leven van in ieder geval één mens. Voor diegene is abortus nooit veilig. Bovendien heeft een abortus negatieve gevolgen voor de moeder: onder andere verhoogde kans op vroeggeboorten, borstkanker en depressie. Wees dus voorzichtig met het overnemen van semantiek die de proabortusgroep gebruikt om de waarheid te bagatelliseren.

Petitie

Er is geen enkel bewijs dat meer vrouwen en kinderen zullen sterven door Trumps besluit. Wel worden de abortusverstrekkers beperkt. Daardoor zullen minder kinderen sterven. Dat terwijl de ontwikkelingsgelden naar organisaties die geen abortus uitvoeren, maar zich vooral richten op (medische) zorg, doorlopen. Als je het leven van vrouwen én kinderen wil beschermen, kun je daar onverdeeld gelukkig mee zijn.

Al meer dan 57.000 Nederlanders hebben de petitie ondertekend om minister Ploumen te kennen te geven dat ze niet willen dat levens worden beëindigd door subsidies van de overheid. Het doel van de initiatiefnemers is om dit aantal te verdubbelen. Laten we, los van de complexiteit van politiek-maatschappelijke ontwikkelingen, altijd doen wat we kunnen doen om de stem te zijn voor het ongeboren en stemmeloze kind.

De auteur werkt als onderzoeker en spreker voor het Canadian Centre for Bio-Ethical Reform in Toronto, Canada.