Casper en Jacolien doen na adoptiestop nog aanvraag; „Angst dat het niet meer gaat lukken hebben we niet”
De medische keuring is net geweest, nu wachten Casper en Jacolien van Ekeris uit Lunteren op gesprekken met de kinderbescherming. Ze zijn een van de achttien stellen die na de adoptiestop nog een aanvraag hebben gedaan.
„Nee, nieuwe adoptieaanvragen zijn niet meer mogelijk. Alles ligt stil”, krijgt het stel in september 2024 van Fiom, de stichting voor adoptieaanvragen, te horen. Maar na een aantal bezwaarprocedures van andere ouders realiseert de overheid zich dat het afwijzen van nieuwe adoptieaanvragen in strijd is met de nog ongewijzigde wet. Casper en Jacolien komen terecht bij de Centrale Autoriteit (CA), die nu verantwoordelijk is voor de procedure.
Hun aanvraag wordt alsnog in gang gezet, maar ze krijgen eerst een e-mail met bezwaren die ontmoedigen een procedure op te starten. De kans is klein dat er ook daadwerkelijk adoptie plaatsvindt voor 1 mei 2030, benadrukt de instantie meerdere keren. Toch geven Casper en Jacolien aan dat ze door willen gaan. „Juridisch gezien is er nog geen sprake van een stop”, zegt Jacolien. „De huidige adoptiewet is gebaseerd op internationale verdragen die je niet zomaar stop kunt zetten. Zolang dat nog het geval is, willen wij het gewoon proberen.”
Ze heeft „grote moeite” met het besluit van de overheid om te stoppen met interlandelijke adoptie. „Er zit een menselijke realiteit achter de juridische discussie. Natuurlijk is het beter als een kind in zijn eigen land opgevangen kan worden. Maar soms lukt dat niet, omdat ze vanwege hun achtergrond niet in aanmerking komen voor pleegzorg of binnenlandse adoptie. Deze kinderen zijn, als ze niet geadopteerd worden, overgeleverd aan een tehuis of ze belanden op straat. Adoptie is dus echt een noodbeschermingsmaatregel, een laatste optie om ze een liefdevol thuis te bieden.”
Misstanden
Jacolien benadrukt dat het er niet om gaat dat ze hun persoonlijke kinderwens willen vervullen. Ze hebben al twee kinderen: hun biologische dochter Rebecca (12) en dochter Loïs (6). Loïs is geadopteerd uit Thailand en woont nu vier jaar in Nederland. „Het was best pittig in het begin, maar het gaat nu heel goed”, zegt Jacolien. „We zijn gelukkig en de meiden hebben het fijn met elkaar. Juist daarom denken we: als we nog een kind kunnen helpen, waarom niet? We hebben ruimte in ons hart en huis en we gaan er met een open vizier in. De meiden zien het zelf ook zitten, want we hebben het uiteraard met ze besproken.”
Ze vindt het moeilijk dat de keuze voor een adoptiestop vooral is gebaseerd op misstanden uit het verleden, op basis van het rapport van de commissie-Joustra. „Het rapport van de commissie-Joustra belicht misstanden die plaatsvonden voor 2000. De huidige adoptiepraktijk is door de commissie niet onderzocht. Juist na 1996 zijn er nieuwe regels opgesteld die misstanden moeten voorkomen.” Zo is adoptie alleen nog mogelijk uit een beperkt aantal landen. „Het belang van het kind staat voorop en de kinderbescherming in het land van herkomst kijkt altijd mee. Mensen realiseren zich niet hoe scherp er tegenwoordig naar een aanvraag wordt gekeken. Er worden ouders bij een kind gezocht, niet andersom.”
Maar hoe zit het dan met die misstanden? „Natuurlijk zijn die er geweest, daar mag je niet omheen lopen. Ik heb die verhalen ook gelezen. Tegelijk mis ik soms wat aandacht voor het feit dat 70 procent van de geadopteerde kinderen tevreden is met de adoptie. Ik vind het een rigoureuze maatregel om helemaal te stoppen met interlandelijke adoptie. Dat betekent dat sommige kinderen hun perspectief op een betere toekomst verliezen.”
Angst
Het stel koos destijds bewust voor adoptie, in plaats van een optie als pleegzorg te verkennen. „Juist omdat adoptie permanent is en we dan blijvende zorg kunnen bieden. Loïs was twee toen ze bij ons kwam en je merkte aan alles dat ze niet gewend was dat iemand voor haar zorgde. Ik kon tegen haar zeggen: Je mag altijd bij ons blijven, wij zullen altijd voor je zorgen. Straks kunnen we dat hopelijk weer doen bij een nieuw kindje.”
Kritische reacties op adoptie krijgt ze eigenlijk niet vanuit haar omgeving. „Mensen zeggen eerder: Wat mooi dat jullie dit doen.” Ze probeert samen met haar man zo open mogelijk over de afkomst van Loïs te zijn. „Voor ze tien is, willen we graag naar Thailand terug en willen we een bezoek brengen aan het kindertehuis waar ze vandaan komt. Als ze iets ouder is, gaan we met haar in gesprek over haar biologische ouders en haar afkomst, en daarna mag ze zelf bepalen of ze dat aan anderen gaat vertellen of niet.”
Het is nog onduidelijk of de nieuwe adoptieaanvraag van Casper en Jacolien definitief wordt. In 2030 moet internationale adoptie voorgoed stopgezet zijn. Jacolien kan nuchter omgaan met de onduidelijkheid. „Angst dat het niet meer gaat lukken heb ik niet. Als het daadwerkelijk tot een adoptie komt, zien we dat als Gods besturing. En anders heeft het ook zo moeten zijn. Ik heb er wél moeite mee dat we straks in Nederland geen zorg meer kunnen dragen voor deze kwetsbare kinderen.”
