Vanaf de hooggelegen ruïnes van Château-Gaillard kijk je prachtig uit over de lussen van de rivier de Seine. In Normandië zijn de middeleeuwen overal.
Les Andelys is een opmerkelijk stadje in de Seinevallei, gelegen op zo’n 40 kilometer ten zuidoosten van de stad Rouen. Het charmante restaurant La Chaine d’Or, gevestigd in een achttiende-eeuws herenhuis, biedt uitzicht over de rivier. Op de eerste verdieping zijn sfeervolle gastenkamers. In de gang kun je ‘ridders’ in vol ornaat tegenkomen. Aan de muur hangen wapens.
Het stadje wordt gedomineerd door de imposante ruïnes van het beroemde Château-Gaillard. Aan deze burcht is de naam van de legendarische Richard Leeuwenhart, hertog van Normandië en koning van Engeland, verbonden. Hij bouwde het kasteel in slechts één jaar tijd, in 1196. Leeuwenhart wilde de vallei bewaken en de stad Rouen beschermen tegen de agressie van de Franse koning Philippe Auguste.
Wie van de Franse letteren houdt, zou een nachtje kunnen boeken bij het Gustave Flauberthotel in Rouen, dat geheel in literaire stijl is ingericht. De schrijver van het bekende boek ”Madame Bovary” kwam op 12 december 1821 in deze stad ter wereld. In 1840 vertrok hij naar Parijs om daar rechten te studeren.
Onontkoombaar in Rouen is de legendarische persoon van Jeanne d’Arc, de heldin die voor de Fransen vocht tegen de Engelsen. Een audiotour van het Office du Tourisme voert door de historische binnenstad met z’n smalle straatjes, de beroemde klok ”le Gros Horloge” en de kathedraal. In het zomerseizoen wordt elke avond om 23.00 uur op de kathedraal een spectaculaire licht- en geluidsshow vertoond. De Place du Vieux Marché, waar Jeanne op 30 mei 1431 werd verbrand, is omringd door schilderachtige vakwerkhuizen.
Een multimediashow in Museum Historial Jeanne d’Arc vertelt het verhaal van dit merkwaardige meisje dat goddelijke ingevingen kreeg. Indrukwekkend is Panorama XXL: in het metershoge kunstwerk ”Rouen 1431” heeft Yadegar Asisi meer dan 50.000 foto’s, kaarten en prenten verwerkt.
Op zo’n 30 kilometer ten oosten van Rouen liggen de restanten van de beroemde Abdij van Jumièges. We zijn dan nog verder terug in het middeleeuws verleden: in 654 wordt deze abdij gesticht door Philibert, en ze zal uitgroeien tot een indrukwekkend complex. Bij de ingang is een tablet verkrijgbaar waarmee het uitgestrekte terrein kan worden verkend. Als je op de aangegeven plekken gaat staan, kun je op de tablet precies zien hoe de abdij er destijds heeft uitgezien.
In de hoofdkerk woonden geestelijken en leken de grote godsdienstige feesten bij. De kerk is een uniek voorbeeld van romaanse bouwkunst uit de elfde eeuw, met twee 46 meter hoge torens en een schip van 25 meter lang.
Beroemd borduurwerk
Het ”kleinste huis van Frankrijk” zou in Bayeux staan: slechts 16 vierkante meter telt deze voormalige woning van de sluiswachter. De middeleeuwse stad is vooral beroemd vanwege het zogeheten ”Tapisserie de Bayeux”: een wollen borduurwerk op linnen, maar liefst 70 meter lang en 50 centimeter hoog. Het vertelt het verhaal van de verovering van Engeland in 1066 door Willem de Veroveraar. Je zou het kunnen zien als een van de oudste stripverhalen in de geschiedenis.
Op het reusachtige borduurwerk staan meer dan 600 personen, 200 paarden, zo’n 40 schepen en honderden dieren en andere mythologische figuren. Unesco heeft het tapijt in 2007 tot werelderfgoed verklaard. Wie geïnteresseerd is in de borduurtechniek erachter zou Bayeux Broderie moeten bezoeken. Het atelier van Chantal James is vrij toegankelijk, en mevrouw demonstreert graag hoe ze met „de steek van Bayeux” de fraaiste tapijten maakt. Natuurlijk hangt er wel een bijbehorend prijskaartje aan.
De kathedraal van Bayeux, parel van Normandische architectuur, werd op 14 juli 1077 door bisschop Odon de Conteville gewijd. Zijn broer, de genoemde Willem de Veroveraar, was hierbij aanwezig.
Een goed moment om in oude sferen te komen zijn de jaarlijkse middeleeuwse feesten in de zomer. Er wordt dan een tentenkamp opgezet, waarbij allerlei historische ambachten worden uitgebeeld. De lange gekostumeerde optocht, waaraan honderden burgers meedoen, is een belevenis. Zonder dat je in een tijdmachine hoeft te stappen zijn de middeleeuwen dan even heel dichtbij.
----
Websites Normandië
Het Frans Bureau voor Toerisme
Praktische informatie Franse Spoorwegen:
Amsterdam > Parijs:
Reistijd: 3.15 uur
Prijs: vanaf 35 euro enkele reis in 2e klasse; 20 treinen per dag
Parijs > Lisieux:
Reistijd: 2.03 uur
Prijs: vanaf 15 euro enkele reis in 2e klasse; 15 treinen per dag
Parijs > Caen:
Reistijd: 1.41 uur
Prijs: vanaf 15 euro enkele reis in 2e klasse; 15 treinen per dag