Amerikaanse kiezers gaan naar de stembus om te bepalen wie het land de komende vier jaar mag leiden: de Democratische vicepresident Kamala Harris (60) of de Republikeinse oud-president Donald Trump (78). Volg alle ontwikkelingen via dit liveblog.
Advertentie
President Joe Biden wacht een rustige verkiezingsdag. Hij is maandag na een weekendverblijf in Wilmington (Delaware) teruggekeerd naar het Witte Huis en daar zal hij samen met zijn vrouw Jill en medewerkers de uitslagen afwachten.
Kamala Harris heeft op de ochtend van Election Day kiezers via het platform X opgeroepen om te gaan stemmen. Zij schrijft: “Amerika, dit is het moment om je stem te laten horen. We stemmen vandaag omdat we van ons land houden en omdat we geloven in de belofte van Amerika.”
De rivaal van Harris, Donald Trump, heeft een dergelijke oproep via social media nog niet gedaan. Wel plaatste hij vanochtend een filmpje op zijn eigen platform Truth Social. Hij voorzegt de “wederopstanding van de Verenigde Staten” als hij in het Witte Huis terugkeert.
In nog eens veertien Amerikaanse staten zijn de stembureaus geopend. Onder meer in de swingstates Georgia, Pennsylvania en Michigan kunnen mensen nu hun stem uitbrengen. Daar gaan de Republikein Donald Trump en de Democraat Kamala Harris gelijk op in de peilingen.
Ook in de hoofdstad Washington D.C. kunnen de mensen nu naar de stembus. Dat is geen aparte staat, maar een district dat drie kiesmannen mag afvaardigen.
Daarnaast zijn ook de kiezers in Alabama, Delaware, Florida, Illinois, Kansas, Maryland, Massachusetts, Missouri, Rhode Island, South Carolina en Tennessee aan de beurt. Florida is de thuisstaat van Trump. Hij woont daar in de villa Mar-a-Lago.
Even later volgden Minnesota, Wisconsin en Arizona.
Ook in North Carolina, zijn de stembureaus voor de Amerikaanse verkiezingen geopend. Het is de eerste van zeven swingstates waar gestemd wordt, de staten waar de uitslag moeilijk te voorspellen valt en waar de winnaar feitelijk wordt gekozen.
North Carolina ligt aan de oostkust van de Verenigde Staten en is goed voor zestien kiesmannen. Vier jaar geleden ging de staat naar Donald Trump, die nu in de peilingen ook een lichte voorsprong lijkt te hebben op Kamala Harris.
Ook in West Virginia, Vermont en Ohio kunnen de Amerikanen nu hun stem uitbrengen. Die laatste staat is de thuisstaat van J.D. Vance, de vicepresidentskandidaat van Trump en senator namens Ohio. De zeventien kiesmannen van Ohio gaan waarschijnlijk naar Trump.
„Waar reformatorische christenen hem eerder zonder kritiek steunden, stemmen velen nu met tegenzin”, zegt Kranendonk.
De Democratische vicepresidentskandidaat Tim Walz is „teleurgesteld, maar niet verbaasd” dat de verkiezingsrace zo spannend is.
Hij verscheen aan de vooravond van de verkiezingsdag in de populaire latenightshow van Stephen Colbert en zei dat hij de kiezers wilde laten zien dat het verschil tussen de kandidaten groot is.
„Het land is erg verdeeld”, zei Walz in het programma. De gouverneur van Minnesota wilde benadrukken dat Donald Trump een beledigende en haatdragende campagne zou hebben gevoerd, terwijl Kamala Harris juist een president voor alle Amerikanen zou zijn.
Walz was maandag nog op campagne in Wisconsin, een van de cruciale swingstates. Hij schetste daar een mooie toekomst met Harris, maar vooral zonder Trump. „Stel je voor hoe fantastisch het wordt. We gaan winnen en als dat is gelukt, hoeven we die man nooit meer op tv te zien en naar hem te luisteren.”
Een houten wand moet relschoppers ervan weerhouden etalageruiten in te kinkelen en er met de buit vandoor te gaan.
Advertentie
Een medewerker van een stembureau in de Amerikaanse staat Georgia is gearresteerd nadat hij collega’s had bedreigd, meldt het Amerikaanse ministerie van Justitie. De 25-jarige verdachte zou onder meer hebben gedreigd met een bomaanslag.
Ruim twee weken geleden was er een woordenwisseling tussen de verdachte en een kiezer. De verdachte zou vervolgens een brief naar het kiesdistrict hebben gestuurd waarin hij deed alsof deze afkomstig was van de kiezer. Daarin werd gedreigd met een bomaanslag, meldt justitie. Hij waarschuwde collega’s dat ze „over hun schouder” moesten kijken. „Ik weet waar ze wonen, want ik heb hun adressen”, schreef hij ook.
Als de verdachte veroordeeld wordt, kan hij volgens CNN maximaal 25 jaar gevangenisstraf krijgen. De FBI doet onderzoek naar het incident.
Georgia is een belangrijke swingstate. Bij de verkiezingen in 2020 drong Trump er bij een verkiezingsfunctionaris op aan om genoeg stemmen te „vinden” om hem alsnog tot winnaar in de staat uit te roepen.
Inwoners van het Amerikaanse gehucht Dixville Notch (New Hampshire) hebben om middernacht traditiegetrouw als eersten op verkiezingsdag hun stem uitgebracht.
beeld AFP, Joseph Prezioso
beeld AFP, Joseph Prezioso
beeld AFP, Joseph Prezioso
beeld AFP, Joseph Prezioso
beeld AFP, Joseph PreziosoNBC News meldt dat de zes kiesgerechtigden in de plaats het aantal stemmen tussen Donald Trump en Kamala Harris exact verdeelden. Beide kandidaten kregen drie stemmen.
Bij de vorige verkiezingen kreeg de Democratische kandidaat Joe Biden alle vijf stemmen in het kleine dorpje bij de Canadese grens.
Het stembureau in de plaats ging om middernacht open en sloot om 00.07 uur de deuren weer. In de kleine plaats wordt al decennia steevast om middernacht gestemd.
Bij zijn laatste campagnebijeenkomst voor verkiezingsdag heeft Donald Trump het publiek zo’n twee uur laten wachten, meldt de BBC. Toen de presidentskandidaat eenmaal verscheen, werd hij met een lange staande ovatie verwelkomd.
Trump hield zijn laatste rally in de plaats Grand Rapids in de staat Michigan. Op die plek hield hij ook zijn laatste campagnebijeenkomst in 2016 en 2020. „Dit is een bijzondere plek, herinneren jullie 2016 nog?”, zei hij. En: „Dit is de laatste keer dat we dit hoeven te doen.” Hij zei de VS naar „nieuwe hoogten” te willen leiden.
In zijn toespraak viel hij Joe Biden, zijn tegenstander Kamala Harris en ook Nancy Pelosi aan.
Eerder op de avond was Trump een uur en drie kwartier aan het woord in Pennsylvania. Dinsdag zijn de presidentsverkiezingen in de VS.
„Ik roep christenen dringend op hun stem niet verloren te laten gaan” - Nicole Hunt, woordvoerder Focus on the Family
Kamala Harris heeft maandagavond in Pittsburgh gezegd de presidentsverkiezingen dinsdag „te zullen winnen”. „Het momentum werkt in ons voordeel”, zei de Democratische presidentskandidaat.
„Vergis je niet, we zullen winnen.” Ze gaf volgens The New York Times in de stad in de staat Pennsylvania waar Trump maandagavond ook sprak een toespraak van zo’n tien minuten. „Stem voor vrijheid”, zei ze. De naam Trump noemde ze niet.
Harris zei dat „alle stemmen nodig zijn”. Ze beloofde haar kiezers „nieuw leiderschap” en wilde „een politiek decennium gedreven door angst en verdeeldheid” achter zich laten. „We kunnen de bladzijde omslaan”, zei ze.
De laatste campagnebijeenkomst van Harris voor de verkiezingen is later maandagavond in Philadelphia.
Donald Trump heeft in een van zijn laatste rally’s gesuggereerd dat vechtsporters het op moeten nemen tegen migranten.
„Ik wil dat de worstelaars van de universiteit van Pennsylvania de strijd aangaan met de migranten”, zei de Republikeinse presidentskandidaat tijdens een campagnebijeenkomst in de staat. In de stad Pittsburgh was hij volgens The New York Times een uur en drie kwartier aan het woord.
Op de avond voor de presidentsverkiezingen beloofde Trump kiezers „de ongelooflijkste economische groei” als hij tot president verkozen wordt. „Als je op Kamala Harris stemt, kies je voor nog vier jaar ellende, mislukking en rampspoed. Ons land zal misschien wel nooit herstellen”, zei Trump.
Twee van de drie zoons van Trump, Eric en Donald Jr., en zijn dochter Tiffany kwamen het podium op tijdens de rally. De presidentskandidaat beweerde ook dat er „96,2 procent kans is” dat hij de verkiezingen wint. Volgens de peilingen gaan Trump en Harris juist nek aan nek.
Tijdens de rally werd duidelijk dat podcastmaker Joe Rogan steun voor Trump heeft uitgesproken. Toen Trump dat aan het publiek vertelde, klonk luid gejoel. Aan het einde van zijn betoog riep de Republikein kiezers op om te gaan stemmen. Trump reisde vervolgens af naar de staat Michigan voor zijn slotbetoog.
Amerikaanse kiezers gaan naar de stembus om te bepalen wie het land de komende vier jaar mag leiden: de Democratische vicepresident Kamala Harris (60) of de Republikeinse oud-president Donald Trump (78).
Ook staat de controle op het spel over de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Als de partij van de president in het Congres geen meerderheid heeft, kan dat het doorvoeren van beleidsplannen en het benoemen van topfunctionarissen lastiger maken.
De verkiezingsdag volgt op een chaotische en soms grimmige campagne. Zo trok de 81-jarige president Joe Biden zich in juli terug als kandidaat na een dramatisch verlopen verkiezingsdebat tegen Trump. De Republikeinse kandidaat raakte in diezelfde maand lichtgewond toen hij tijdens een campagnebijeenkomst werd beschoten. Hij lijkt later te zijn ontkomen aan een tweede moordaanslag tijdens een partijtje golf.
Trump heeft zijn tegenstander verweten haat te zaaien. Hij zorgde voor onrust met uitspraken over „vijanden van binnenuit” die nog gevaarlijker zouden zijn dan rivaliserende mogendheden als China en Rusland. Harris waarschuwde op haar beurt dat haar rivaal het Witte Huis zal betreden met een „lijst van vijanden” waarmee hij wil afrekenen.
Het laat zich lastig voorspellen wanneer duidelijk is wie de verkiezingen heeft gewonnen. Dat kan dagen duren als de verschillen tussen de kandidaten erg klein zijn. De Verenigde Staten liggen in meerdere tijdzones en dat betekent dat stembureaus ook niet allemaal op hetzelfde moment sluiten. Uitslagen komen in Nederland binnen in de nacht van dinsdag op woensdag.
Op veel plaatsen lijkt al op voorhand vast te staan wie er gaat winnen. Sommige staten gaan zelfs al decennia steevast naar Democratische of Republikeinse presidentskandidaten. Veel aandacht gaat daardoor uit naar de zeven staten waar peilingen wel een nek-aan-nekrace voorspellen, de swingstates. Het gaat om Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania en Wisconsin.
In de Amerikaanse politiek wordt gevreesd dat de verkiezingen zullen leiden tot nieuwe onrust. Aanhangers van Trump bestormden in 2021 het parlementsgebouw in de hoofdstad Washington nadat hij de verkiezingen had verloren. De Republikein had toen zonder bewijs volgehouden dat er sprake was van fraude. Ook dit jaar beweerde Trump dat hij alleen kan verliezen als wordt gesjoemeld. Daardoor hangt opnieuw de vraag boven de verkiezingen of hij een mogelijke nederlaag zal accepteren.
De Proud Boys hebben aangekondigd op dinsdag bij stembureaus te zijn, schrijft NBC News.
Hoeveel leden van de extreemrechtse organisatie in actie komen is onduidelijk, maar volgens de Amerikaanse zender bereiden Proud Boys op meerdere plekken in het land zich voor. In groepen op Telegram schrijven Proud Boys onder meer „alle hens aan dek”, maar wat ze precies van plan zijn is niet duidelijk.
De extremistische Proud Boys hadden een rol bij de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Zij fungeerden als „het leger van Donald Trump” nadat de oud-president de verkiezingen van 2020 verloor van Joe Biden. Meerdere leden van de groepering moesten de gevangenis in, de leider van de groepering kreeg 22 jaar celstraf.
Elon Musk mag doorgaan met het weggeven van een miljoen dollar per dag aan Amerikaanse kiezers, oordeelde een rechter in Philadelphia maandag. Dat schrijft The Washington Post.
Het Openbaar Ministerie (OM) was naar de rechter gestapt om de „illegale loterij” van de miljardair.
De miljardair gaf al 16 miljoen dollar (14,7 miljoen euro) weg aan kiezers die een petitie ondertekenden. Musk deelde het geld niet rechtstreeks uit aan kiezers, maar deed dat via het zogenoemde America PAC, een politiek actiecomité waar Musk geld aan doneert. Dat comité zegt dat de winnaars „pro-Trump” zijn, Musk stelt dat iedereen kans maakt op het geld. De miljardair heeft zich de afgelopen weken volop ingezet om de campagne van Donald Trump te steunen.
Eerder deze maand kondigde Musk aan tot aan de verkiezing elke dag een miljoen dollar uit te reiken aan iemand die de online petitie ondertekent ter ondersteuning van de Amerikaanse grondwet. Om de petitie te kunnen ondertekenen moet die persoon wel geregistreerd staan als kiezer in een van de ‘swingstates’. Pennsylvania is een van die cruciale staten.
Dinsdag zijn de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten.
De Amerikaanse hoofdstad bereidt zich voor op mogelijke ongeregeldheden na de presidentsverkiezingen.
Advertentie
