Met nog één dag te gaan is de race om het Amerikaanse presidentschap uiterst spannend. De Republikein Donald Trump en de Democrate Kamala Harris gaan haast nek aan nek in de peilingen. Een fotofinish lijkt in de maak.
Zeven staten zullen feitelijk beslissen wie de nieuwe president van de Verenigde Staten wordt. In al deze staten is het verschil tussen Harris en Trump minder dan 3 procent. Gezien peilinggemiddelden er ongeveer 4 tot 5 procent naast kunnen zitten is het onmogelijk te zeggen wie er gaat winnen.
Het is eveneens niet zeker dat de verkiezingsuitslag écht spannend wordt. Wijken de peilingen bijvoorbeeld 4 procent af in het voordeel van een van beide kandidaten, dan behaalt die een klinkende overwinning. Harris kijkt vooral naar haar Blauwe Muur: Michigan, Pennsylvania en Wisconsin. Met die staten heeft zij genoeg kiesmannen om president te worden.
De campagnevoerders van Trump en Harris zien hoopvolle signalen in de peilingen. Zo schreef de Democratische campagneadviseur David Plouffe op berichtenplatform X dat de laatste zwevende kiezers in meerderheid voor Harris kiezen. Die stemmen zouden de Democrate aan een meerderheid kunnen helpen in de belangrijkste swingstaten.
Komiek
Peilingbureaus signaleerden dit weekend ook deze trend. De campagnebijeenkomst van Trump in Madison Square Garden in New York zou daarvoor bij veel twijfelaars de doorslag hebben gegeven. Op deze rally beledigde een komiek onder meer de Puerto Ricanen en de bredere latinobevolkingsgroep. De latino’s vormen ongeveer 15 procent van het electoraat en de mislukte grappen zijn bij hen hard aangekomen.
Daarnaast publiceerde de gerenommeerde Ann Selzer een peiling waarin Harris opeens op voorsprong stond in de staat Iowa, een staat die de afgelopen verkiezingen steeds ruim voor Trump koos. Sommige analisten denken dat er meer peilingen zijn waarin Harris heel goed scoort, maar dat deze niet gepubliceerd worden door peilingbureaus uit angst dat ze kritiek krijgen als Trump uiteindelijk wint. Hiervoor is tot nu toe geen hard bewijs geleverd.
Omgekeerd ziet de Trumpcampagne dat zijn kandidaat de laatste weken het gat met Harris in de peilingen heeft gedicht. Bovendien heeft Trump de afgelopen twee presidentsverkiezingen beter gepresteerd dan de peilingen vooraf aangaven. Doet hij dat opnieuw, dan is een overwinning voor The Donald vrijwel zeker. Daarnaast hebben in swingstaat Nevada bovengemiddeld veel Republikeinen al gestemd, wat mogelijk wijst op veel enthousiasme bij Trumpaanhangers. „De data van de kiezers die vroeg stemmen blijven er geweldig uitzien. Kamala stort in”, schreef Trumps adviseur Stephen Miller afgelopen week op X.
Spanning
De laatste campagneweek verliep turbulent. Nadat Puerto Rico tot „eiland van afval” werd bestempeld tijdens de campagnerally van Trump, beledigde huidig president Joe Biden Trumpaanhangers door hen het echte „afval” te noemen. Harris zal verder niet blij zijn met de laatste banencijfers. Er was gerekend op 113.000 nieuwe Amerikaanse banen in oktober, maar het bleken er slechts 12.000 te zijn. Dit kan Harris steun kosten van zwevende kiezers die vooral kijken welke kandidaat het beste economische beleid voert. Het effect van dit soort gebeurtenissen wordt in de peilingen niet meer meegenomen.
Peilingen swing states
De spanning in Amerika is niet alleen groot doordat het moeilijk te voorspellen is wie als winnaar uit de bus komt. Uit onderzoek van Echelon Insights blijkt dat zo’n 80 procent van de Amerikanen vindt dat de verkiezingen vooral gaan over het veiligstellen van het voortbestaan van het land. Een aanzienlijk deel van hen zal teleurgesteld worden als de verkiezingsuitslag bekend is, omdat hun kandidaat heeft verloren. Het is maar de vraag of zij die uitslag vreedzaam accepteren.