Doffe berusting leek zich meester te maken van de ChristenUnie toen donderdagavond de eerste uitslagen van de Nederlandse verkiezingen voor het Europarlement binnenrolden. Voor de SGP peilde de exitpoll een zetel, voor de ChristenUnie geen.
Inmiddels is de uitslag definitief en staat het vast: de stem van de ChristenUnie in het Europarlement is in elk geval voor de komende vijf jaar tot zwijgen gebracht. Dat is teleurstellend. Zeker voor wie bedenkt dat de Europese CU-zetel behouden had kunnen blijven als alleen al de christelijke kiezers die bij de Tweede Kamerverkiezingen van november nog voor de ChristenUnie gingen, donderdag opnieuw het vakje van de partij hadden roodgekleurd.
„Het is zeer de vraag of het continueren van de lijstcombinatie in aanloop naar deze verkiezingen ongeloofwaardig was geweest”
Waar blijft de kiezerstrouw van deze groep?
Tegelijk staat het als een paal boven water dat dit voor de partij uitermate teleurstellende resultaat niet los valt te zien van het vergaande besluit dat het ChristenUnie-bestuur in september 2022 nam: het verbreken van de lijstcombinatie met de SGP. Het lijdt geen twijfel of CU en SGP hadden beide hun zetel behouden als die combi intact was gebleven. Er was dan zelfs een overschot van ruim 80.000 stemmen geweest.
Dat CU en SGP in Europa inhoudelijk geen heel hecht samenwerkingsverband meer waren en de taken het liefst zo verdeelden dat elk van beide het eigen profiel optimaal kon beschermen, dateert al vanaf 2009. Dat partijen die tijdens de campagne één lijst vormen later alsnog gescheiden wegen gaan, is in Europa verder niet uitzonderlijk. Zie GroenLinks en PvdA. Bovendien, de inzet van beide partijen op thema’s zoals christenvervolging, het opkomen voor de vrijheid van godsdienst en onderwijs, het beschermen van het gezin en de medisch-ethische ethiek vertoont nog altijd overlap.
Hoewel het voor iedereen zichtbaar was dat CU en SGP zich ook in de periode voorafgaand aan de pijnlijke breuk anders positioneerden op de thema’s asiel, klimaat en Europa blijft het kortom een klemmende vraag of dat het opnieuw aangaan van een lijstcombinatie in aanloop naar deze verkiezingseditie totaal ongeloofwaardig had gemaakt. In dat opzicht heeft de ChristenUnie echt iets uit te leggen. Niet alleen aan de eigen achterban, ook aan SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen, die nu in z’n eentje verder moet.
Vooralsnog lijkt de harde les van deze ”Alleingang” te zijn: wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt het deksel op de neus. Ook in de politiek. Of beter nog: juist in de politiek met al z’n grilligheden.
Dat de SGP, na een campagne die op z’n zachtst gezegd nou niet in alle opzichten des SGP’s viel te noemen, haar zetel behield, stemt tot dankbaarheid. Dat de opmars van duistere types van radicaal-rechtse snit beperkt bleef, eveneens. Maar het verdwijnen van de ChristenUnie uit het Europarlement vormt beslist een donkere rand om deze verkiezingen, waarbij het besef dat het niet zo had hoeven lopen nog het meeste steekt.
