In lijn met de exitpoll van donderdagavond heeft de SGP een zetel gehaald bij de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP). De ChristenUnie slaagde er niet in voldoende kiezers te trekken.
Zondagavond kwamen de uitslagen van bijna alle gemeenten naar buiten. Maandagochtend was het beeld nog niet compleet, maar helder is dat de SGP zeker is van een zetel en de CU haar plaats in Brussel verliest.
De SGP heeft bij de verkiezingen die donderdag plaatsvonden een historisch aantal stemmen gekregen, meer dan het record bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 (218.950 stemmen). De teller stond maandagochtend op bijna 227.000 stemmen. Het stemmenpercentage van de SGP ligt op 3,7 procent. Om één van de 31 Nederlandse EP-zetels te halen, moeten partijen minimaal 3,23 procent van de stemmen halen.
SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen reageerde maandag kort na middernacht op de uitslag. „Bijzonder dankbaar dat onze SGP het werk mag voortzetten in het Europees Parlement”, schreef hij op X. „Wat een prachtige uitslag!”, aldus partijleider Chris Stoffer op hetzelfde platform. „Dank aan alle mensen die hun stem hebben uitgebracht op onze partij. Bovenal dank aan God!”
Bittere pil
Waar Ruissen zijn werk in Brussel en Straatsburg mag voortzetten, moet CU-Europarlementariër Anja Haga haar zetel afstaan. Met nagenoeg alle uitslagen binnen stond de teller maandagochtend op bijna 179.000 stemmen (2,9 procent), hoe dan ook minder dan de benodigde 3,23 procent.
Voor de ChristenUnie is het kwijtraken van de zetel een bittere pil. Het verlies volgt op tegenvallende uitslagen bij de Provinciale Statenverkiezingen en de Tweede Kamerverkiezingen van maart en november vorig jaar.
Bovendien is het goed mogelijk dat het huidige zetelverlies had kunnen worden voorkomen. Het was de ChristenUnie zelf die bij deze Europese verkiezingen niet opnieuw een combilijst met de SGP wilde. Van meet af aan was helder dat dit besluit voor de staatkundig gereformeerden een grote uitdaging betekende, maar zeker na het verlies voor de ChristenUnie bij de Tweede Kamerverkiezingen van november was duidelijk dat ook die partij niet verzekerd was van zetelbehoud in Brussel.
CU en SGP deden jarenlang gezamenlijk mee aan de Europese verkiezingen en haalden de afgelopen decennia steeds twee zetels. Opgeteld zouden de twee christelijke partijen nu opnieuw twee zetels hebben gehaald. Wel is het de vraag hoeveel SGP- en CU-kiezers ook daadwerkelijk op een combilijst zouden hebben gestemd. Maar ook als ruim 80.000 van hen dit niet gedaan zouden hebben, zou de partijcombinatie twee zetels hebben gehaald.
Wake-upcall
ChristenUnie-Europarlementariër Anja Haga noemt de definitieve uitslag van de Europese verkiezingen in een persbericht een wake-upcall voor haar partij. „Opnieuw waaieren ChristenUnie-kiezers uit naar diverse andere partijen”, stelt ze in de korte verklaring. Volgens Haga is het van belang dat de CU teruggaat naar datgene wat de partij bindt. „Tijdens de laatste kabinetsdeelname zijn we dat misschien een beetje kwijtgeraakt”, aldus Haga.
Volgens Haga moeten de christelijke identiteit, de zorg voor elkaar en de schepping de boventoon voeren in de partij. „Dat is waarom ik destijds lid werd van de ChristenUnie en dat is wat ik de afgelopen decennia altijd met overtuiging heb uitgedragen”, aldus de Europarlementariër.
CDA
Net als de SGP haalde ook het CDA vorige week meer stemmen dan bij de Kamerverkiezingen van november. De teller stond maandagochtend op ruim 582.000 stemmen, tegenover krap 346.000 in november. Wel is het resultaat slechter dan bij de EP-verkiezingen van 2019. Het CDA gaat van vier naar drie zetels in Brussel.
