Europese samenwerking

Vijf jaar terug was het motto van ChristenUnie-SGP: ”Samenwerking ja, Superstaat nee”. Een compromis voor de ChristenUnie –samenwerken is belangrijk– en de SGP – geen federaal Europa.

„Meer dan de SGP zien wij de voordelen in van Europese samenwerking”, zei ChristenUnie-Europarlementariër Anja Haga in het Reformatorisch Dagblad . Ook op sociaal beleid: een Europees minimumloon en wetgeving voor regulatie van arbeidstijden zijn een prima plan, vindt de partij.

Het vetorecht in de Europese Raad – waarmee één regeringsleider besluitvorming kan blokkeren – moet worden afgeschaft, aldus de ChristenUnie. Door te besluiten op basis van een gekwalificeerde meerderheid kan een blokkade –bijvoorbeeld door Hongarije– in de Raad worden omzeild.

Het SGP-verkiezingsprogramma pleit juist voor een rem op Europese samenwerking. Het Europees Parlement en de lidstaten moeten „de sluipende bevoegdheidsoverdrachten” naar Brussel een halt toeroepen, gekeken moet worden welke wet- en regelgeving, programma’s en agentschappen kunnen verdwijnen, en de zinsnede „een steeds hechter verbond tussen de volkeren van Europa” moet uit het EU-Verdrag worden geschrapt. Eventueel moet een opt-out EU-landen de mogelijkheid bieden niet mee te doen aan de Europese samenwerking, stelt de SGP voor.

Europese besluitvorming op sociaal gebied is een no-go voor de partij: sociale zekerheid, minimumloon of platformwerk kunnen het best nationaal worden geregeld. Het vetorecht van lidstaten, bijvoorbeeld op buitenlandbeleid, mag niet verdwijnen, vindt de partij. En structuurfondsen, bedoeld om nieuwe lidstaten te helpen integreren, wil de SGP halveren en aanwenden voor alleen de armste regio’s in Europa.

Landbouw en visserij

Anders dan de SGP stemde de ChristenUnie in februari voor de Natuurherstelwet. Het illustreert hoe de partijen over klimaat- en landbouwbeleid denken.

De ChristenUnie streeft naar een extensievere landbouwsector, waarbij boeren met een kleinere veestapel en een verlaging van het gebruik van pesticiden met 50 procent, toch een goede boterham kunnen verdienen. Ook het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) moet duurzamer.

De SGP benadrukt dat streefdoelen in het Europees beleid haalbaar en betaalbaar moeten zijn voor de boer. De partij is tegen top-downvoorschriften vanuit Brussel. Administratieve lasten voor boeren moeten juist drastisch omlaag. Het GLB van de toekomst moet gericht zijn op voedselzekerheid en productief gebruik van de landbouwgrond, vindt de SGP. Daarnaast staat de partij open voor het belonen van boeren voor extra inspanningen op het vlak van biodiversiteit en natuurbehoud.

In het verkiezingsprogramma maakt de SGP zich hard voor de visserij. In het ruim 1200 woorden tellende verkiezingshoofdstuk pleit de partij onder meer voor een Eurocommissaris voor Visserij, afschaffing van de aanlandplicht en behoud van de brandstofaccijnsvrijstelling.

De ChristenUnie benadrukt in het visserijhoofdstuk, dat nog geen 400 woorden telt, vooral de waarde van gezonde visbestanden en een rijke biodiversiteit onder water. Ook stelt de partij dat er toekomst moet zijn voor een duurzame visserij.

Asielmigratie

De ChristenUnie pleit, in lijn met het asiel- en migratiepact van de EU, voor een eerlijke verdeling van asielmigranten over de lidstaten. De SGP staat op naleving van de Dublinregels: het eerste land van aankomst –in de regel een Zuid-Europees land– blijft verantwoordelijk voor het verwerken van de asielprocedures.

De ChristenUnie hamert erop dat er bij migratiebeleid oog moet zijn voor een humane behandeling van vreemdelingen. Zo vindt de partij dat de EU strenger moet toezien op het naleven van de mensenrechten, bijvoorbeeld door grenswacht Frontex die regelmatig wordt bekritiseerd vanwege illegale pushbacks. Ngo’s die op de Middellandse Zee bootmigranten helpen, mogen niet worden gecriminaliseerd, vindt de partij. En de EU zou meer moeten inzetten op het direct uitnodigen van vluchtelingen uit conflictgebieden.

Hoewel mensen die vluchten voor oorlog, vanwege hun geloof of politieke overtuiging recht hebben op bescherming, zet de SGP vooral in op het voorkomen van immigratie. EU-budgetten voor ontwikkelingssamenwerking wil de partij grotendeels inzetten voor het wegnemen van de oorzaken van migratie, en met informatiecampagnes wil de partij migranten ontmoedigen.

Het nieuw gesloten asiel- en migratiepact moet strenger, vindt de SGP. Te veel mensen zouden daarmee in Europa recht op asiel hebben. Ook pleit de SGP voor quota’s op de instroom en door de EU-gefinancierde grenshekken. Mochten er op Europees niveau onvoldoende maatregelen worden getroffen, dan wil de SGP dat Nederland gebruik kan maken van een opt-out –niet meedoen met Europa– op het asieldomein.

„In de rechtse fracties zit nog altijd de meeste steun voor oproepen van het Europees Parlement om geloofsvervolging te stoppen of als het om steun aan Israël gaat” - Bert-Jan Ruissen, Europarlementariër voor de SGP

Radicaal-rechts

Deze Europese verkiezingen wordt een ruk naar rechts verwacht. Zorgelijk, vindt ChristenUnie-Europarlementariër Haga. Al in 2019 bleek het niet acceptabel voor haar voorganger Peter van Dalen om in een Eurofractie met FVD te zitten. Tijdens deze campagne reageerde Haga afwijzend op het voorstel van BBB-lijsttrekker Sander Smit bij  Nieuwsuur om als christendemocratische EVP –de Eurofractie waar ook de ChristenUnie zit– samen te werken met de PVV en de radicaal-rechtse ID-fractie. „In een tijd van verharding hebben we partijen nodig die vierkant staan voor de democratische rechtsstaat, niet partijen die bereid lijken ermee te schipperen”, aldus Haga.

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen benadrukt juist dat in een rechtser Europees Parlement een vruchtbare bodem ontstaat voor meer christelijke normen en waarden, een pro-Israël geluid en een koerscorrectie op de Green Deal. Ook de SGP zegt voor democratie en rechtsstaat te zijn, en werkt om die reden niet samen met alle partijen.