Op 5 november kiezen Amerikanen niet alleen een president, maar ook Congresleden. Daarbij is een spannende vraag wie straks de leiders worden van de fracties. Vooral bij de Republikeinen staan posities ter discussie.
Dat na de komende verkiezingen de fractieleider van de Republikeinen in de Senaat niet terugkeert, staat vast. Na bijna achttien jaar de voorzittershamer in handen te hebben gehad, vertrekt Mitch McConnell.
De relatie tussen McConnell en Trump is complex en vaak gespannen geweest. McConnell betuigde soms steun aan Trump, vooral tijdens zijn presidentschap en bij het doorvoeren van belangrijke wetgeving. Echter, na de verkiezingen van 2020 en de daaropvolgende rellen op het Capitool hadden ze wederzijds scherpe kritiek op elkaar. McConnell ging niet mee met het verhaal van Trump dat Biden de verkiezingen gestolen heeft en hij veroordeelde de rol van de president bij de Capitoolrellen. Trump sprak vaak zijn onvrede uit over McConnells stijl van leiderschap en zijn gebrek aan een strenge aanpak van de Democraten.
Pikant detail is overigens wel dat Elaine Chao, de vrouw van Mitch McConnell, minister van Transport was in het kabinet van Donald Trump. Ze bekleedde deze functie van januari 2017 tot januari 2021.
Er zijn nu in de Senaat verschillende senatoren die de plaats van McConnell willen innemen. Op dit moment lijkt het erop dat John Thune, senator uit South Dakota, favoriet is. Het is echter mogelijk dat de Texaanse senator John Cornyn bij de stemming binnen de fractie hem de loef gaat afsteken.
Verschillende senatoren zeggen echter dat als Trump de verkiezingen wint, hij de race om het fractieleiderschap drastisch kan beïnvloeden door zijn politieke gewicht in te zetten bij een sympathisant van hemzelf.
Senator Ron Johnson uit Wisconsin zegt: „Het is belangrijk, ongeacht wie de president is (…), dat een fractieleider in de Senaat een goede werkrelatie met de president heeft. Dat is gewoon volkomen duidelijk. Ik denk zelfs dat het extreem belangrijk is.”
Johnson sluit niet uit dat Trump zijn steun uitspreekt voor senator Rick Scott uit Florida. De senator uit Wisconsin vindt het ook heel vanzelfsprekend dat Trump zijn invloed aanwendt. „Als we inderdaad in de meerderheid zijn, bestuurt Trump in feite de bus. Wij zijn dan de matrozen. We zullen de dingen die hij ons opdraagt in de praktijk moeten brengen.”
Respect
Niet alleen de leiding van de Republikeinse fractie in de Senaat verandert, waarschijnlijk gaat dat ook gebeuren bij de fractie in het Huis van Afgevaardigden. Momenteel heeft Mike Johnson daar de leiding en is hij als voorzitter van de grootste fractie in het Huis ook voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. De moeizame weg waarlangs hij op die stoel is gekomen, ligt nog vers in het geheugen. Wel zeggen verschillende afgevaardigden dat hun respect voor Johnson in de afgelopen maanden is toegenomen omdat „hij er toch in slaagt om in een uiterst lastige en gepolariseerde situatie dingen tot stand te brengen.”
Johnson heeft recent gezegd dat hij de Republikeinse fractie in het Huis wil blijven leiden als deze bij de komende verkiezingen de meerderheid behoudt. Hij zegt niet wat hij wil doen als de Democraten winnen.
De meerderheid van de Republikeinen vindt dat Johnson niet de fractieleider moet blijven als hun partij tot de minderheid wordt gedegradeerd.
Als kandidaten voor het leiderschap worden de afgevaardigden Steve Scalise, Jim Jordan en Tom Emmer genoemd. Maar ook bij deze keus is de invloed van Trump bepalend, gesteld dat hij op 5 november wint. Verschillende afgevaardigden en hun medewerkers zeggen dat er momenteel veel gelobbyd en overlegd wordt. „Ik weet niet hoe het schaakbord eruit gaat zien”, zegt een van hen. „Maar ik denk zeker dat er mensen zijn die proberen wat zetten te doen.”
