Dat betekent dat ds. Gerrit de Fijter het einde van zijn werkzaamheden als voorzitter van de stuurgroep in zicht ziet komen. Ruim tien jaar trok hij de kar, in de hoop dat het onderlinge vertrouwen tussen kerken en christenen in Nederland zou groeien. Drie keer eerder had er in Dordrecht een ontmoeting plaats tussen tientallen kerken en honderden christenen.

Wie had u al die jaren voor ogen, in het streven naar eenheid?

„De kerk van Christus als volkskerk. Daarmee bedoel ik niet een kerk van het volk, maar voor het volk. Ik kom uit de Nederlandse Hervormde Kerk, een belijdende kerk. Daar zaten wij met Jan en alleman. In een volkskerk moet je bereid zijn te accepteren dat er mensen in je midden zijn die er heel anders over denken dan jij.”

Niet iedereen deelde die visie.

„Sommigen willen heel precies de lijntjes trekken. Dat mag ook, want dat is wat een belijdende kerk doet. De nationale synode neemt haar uitgangspunt in de belijdenis van Nicea. Op basis van die belijdenis is ook de credotekst geschreven.”

Wat hebben de inspanningen van de stuurgroep opgeleverd?

„Het geloofsgesprek heeft veel goeds gebracht. Ik heb zelf meegedaan aan het geloofsgesprek tijdens de eerste nationale synode in 2010. Dat heeft me ontroerd. En niet alleen mij. Tot onze dankbaarheid zien we dat het gesprek in allerlei kerken en moderamina op gang is gekomen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan wat er is gezegd tijdens het ambtsjubileum van ds. J. J. van Eckeveld in 2016” (over het openstellen van de kansel voor predikanten uit andere kerkverbanden, EHvS). „Het vijfkerkenoverleg kwam tot stand.”

Denkt u dat de nationale synode die bewustwording op gang heeft gebracht?

„Ik denk het wel, al is dat hoogmoedig om te zeggen. Steeds meer kerken beginnen in te zien dat we elkaar nodig hebben. Er is vertrouwen gewekt. Mensen zijn bereid naar elkaar te luisteren. Tien jaar terug was het echt een ander verhaal. Overigens begrijp ik wel dat kerken beducht zijn om de eenheid te zoeken. Wat gebeurt er dan met mijn eigen kerk?”

Het blijft een onvolkomen eenheid, zonder bevindelijk-gereformeerden.

„Ze zijn er nadrukkelijk onder de ondertekenaars. Jammer dat een aantal niet meedoet. Ik kan maar niet begrijpen dat de kringen waar ik mezelf in bevind zich in allerlei kwesties beroepen op de Schrift, behalve daar waar het om eenheid gaat. Het gebed van de Heere Jezus in Johannes 17 is klip en klaar. Er zijn nu 37 kerken en geloofsgemeenschappen die op 29 mei de ”Verklaring van verbondenheid” ondertekenen. Als we spreken over de eenheid van de kerk bedoelen we niet dat kerken hun identiteit opgeven.”

Wat spreken de ondertekenaars van de verklaring uit?

„Dat zij bij elkaar horen en elkaar zullen steunen. Maar ook dat zij de verantwoordelijkheid van de stuurgroep overnemen en zelfstandig een weg zoeken om met elkaar op te trekken.”

Is er draagvlak op het grondvlak?

„In de beste gezinnen zegt dochter ineens tegen moeder: Ma, je moet vooral naar de kerk blijven gaan, maar ik ga het anders doen. Ik ga niet meer. Of: Ik ga naar een andere kerk. Of: Ik laat me overdopen. Dat is precies de problematiek waar de nationale synode zich mee bezig houdt. We zijn in een nieuwe tijd terechtgekomen. Mensen maken keuzes die vroeger niet gemaakt konden worden. In al die ontwikkelingen gaat het erom tot de kern te komen. Dat is Jezus Christus, onze enige troost in leven en sterven.”

Gaat het gereformeerde belijden niet te gemakkelijk overboord?

„Natuurlijk zie ook ik de waarde van wat Dordt ontdekt heeft. God is daar waar Hij verkiest te zijn, ook waar wij mensen niet of niets kunnen zijn. In een column voor de remonstrantse glossy Get out! schreef ik dat je ook in gereformeerde kringen Arminius tegenkomt door de grote nadruk op de vrije keuze van de mens. Laten we in één kerk het gesprek voeren, opdat ons land zal geloven.”