Ds. P. D. Teeuw, predikant van de hervormde gemeente in Sliedrecht en voorzitter van Stichting In de Rechte Straat:

„Het is mooi dat prof. Huijgen in zijn nieuwe boek en in het interview daarover wil prikkelen. Al herken ik niet de huiver om over Maria te spreken, zoals de hoogleraar stelt. Rond advent gebeurt dat mijns inziens volop, ook in protestantse kringen. Het is goed de bijzondere plaats van Maria blijvend te onderstrepen. In de Apostolische Geloofsbelijdenis is zij de enige mens die in positieve zin wordt genoemd. Naast „ontvangen van de Heilige Geest” lezen we daarin „geboren uit de maagd Maria.”

Ik ben daarbij niet bang dat de grotere aandacht voor Maria ten koste gaat van die voor Jezus Christus. Mijn indruk is eerder dat de aandacht voor de Heilige Geest daaronder zal lijden. Waar de Mariadevotie een grotere plaats inneemt, verdwijnt de Heilige Geest en Zijn werk uit het zicht. In de volksdevotie brengt Maria de hoge God dichtbij. Daarvoor is nu juist de Heilige Geest uitgestort, Die in de gelovigen woont.

De datum voor het feest van de annunciatie op 25 maart is gebaseerd op 25 december, de dag waarop we de geboorte van de Heere Jezus vieren. Die datum in het kerkelijk jaar heeft al iets gekunstelds, dat geldt dan nog meer voor de aankondiging van Jezus’ geboorte.

Prof. Huijgen noemt Maria een icoon van genade. Ik zou Hervormingsdag zo willen noemen. Op deze dag herdenken we de herontdekking van genade. Dat God zonder bemiddeling van mensen zondaren rechtvaardigt.”

Ds. G. Clements, predikant van de gereformeerde gemeente (gg) in Gouda en rector van de Theologische School van de GG:

„Maria heeft in de Reformatie de plek gekregen die haar Bijbels gezien toekomt. We hebben uiteraard achting voor de moeder van Jezus, zoals wij ook Zijn apostelen hoogachten. Zij zijn als een wolk van getuigen om de loopbaan te lopen. Meer niet. Het is onjuist dat de Reformatie meer aandacht aan Maria zou besteed hebben dan wij. Calvijn hekelde de roomse aandacht voor Maria. Je kunt dat vinden in al zijn commentaren. „Kortom, die dolzinnigheid gaat zover dat zij Maria versieren met hetgeen zij aan Christus ontroofd hebben”, zegt hij in zijn commentaar op Johannes 2:4.

Ook klopt de bewering van prof. Huijgen niet dat Maria in het Nieuwe Testament veel ter sprake komt. In de Evangeliën blijft zij de vrouw op de achtergrond en wordt ze zelfs tweemaal op haar plaats gewezen. Na Pasen staat zij op een lijn met de andere vrouwen. In de apostolische brieven komt haar naam niet meer voor. Paulus noemt haar naam zelfs niet als hij spreekt over de geboorte van Christus. „God heeft Zijn Zoon uitgezonden, geworden uit een vrouw.”

Maria is het kristallisatiepunt van de roomse genadeleer, waarin de menselijke bijdrage tot ons behoud een plek krijgt. In dat licht ben ik een tegenstander van een apart feest voor de annunciatie en het dagelijks zingen van het Magnificat. Temeer ook als de hoogleraar deze aandacht voor Maria wil verbinden met fraaie architectuur, muziek en kunst. Dit is eeuwenlang de roomse mix geweest om het volk te boeien.

In de Bijbel dreigde eens Mariaverering. „Maar Jezus zei: Ja, zalig zijn degenen, die het Woord Gods horen, en hetzelve bewaren.”

Ds. J. Joppe, predikant van de hersteld hervormde gemeente in Barneveld:

„Ik heb prof. Huijgens boek nog niet gelezen, maar ik denk niet dat Maria in protestantse kring ondergewaardeerd wordt. In de prediking ontvangt ze de aandacht die ze in het Woord krijgt. Tijdens advent hield ik een prekenserie over Maria. Het is mooie stof om over te preken. Prof. Huijgen geeft terecht aan dat ze een prachtig voorbeeld is van Gods genade. Maar in de Schrift zijn daarvan veel meer voorbeelden. Denk aan Anna, Elizabeth of Hanna.

Maria heeft een belangrijke plaats in de heilsgeschiedenis, we belijden dat ook in de Twaalf Artikelen. Maar iedere Mariaverering doet tekort aan de eer van Christus. Aan de extra aandacht waarvoor de Apeldoornse hoogleraar pleit, kleeft het gevaar van verering en aanbidding. Maria wilde niet meer zijn dan de „dienstmaagd des Heeren.”

Ik ben geschrokken van het idee om de annunciatie te vieren. Ik vraag me af waar prof. Huijgen tijdens advent over preekt. Dat is de gangbare tijd om over de aankondiging van de geboorte van Christus te preken. Met het vieren van de annunciatie sluiten we aan bij de rooms-katholieke traditie en steken we onze hand te veel uit naar de Rooms-Katholieke Kerk. Het geeft ook verwarring als we in de lijdenstijd aandacht moeten schenken aan Jezus’ geboorte, want in die periode valt de annunciatie.

Het Magnificat vind ik prachtig. Zeker bij een avondmaalsbediening vind ik het zingen ervan passend. Maar om het nu iedere dag te zingen? Voor het evenwicht is het belangrijk gebruik te maken van het hele Psalmenboek. Soms kunnen de tonen van het Magnificat te hoog zijn. Dan is een boetepsalm gepaster.”