De een ziet hooggevoeligheid als hip, de ander als een hype. Blijft staan dat er een probleem is, zeker in onze prikkelrijke, prestatiegerichte maatschappij. Ervaringsdeskundige Mirjam Bogerd schreef een zelfhulpboek.
Ongrijpbaar. Dat woord hangt steeds ergens in de lucht als iemand die zelf niet hooggevoelig is een boek leest over die materie. De ongrijpbaarheid van het onderwerp geeft Bogerd ook volmondig toe. Ze komt er zelfs toe om het een non-issue te noemen, maar dan wel een om rekening mee te houden.
Eigenlijk is dit boek een handleiding voor persoonlijk leiderschap, zegt ze in haar boek. Maar dan wel in het bijzonder voor hooggevoelige mensen. Niet gek dus, dat ook een niet-hooggevoelige lezer veel herkent, maar daarnaast regelmatig de wenkbrauwen fronst.
Hooggevoeligheid vraagt misschien meer van je zelfzorg en emotionele vaardigheden, maar uiteindelijk zijn dat dingen die voor ieder mens belangrijk zijn, leerde Bogerd in de loop van de tijd. Daarmee maakt ze een belangrijk punt. Een traantje wegpinken op de contactavond van de basisschool en in de spreekkamer van de huisarts, daar hebben niet alleen hooggevoelige moeders last van. Daar hoef je dus ook niet ondersteboven van te zijn.
De term –ook wel omschreven als hoogsensitiviteit– is nog redelijk nieuw. Zo’n 25 jaar geleden dook ze voor het eerst op. De DSM-5, het breed gebruikte handboek van psychiatrische aandoeningen waarin termen als autisme en adhd wel voorkomen, zwijgt erover. Mede doordat hooggevoeligheid niet wordt gezien als een aandoening, maar als een persoonlijkheidskenmerk.
Dat neemt niet weg dat er zeker sprake is ven een probleem. Hooggevoeligen merken bovengemiddeld veel signalen in hun omgeving op, worden sterk beïnvloed door de stemming van anderen en hebben daar ook eerder last van. Daarbij zijn ze ook perfectionistisch en voelen zich snel opgejaagd en schuldig.
Valkuil
Positieve kanten zijn er ook. Ze hebben een rijk gevoelsleven en lopen er zakelijk en privé niet gauw de kantjes vanaf. Dat is meteen een valkuil. Halverwege de dag kan zich al zoveel hebben afgespeeld in hoofd en hart, dat de grens is bereikt.
In dat licht bezien past het zelfhulpboek van Bogerd helemaal in de turbulente tijd waarin we leven. Hooggevoeligen zijn juist degenen die in de problemen komen. Alle ingrediënten om ergens van te genieten, zijn aanwezig, maar ze kunnen het niet. Altijd de druk om te moeten presteren, maar ook altijd het tekort voelen. Met een buitensporig vervelend gevoel als gevolg.
De auteur is een jonge vrouw met een gezin waarin niet alleen zijzelf, maar ook haar twee kinderen hoogsensitief zijn. Daar komt bij dat ze te kampen heeft met een chronische ziekte waar ze slechts summier over spreekt, maar die ongetwijfeld een grote weerslag heeft op de praktijk van alledag. Ze heeft zich de afgelopen jaren volop gestort op het onderwerp, kent inmiddels alle ins en outs van haar persoonlijkheid en deelt die kennis ook via haar coachingsbureau.
In haar boek reikt ze drie handvatten aan die hooggevoeligen de dagen door moeten tillen. Zelfkennis, zelfzorg en zelfcompassie kunnen het leven een stuk eenvoudiger maken en dat zal waarschijnlijk zijn in een trager tempo. Zelfcompassie is overigens geen synoniem voor zelfmedelijden, maar leert mild kijken naar jezelf.
Paniekaanval
Opdrachten tussendoor zorgen voor wat afwisseling en toepassing van wat daarvoor is beschreven. Die opdrachten gaan soms best ver. Dat geldt met name voor het opwekken van een paniekaanval (met de bedoeling daarmee om te leren gaan). Ook al raadt Bogerd het af voor mensen met gezondheidsklachten, dan nog is het dubieus. Juist omdat mensen deze opdracht vooral in afzondering zullen doen. Je zegt niet zo gauw tegen je huisgenoot: „Ehm, als je me mist, ik ben even boven om een paniekaanval op te wekken.”
”Hooogevoelig? Wat nu?” heeft een grote informatiedichtheid. Je moet je er echt even in vastbijten, maar doe je dat, dan krijg je veel aangereikt. Een zin als „zeg dankjewel en geen sorry als iemand iets voor je doet” is daar een sprekend voorbeeld van.
Bogerd laat haar boek uitgeven door KokBoekencentrum en op grond daarvan zou te verwachten zijn dat ze ook aandacht zou besteden aan de wisselwerking tussen hooggevoeligheid en een christelijke levensovertuiging. De manier waarop je in het leven staat, heeft immers ongetwijfeld invloed op je denken, handelen en gevoelsleven. Daarbij kan het hooggevoelig zijn extra vragen oproepen rond zaken als woekeren met je talenten en een dienend leven. Een gemiste kans, of misschien juist stof voor een vervolg.
www.eigenwaardigleven.nl
Boekgegevens
Hooggevoelig. Wat nu?, Mirjam Bogerd; uitg. KokBoekencentrum; 128 blz.; € 14,99