live
Binnenland
Rutte: Derde golf op komst, lockdown langer

De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 9 februari in een harde lockdown. Ook geldt er een avondklok. Volg in dit liveblog het coronanieuws.

Webredactie3 February 2021 11:18

Advertentie

Nieuw liveblog

De webredactie is een nieuw liveblog begonnen.

Aantal kankerdiagnoses met 4000 afgenomen door coronacrisis

Vorig jaar werd bij 115.000 patiënten kanker vastgesteld. Dat zijn er vierduizend minder dan het jaar ervoor, meldt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). De daling komt volgens het IKNL door uitstel van artsbezoek, het tijdelijk stopzetten van de bevolkingsonderzoeken en het afschalen van de zorg vanwege de coronacrisis.

Volgens het IKNL is het de eerste daling in dertig jaar, toen werd begonnen met de kankerregistratie. De daling kwam voor bij de meeste soorten kanker, maar was het grootst bij borstkanker, darmkanker en prostaatkanker.

In maart tot en met mei zijn er bijna een kwart minder kankerdiagnoses gesteld dan gebruikelijk. Veel hiervan is in het najaar ingehaald, aldus IKNL. Vanaf de zomer kwam de reguliere zorg weer op gang en werd bij veel kankersoorten de in het voorjaar ontstane achterstand in diagnoses ingelopen, tot een achterstand van 3,5 procent aan het einde van 2020 ten opzichte van 2019.

Tot 40 procent leerlingen dreigt te zakken voor eindexamen

De coronacrisis leidt tot flinke leerachterstanden in het voortgezet onderwijs. Sommige scholen verwachten dat 30 tot 40 procent van de leerlingen daardoor het eindexamen niet zal halen. In 2019 was het landelijk gemiddelde nog 8 procent. Of de examens onder de huidige omstandigheden kunnen doorgaan, is onzeker. Onder schoolbesturen gaan stemmen op om het schooljaar te verlengen of de slagingsdrempel te verlagen.

De nood om een oplossing te bedenken is hoog, zo blijkt uit een rondgang van het FD. Al in mei starten bijna 200.000 leerlingen met de examens. ‘We zijn het leerlingen verplicht om snel duidelijkheid te geven’, zegt bestuurder Karin van Oort van onderwijsstichting Carmelcollege, een dag voordat de vereniging van middelbare scholen VO-raad zich over de kwestie buigt. ‘Leerlingen laten doubleren, motiveert niemand.’

Verantwoordelijk onderwijsminister Arie Slob houdt tot nu toe vast aan de examens, maar sluit aanpassingen niet uit. Uiterlijk 15 februari hakt hij hierover de knoop door.

Bezorgde Kamer debatteert over datadiefstal bij GGD

De Tweede Kamer buigt zich woensdag over de privacyproblemen bij de GGD en de gevolgen die dat blijkt te hebben voor gevoelige data van vele tienduizenden Nederlanders. RTL Nieuws onthulde vorige week dat duizenden GGD-medewerkers toegang hebben tot allerlei data, en dat dat ook al heeft geleid tot de diefstal en verkoop van allerlei persoonsgegevens.
Medische gegevens over coronatesten, adressen, telefoonnummers en zelfs burgerservicenummers belandden op straat en zijn doorverkocht. De kwestie leidde tot felle kritiek op coronaminister Hugo de Jonge. In eerste instantie steunden VVD en CDA een voorstel voor een apart debat niet, maar later in de week gingen ze toch overstag.

ANP-427589200.jpg
De Jonge. beeld ANP

D66-Kamerlid Kees Verhoeven noemt de datahandel „grootschalig en schokkend” en vindt dat er sprake is van „structureel falen”. Op Radio 1 zei Verhoeven dat De Jonge „tegen de grenzen van zijn geloofwaardigheid aanloopt”.

De GGD heeft stappen genomen naar aanleiding van het schandaal. Een functie waarmee de informatie van duizenden mensen tegelijk kon worden geëxporteerd uit het systeem, werd uitgezet. Ook is het niet langer mogelijk om via een printfunctie grote hoeveelheden data uit te draaien.

Half miljoen Nederlanders met voucher willen geld terug

Een half miljoen Nederlandse toeristen met een ‘coronavoucher’ uit 2020 willen hun geld terug. De huidige onzekerheden maken omboeken voor hen onaantrekkelijk of ze hebben het geld nu nodig. Dat blijkt uit een inventarisatie van garantiefonds SGR, waarover De Telegraaf bericht.

De gemiddelde waarde van de vouchers is ongeveer 800 euro. Omdat de reisindustrie nog altijd zonder inkomsten zit, kunnen consumenten hun geld alleen terugkrijgen als er een ‘voucherfonds’ van 400 miljoen euro ter beschikking komt, bestaande uit overheidsleningen. Dat stelt SGR, dat het voucherfonds moet gaan beheren. Twee derde van de aangesloten reisondernemingen wil gebruikmaken van het voucherfonds, laat het garantiefonds weten.

Vanaf vorig jaar maart werden steeds meer (vlieg)vakanties door de reisbeperkingen geschrapt. Wettelijk hebben reizigers dan recht op gelijk geld terug, want hun vakantie kan niet uitgevoerd worden.

In overleg met het ministerie hebben brancheorganisatie ANVR en garantiefonds SGR toen besloten gedekte reisvouchers uit te geven. Die waardecoupons zijn een jaar geldig. De houder kan er een nieuwe vakantie voor boeken of later alsnog geld terugvragen.

Caribische eilanden kunnen medio februari starten met prikken

Het Caribische deel van het Koninkrijk kan waarschijnlijk gewoon rond 15 februari, zoals gepland, beginnen met inenten tegen het coronavirus. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid. Het RIVM bereidt de eerste verzendingen voor van het Moderna-vaccin voor Saba en Sint Eustatius. Bonaire en de CAS-eilanden (Curaçao, Aruba en Sint Maarten) krijgen in deze eerste fase vaccins van BioNTech/Pfizer.

In die landen en in de bijzondere gemeente Bonaire komen in de eerste instantie zorgmedewerkers en mensen ouder dan 60 jaar in aanmerking voor het Moderna-vaccin. Op Saba en Sint-Eustatius wordt het Moderna-vaccin in één keer aangeboden aan alle volwassenen.

Het is de inzet dat de vaccinatiecampagne op alle eilanden is afgerond voor het begin van het orkaanseizoen.

Gedwongen isolatie coronapatiënt mogelijk in Gronings ziekenhuis

Mensen die het coronavirus onder de leden hebben maar niet vrijwillig in isolatie gaan, kunnen hier mogelijk toe worden gedwongen. Zij worden dan naar het Universitair Medisch Centrum Groningen gestuurd. De coronapatiënt zou op last van de voorzitter van veiligheidsregio waar hij of zij woont gedwongen kunnen worden in isolatie te gaan.

Dat staat in een besluit van coronaminister Hugo de Jonge in de staatscourant, waarover de Telegraaf bericht.

„Vanwege de uitbraak van Covid-19 is het nodig een ziekenhuis aan te wijzen waar patiënten kunnen worden geïsoleerd die (vermoedelijk) besmet zijn met deze infectieziekte en die niet vrijwillig meewerken aan isolatie”, valt in het besluit te lezen. Na overleg met het UMCG heeft het ziekenhuis aangegeven bereid te zijn „om enkele patiënten op te nemen die, in overeenstemming met advies van de GGD en het RIVM, niet thuis in isolatie kunnen blijven”.

Tot 40 procent leerlingen dreigt te zakken voor eindexamen

De coronacrisis leidt tot flinke leerachterstanden in het voortgezet onderwijs. Sommige scholen verwachten dat 30 tot 40 procent van de leerlingen daardoor het eindexamen niet zal halen. In 2019 was het landelijk gemiddelde nog 8 procent. Of de examens onder de huidige omstandigheden kunnen doorgaan, is onzeker. Onder schoolbesturen gaan stemmen op om het schooljaar te verlengen of de slagingsdrempel te verlagen.

De nood om een oplossing te bedenken is hoog, zo blijkt uit een rondgang van het FD. Al in mei starten bijna 200.000 leerlingen met de examens. ‘We zijn het leerlingen verplicht om snel duidelijkheid te geven’, zegt bestuurder Karin van Oort van onderwijsstichting Carmelcollege, een dag voordat de vereniging van middelbare scholen VO-raad zich over de kwestie buigt. ‘Leerlingen laten doubleren, motiveert niemand.’

Verantwoordelijk onderwijsminister Arie Slob houdt tot nu toe vast aan de examens, maar sluit aanpassingen niet uit. Uiterlijk 15 februari hakt hij hierover de knoop door.

Aantal nieuwe coronabesmettingen Duitsland groeit verder

Het aantal nieuwe coronabesmettingen dat in het afgelopen etmaal in Duitsland is vastgesteld, is weer iets gegroeid ten opzichte van de vorige dag. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van het RIVM meldde woensdagochtend 9705 nieuwe gevallen.

Het RKI meldde dinsdag nog 6114 nieuwe gevallen, een toename ten opzichte van de 5608 gevallen van maandag. Het is in Duitsland niet ongewoon dat er in het weekend een dip plaatsvindt in het aantal besmettingen, waarna dat weer oploopt naarmate de week vordert.

In het afgelopen etmaal overleden in Duitsland nog eens 975 personen aan de gevolgen van Covid-19. Het totale officiële dodental staat er nu op 58.956.

Advertentie

Onderwijsbond twijfelt aan haalbaarheid opening scholen maandag

Woensdag overleggen meerdere onderwijsorganisaties opnieuw met het ministerie van Onderwijs over de concrete invulling van de voorwaarden waaronder de lagere scholen weer open kunnen vanaf maandag. CNV Onderwijs twijfelt of het voor alle scholen haalbaar is om de deuren dan al te openen.

„Daarover overleggen we de hele tijd al, maar we zijn er nog niet uitgekomen”, zegt een woordvoerder van CNV Onderwijs. „Je kunt heel hard roepen ‘je moet maandag open’, maar als het niet gaat, gaat het niet.”
De randvoorwaarden voor de scholenopening zijn op dinsdagavond nog niet duidelijk. Samen met de PO-Raad, Algemene Onderwijsbond (AOb) en Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) buigt de bond zich woensdag over protocollen waarin concrete haalbare maatregelen moeten komen. „Dat maakt dat het voor veel scholen nu gewoon te kort dag is om alles goed te regelen”, aldus de woordvoerder.

Bruls: Winkels moeten aantonen dat product eerder is besteld

Winkels moeten straks kunnen aantonen dat klanten die iets komen ophalen hun producten minimaal vier uur van tevoren hebben besteld. De autoriteiten zullen daar niet constant op toezien maar winkels moeten dat wel kunnen bewijzen als daar om wordt gevraagd, legde de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls uit in de talkshow M.

Boekenbranche niet enthousiast over alleen afhalen boeken

Alles is beter dan een gesloten boekhandel, maar het openstellen voor alleen het afhalen van bestellingen zal de omzet van de boekhandels niet veel helpen. Dat zegt de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb). Ook vraagt de bond zich af of buiten boeken overhandigen in de maanden februari en maart „met het Nederlandse weer” gaat lukken.

„Kans klein dat OMT adviseert om avondklok niet te verlengen"

De kans is klein dat het Outbreak Management Team (OMT) eind deze week het kabinet adviseert om de avondklok op 10 februari in te trekken. Daarvoor zijn er momenteel te veel onzekerheden, zei Anja Schreijer, hoofd infectieziekten van de GGD en OMT-lid, dinsdag in de talkshow M.

Het nieuwe OMT-advies over de coronamaatregelen wordt volgens premier Mark Rutte eind deze week verwacht. Gevraagd of in dat advies wordt voorgesteld om de avondklok niet te verlengen, antwoordde Schreijer: „Die kans is klein om te adviseren om de avondklok eraf te halen.”

De reden is volgens haar de onzekerheid rond de ontwikkeling van de Britse variant van het coronavirus. „Wat ik tot heden gezien heb, ziet er somber uit”, aldus Schreijer. „Er zijn heel veel onzekerheden.” Volgens haar zijn momenteel ook nog de effecten onduidelijk van de avondklok op de besmettingscijfers.

De Jonge verwacht niet dat prikinterval teruggaat naar drie weken

Coronaminister Hugo de Jonge verwacht niet dat de Gezondheidsraad zal adviseren om de tijd tussen de twee prikken met het coronavaccin van Pfizer/BioNTech weer terug te brengen tot drie weken. Mensen die nu het coronavaccin van Pfizer krijgen, worden pas in de zesde week na de eerste inenting voor de tweede maal geprikt.

Rutte vindt lekken OMT-advies ergerlijk

Dat de adviezen het Outbreak Management Team (OMT) steeds weer op straat liggen, is „buitengewoon ergerlijk”, vindt premier Mark Rutte. Dit weekeinde lekte het advies al uit zonder dat alle OMT-leden het hadden ingezien. Het kabinet heeft een onderzoek aangekondigd door de rijksrecherche.

Epidemioloog Marc Bonten, die lid is van het OMT, sprak zaterdag zijn verbazing uit over de gang van zaken. „Lek ligt niet bij OMT-leden, want die hebben het advies nog niet gezien”, zei hij zaterdag op Twitter. Hij vindt het lekken „kwalijk”.

Regionale aanpak keert weer terug in de nieuwe routekaart

De regionale aanpak van het coronavirus keert met de nieuwe routekaart weer terug. Eerder stapte het kabinet juist van deze aanpak af omdat het niet goed werkte.

Het kabinet presenteerde de routekaart voor coronamaatregelen dinsdagavond tijdens de persconferentie van premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid.

De nieuwe kaart kent vier niveaus, van laag naar hoog: waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. De maatregelen worden steeds verder aangescherpt. Wel geldt in alle fases een alcoholverbod in het openbaar van middernacht tot 06.00 uur.

Als er twee of minder regio’s het niveau ‘ernstig’ of ‘zeer ernstig’ bereiken kunnen er regionaal maatregelen worden genomen. Die worden dan wel landelijk vastgesteld.

Einde avondklok

Op 10 februari loopt de avondklok af.

Het kabinet vraagt het Outbreak Management Team (OMT) opnieuw om advies over „het hele pakket aan maatregelen”, waaronder de avondklok. Die loopt vooralsnog af op 10 februari om half vijf ’s ochtends.

Het nieuwe OMT-advies wordt eind deze week verwacht, zei premier Mark Rutte dinsdag tijdens de persconferentie over de coronamaatregelen.

Bestellingen afhalen

Winkels mogen vanaf 10 februari weer open voor het afhalen van bestellingen, zei premier Mark Rutte dinsdagavond tijdens de persconferentie over de coronamaatregelen. Deze bestel- en afhaalregeling houdt in dat mensen spullen telefonisch of online kunnen bestellen en later ophalen in de winkel.

Alle niet-essentiële winkels zijn sinds medio december gesloten. Op dit moment kunnen klanten wel spullen bestellen, maar die moeten dan worden thuisbezorgd. Afhalen is niet toegestaan.

Middelbare scholen dicht tot tenminste 1 maart

Middelbare scholen gaan niet voor maandag 1 maart open. Dat zei premier Mark Rutte dinsdag tijdens een persconferentie over de coronamaatregelen.

Wanneer het voortgezet onderwijs weer opengaat, dan moet men daar 1,5 meter afstand houden. Een aantal scholen onderzoekt nu hoe sneltesten en afstand houden werkt in de praktijk. Er zijn een paar uitzonderingen. Zo mogen eindexamenleerlingen nog wel naar school.

De basisscholen gaan volgende week wel open. Er gelden wel strenge maatregelen. Zo moet de hele klas vijf dagen in quarantaine als een leerling besmet blijkt.
Volgens Rutte is het risico niet groot dat leraren en ander personeel besmet raken, althans niet zozeer door kinderen. Maar onder leraren zijn daar grote zorgen over. Een petitie om de scholen pas te openen als alle leraren zijn gevaccineerd is inmiddels 25.000 keer getekend.

Rutte: Derde golf op komst, lockdown langer

Het aantal besmettingen daalt, en ook het aantal opgenomen mensen in het ziekenhuis daalt. Toch maakt premier Rutte zich grote zorgen. Dat komt door de zogenaamde Britse variant. Die rukt op, waardoor een derde golf bijna onvermijdelijk is. Daarom wordt de lockdown verlengd.

Polen en Zweden enten geen ouderen in met AstraZeneca

Polen en Zweden kiezen ervoor om geen ouderen in te enten met het vaccin van de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca en de universiteit van Oxford. Polen vaccineert er alleen volwassenen tot zestig jaar mee en Zweden gebruikt het vaccin voorlopig niet voor 65-plussers omdat er te weinig bekend is over de werkzaamheid bij deze leeftijdsgroep.

De Poolse regering volgt aanbevelingen van een medisch expertpanel. In Zweden wordt uitgekeken naar een groot Amerikaans onderzoek dat later wellicht duidelijkheid geeft over de effectiviteit bij ouderen.

Schoolleiders: advies OMT is niet werkbaar

Terwijl de verschillende bonden rondom scholen en het ministerie van Onderwijs nog met elkaar in gesprek zijn over hoe de basisscholen vanaf 8 februari weer kunnen openen, stellen schoolleiders dat „de OMT-adviezen voor veel scholen niet werkbaar” zijn. Dat zegt een woordvoerder van de Algemene Verenging Schoolleiders (AVS).

„In het OMT zitten ook geen schoolleiders”, verklaart de woordvoerder de kritiek uit de achterban. „Zij zijn net zo min onderwijsexperts als dat wij virologen zijn.” De bestuurders wachten berichtgeving over de protocollen dan ook af, maar ze gaan „er niet vanuit dat de dingen die het OMT heeft gezegd, ook zomaar overgenomen worden. Die adviezen moeten eerst verder worden uitgezet.”

Kijk live naar de persconferentie

Prikpauze bij vaccins blijft zes weken

De tijd tussen de eerste en tweede prik met het Pfizer/BioNTech-vaccin blijft zes weken, ook al vinden de fabrikant en het medicijnagentschap EMA dat het drie weken moet zijn. Dat zal demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) besluiten na spoedadvies van de Gezondheidsraad. De raad zal volgens betrokkenen in een woensdag te verschijnen advies stellen dat het verantwoord is om het interval tussen de eerste en de tweede prik op te rekken van drie naar zes weken.
Dat meldt De Telegraaf.

Kabinet wil versneld vaccineren, minder voorraad

Het kabinet wil het vaccineren tegen het coronavirus versnellen door nog minder voorraad aan te houden. Dat zeggen ingewijden tegen de NOS. Hoe dat precies geregeld wordt verschilt per vaccin, maar de bedoeling is om alle leveringen die binnenkomen direct te gebruiken voor de eerste vaccinatie.

Britse coronaheld Captain Tom (100) aan corona overleden

De Britse oorlogsveteraan Tom Moore (100), wereldberoemd door zijn corona-inzamelingsactie, is gestorven aan corona. Hij was onlangs opgenomen in het ziekenhuis. Moore had volgens familie de afgelopen weken een longontsteking. Daarom was hij nog niet gevaccineerd tegen Covid-19.

Captain Tom baarde vorig jaar opzien door rondjes in zijn tuin te lopen en zo geld in te zamelen voor de bestrijding van het coronavirus. Zijn oorspronkelijke doel was om voor zijn honderdste verjaardag op 30 april duizend pond op te halen, maar het was op zijn verjaardag al 30 miljoen pond (33 miljoen euro). De Britse koningin Elizabeth heeft hem voor zijn inzamelingsactie tot ridder geslagen. Vliegtuigen van de Britse luchtmacht vlogen als eerbetoon over zijn huis en hij kreeg de eretitel van kolonel.

Coronadashboard: tot nog toe 375.908 prikken tegen corona gezet

In Nederland zijn volgens het coronadashboard van de overheid inmiddels 375.908 vaccins tegen het coronavirus toegediend. Dit totaalcijfer bevat een „rekenkundige aanname”. Het ministerie van Volksgezondheid baseert sinds afgelopen weekend een gedeelte van het vaccinatiecijfer op een schatting. Dat zou een betrouwbaarder getal opleveren. Meteen na de invoering van het nieuwe systeem maakte het ministerie echter een fout, door 17.550 prikken dubbel te tellen.

Bunschoten start volgende week met grootschalige coronatest

De Utrechtse gemeente Bunschoten (bijna 22.000 inwoners) start volgende week met het grootschalig testen van de bevolking op een eventuele besmetting met het coronavirus. Alle Bunschoters vanaf zes jaar worden uitgenodigd om mee te doen aan de test. Kinderen van zes tot twaalf jaar worden getest met de meer kindvriendelijke mondspoel kit, een methode waarbij ze een slokje water uitspugen dat vervolgens wordt getest. Deelnemers vanaf twaalf jaar krijgen een PCR-test, maakte de gemeente dinsdag bekend.

Kamer wil wekelijks OMT-advies over meer fysiek onderwijs

De Tweede Kamer wil wekelijks van het Outbreak Management Team (OMT) horen wat er weer kan qua fysieke lessen in het onderwijs. Een motie van D66’er Paul van Meenen die daartoe oproept is dinsdag aangenomen.

Door de lockdown wordt er nu drastisch minder lesgegeven, van het basisonderwijs tot de universiteit. Onderwijs gebeurt veelal op afstand en alleen selecte groepen, zoals eindexamenleerlingen, kunnen nog naar school voor les. De motie van D66 wil dat het OMT wekelijks een stand van zaken deelt over „de laatste wetenschappelijke inzichten, internationale vergelijkingen en de inzet van alle beschikbare middelen”.

Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen stabiel

Het totale aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is de afgelopen 24 uur stabiel gebleven. Ze behandelen momenteel 2269 mensen met Covid-19, de longziekte die door het virus wordt veroorzaakt. Dat is er één minder dan maandag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de intensive cares werd het iets rustiger: daar liggen nu 629 ernstig zieke coronapatiënten, tien minder dan een dag eerder. Op verpleegafdelingen kwamen er negen patiënten bij.

Nog volop overleg over maatregelen basisonderwijs

Basisscholen gaan maandag weer open, maar de vraag is nog hoe ze dat precies moeten gaan aanpakken. Daarover wordt dinsdag nog volop overleg gevoerd, zowel in Den Haag als elders. „Wij willen bijvoorbeeld graag weten welke maatregelen verplicht zijn en welke een advies”, zegt een woordvoerder van de PO-Raad, de vereniging van schoolbesturen in het basisonderwijs. „Iedereen overlegt momenteel met iedereen, het is een grote bijenkorf.”

Afgelopen etmaal weer minder besmettingen dan gemiddeld
webgraphic2.jpg
beeld RD
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft het afgelopen etmaal 3592 positieve coronatests geregistreerd. Dat zijn er minder dan gemiddeld in de afgelopen week, maar iets meer dan maandag. Toen noteerde het instituut 3280 nieuwe besmettingen, het laagste aantal sinds eind september.

In de afgelopen zeven dagen zijn in totaal 28.628 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat komt neer op gemiddeld 4090 positieve tests per etmaal. Dit cijfer daalt al sinds 22 december gestaag.

RIVM: Britse variant dominant, pas op met versoepelingen

De Britse variant veroorzaakt nu al twee derde van alle coronabesmettingen in Nederland, vermoedt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het instituut waarschuwt dat „het versoepelen van maatregelen alleen met de grootst mogelijke voorzichtigheid kan”. De Britse variant is een stuk besmettelijker dan eerdere varianten van het virus en dat gooit „roet in het eten”, aldus het RIVM.

Op het eerste gezicht zien de weekcijfers die het instituut dinsdag naar buiten bracht er gunstig uit: het aantal nieuwe besmettingen was afgelopen week 20 procent lager dan een week eerder. In totaal registreerde het RIVM 28.628 positieve testresultaten.

Langere lockdown

Ingewijden melden dat het kabinet de harde lockdown gaat verlengen tot zeker 2 maart. Dat betekent dat onder meer winkels, horeca, musea en bioscopen tot die tijd dicht blijven. Ook contactberoepen zoals kappers mogen tot 2 maart nog niet aan de slag. De lockdown was oorspronkelijk tot 9 februari afgekondigd.

Winkelbedrijven wachten mogelijke versoepelingen in spanning af

Winkelbedrijven wachten in spanning af op het definitieve besluit van het kabinet om het ophalen van vooraf bestelde producten bij winkels weer toe te staan. De omzet die click and collect zal genereren is naar verwachting lang niet genoeg om de verloren omzet van winkelsluitingen te compenseren, evengoed wordt de stap alom gezien als een eerste op weg naar herstel.

Refoschool Lelystad: wij voelens ons wel een beetje proefkonijn

Opluchting én bezorgdheid ervaren ze. De opening van de basisscholen volgende week kost de directeur en drie juffen van de reformatorische basisschool Timotheüs in Lelystad best wat hoofdbrekens. „Je wilt als school een veilige haven bieden, maar de vraag is of dat nu wel kan.”

Polen ent alleen volwassenen tot 60 jaar in met AstraZeneca

Polen kiest ervoor om alleen volwassenen tot zestig jaar in te enten met het vaccin van de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca en de universiteit van Oxford. De regering volgt daarmee aanbevelingen van een medisch expertpanel.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) keurde het middel vrijdag goed voor iedereen boven de achttien jaar, maar gaf wel aan dat er niet genoeg gegevens zijn om te beoordelen hoe goed het werkt bij 55-plussers. De waakhond verwacht evenwel dat het ook ouderen bescherming biedt.

In Oostenrijk en Duitsland hebben medische deskundigen aanbevolen het vaccin alleen toe te dienen aan mensen tussen de 18 en 65 jaar. Het Italiaanse geneesmiddelenagentschap adviseert het AstraZeneca-vaccin alleen te gebruiken bij inwoners jonger dan 55, ook omdat nog onduidelijkheid bestaat over de effectiviteit bij ouderen.

Het gaat om het derde coronavaccin dat is goedgekeurd in de Europese Unie, na de (duurdere) vaccins van Moderna en Pfizer/ BioNTech. AstraZeneca lag de afgelopen tijd onder vuur in de EU omdat het minder kan leveren dan was afgesproken.

Keijzer: Afhalen in winkels vergt hele goede afspraken vooraf

Winkels kunnen alleen open om bestellingen op te laten halen met goede afspraken vooraf, zegt staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken. „Als je het doet, dan moet het op zo’n manier dat het niet weer leidt tot drukke winkelstraten waar mensen elkaar ontmoeten”, zegt zij.

Op eventuele versoepelingen van de strenge coronamaatregelen die het kabinet volgens ingewijden dinsdagavond aankondigt, wil Keijzer niet te veel vooruitlopen. Maar: „het is belangrijk dat we perspectief bieden, dat er mogelijkheden zijn om te ondernemen”, zegt de CDA-bewindsvrouw.

Volgens Haagse bronnen wil het kabinet niet-essentiële winkels, die sinds medio december dicht zijn, de mogelijkheid bieden om hun klanten vooraf bestelde spullen te laten afhalen. Bijvoorbeeld bouwmarkten en andere doe-het-zelfwinkels mogen dat al.

Pfizer: opbrengsten coronavaccin rond de 15 miljard dollar

Farmaceut Pfizer verwacht dat het samen met BioNTech ontwikkelde coronavaccin dit jaar rond de 15 miljard dollar aan omzet oplevert. Het gaat om het eerste vaccin dat in de Verenigde Staten en de Europese Unie werd goedgekeurd om het coronavirus tegen te gaan.

427801720.jpg
beeld EPA, JUSTIN LANE

Pfizer verwacht mede door de opbrengsten van zijn coronavaccins in 2021 een fors hogere omzet te halen dan vorig jaar, meldt het bedrijf bij zijn kwartaalcijfers. Waar het Amerikaanse concern in 2020 nog een omzet behaalde van 41,9 miljard dollar, rekent het bedrijf voor dit jaar op 59,4 miljard tot 61,4 miljard dollar. De winst zal daarnaast hoger liggen dan het bedrijf eerder had voorspeld.

Bij de berekeningen gaat Pfizer uit van de aantallen te leveren doses die in de al afgesloten contracten zijn afgesproken. Wanneer er meer contracten bijkomen, zullen ook de opbrengsten verder kunnen oplopen.

Het bedrijf berekende ook hoe winstgevend de productie van de vaccins is. De aangepaste winst voor belastingen uit het middel zal ergens tussen de 25 en 29 procent zitten van de opbrengst, verwacht Pfizer. Dan gaat het om de winst die overblijft na bijvoorbeeld kosten voor onderzoek, de productie en de verkoop van het vaccin. Ook is het deel van de winst dat naar ontwikkelingspartner BioNTech gaat er vanaf getrokken.

Twee verdachten rellen Museumplein melden zich na gedeelde foto’s

Twee verdachten die betrokken zouden zijn geweest bij de uit de hand gelopen demonstratie op het Museumplein in Amsterdam op 17 januari, hebben zich gemeld bij de politie. Maandagavond zette de politie foto’s online van zes mannen, die worden gezocht voor „openlijke geweldpleging tegen personen”.

De twee mannen zijn vooralsnog niet aangehouden, maar „het verdere proces is wel in gang gezet”, meldt een woordvoerder. De politie heeft naar aanleiding van de foto’s rond de tien tips binnengekregen, en hoopt daarmee de identiteit van de andere vier mannen te achterhalen.

De politie deelde vorige week in het televisieprogramma Opsporing Verzocht al beelden van vier andere verdachten. Dat leverde tientallen tips op waarna het viertal binnen 24 uur kon worden opgespoord. Zij zitten voorlopig vast en zijn gedagvaard voor een snelrechtzitting op 10 februari.

Op 17 januari waren op het Museumplein 2500 mensen bijeen, zowel betogers tegen de coronamaatregelen als relschoppers. Het liep uit op een heftige confrontatie tussen betogers en politie. Toen de actievoerders weigerden te vertrekken werd het plein schoongeveegd door de ME. Daarbij werden waterkanonnen ingezet. Meer dan 140 verdachten zijn in verband met deze ongeregeldheden opgepakt.

België raadt mondkapjes op kantoor aan, ook tijdens bellen

Het is raadzaam op kantoor een mondkapje te dragen, ook tijdens het telefoneren en gesprekken met collega’s, zelfs op meer dan anderhalve meter afstand. Volgens de adviesgroep van de Belgische gezondheidsautoriteiten zijn stoffen kapjes en wegwerpmaskers de beste keuze. Sjaals of kapjes met een ventiel worden niet meer toegestaan op plaatsen waar het dragen van een mondkapje in België verplicht is, zoals het openbaar vervoer, in winkels en op middelbare scholen.

ANP-424287099.jpg
beeld ANP, JONAS ROOSENS

Volgens viroloog Steven Van Gucht worden tijdens het praten de meeste speekseldruppeltjes uitgestoten en bewijzen mondkapjes op dat moment hun nut tegen mogelijke besmetting. Hij lichtte het nieuwe advies van de zogeheten Risk Assessment Group (RAG) toe tijdens een persconferentie over de stand van zaken in België. FFP2-maskers worden niet aanbevolen omdat ze duur zijn, niet kunnen worden hergebruikt en oncomfortabel zijn.

In België is thuiswerken verplicht tenzij het niet anders kan. Daar wordt ook op gecontroleerd, maar desondanks gaan te veel mensen naar kantoor. Van Gucht wees erop dat collega’s elkaar vaak besmetten tijdens een koffiepauze of de lunch. „Mensen willen even ontsnappen aan het masker bij koffie of een sigaret. Ze slaan een praatje en besmetten elkaar”, zei hij. De viroloog dringt erop aan alleen te pauzeren en bij voorkeur buiten.

België bevindt zich volgens Van Gucht momenteel op een „plateau” als het om de verspreiding van het coronavirus gaat. Het aantal nieuwe besmettingen blijft geleidelijk stijgen, terwijl het aantal ziekenhuisopnames lichtjes daalt, evenals het aantal sterfgevallen.

Corona vertraagt proces nepverpleger Jeroen Bosch Ziekenhuis

De rechtbank in Den Bosch wil in verband met de coronacrisis personeel van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in diezelfde plaats niet overbelasten. Ze hoeven daarom nog niet te getuigen over de 25-jarige Leroy S., die zich tijdens de eerste coronagolf vorig jaar zou hebben voorgedaan als verpleegkundige.

Dat bleek dinsdag tijdens een voorbereidende zitting in de strafzaak. S. kon door dat bedrog patiënten behandelen in het ziekenhuis. De Bosschenaar had zich tijdens de eerste grote drukte gemeld om te helpen. Hij had gezegd dat hij een opleiding tot verpleegkundige had gehad, maar kon geen diploma’s tonen. Wel heeft hij patiënten gecontroleerd en mogelijk medicijnen toegediend.

De verdediging wil vijftien personen horen die direct en indirect betrokken waren bij de coronazorg. De rechtbank: „We zien het belang, maar het horen van deze getuigen is nu een onevenredige belasting voor de zorg.”

Het Pieter Baan Centrum (PBC) heeft een narcistische persoonlijkheidsstoornis geconstateerd bij de man. Hij is daardoor verminderd toerekeningsvatbaar. De officier van justitie zei dat ze daarom niet uitsluit tbs met dwangverpleging te gaan eisen.

De man met een fascinatie voor uniformen zou het overlijden van zijn vader in zijn jeugd als trauma hebben ervaren. Toen raakte hij volgens gedragsdeskundigen geïnteresseerd in de medische wereld. Dat was aantrekkelijk, omdat hij zich daardoor „groot kan voelen in een afhankelijkheidsrelatie”, citeerde de advocaat uit het rapport van het PBC.

De advocaat vroeg de rechtbank S. vrij te laten. De rechtbank stelde die beslissing nog uit tot de reclassering daarover een advies kan geven. Dat komt mogelijk over twee weken.
Wanneer medisch personeel wel zal moeten getuigen, beslist de rechtbank later.

Zwemscholen vrezen deze zomer voor zwemveiligheid jonge kinderen

Zo’n driehonderd zwemscholen in Nederland vrezen dat meer jonge kinderen kunnen verdrinken deze zomer omdat ze niet of onvoldoende hebben leren zwemmen. De wachttijden voor zwemlessen zijn het afgelopen jaar namelijk fors langer geworden, zeggen de zwemschooleigenaren van Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid NSWZ, Envoz, Easy Swim en ZwemOnderwijs Nederland. Veel kinderen in de leeftijd tussen de drie en zes jaar missen daarom hun eerste belangrijke zwemlessen voor de zomerperiode.

In 2019 verdronken 102 personen in Nederland, becijferde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Meer dan de helft van hen was ouder dan 60 jaar. „Het lage aantal jonge verdrinkingsdoden is iets om trots op te zijn, maar we zijn bang dat het zal oplopen deze zomer”, zegt Envoz. „Zonder ervaring in het water weten kinderen niet hoe dodelijk het kan zijn.”

Sinds de eerste lockdown op 16 maart vorig jaar hebben zwemscholen ongeveer achttien weken geen zwemles kunnen geven. Die vertraging komt bovenop de wachttijd die zwembaden normaal gesproken al hebben. „Bovendien kost het tijd voor kinderen, die in een eerder stadium bijna hun diploma hadden behaald, om weer op niveau te komen”, zegt de NSWZ. „Gemiddeld genomen is de wachttijd voor onze scholen gegroeid naar een jaar tot anderhalf jaar.” Ook de andere koepelorganisaties zagen hun gemiddelde wachttijd groeien naar minimaal een jaar.

Het probleem van opgelopen wachttijden geldt volgens hen daarom ook voor de zomer van 2022. ZwemOnderwijs Nederland: „Het kan gebeuren dat je kind pas richting de zomer van volgend jaar in aanmerking komt voor zwemles. We willen ouders daarom nadrukkelijk waarschuwen: laat je kind niet alleen bij water.”

Onderzoeksproject moet EU beter voorbereiden op volgende pandemie

Een groot onderzoeksproject moet de Europese „paraatheid en respons” voor een volgende pandemie verhogen. Namens Nederland doen onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Radboudumc in Nijmegen mee aan dit zogeheten PANDEM-2-project, zo lieten ze dinsdag weten.

Het door de Europese Unie gefinancierde programma moet de EU-landen „meer inzicht geven en hen in staat stellen om gecoördineerd en effectief te reageren op een volgende pandemie”. Deelnemers komen uit heel de EU en hebben expertise op het gebied van gezondheidszorg, veiligheid, defensie, microbiologie, communicatie, informatietechnologie en crisisbeheer. Ze gaan onder meer werken aan een gezamenlijk systeem dat beter inzicht kan geven in „kritieke middelen”, waaronder het aantal ziekenhuisbedden, persoonlijke beschermingsmiddelen en vaccins.

De National University of Ireland Galway heeft de leiding over het project. Tot de Raad van Advies behoren onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC).

Namens het RIVM zitten Aura Timen en Mark Stein in het team. Timen is hoofd van de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI), Stein coördineert daar het onderzoek. Het Radboudumc heeft internist-infectioloog Chantal Bleeker, arts-microbioloog Joost Hopman en epidemioloog Alma Tostmann afgevaardigd.

„Door middel van innovaties in technologie, opleiding, communicatie en grensoverschrijdende samenwerking zullen we in de toekomst slagvaardiger te werk kunnen gaan tegen pandemieën”, zegt Bleeker.

Het Radboudumc meent dat Europa „krachtig op de huidige pandemie heeft gereageerd”. Desondanks is er ruimte voor verbetering. Dat is zeker nodig, aangezien de onderzoekers ervan uitgaan dat pandemieën in de toekomst vaker zullen voorkomen. „In het licht van verdere bevolkingsgroei, internationale vliegreizen en omgevingsfactoren die ook de kans vergroten dat ziekten van dieren op mensen overgaan, zijn toekomstige pandemieën onvermijdelijk.”

Slob wil alle basisscholen open ondanks zorgen van leraren

Het is de bedoeling dat volgende week maandag alle basisscholen en kinderopvangcentra opengaan, zegt demissionair onderwijsminister Arie Slob. Niet alle leraren willen nu weer voor de klas, onder meer omdat ze zorgen hebben of het openen van de scholen wel veilig en haalbaar is.

427290001.jpg
Slob. beeld ANP, BART MAAT

Een grote groep van hen vindt dat de risico’s te groot zijn. Zij stellen dat kinderen het virus wel degelijk kunnen verspreiden en dat leraren gevaar lopen omdat ze nog niet zijn gevaccineerd. Een petitie om de scholen pas te openen nadat het onderwijspersoneel is gevaccineerd, is inmiddels 25.000 keer ondertekend. De opstellers van de petitie willen bovendien dat eerst de scholen in gebieden met de meeste kwetsbare gezinnen opengaan.

Slob maakt woensdag bekend welke aanvullende maatregelen er nodig zijn om de risico’s zo klein mogelijk te houden. Daar is nu nog volop overleg over. Maar „alles is erop gericht om maandag 8 februari alle basisscholen en kinderopvanglocaties te openen voor alle kinderen”, zegt hij.

De bewindsman zei zondag dat de hele klas vijf dagen in quarantaine moet als een leerling positief getest wordt, op basis van OMT-advies. Leerlingen in groep 7 en 8 worden geadviseerd samen te werken in koppels en mondkapjes te dragen waar afstand houden niet kan. Een aantal OMT-leden vindt het risico nog wel te groot om op dit moment versoepelingen te adviseren, onder meer door de verspreiding van de besmettelijkere Britse variant.

Verdachte van plunderen Primera Den Bosch blijft vastzitten
ANP-427621831.jpg
Eigenaar Maaike Neufeglise in haar overvallen Primera. beeld ANP, Piroschka van de Wouw
Een 19-jarige verdachte uit Den Bosch, die betrokken zou zijn bij de rellen in zijn stad en de plundering van de Primera, blijft veertien dagen langer in voorarrest. Dat heeft de rechter-commissaris van de rechtbank in Den Bosch dinsdag bepaald.

De Bosschenaar werd afgelopen weekend opgepakt. De Primera was niet de enige winkel die vorige week maandagavond tijdens ongeregeldheden schade opliep. Onder meer de Jumbo, Kruidvat en een filiaal van New York Pizza waren ook de dupe van de rellen.

Woensdag worden opnieuw verdachten voorgeleid aan de rechter-commissaris in Den Bosch.

UWV: driekwart Nederlandse bedrijven geraakt door corona

De coronapandemie heeft zeker driekwart van de Nederlandse bedrijven in meer of mindere mate geraakt. Dat meldt uitkeringsinstantie UWV op basis van een enquête onder bijna 2800 bedrijven. Werkzaamheden vielen stil, thuiswerken werd de norm en ondernemers moesten aanpassingen doorvoeren voor de 1,5 meterregel.

ActiZ ongerust over de prikken voor de wijkverpleging

Branchevereniging van zorgorganisaties ActiZ waarschuwt dat het eventueel langer uitstellen van het vaccineren van de wijkverpleging leidt tot drama’s in de ouderenzorg. Ze roept gezondheidsminister Hugo de Jonge op om eerder gemaakte afspraken na te komen en zorgprofessionals in de wijk zo snel als mogelijk te prikken.

ActiZ vreest anders nog grotere problemen. Een miljoen thuiswonende ouderen heeft immers wijkzorg nodig, aldus de organisatie. „Een op de tien zorgmedewerkers is reeds uitgevallen door corona en het ziekteverzuim loopt op veel plekken snel op. Met het deels stilvallen van wijkverpleging zal het aantal onnodige ziekenhuisopnames zeker toenemen. Dat kunnen we ons niet permitteren, zeker niet met de dreiging van een derde coronagolf door de Britse virusmutatie”, aldus ActiZ.

De Gezondheidsraad praat woensdag opnieuw over de vaccinatiestrategie en ActiZ vreest „het opnieuw wijzigen van de vaccinatiestrategie” door De Jonge doordat bevestiging van eerder gemaakte afspraken tot nog toe uitblijft.

„Wij gaan er vanuit dat de minister begrijpt dat het hier niet gaat om de voorrangswens van een of andere beroepsgroep, maar om het intact houden van een onmisbare schakel in de zorgketen en in de strijd tegen corona”, zegt ActiZ.

Hongarije ontvangt dinsdag eerste levering Russisch coronavaccin

Hongarije ontvangt dinsdag de eerste levering van het Russische coronavaccin Spoetnik-V. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto gaat het om 40.000 doses van het middel.

ANP-427677698.jpg
beeld AFP, AIZAR RALDES

In totaal heeft Hongarije 2 miljoen doses van Spoetnik-V besteld. Szijjarto zei eerder dat het in drie leveringen aankomt.

Hongarije is het eerste land binnen de Europese Unie dat eigenhandig deals heeft gesloten voor het aanschaffen van coronavaccins. Het land zet in op Spoetnik-V en het middel van Sinopharm uit China. Daarnaast krijgt Hongarije ook nog doses van onder meer de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna als onderdeel van het EU-programma.

Nog volop overleg over maatregelen basisonderwijs

Basisscholen gaan maandag weer open, maar de vraag is nog hoe ze dat precies moeten gaan aanpakken. Daarover wordt dinsdag nog volop overleg gevoerd, zowel in Den Haag als elders. „Wij willen bijvoorbeeld graag weten welke maatregelen verplicht zijn en welke een advies”, zegt een woordvoerder van de PO-Raad, de vereniging van schoolbesturen in het basisonderwijs. „Iedereen overlegt momenteel met iedereen, het is een grote bijenkorf.”

De PO-Raad heeft zelf onder meer overleg gevoerd met zo’n 600 schoolbesturen uit de achterban. De sectororganisatie hoopt woensdag antwoord te kunnen geven op de prangende „hoe-vraag”, aldus de zegsman. „Hoe snel het gaat, hangt wel echt van het kabinet en het ministerie van Onderwijs af. Zij moeten beslissen. Wij willen graag meedenken over wat haalbaar en uitvoerbaar is.”

Duidelijk is wel dat het advies van het Outbreak Management Team (OMT) over de openstelling van de scholen zwaar weegt. Het OMT raadt onder meer aan om als een leerling besmet raakt de hele klas te laten testen en een paar dagen naar huis te sturen. Verder suggereert het OMT om het aantal contacten van leerlingen te beperken, bijvoorbeeld door ze in vaste kleine groepjes te laten samenwerken. Voor groep 7 en 8 denkt het OMT aan een systeem met koppels, zogeheten ’buddy’s’. Die hoeven geen afstand van elkaar te houden, maar wel van de andere leerlingen.

IKEA-klanten kunnen straks afhalen door de drive-thru

Als het kabinet besluit om afhalen van bestellingen toe te staan voor winkelbedrijven dan kunnen ze bij IKEA door de drive-thru, vergelijkbaar met die van fastfoodrestaurants. Het bestellen en afhalen van producten zal volledig veilig en contactloos gebeuren, verzekert de van huis uit Zweedse woonwinkel.

„We hebben vanaf de eerste golf laten zien dat we op een veilige en contactloze manier onze service ‘Bestellen & Ophalen’ kunnen faciliteren. De voorzichtig positieve geluiden hierover, stemmen ons hoopvol”, aldus een woordvoerder. Als het voor winkelklanten wordt toegestaan eerder gedane bestellingen op te halen neemt de druk op de bezorgers ook af, zo klinkt het. Ook kunnen door ‘click and collect’ meer klanten worden geholpen.

ANP-427067675.jpg
beeld AFP, LOIC VENANCE

De klant bestelt via IKEA.nl of via de IKEA-app en krijgt een tijdslot toegewezen voor het ophalen van de bestelling bij een winkel. Aangekomen bij het filiaal volgt de klant de borden voor bestelling ophalen en parkeert zijn auto op een van de aangewezen parkeervakken. De klant blijft in de auto en checkt in via de link in de ontvangen bevestigingsmail. Dit kan overigens ook met de fiets of lopend.

Een IKEA-medewerker brengt daarop de bestelling naar de auto van de klant. Een medewerker scant de QR-code uit de email en vervolgens kan de klant de bestelling zelf inladen.
IKEA wijst erop dat de impact van de coronacrisis voor problemen heeft gezorgd in de bevoorrading. Zo hebben bepaalde leveranciers een achterstand opgelopen in de productie. Tegelijkertijd merkt IKEA dat de vraag naar bepaalde producten toeneemt. „Hierdoor zien we dat productie en distributie onder druk staan en hebben we te maken met vertragingen”, aldus IKEA.

De toevoeging van de service ‘Bestellen en Ophalen’ zal de problemen volgens IKEA niet direct verhelpen. Door het „onvoorspelbare karakter” van corona kan het winkelbedrijf ook niet met zekerheid zeggen wanneer deze problemen wel zijn opgelost.

„Hou de regels voor afhalen bij winkels simpel"

Het besluit van het kabinet om het vooraf bestellen en afhalen van spullen mogelijk te maken bij winkelbedrijven moet niet gepaard gaan met te veel regels. Volgens Eus Peters, directeur van de Raad voor de Nederlandse Detailhandel (RND) is het zaak de afspraken zo simpel mogelijk te houden. Daarbij kunnen winkelbedrijven prima zelf beslissen hoe een en ander ‘coronaproof’ kan worden ingericht.

In verschillende landen is ‘click and collect’ al breed toegestaan, terwijl in Nederland momenteel onder andere bouwmarkten volgens deze methode mogen verkopen. Volgens Peters kan Nederland zijn voordeel doen met elders opgedane kennis. Onder meer in België golden eerder bepaalde voorwaarden aan het afhalen van goederen. Zo mochten transacties in eerste instantie alleen op straat voor de winkels plaatsvinden. Dit bleek niet te werken en daarop werd het al snel toegestaan om alsnog een klant per keer bij winkels binnen te laten.

Volgens de RND is de afhaalmogelijkheid van bestellingen bij winkels ook belangrijk voor het afbouwen van voorraden. Veel winkelbedrijven zitten bijvoorbeeld nog met wintervoorraden, waarbij ze geen kans hebben gehad om deze in de uitverkoop te doen. Dat geldt niet alleen voor kleding- en schoenenwinkels, die sowieso al als grootste verliezers van de crisis te boek staan, zo bleek eerder uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek, maar ook in andere sectoren.

Voor veel ondernemers in de winkelstraat is click and collect met de overvolle voorraden en de gekrompen kasreserves ook een mogelijkheid om personeel bezig te houden. Die zitten door de sluiting veelal werkloos thuis. Bedrijven hebben zo ook geld om de eerste aanbetalingen te kunnen doen voor de komende voorraden. Daarbij moeten de winkels leeg omdat de voorraden voor het tweede kwartaal al worden geleverd.

De vraag die boven de markt blijft hangen is in hoeverre fysieke winkels blijvend marktaandeel hebben verloren aan internetbedrijven als Amazon en Bol.com. Het toestaan van afhalen biedt winkels in ieder geval weer de mogelijkheid om aan klantrelaties te werken.

Peters hoopt dat de winkelsluitingen uiterlijk 2 maart weer worden opgeheven en dat winkels dan weer veilig open kunnen. Hij rekent in bepaalde mate op een inhaalslag voor de omzetten, omdat Nederlanders noodgedwongen aankopen uitstelden en daardoor miljarden op de plank bleven liggen.

Economie eurolanden kromp in 2020 met 6,8 procent

De economie van de eurozone is in coronajaar 2020 met 6,8 procent gekrompen. Lockdowns tegen de verspreiding van het virus zorgden in het voorjaar nog voor de sterkste krimp ooit gemeten. Na een sterk herstel door versoepelingen na de zomer, zette in de laatste drie maanden van het jaar de neergang weer in.

Het Europese statistiekbureau Eurostat meldt voor het vierde een daling van het bruto binnenlands product van de eurolanden van 0,7 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Op jaarbasis gaat het om 5,1 procent krimp. Het gaat om een voorlopige raming van Eurostat.

In het vierde kwartaal dwong de sterke opleving van het coronavirus veel landen in de eurozone tot het invoeren van strengere maatregelen. De economische grootmacht Duitsland sloot medio december bijvoorbeeld alle niet-essentiële winkels, een maatregel die ook het Nederlandse kabinet doorvoerde.

De economie van de Europese Unie als geheel kromp volgens de eerste raming van Eurostat met 6,4 procent in 2020. In het vierde kwartaal ging het om een daling van 0,5 procent ten opzichte van het derde kwartaal.

Italiaanse economie in coronajaar bijna 9 procent gekrompen

De Italiaanse economie is in het coronajaar 2020 met 8,9 procent gekrompen. Dat maakte het Italiaanse statistiekbureau Istat bekend in een voorlopige raming. Als gevolg van de lockdowns werd bijvoorbeeld de belangrijke toeristische sector van Italië hard geraakt. Het noorden van het land was een van de eerste plekken in Europa waar het virus om zich heen greep.

ANP-427804459.jpg
Venetië. beeld EPA, ANDREA MEROLA

In het laatste kwartaal van vorig jaar kromp de economie met 2 procent ten opzichte van het kwartaal ervoor. Dat werd in alle belangrijke sectoren gevoeld, zoals in de landbouw, industrie en in de dienstensector. Het was een nieuwe tegenvaller voor het land, dat relatief zwaar getroffen is door de coronapandemie. Italië telt meer dan 2,5 miljoen besmettingen en ongeveer 85.000 overlijdens. Zondag kwamen er 11.252 besmettingen en 237 sterfgevallen bij.

Sinds maandag mogen inwoners in een groot deel van Italië weer naar andere regio’s met een relatief lage infectiegraad reizen. Daar mogen restaurants en cafés overdag ook weer klanten bedienen.

Het land heeft ook nog te kampen met een politieke crisis. Er wordt gezocht naar steun voor een nieuwe regering omdat premier Conte vorige week zijn ontslag heeft aangeboden. De partijloze jurist raakte de absolute meerderheid in de Italiaanse Eerste Kamer kwijt na het vertrek van de kleine partij Italia Viva uit de coalitie. Er is een kleine kans dat er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven.

Publieksonderzoek naar bijwerkingen coronavaccins

Wie gevaccineerd is tegen corona, kan meedoen aan een onderzoek naar bijwerkingen. Dat meldt bijwerkingencentrum Lareb op de eigen site.

Gevaccineerden krijgen zeven vragenlijsten in een half jaar. „Met dit onderzoek willen wij meer inzicht krijgen in welke bijwerkingen optreden, hoe vaak ze optreden en wat het beloop is.” Ook wie nergens last van heeft, kan meedoen.

Aanmelden kan binnen twee dagen na de eerste prik. Belangstellenden kunnen zich ook al vóór die prik melden.

Petitie van docenten voor vaccinatie ruim 25.000 keer ondertekend

Een petitie om het basisonderwijs pas te heropenen nadat het onderwijspersoneel is gevaccineerd tegen corona, is dinsdag al ruim 25.000 keer ondertekend. Een grote groep onderwijzers stelt dat er een bovengemiddeld risico op besmetting is zonder vaccinatie en dat het onjuist is dat jonge kinderen het virus niet kunnen doorgeven.

De petitie is afgelopen zaterdag gelanceerd door de groep leraren. „Door niet gevaccineerd fysiek les te geven kunnen besmettingen onder het personeel oplopen”, zeggen zij. Behalve het laten inenten van het voltallige onderwijspersoneel vragen zij de Tweede Kamer om stil te staan bij de volgorde van het heropenen van scholen. „Maak de schoolweging leidend. Zo heropenen als eerste de scholen in gebieden met de meeste kwetsbare gezinnen.”

Onderwijsminister Arie Slob en minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken maakten zondag na advies van het Outbreak Management Team (OMT) bekend, dat de basisscholen en de kinderopvang vanaf 8 februari weer open gaan. De deskundigen van het OMT raden onder meer aan om de oudere kinderen in koppels te laten samenwerken. „Waar mogelijk” moeten zij 1,5 meter afstand van de anderen houden.

De VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs, vindt dat ook leerlingen op middelbare scholen vanaf volgende week minstens één keer per week naar school moeten kunnen. Zij zien daarvoor ruimte in het recente advies van het OMT aan het kabinet. Voor eventuele heropening van het voortgezet onderwijs wil het kabinet nog aanvullende informatie bekijken over verspreiding van het coronavirus onder oudere leerlingen.

Kinderen in azc tijdens coronacrisis „extra kwetsbaar”

Asielzoekerskinderen zijn tijdens de huidige lockdown „extra kwetsbaar.” Online les volgen lukt hun vaak niet en vereenzaming ligt op de loer.

Baas DHL hekelt gebrek aan vooruitziende blik bij uitrol vaccins
ANP-426684365.jpg
Een vliegtuig van DHL met coronavaccins in Italië. beeld EPA, Telenews
De topman van pakketbezorger DHL beschuldigt regeringen ervan dat ze zich niet goed hebben voorbereid op de distributie van coronavaccins. Frank Appel zegt tegen zakenkrant Financial Times dat de vertragingen worden veroorzaakt door gebrek aan lokale opslag- en bezorgoplossingen.

„We plannen al sinds februari”, zegt hij. Volgens Appel kijken politici te weinig vooruit. DHL is een van de bedrijven die het coronavaccin van Pfizer/BioNTech gaat leveren. Daarvoor heeft het Duitse bedrijf zijn faciliteiten moeten aanpassen omdat het vaccin alleen werkt als het bij 70 graden onder nul wordt bewaard.

Appel gaf toe dat het beheer van droogijs, dat gebruikt wordt om te koelen, een uitdaging is. „Maar het is geen hogere wiskunde”. Zo wijst de topman van DHL erop dat makkelijk opslagplaatsen kunnen worden gemaakt in grote parkeergarages. Het bedrijf waarschuwt ervoor dat logistiek dienstverleners hun capaciteit zullen moeten vergroten om de komende jaren miljarden coronavaccins te kunnen leveren.

Ombudsman wil tegemoetkoming ov-abonnementhouders om corona
ANP-354471737.jpg
Toegangspoortjes op Amsterdam Centraal. beeld ANP, Jeroen Jumelet
Openbaarvervoerbedrijven stellen zich geregeld niet soepel op tegenover reizigers die tijdens de coronacrisis hun abonnement hebben aangehouden. Om verspreiding van het virus tegen te gaan adviseert het kabinet zo min mogelijk gebruik te maken van het ov. „Veel abonnementhouders hebben daardoor kosten gemaakt, zonder dat er een dienst van de vervoerder tegenover stond”, zegt OV Ombudsman Bram Hansma.

„Een gebaar naar deze groep zou ook goed zijn uit het oogpunt van klantenbinding op langere termijn”, aldus Hansma dinsdag. Hij wijst erop dat het rijk de ov-bedrijven een zogenoemde beschikbaarheidsvergoeding heeft betaald van in totaal zo’n anderhalf miljard euro. „Jammer dat desondanks veelal geen gebaar is gemaakt naar de groep reizigers die hun abonnement hebben aangehouden.”

De OV Ombudsman roept openbaarvervoerbedrijven op flexibel te zijn als het kabinet versoepelingen van de coronamaatregelen aankondigt. „Vervoerders moeten dan snel hun dienstregeling weer uitbreiden. Dus geen beschouwing na een lange periode, maar direct op het moment van de versoepelingen.” De bedrijven hebben volgens Hansma ook hun dienstregeling voor komend jaar flink versoberd, met uitzondering van het Amsterdamse GVB en de Nederlandse Spoorwegen.

Verenigd Koninkrijk gaat 80.000 mensen van deur tot deur testen

Het Verenigd Koninkrijk gaat ongeveer 80.000 mensen van deur tot deur testen op het coronavirus. De regering wil zo voorkomen dat er een grote uitbraak van de Zuid-Afrikaanse variant komt in het land.

427595159.jpg
beeld EPA, FACUNDO ARRIZABALAGA

Het gaat om acht wijken, drie in Londen, twee in het zuidoosten van Engeland, een in het oosten, een wijk in het midden van Engeland en een gebied in het noordoosten. In elk gebied wonen ongeveer 10.000 mensen.

Alle inwoners van de aangewezen gebieden worden getest, ook als ze geen symptomen hebben. De Zuid-Afrikaanse variant baart de Britse regering veel zorgen, zegt onderminister van Onderwijs Michelle Donelan. „We zitten nog in een gevaarlijk stadium en nu steken nieuwe varianten de kop op die zich verspreiden.”

De Zuid-Afrikaanse mutatie is een stuk besmettelijker dan de al bekende coronavariant. Volgens vaccinmakers Novavax en Johnson & Johnson blijkt uit een aantal tests dat hun vaccins minder goed werken tegen deze variant.

Curaçao verlengt coronamaatregelen

De regering van Curaçao heeft besloten de geldende coronamaatregelen met nog drie weken te verlengen. Daarbij gaat het onder meer om een avondklok van 11 uur ‘s avonds tot half vijf ‘s ochtends, beperkende maatregelen voor restaurants en casino’s en een verplichting van mondkapjes in de openbare ruimte. Op het eiland zijn nog maar weinig coronabesmettingen: 62 op 1 februari tegenover ruim 1800 halverwege december 2020.

Maar de regering is bang voor de komst van nieuwe coronavarianten, zoals de Britse of Braziliaanse. Er zijn tests gestuurd naar Nederland om te kijken of de nieuwe varianten Curaçao al hebben bereikt, maar er is nog geen reactie van het RIVM gekomen, meldde de regering maandag. Op Aruba zijn al mensen besmet met de Britse variant en in de Caribische regio waart de Braziliaanse variant rond.

Daarom kan het eiland nu niet de maatregelen versoepelen, zo zei minister-president Eugene Rhuggenaath maandag. Hij wil voorkomen dat Curaçao nu de maatregelen versoepeld om het daarna weer te moeten introduceren. „We moeten ons aan de regels blijven houden. Om op die manier zo goed mogelijk voorbereid te zijn op welke variant dan ook”, aldus Rhuggenaath.

President Filipijnen beschuldigt EU van uitvoerblokkade vaccins

De Filipijnse president Rodrigo Duterte heeft de Europese Unie ervan beschuldigd de export van coronavaccins te blokkeren en daarmee landen van hun vaccins te beroven. Hij beloofde al het mogelijke te doen om aan coronavaccins te komen en te beginnen met een vaccinatiecampagne.

ANP-426595105.jpg
Duterte. beeld EPA, KING RODRIGUEZ

Duterte kreeg de afgelopen tijd kritiek op het uitblijven van die campagne. „We zijn niet zo machtig als de EU, we hebben het geld en het (de vaccins) is gereed en staat klaar, maar de Europese Unie gijzelt AstraZeneca”, zegt hij.

De vaccinmaker AstraZeneca heeft problemen in het productieproces en is in gesprek met de EU. Die is boos over de vertragingen bij de leveringen door deze farmaceut. Duterte meent dat de mogelijke exportbeperkingen die EU-landen nu kunnen afdwingen als een farmaceutisch bedrijf de verplichtingen binnen de EU verzaakt, worden gebruikt om landen van hun vaccins te beroven.

De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) bekritiseerde de Europese exportbeperking als ‘vaccinationalisme’.

Lichtproject zet Eindhoven weer positief op de kaart na rellen

Op het station van Eindhoven worden deze week positieve teksten en beelden geprojecteerd. Het initiatief van studenten van de TU/e, de technische universiteit van Eindhoven, is een reactie op de rellen en vernielingen op en rond het station op 24 januari.

„Na die rellen willen we graag iedereen een hart onder de riem steken. En we willen Eindhoven zo, samen met iedereen in de stad, in een goed licht zetten”, zeggen de studenten Mayke Scheffer en Gijs Neerhof.

Voor en tijdens de avondklok braken ruim een week geleden rellen uit in de stad en werden straatmeubilair, supermarkten en andere winkels geplunderd. Maandag werd bekend dat zes mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij de rellen en plunderingen in zowel Eindhoven als Den Bosch, twee weken langer in voorarrest blijven.

Over het project zegt de Eindhovense burgemeester John Jorritsma: „Schitterend hoe betrokken onze studenten zijn met de stad en iedereen een hart onder de riem willen steken na de ellende van 24 januari.” Wie dat wil kan via het Instagram-account @eindhoven_is positieve beelden en boodschappen aandragen.

„Britse virusvariant komt sneller, wacht met versoepelen"

De Britse variant van het coronavirus rukt harder op dan eerder gedacht. Dat zegt viroloog Chantal Reusken van het RIVM in het AD. „Op basis van wat we nu zien, denken we dat de Britse variant binnen nu en een week de overhand krijgt. Het gaat sneller dan we dachten. Eerst was het idee nog dat het omslagpunt in de derde week van februari zou plaatsvinden. Het wordt steeds duidelijker dat het reproductiegetal van de nieuwe variant 40 à 45 procent hoger ligt.”

ANP-332445185.jpg
beeld ANP LEX VAN LIESHOUT

Het aantal gemelde besmettingen is al een tijdje aan het dalen, maar dat geeft een vertekend beeld, aldus Reusken. „Voor mij lijdt het geen twijfel dat de Engelse variant ervoor gaat zorgen dat er een nieuwe besmettingsgolf komt.”

Het kabinet komt dinsdagavond met enige versoepelingen van de coronamaatregelen. Zo gaan volgende week de basisscholen en de kinderopvang weer open. Virusexperts staan hierbij niet te juichen. Drie van hen zeggen bij de NOS dat uitstel beter zou zijn. Zo zou epidemioloog Alma Tostmann van het Radboudumc de voorgenomen versoepelingen liefst nog een week of twee uitstellen. „Dan til je het over de krokusvakantie heen en kun je kijken hoe het er dan voor staat.”

Ook veldepidemioloog en microbioloog Amrish Baidjoe van de London School of Hygiene and Tropical Medicine vindt dat versoepelingen nog even moeten wachten. „De proportie van de Britse variant neemt toe, de Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten zijn een extra reden om voorzichtig te zijn.”

„Lekken advies aan kabinet ondermijnt werkwijze OMT"

Dat een advies van het Outbreak Management Team (OMT) aan het kabinet is gelekt naar de media, ondermijnt de werkwijze van deze organisatie. „Dit is niet goed voor het gezag van het OMT. Het is belangrijk dat het advies via de officiële weg beschikbaar komt”, zegt Cees Hertogh van het Amsterdam UMC in Trouw. Het lekken van adviezen tast volgens de specialist ouderengeneeskunde en OMT-lid het draagvlak voor de maatregelen aan.

De experts die het kabinet adviseren over de coronacrisis vergaderden afgelopen vrijdag. Een dag later verscheen hun advies al in de media, terwijl het kabinet er pas zondag over sprak. De Rijksrecherche onderzoekt hoe dat kon gebeuren en wie er gelekt heeft.

„Dat informatie een dag later op straat ligt, ondermijnt het vertrouwen”, zegt ook OMT-lid Marc Bonten. Hij is hoogleraar medische microbiologie in het Utrecht UMC. Maar ook bij het tempo waarin de politiek met de adviezen aan de haal gaat, zet hij vraagtekens. „Er stonden ook dit keer kakelverse bevindingen in de adviesbrief die nog met de betreffende onderzoekers besproken zouden worden”, aldus Bonten in de krant. „Maar blijkbaar zijn de belangen zo groot dat de informatie al wordt doorgespeeld. Ik vind dat heel gevoelig.”

Op basis van het advies besloot het kabinet zondag dat basisscholen en de kinderopvang vanaf 8 februari weer open kunnen.

„Aanbesteding coronacallcenters VWS leidt tot onderbetaling"

De aanbesteding van ruim 200 miljoen euro die het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in totaal heeft gedaan voor de inzet van callcenters voor het bron- en contactonderzoek en het inplannen van coronatesten en vaccinaties, zorgen voor onderbetaling van duizenden medewerkers, zegt vakcentrale FNV.

ANP-362486880.jpg
beeld ANP, KOEN VAN WEEL

De ruim 6.000 callcentermedewerkers die voornamelijk via het bedrijf Teleperformance worden ingezet, lopen zo 7400 euro per jaar mis qua loon ten opzichte van hun collega’s bij de GGD. Bovendien bouwen deze medewerkers geen pensioen op. De bond wil dat minister Hugo de Jonge van VWS verantwoordelijkheid neemt om dit verschil weg te nemen.

De ingehuurde medewerkers verdienen net onder de 10 euro bruto per uur, bouwen geen pensioen op en moeten gebruik maken van zelf aangeschafte materialen zoals een laptop. Ook krijgen zij niet betaald voor plaspauzes, of bij een tijdelijke onbereikbaarheid door storingen, waardoor hun loon vaak nog lager uitpakt.

„Het is onbegrijpelijk dat de overheid haar eigen regels zo slecht naleeft. Het is een verdienmodel, waarin het ministerie de opdracht uitbesteedt aan de goedkoopste. Er is totaal niet omgekeken naar de arbeidsvoorwaarden van medewerkers. Medewerkers die zeer belangrijk en onmisbaar werk doen voor de Nederlandse volksgezondheid. In tijden waar de overheid miljarden uittrekt om bedrijven en de economie te redden, wordt aan deze medewerkers een hongerloontje betaald. Dat is oneerlijk, gênant en onbeschoft,” aldus Tuur Elzinga, vicevoorzitter van de bond.

Ook vindt de FNV het schandalig dat de callcentermedewerkers geen pensioen opbouwen. Vanuit het pensioenakkoord is juist afgesproken dat meer mensen pensioen moeten gaan opbouwen. Het terugdringen van de zogenaamde witte vlek. Dat is voor medewerkers belangrijk, maar heeft ook een maatschappelijk en economisch belang. Dat de overheid nu zelf bijdraagt aan het vergroten van deze witte vlek, vindt de vakbond onacceptabel.

Aantal coronagevallen Duitsland groeit weer iets na dip in weekend

Het aantal nieuwe besmettingen met het coronavirus dat de afgelopen 24 uur in Duitsland is vastgesteld, ligt iets hoger dan een etmaal eerder. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft dinsdagochtend 6114 nieuwe besmettingen gemeld. Maandag waren dat er nog 5608.

Het is een gebruikelijke trend in Duitsland dat tijdens en vlak na het weekend lagere cijfers worden gemeld en hogere cijfers naarmate de week vordert. In totaal zijn er bij de oosterburen 2.228.085 coronabesmettingen vastgesteld sinds de uitbraak van de pandemie.

In het afgelopen etmaal overleden er in de Bondsrepubliek nog eens 861 personen aan de gevolgen van Covid-19. Dat is fors meer dan de 175 van een dag eerder. Het totale aantal coronadoden staat er nu op 57.981.

Curaçao verlengt coronamaatregelen

De regering van Curaçao heeft besloten de geldende coronamaatregelen met nog drie weken te verlengen. Daarbij gaat het onder meer om een avondklok van 11 uur ‘s avonds tot half vijf ‘s ochtends, beperkende maatregelen voor restaurants en casino’s en een verplichting van mondkapjes in de openbare ruimte. Op het eiland zijn nog maar weinig coronabesmettingen: 62 op 1 februari tegenover ruim 1800 halverwege december 2020.

Maar de regering is bang voor de komst van nieuwe coronavarianten, zoals de Britse of Braziliaanse. Er zijn tests gestuurd naar Nederland om te kijken of de nieuwe varianten Curaçao al hebben bereikt, maar er is nog geen reactie van het RIVM gekomen, meldde de regering maandag. Op Aruba zijn al mensen besmet met de Britse variant en in de Caribische regio waart de Braziliaanse variant rond.

Daarom kan het eiland nu niet de maatregelen versoepelen, zo zei minister-president Eugene Rhuggenaath maandag. Hij wil voorkomen dat Curaçao nu de maatregelen versoepeld om het daarna weer te moeten introduceren. „We moeten ons aan de regels blijven houden. Om op die manier zo goed mogelijk voorbereid te zijn op welke variant dan ook”, aldus Rhuggenaath.

EU bezorgd om trage levering in VS gebottelde Janssen-vaccins

De EU maakt zich grote zorgen of het wel op tijd de hoeveelheid bestelde coronavaccins van farmaciebedrijf Johnson & Johnson (J&J) krijgt nadat deze wordt goedgekeurd. De vaccins zijn ontwikkeld en worden geproduceerd in Leiden, maar gebotteld in de VS. De EU heeft zich verzekerd van 200 miljoen doses van J&J’s vaccin, met een optie voor nog eens 200 miljoen. Het vaccin hoeft maar een keer bij iemand te worden toegediend.

ANP-427628656.jpg
beeld ANP REMKO DE WAAL

Nadat diplomaten hadden gevraagd of het proces in Europa kon worden uitgevoerd, vertelde een hoge EU-functionaris de ambassadeurs dat het vullen en afwerken van het vaccin in de VS een voorwaarde was van het contract met de geneesmiddelenproducent en dat daarover niet opnieuw kon worden onderhandeld. De ambtenaar legde uit dat J&J transparant was geweest over de zaak en dat het bedrijf van plan was op tijd te leveren, aldus de notitie.

De discussie komt op een cruciaal moment voor de EU nadat het blok, vanwege het tekort aan vaccins, van medicijnproducenten eiste dat ze vooraf toestemming kregen voor de export van vaccins. De farmaceut belooft dat het zijn leveringsverplichtingen voor het hele jaar 2021 na zal komen.

Het vaccin dat is ontwikkeld door Janssen is waarschijnlijk het vierde dat wordt toegelaten in de EU. De Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau, kijkt al een tijdje mee met de onderzoeken naar dat middel. Dat is de laatste stap voordat het bedrijf een vergunning aanvraagt. Janssen heeft afgelopen vrijdag de resultaten van die proeven naar buiten gebracht: het vaccin beschermt voor 66 procent, heeft geen ernstige bijwerkingen en voorkomt ziekenhuisopnames en sterfgevallen.

Weekcijfers: aantal nieuwe coronagevallen daalt tot onder 30.000

Ondanks de opmars van de Britse variant blijft het aantal coronagevallen nog dalen. In de afgelopen week zijn ongeveer 29.000 positieve tests geregistreerd, het laagste aantal sinds begin oktober. Het exacte aantal komt dinsdag in de wekelijkse update van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Het instituut meldde vorige week dat het 35.635 meldingen van positieve tests had gekregen in de zeven dagen ervoor. Dat komt neer op gemiddeld zo’n 5090 gevallen per etmaal. In de zes dagen daarna zijn 25.061 besmettingen vastgesteld, gemiddeld 4177 per etmaal. Op maandag kwamen er 3280 nieuwe gevallen bij, en op dinsdagen ligt dat aantal doorgaans nog iets lager dan op maandagen.

Het wordt de zesde week op rij waarin het aantal positieve tests afneemt. De piek was in de week van 16 tot en met 22 december, toen het RIVM 82.340 meldingen van positieve tests kreeg, gemiddeld bijna 12.000 per etmaal.

Of de daling in de komende weken doorzet, hangt af van de Britse, Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten. Als die mutaties zich snel verspreiden, kan in de loop van februari het aantal positieve tests weer toenemen. In maart en april wordt de zorg dan misschien weer zwaar belast. Bij ongeveer de helft van alle nieuwe coronagevallen gaat het om de Britse variant, schat het Outbreak Management Team, dat de overheid adviseert over het coronabeleid.

In de weekcijfers meldt het RIVM dinsdag ook hoeveel coronapatiënten afgelopen week zijn opgenomen in ziekenhuizen (vorige week 1264) en hoeveel sterfgevallen zijn gemeld (vorige week 512). Het reproductiegetal stond vorige week een fractie onder de 1. Dat getal geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt onder de bevolking.

Debat over rellen in gemeenteraad van Den Bosch

De gemeenteraad van Den Bosch debatteert dinsdagavond over de rellen van vorige week maandagavond. Het zogeheten interpellatiedebat is aangevraagd door de oppositiepartijen Bosch Belang, SP, Gewoon Gedreven, Leefbaar ’s-Hertogenbosch en Rosmalen en De Bossche Groenen. De binnenstad was op 25 januari doelwit van relschoppers die plunderend en vernielingen aanrichtend door de binnenstad trokken. Talloze winkeliers leden daardoor grote schade.

Vooral het feit dat de ME in de ogen van velen veel te laat aanwezig was om in te grijpen is onderwerp van het debat. Burgemeester Jack Mikkers van Den Bosch noemde het gedrag van de plunderaars ongehoord en zei een onafhankelijk onderzoek te willen naar het verloop van de gebeurtenissen. Hij wil zo achterhalen of de autoriteiten juist gehandeld hebben. „Het duurde best lang tot de ME beschikbaar was”, zei hij tegen het Brabants Dagblad. De gemeente schreef de dag na de rellen in een verklaring: „De snelheid waarmee de groep zich bewoog richting de binnenstad rijmde niet met de opkomstmogelijkheid van de ME. Dat heeft ook te maken met de druk op de politie vanwege onrust op andere plekken. Maar in die periode zijn de vernielingen geweest.”

Ondernemers in het centrum van Den Bosch zeiden eerder al dat ze zich niet gehoord voelen door de gemeente. Ze vinden dat deze onvoldoende voorbereid was op de ongeregeldheden en sommigen vragen zich af waarom de gemeente de relschoppers in de binnenstad heeft toegelaten. Donderdag kwam koning Willem-Alexander kijken naar de vernielingen die waren aangericht. Hij sprak onder meer met Maaike en Guido Neuféglise, eigenaars van de geruïneerde Primera waarvoor een crowdfundingsactie werd opgezet.

De raadsvergadering begint om 20.00 uur. Het interpellatiedebat staat als achtste punt op de agenda van de reguliere gemeenteraadsvergadering.

Democraten dienen steunpakket van 1,9 biljoen dollar in

Democraten in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden van de VS hebben maandag een gezamenlijk plan ingediend voor een economisch steunpakket van 1,9 biljoen dollar (1570 miljard euro) voor de bestrijding van het coronavirus.

De bekendmaking kwam op het moment dat president Joe Biden een ontmoeting van bijna twee uur had met Republikeinse senatoren die een compromispoging deden voor een minder duur plan. De Republikeinen willen niet verder gaan dan een plan ter waarde van 618 miljard dollar. Biden zei na het overleg te hopen op steun vanuit beide partijen voor het noodplan, maar geen genoegen zal nemen met een halfslachtig plan.

De republikeinse Senator Suzan Collins, een van de leden die met Biden overleg had, sprak van een ‘constructief overleg’, zonder steun te beloven voor het Democratische plan.
De Democraten hebben aangekondigd om eventuele Republikeinse tegenwerking te omzeilen door het plan uit te roepen tot een begrotingsmaatregel. Op die manier is een gewone meerderheid voldoende in plaats van 60 stemmen in de Senaat.

In dat huis van het Congres hebben beide partijen 50 zetels. Bij gelijke stemmen geeft de stem van vicepresident Kamala Harris als voorzitter van de Senaat de doorslag. In het Huis van Afgevaardigden hebben de Democraten de meerderheid.

Directeur uitzenders: Nederland bij arbeidsmigrant uit de gratie

In Nederland dreigt, mede vanwege de coronacrisis, een tekort aan arbeidsmigranten te ontstaan. Dat zegt Jurriën Koops, directeur van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) in het NRC. „Coronabrandhaarden in slachthuizen. Arbeidsmigranten die hutjemutje wonen op vakantieparken en in oude barakken. En vervolgens opeengepakt in busjes naar hun werk moeten. Corona heeft de situatie van arbeidsmigranten in Nederland vorig jaar onder een vergrootglas gelegd. Het lijkt alsof de misstanden in onze branche de norm zijn, maar dat is echt niet geval”, aldus Koops.

1,2 miljoen Nederlanders werken wel eens tijdens avondklokuren

Een op de zeven werkende Nederlanders draait soms of regelmatig nachtdiensten. Dat meldt het statistiekbureau CBS. Het merendeel moet daarvoor ’s nachts ook de deur uit. Deze nachtwerkers moeten op dit moment dus ook verklaringen bij zich hebben om te bewijzen dat het noodzakelijk is dat ze tijdens de avondklok op pad gaan.

In 2020 werkten 1,2 miljoen mensen vaak of af en toe tussen middernacht en 06:00 uur. Dat zijn er 117.000 minder dan een jaar eerder. Onder meer bij kelners en barpersoneel was een daling te zien, omdat zij vanwege de coronamaatregelen een groot deel van het jaar niet konden werken. Ruim de helft van de mensen die in de nachtelijke uren werkt, doet dat regelmatig, de rest slechts af en toe.

Nachtwerk komt vooral veel voor bij mensen in de zorg. Zo zijn ongeveer 70.000 artsen wel eens ’s nachts op de been voor hun werk. Ruim de helft van hen doet dit regelmatig.
Een op de tien mensen die ’s nachts moeten werken, doet dat vanuit huis. De rest moet ’s nachts op pad naar hun werkplek of naar wisselende locaties.

„Kansen voor exporteurs in opkomende markten na corona"

Er zijn kansen voor Nederlandse exporteurs in opkomende markten die snel herstellen van de coronacrisis. Het gaat om Chili, Egypte, Senegal, Maleisië en Vietnam, meldt Atradius. Die landen hebben volgens onderzoek van de kredietverzekeraar een gunstige combinatie van een relatief laag aantal coronabesmettingen, een snelle economische groei en een stabiele politieke situatie.

De Chileense economie groeit dit jaar naar verwachting met bijna 5 procent. In de landbouw en de verpakkingsindustrie neemt de vraag naar machines en technologie toe en ook de farmaceutische sector is volgens het onderzoek veelbelovend.

Atradius beschouwt Maleisië en Vietnam als Aziatische landen die interessant zijn voor buitenlandse bedrijven. Maleisië heeft een aantrekkelijk ondernemingsklimaat, een goede infrastructuur en een relatief geschoolde beroepsbevolking en Vietnam is een van de snelst groeiende economieën van de regio. Beide landen zijn volgens de kredietverzekeraar aantrekkelijk voor bedrijven die laaggeschoolde productie uit China willen verplaatsen, waar de lonen stijgen.

In Egypte lijken de vooruitzichten voor de farmaceutische industrie, gas en ICT gunstig. Ook is het land wat betreft hernieuwbare energie een van de regionale koplopers volgens Atradius. In Senegal zijn er volgens het onderzoek goede investeringskansen in de olie- en gasindustrie en in infrastructuur.

26.500 medewerkers acute zorg voor tweede keer gevaccineerd

De ziekenhuizen hebben bij 26.500 medewerkers in de acute zorg de tweede vaccinatie gezet. Dat meldt het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) maandag. In de eerste ronde ontvingen ruim 40.000 acutezorgmedewerkers een prik. Het gaat om medewerkers van de IC, SEH, ambulance en Covid-afdeling.

ANP-427384409.jpg
beeld ANP PIROSCHKA VAN DE WOUW

Daarnaast hebben de ziekenhuizen inmiddels 7000 huisartsen en medewerkers van huisartsenposten een eerste prik gegeven. Deze week komen er voor deze groep meer vaccins beschikbaar en krijgen nog zo’n 8000 huisartsen een eerste vaccinatie.

Maandagavond bleek dat de nieuwe manier waarop de overheid het aantal tot nog toe toegediende coronavaccins inschat, ervoor zorgde dat duizenden prikken dubbel zijn geteld. Bij een update van het coronadashboard is de fout hersteld, en komt het totaalcijfer op 343.881 injecties.

Op zondag ging het aantal gezette prikken zoals op het dashboard was te zien ineens van 226.000 naar 346.000, door een nieuwe rekenmethode van het ministerie. De meldingen van ziekenhuizen en de instellingen voor langdurige zorg kwamen pas later binnen, en de nieuwe methode hield rekening met die vertraging. Hier kwam echter kritiek op van het LNAZ, waarop het ministerie de cijfers nog eens tegen het licht hield. Samen met het RIVM kwam het erachter dat „sprake is van een dubbeltelling van 17.550 prikken”.

Ministerie herstelt: duizenden prikken dubbel geteld

De nieuwe rekenmethode waar het ministerie van Volksgezondheid zondag mee kwam, zorgde ervoor dat duizenden prikken dubbel zijn geteld. Bij de update van het coronadashboard is de fout hersteld, en komt het totaalcijfer op 343.881 prikken.

Op zondag ging het aantal gezette prikken zoals op het dashboard was te zien ineens van 226.000 naar 346.000, door een nieuwe rekenmethode van het ministerie. De meldingen van ziekenhuizen en de instellingen voor langdurige zorg kwamen pas later binnen, en de nieuwe methode hield rekening met die vertraging. Hier kwam echter kritiek op van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), waarop het ministerie de cijfers nog eens tegen het licht hield. Samen met het RIVM kwam het erachter dat „sprake is van een dubbeltelling van 17.550 prikken”.

Het gaat om vaccinaties die zijn geleverd aan ziekenhuisapotheken, die hielpen met „het logistieke proces”. De prikken zijn uiteindelijk in verpleeghuizen gezet, maar zijn ook bij de ziekenhuizen geteld.

Het ministerie zegt wel dat er de afgelopen tijd het aantal gezette prikken tegen het coronavirus ondergerapporteerd is. Daarom „toont het dashboard tijdelijk voor een deel van de vaccinatie-locaties een rekenkundige aanname van hoeveel prikken er zijn gezet”. Vanuit de priklocaties van de GGD’en en de ziekenhuizen (via het LNAZ) wordt direct gerapporteerd. Voor de verpleeghuizen en kleinschalige woonvormen zal wel worden gewerkt met een „rekenkundige aanname”.

Die aanname is gebaseerd op het aantal prikken dat wordt afgeleverd bij verpleeghuizen en kleinschalige woonvormen. De vaccins worden op de dag van levering en de drie dagen erna gezet. Het model van het ministerie en het RIVM gaat ervan uit dat de prikken gelijk over die vier dagen worden gezet, dus elke dag een kwart van de geleverde vaccins. Op basis daarvan komen de cijfers op het coronadashboard.

Het gebakkelei over de priktellingen kwam zorgminister Hugo de Jonge op flinke kritiek van de oppositie te staan. De vaccinatiestrategie is veel partijen al een doorn in het oog: Nederland begon als laatste land van Europa met prikken, en moest de plannen aanpassen doordat de levering van vaccins veranderde.

Weken in de cel en taakstraf voor rellen op Museumplein

Op een snelrechtzitting in Amsterdam zijn vijf verdachten van betrokkenheid bij rellen op het Museumplein veroordeeld tot straffen uiteenlopend van veertig uur taakstraf tot zes weken gevangenisstraf. De mannen stonden allemaal terecht voor het plegen van openlijk geweld en het niet voldoen aan een ambtelijk bevel op zondag 24 januari, de tweede keer in een week tijd dat er ongeregeldheden uitbraken in Amsterdam.

Een 30-jarige man uit Medemblik, een 26-jarige Hoofddorper en een 24-jarige uit Ridderkerk werden veroordeeld voor zowel openlijk geweld als voor het negeren van het bevel van de politie om te vertrekken. De man uit Medemblik kreeg hiervoor zes weken cel, waarvan drie voorwaardelijk, en veertig uur taakstraf. De twee anderen kregen vijf weken cel, waarvan drie voorwaardelijk, en veertig uur taakstraf.

Een 22-jarige man uit Den Haag kreeg voor openlijk geweld vier weken cel opgelegd, waarvan twee voorwaardelijk. Een 46-jarige man uit Schiedam kreeg veertig uur taakstraf voor zijn weigering om te vertrekken van het Museumplein. Vier van de vijf verdachten moeten daarnaast tot 500 euro storten in een nog op te richten fonds dat zal worden gebruikt om de schade van de rellen te herstellen.

Weinig versoepelingen verwacht in persconferentie over corona

Dinsdagavond houden premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge opnieuw een persconferentie. Om 19.00 uur spreken de politici het land toe maar de verwachting is dat ze de teugels niet echt zullen loslaten. Dat de basisscholen weer opengaan, maakte het kabinet zondag al bekend. De meeste lockdownmaatregelen blijven nog wel even in stand.

427804268.jpg
Een affiche op een filiaal van Douglas in de Rotterdamse Koopgoot. Winkels kunnen mogelijk binnenkort weer open voor het afhalen van bestellingen. beeld ANP SEM VAN DER WAL

Dat betekent dat winkels nog even dicht blijven. Volgens ingewijden ziet het er wel naar uit dat winkeliers klanten bestellingen mogen laten afhalen bij hun winkel. Kroegen en restaurants blijven voorlopig ook dicht. Naar verluidt blijven veel bestaande maatregelen de rest van de maand nog gelden, mogelijk zelfs tot begin maart.

De avondklok wordt vermoedelijk geschrapt na 10 februari, afhankelijk van de besmettingscijfers. Als het aantal nieuwe besmettingen blijft dalen, zal het kabinet de avondklok niet verlengen, melden ingewijden. Naar verwachting wordt hier pas later een officieel besluit over genomen.

Wel zullen Rutte en De Jonge meer duidelijkheid geven over de manier waarop de maatregelen zullen worden afgebouwd en de volgorde waarop dit zal gebeuren. De ‘exitstrategie’ van het kabinet lekte al uit. Maar dinsdag komen de betrokken ministers nog bij elkaar om te overleggen over de maatregelen en het advies van het OMT. Betrokkenen benadrukken dat van alles tot het laatste moment kan veranderen.

Nieuw liveblog

De redactie start een nieuw liveblog. Het vorige is hier terug te lezen.

Advertentie

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer