Christenvervolging verwarren seculiere partijen met tegenwerking van het geloof en zijn instituten. Maar als in Nigeria een priesterstudent ontvoerd is, dan is het geen verlengstuk van het Vaticaan dat wordt mishandeld.
Seculiere partijen gaan dikwijls prat op wat zij redelijkheid noemen. Anders dan confessionele partijen, zo suggereren ze, laten zij zich niet verblinden door ideologische overwegingen, maar kijken zij naar de wereld zoals die is. Maar, zo heb ik de afgelopen jaren gemerkt, een afwezigheid van geloof in God leidt niet noodzakelijk tot een objectievere blik op de wereld. Integendeel zelfs.
In mijn eerste begrotingsbehandeling als woordvoerder buitenlandse zaken, nu vier jaar geleden, stelde ik dat we meer moesten doen voor de vervolgde christenen in de wereld. Meteen liep een collega naar de interruptiemicrofoon: „Maar voorzitter, we komen toch zeker niet alleen op voor christenen? We maken ons toch zeker sterk voor andere minderheden! Denk aan de Rohinya in Myanmar.” Deze reactie is exemplarisch. Telkens als ik aandacht vraag voor een bepaalde groep vervolgde christenen, werpt iemand mij tegen dat er ook andere vervolgde minderheden zijn die aandacht verdienen.
Stokslagen voor homo’s
Andersom is dat nooit het geval. Toen ik aandacht vroeg voor moslims in China, vroeg niemand mij in de Kamer de christenen daar niet te vergeten. Toen ik vragen stelde over stokslagen voor homo’s in Indonesië, wierp niemand mij het lot van de christenen tegen, die het eveneens steeds moeilijker hebben in dit land.
Wie objectief naar de wereld kijkt, ziet dat christenen in grote delen van de wereld een vervolgde minderheid vormen. Het aantal christenen in het Midden-Oosten is de afgelopen vijftien jaar letterlijk gedecimeerd. In veel islamitische landen zijn praktiserende christenen hun leven niet zeker. Ook in andere landen, zoals China of India, wordt christenen het steeds moeilijker gemaakt hun geloof te belijden.
Bij de benadering van christenvervolging zijn deze feiten voor veel partijen minder belangrijk dan de eigen politieke ideologie. Om binnenlandse electorale redenen willen de seculiere partijen zich niet afficheren met het christendom. Ze koesteren er niet zelden een zekere weerzin tegen: het christendom en zijn instituten zijn relicten uit het verleden die beter vandaag dan morgen kunnen verdwijnen.
Tegenwerking
Juist door deze ideologische houding hebben ze moeite om christenvervolging als een individueel probleem te zien. Vervolgden omwille van een geloof, in het bijzonder het christelijk geloof, worden in het Nederlandse politieke debat niet altijd als individuen gezien, maar slechts als een groep, als een eenheid van een bepaalde religie. In dat geval wordt de vervolging van gelovigen verward met tegenwerking van het geloof en zijn instituten, iets waar sommige seculiere partijen weinig moeite mee hebben.
Maar wat door niemand vergeten mag worden, is dat elke persoon die vervolgd wordt omwille van zijn of haar geloof een mens is. Elke vervolgde christen heeft een vader en een moeder, een gezin, familie en vrienden. Als in Nigeria een priesterstudent ontvoerd wordt, dan is het geen verlengstuk van het Vaticaan dat wordt mishandeld. Dan gaat het om een jongeman, met een vader en een moeder, die in een persoonlijke afweging ervoor gekozen heeft om Jezus te volgen. Als een koster in Nice wordt vermoord, dan is dat geen knecht van de paus die wordt onthoofd, maar een opa die zijn kinderen en kleinkinderen wil tonen hoe je het Evangelie in de praktijk kunt brengen. Of erger (ook die heb ik gehoord): als christenen uitgemoord worden door de Islamitische Staat, dan is dat geen logische vergelding voor de kruistochten, maar families die samen met ons op weg naar Kerst willen gaan, en door terroristen uiteen worden gereten.
Door de eigen, gecompliceerde relatie met het christendom kunnen sommige seculiere partijen christenvervolging niet op dezelfde manieren behandelen als andere, vergelijkbare problemen. Dit leidt tot de vreemde situatie dat er Kamerbreed aandacht wordt gevraagd voor de vervolging voor allerhande religieuze minderheden, maar dat bijna alleen maar de christelijke partijen aandacht vragen voor christenvervolging. Dat komt ze dan ook nog op een reprimande van de andere partijen te staan.
Kamerbreed
Een Kamerbrede benadering is alleen mogelijk als het min of meer wordt verborgen dat het om christenen gaat, als het wordt verpakt in een abstractie, zoals de bescherming van geloofs- of gewetensvrijheid.
Op basis van abstracties kun je echter geen concreet en doelgericht buitenlandbeleid voeren. Als we concrete verbeteringen willen bewerkstelligen, moeten we ons niet laten leiden door theorie of ideologie, maar door objectief te kijken naar de feiten. Het kan geen kwaad om juist diegenen die zich op hun objectiviteit laten voorstaan hierop te wijzen.
De auteur is volksvertegenwoordiger in de Tweede Kamer voor het CDA. Hij presenteerde recent een initiatiefnota over de toenemende vervolging van christenen in de wereld.