Niet alleen knalvuurwerk en vuurpijlen moeten in de ban, siervuurwerk ook, kondigde de ChristenUnie donderdag aan. Alleen vuurwerkclubs mogen dan nog vuurwerk afsteken. „Er moet nu echt iets gebeuren.”
Voor CU-Kamerlid Van der Graaf is Malta een lichtend voorbeeld: alleen groepen die een licentie hebben en strikte veiligheidsmaatregelen in acht nemen, steken daar bij de jaarwisseling nog vuurwerk af; de rest van de samenleving kan ernaar komen kijken. „De overlast is erdoor afgenomen.”
Dichter bij huis: „Er zijn dorpen, onder meer in Brabant, die zelf een vuurwerkshow organiseren. Met veilige opslag, een veilige afsteekplek, verplichte vuurwerkbrillen. Dat kan als voorbeeld dienen.”
Omstanders
Nog dichterbij: „Ik kom uit het oosten van het land en woon in het noorden. Daar is het carbidschieten vaak ondergebracht bij clubs. Dat werkt samenbindend en bevordert de veiligheid.” Zo moet het met het vuurwerk ook: „Professioneler, grootser, zodat het weer een veilig feest wordt en ouders weer met hun kinderen naar buiten durven. Momenteel lopen omstanders het meeste letsel op.”
Eerdere maatregelen hebben te weinig zoden aan de dijk gezet, zegt Van der Graaf vanaf het vliegveld in Tel Aviv. „Het aantal incidenten neemt toe, het aantal letsels ook. Er was meer geweld tegen hulpverleners en op sommige plekken werden ze bekogeld met vuurwerk. En er zijn zelfs mensen om het leven gekomen. Acht van de tien letsels werden veroorzaakt door legaal vuurwerk. Dat zijn afschuwelijke gebeurtenissen voor wat een feestavond moet zijn.”
Daarom wil de ChristenUnie niet alleen een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen –dat vond de fractie al eerder–, maar ook op siervuurwerk. „Dat veroorzaakt ook schade en letsel.”
Of zo’n drastische maatregel te handhaven is? „Het onderscheid tussen legaal en illegaal vuurwerk is voor de politie momenteel een lastig punt. Als al het consumentenvuurwerk wordt verboden, maakt dat de handhaving gemakkelijker.”
Van der Graaf gaat op zoek naar draagvlak. „De Tweede Kamer moet er snel over spreken.”
Politie: Verbod is haalbaar
De politie kan een landelijk verbod op knalvuurwerk en pijlen handhaven, zegt politievakbond ACP. Iemand op heterdaad betrappen hoeft niet, „er is steeds meer technologie om te bewijzen dat iemand het gedaan heeft. Ook de vele camera’s in het publieke domein helpen daarbij. En burgers kunnen ook fotootjes maken, dan hoeven de mensen die gastjes niet aan te spreken en hebben we toch bewijs.” Ook digitale opsporing is steeds beter mogelijk.
Een verbod in bepaalde gebieden werkt volgens de politiebond niet. „Dan ontstaat er een waterbedeffect in omliggende plaatsen.”
De meeste aarzeling over een vuurwerkverbod zit nog bij VVD en CDA. Een meerderheid van de burgemeesters uit die partijen is echter voor een verbod, zo blijkt uit een peiling van NRC. Zo’n maatregel werkt alleen als hij in het hele land geldt, zegt de Hilversumse burgemeester Broertjes, die in 2012 met het plan voor vuurwerkvrije zones kwam. Die zijn er nu in 113 gemeenten.
De vuurwerkbranche staat achter een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen. Belangenvereniging Pyrotechniek Nederland (BPN) wil een akkoord bereiken waarin „de randvoorwaarden voor een veilige en feestelijke jaarwisseling” zijn opgenomen.
De politie registreerde tijdens de jaarwisseling ruim 9300 incidenten, bijna 400 meer dan een jaar geleden. Het werkelijke aantal incidenten is hoger: veel agenten doen geen aangifte van kleinere incidenten, omdat die „erbij horen.”