Mensen houden de wereld graag simpel. Zo van: „Er is spanning tussen CU en SGP. Blijkbaar groeien ze uit elkaar. De één verrechtst, de ander verlinkst. Niets aan te doen.” Maar zo eenvoudig is het niet.
Soms sluiten ontwikkelingen verrassend op elkaar aan. In zowel de CU/SGP-fractie van Zuid-Holland als de CU/SGP-combinatie in Europa ontstond recent spanning over de wijze van omgaan met FVD. In Brussel leidde dat er zelfs toe dat Van Dalen en Ruissen nu in onderscheiden fracties verder gaan. En dat alles net nadat oud-CU-senator Kuiper in een interview in het ND liet merken dat hij zwaar teleurgesteld is in de SGP, ondermeer omdat die partij de laatste jaren zo „verrechtst.”
Veel Haagse waarnemers weten de puzzelstukjes dan snel aan elkaar te leggen. Zie je wel, CU en SGP groeien uit elkaar! De een verdedigt ‘Nashville’, de ander houdt er afstand van. De één flirt met Forum, de ander gruwt ervan. Nog even en ze bereiken de tweesprong waar de één definitief links- en de ander rechtsaf slaat.
Toch ligt het zó simpel niet. Of de SGP de laatste tijd rechtser werd, valt nog te bezien. In elk geval kreeg de partij onder leiding van Van der Staaij een scherper profiel. Maar dat is iets anders.
Wat ook een feit is, is dat de SGP de laatste jaren flink moderniseerde: in 2014 een vrouwelijk raadslid in Vlissingen, in 2018 tientallen vrouwen op gemeentelijke kieslijsten, in 2016 een nieuwe, tolerantere visie op godsdienstvrijheid.
Die ontwikkelingen brengen haar in principe dichter bij de CU. Ware het niet dat ook die partij zich heeft ontwikkeld. Linkser geworden? Volgens staatssecretaris Blokhuis, in een recent interview in Trouw, wel.
In elk geval is de CU programmatisch meer nadruk gaan leggen op milieu, inclusiviteit en sociale gerechtigheid. En zo bleef de afstand tussen beide partijen, waarvan de één een stukje opschoof maar de ander ook, minimaal even groot.
Rest de vraag hoe de twee hiermee moeten omgaan. Het eenvoudigste en beste antwoord: pragmatisch. Elkaars eigenheid respecterend. Elkaar zoveel mogelijk vasthoudend, in het besef dat twee partijen die beide de God van de Bijbel willen dienen, haast automatisch veel gemeenschappelijks móéten hebben. En als partijen die, wanneer ze door de gebrokenheid van dit aardse bestaan op zeker moment toch van elkaar moeten scheiden, dit doen zonder ruzie.
Eerlijk is eerlijk, dat laatste ging deze week opvallend goed. De partijen traden met hun breuk in Brussel in een gemeenschappelijk persbericht naar buiten en deelden onderling geen sneren uit.
Voor twee zaken moet in het vervolg in elk geval worden gewaakt. Eén: maak van elkaar geen karikaturen. Dus spreek, zoals in het verleden –in navolging van CDA’er Wijn– door sommige SGP’ers wel gebeurde, niet over ”Rooie Rouvoet”.
Twee: hoed je voor een uitstraling van superioriteit. Kuiper schetst in genoemd interview de CU als een ruimdenkende partij die het zuildenken royaal is ontstegen en de SGP als een achterblijvend clubje dat vooral voor eigen groepsbelangen opkomt. Dit helpt het onderlinge contact niet verder.
Wat wel helpt: beseffen dat het uiteengroeien van partijen niet samen hoeft te gaan met verslechtering van de relatie. Misschien wel het tegendeel. Want wie accepteert dat de ander anders is, laat hem gewoonlijk gemakkelijker in zijn waarde.