Duurzaamheid, wegkijken is voor christenen geen optie
Juist christenen zouden het voortouw moeten nemen als het gaat om onderwerpen als duurzaamheid en vergroening, stelt majoor Robert Paul Fennema.
Ecologie en duurzaamheid zijn voor vele christenen thema’s geweest die lang gekoppeld werden aan de ‘linkse kerk’. Duurzaamheid vierde vooral in het gedachtegoed van links-liberale kringen hoogtij. Wanneer een dergelijke links-liberale overtuiging ver van ons christenen afstaat, zou het concept duurzaamheid ook zomaar mijlenver van ons af kunnen staan. Is dat terecht? Is dat passend voor mensen die naar Christus vernoemd zijn?
Ik denk van niet. Om christenen hierin de weg te wijzen, presenteerde het Nederlands Bijbelgenootschap gisteren de zogenaamde Groene Bijbel (RD 31-5), een Bijbel met 1654 gemarkeerde teksten die inspirerend zijn als het gaat om duurzaamheid, natuur en omgang met de schepping. Een goed initiatief. Ik ben namelijk van mening dat duurzaamheid bij uitstek een thema is waarbij niet de ‘linkse kerk’, maar de christelijke kerk voorop zou moeten lopen.
Rentmeester
Gods schepping is aan ons geschonken om erover te „heersen.” het beheer te voeren over al wat leeft. Daarbij dienen alle zaaddragende gewassen, bomen en zaaddragende boomvruchten mens en dier tot voedsel. God, de Schepper, Onderhouder en Bestuurder van alles wat leeft, heeft de aarde en alles wat daarop leeft in beheer gegeven aan de mens om er als rentmeester over te heersen. Heersen betekent niet overheersen. Het moet meer worden opgevat in de trant van er beheer over voeren, ervoor zorgen dat er op een betrouwbare, eerlijke en behoorlijke wijze recht wordt gedaan aan alles wat de mens als rentmeester in bruikleen is gegeven.
Hoe kan het in het licht van bovenstaande dat anderen die niet naar Christus heten of niets van Hem willen weten, het thema duurzaamheid hebben gekaapt? Hebben wij christenen zitten slapen? Waarom hebben we zo lang de andere kant uit gekeken? Kwam het ons niet zo goed uit, omdat we druk waren met andere dingen? Of vreesden we misschien dat het ons economisch schade zou berokkenen?
Hoe het ook zij, wegkijken is geen optie (meer). Het is de hoogste tijd dat ook christenen, juist christenen, de ogen openen voor de noden van de wereld. Die wereld strekt zich verder uit dan de eigen kring en houdt niet op buiten onze eigen kerk.
Laten we (weer) oog krijgen voor de schepping, voor de dieren en planten. Laten we meer oog krijgen voor onze naaste, of dat nu een bekende is of een volslagen vreemde. Het is immers onze Bijbelse opdracht om, als zichtbare uiting van eerbetoon aan de Heere onze God –Die we boven alles en iedereen liefhebben met heel ons hart, met heel onze ziel, met heel onze kracht en met heel ons verstand–, onze naaste lief te hebben als onszelf. Onze naaste, die ons evenals de schepping geschonken is.
Bezinning
Als we vandaag de dag goed om ons heen kijken, zien we een wereld in nood. Onze aarde zucht onder de activiteit van het enorme aantal bewoners dat erop leeft. Gronden worden uitgeput door intensieve landbouw en veeteelt, het winnen van delfstoffen en door verstedelijking.
De aarde warmt op, met onder andere extremer weer tot gevolg, zoals extreme droogte en hongersnood in delen van Afrika, moessonachtige wolkbreuken in bijvoorbeeld Duitsland en Nederland en het smelten van de poolkappen, waardoor de zeespiegel steeds verder stijgt.
Mensen zijn op drift als gevolg van oorlogen en economische en ecologische noden. Ze rammelen aan de poorten van Europa, op zoek naar een veilig heenkomen. Of we het nu willen of niet, wegkijken is geen optie. Onze tijd vraagt om een herbezinning op het concept samenleving, waarbij vraagstukken als ecologische en sociale gerechtigheid de boventoon voeren. Vraagstukken die juist ons als christenen zouden moeten aanspreken.
Het is mede om die reden dat christenen in de Nederlandse samenleving de handen ineengeslagen hebben. Christenen die zich willen inzetten voor een versnelling van de duurzame agenda in de samenleving: in de politiek, in kerken, in bedrijven, op scholen en in de directe omgeving. Het is een beweging van ‘goed gelovig’ naar GroenGelovig. Daarbij richten we ons op God de Schepper van alles wat leeft, en willen we ons als goede rentmeesters inzetten voor Zijn schepping.
Dit doen we persoonlijk door bewuste en verantwoorde keuzes te maken in ons consumptiegedrag en in onze levensstijl. Maar het verlangen is ook om ons breder in te zetten voor een duurzame samenleving. Bijvoorbeeld door te investeren in duurzame relaties tussen organisaties, bedrijven en overheid en tussen mensen onderling, zodat we van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen versterken. Dat begint vaak heel klein, in de eigen omgeving, daar waar we wonen, werken en kerken.
Duurzaam wil zeggen: maak keuzes die lang meegaan. Keuzes vanuit Bijbels perspectief, die God eren en Zijn schepping dienen. Keuzes die gericht zijn op het behoud van dat wat ons door de Heere in beheer is gegeven. Wegkijken is in dat perspectief echt geen optie meer.
De auteur is officier van het Leger des Heils en was een van de sprekers op het congres GroenGelovig, dat gisteren werd gehouden in Utrecht.