Tijdens een terroristische aanslag van „de meest extreme aard”, zoals president François Hollande het noemde, doodden twee islamitische schutters op 7 januari 2015 twaalf mensen in het hoofdkantoor van Charlie Hebdo in Parijs. Voorstanders van vrije meningsuiting veroordeelden de aanslag ondubbelzinnig en toonden zich, net als de Franse president, intolerant tegenover zulke daders.

Als een samenleving rechtvaardigheid waardeert, is ze automatisch intolerant tegenover onrecht

Tegelijk is Charlie Hebdo erg controversieel vanwege zijn extreme bespotting van religies, waaronder de islam en het christendom. Toch deden christenen zoals ik niets tegen Charlie Hebdo's satires tegen religie. Waarom niet?

We zijn tot het inzicht gekomen dat vrijheid van meningsuiting, inclusief de mogelijkheid om geloofsovertuigingen te bekritiseren, het waard is om te worden gesteund. Een wereld zonder vrijheid van meningsuiting, bijvoorbeeld als gevolg van Europese wetten en regels, zouden we juist níet tolereren.

Politieke domein

In zeer enge zin betekende tolerantie het hebben van de kracht om ontberingen en moeilijkheden te verdragen en te weerstaan. Anderen begrip en respect tonen en je naaste met waardigheid behandelen, heeft niets te maken met deze vorm van tolerantie. Om wat voor reden ook is het begrip tolerantie overgebracht naar het politieke domein.

De intolerantie van christenen jegens slecht gedrag heeft Europa gevormd

Tolerantie is een innerlijk tegenstrijdig woord omdat ze intolerantie insluit. Als een samenleving rechtvaardigheid, vrede en orde waardeert, is ze automatisch intolerant tegenover onrecht, verstoring en anarchie. Tolerantie moet het tegenovergestelde van waar ze voor staat per definitie verwerpen.

Paulus

Het is terecht dat Europese samenlevingen laster, gedwongen huwelijken, verkrachting, brandstichting, diefstal, ontvoeringen, terroristische aanslagen en dergelijke veroordelen. Tolerantie jegens afstotelijk gedrag zou betekenen dat Europese samenlevingen wandaden tolereren.

Zonder vrijheid van meningsuiting staat de mogelijkheid om machthebbers ter verantwoording te roepen op het spel

In zijn boek ”Christian Faith and the Making of Europe” levert Evert van de Poll overtuigend bewijs dat Europese samenlevingen zijn gebouwd op christelijke waarden en principes. De intolerantie van christenen jegens slecht gedrag heeft Europa gevormd. Europese samenlevingen promoten positieve waarden en veroordelen negatieve eigenschappen. Europeanen noemen zichzelf trots tolerant om de waarden die ze promoten, zoals vrijheid, gelijkheid, de rechtsstaat, de democratie, vrede en stabiliteit.

Helaas zijn de Europeanen hun tolerantie kwijtgeraakt en intolerant geworden ten opzichte van hun fundamentele beginselen. Ze zijn namelijk bang geworden dat ze mensen die zich niet aan hun Europese waarden houden, beledigen.

De apostel Paulus gebruikte het woord tolerantie niet zoals wij dat vandaag de dag kennen. Woorden die hij herhaaldelijk gebruikt, zijn geduld en verdraagzaamheid, in de context van de prediking van het Evangelie van Christus. De Bijbel vertolkt Gods intolerantie tegenover zonde en Zijn oordeel erover.

Censuur

In een onderzoek, uitgevoerd door Le Journal du Dimanche, een Frans weekblad, bleek 42 procent van de ondervraagden ontevreden over Charlie Hebdo’s afbeeldingen van de profeet Mohammed. Dit is alarmerend. Frankrijk was lange tijd het bolwerk van veel politieke, sociale en economische hervormingen. Maar nu lijken de wielen van de vooruitgang achteruit te gaan.

De vrijheid van meningsuiting moet namelijk gekoesterd en behouden worden. De mogelijkheid om de waarheid te vertellen en machthebbers ter verantwoording te roepen voor hun misstanden staat anders op het spel. Beperkingen opleggen aan het tijdschrift Charlie Hebdo zal het principe van de vrijheid van meningsuiting ondermijnen en de staat de macht geven om uiteindelijk alles te censureren.

Uiteindelijk betekent het feit dat mensen in Europa zichzelf tolerant noemen niets als ze niet bereid zijn om de waarden te verdedigen die ze zeggen te koesteren. Tolerantie is in het grote geheel van de dingen immers tevens intolerantie.

De auteur is een Roemeense schrijver en filosoof. De volledige, Engelstalige versie van dit artikel verscheen eerder bij CNE.news