ConsumentBuiten

Poëzie langs polderpad

Rivier, weiland, kasteel en kerk – Laarzenpad Zalk leidt erlangs. Lees en passant poëzie in de polder. Wat zeggen Ida Gerhardt en M. Vasalis over het dorpje in een oksel van de IJssel?

12 April 2025 14:36Leestijd 4 minuten
”Gedicht bij het ooievaarsnest” van Ida Gerhardt aan de Zalkerdijk bij Zalk. beeld RD
”Gedicht bij het ooievaarsnest” van Ida Gerhardt aan de Zalkerdijk bij Zalk. beeld RD

Landschap Overijssel heeft zijn best gedaan om mensen naar Zalk te lokken. De organisatie ontwikkelde een laarzenpad, dwars door de natuur rond het Overijsselse dorpje, te vinden in de (gratis) app ”Wandelen in Overijssel”. Dat bestaat uit een noordlus en een zuidlus. Vanaf het startpunt bij dorpshuis An de Steege kun je beide kanten op. Wij kiezen voor de noordlus, die volgens Landschap Overijssel weilanden, oerbos, een meanderende rivier en zo’n vier gedichten in de aanbieding heeft.

Het klompenpad leidt door gras vol ganzenpoep naast wuivend waterriet en door zompige zuigklei. beeld RD

Startpunt van de 5 kilometer lange noordlus van het laarzenpad is het Kerkplein. Het maakte deel uit van de brink van het esdorp, waaraan boerderijen, school, smederij, kosterswoning, Sint-Nicolaaskerk, de pastorie en het huis van de schout lagen. De laatste drie zijn nu bezienswaardig rijksmonument.

Een rondje kerk levert het eerste gedicht op –gek genoeg niet in de route opgenomen–: ”Gelijk de boer ontvangt uit ’s Heeren hand zijn oogst/ opdat de mensch geholpen zij in zijnen nood/ zoo worde hier gereikt een bete Hemelsch brood/ den moeden pelgrim op zijn verren reis ten troost” staat er boven de deur van de oude pastorie. Het zet het brood met kruidenboter en aioli in restaurant De Oase aan de andere kant van de kerk wel in een ander perspectief.

Vanaf het Kerkplein leidt de route naar een zwerfkei met oogjes en pootjes, die uitkijkt over de IJssel. Het stelt ”De Laatste Bever” voor, leert onze app. „Een visser knuppelde in 1826 bij Zalk de, voor zover bekend, allerlaatste wilde bever in Nederland dood. Hij dacht met een otter te maken te hebben.”

Tijd voor levende natuur. Voor gras vol ganzenpoep naast wuivend waterriet. Voor zompige zuigklei. We gaan er dwars doorheen en passeren het voormalige voetveer. Willem IV van Kasteel Buckhorst –gelegen aan de 5,5 kilometer lange zuidlus– liet er al in 1549 rechten op gelden. Iets verderop vaart nu een vervangend veer.

Let op, anders mis je ”Gedicht bij het ooievaarsnest” van Ida Gerhardt bij de Zalkerdijk, net iets naast de route. Achter de plaquette cirkelen haar muzen rond hun paalnest. ”Wanneer de zwaluw aan de balken bouwt/ De ooievaar zijn breedste vlucht ontvouwt/ De koekoek in de wilgen niet kan zwijgen…/ Kus het geluk, dat u is toevertrouwd!” adviseert Gerhardt. Koeterwaals roepende meerkoeten onderstrepen haar woorden.

Die paar stammetjes verdienen de naam bos niet

Voordat de route terugbuigt naar het zuiden, schampt hij het Zalkerbos. Nou ja, bos… Voor een Veluwenaar verdienen die paar stammetjes die naam niet, maar ze zijn wel leuk voor de afwisseling.

Korenmolen De Valk in Zalk. beeld RD

Landschap Overijssel is een stuk positiever: „Dit is een ooibos, voornamelijk bestaande uit iepen en essen, rijk aan bijzondere planten en bloemen en dieren, zoals vlinders, vogels, hazen, konijnen en reeën. In de vroege ochtend en in het voorjaar hoor je vogels druk fluiten. Misschien kom je wel een mooi koolwitje tegen, of een landkaartje.” Tja, misschien is het gisteren laat voor ze geworden en slapen ze uit.

In het ‘woud’ is een poëtische uitspatting van M. Vasalis verstopt: ”De zomerweide”, zo’n 100 meter naast de route. ”De zomerwei des ochtends vroeg/ En op een zuchtje dat hem droeg/ vliegt een geel vlindertje voorbij/ Heer, had het hierbij maar gelaten”, dicht Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans. Hmmm…

Bij korenmolen De Valk in Zalk –een gedicht op zich– hangt helaas geen blauwe vlag. En het is geen zaterdagochtend. Dus zijn molen en winkeltje gesloten. Wat doen we nu: linksaf naar poëzie bij basisschool en begraafplaats of rechtdoor naar De Oase? Het laatste. Tijd voor een bete broods.

Meer over
RDMagazine
Buiten

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl
Vond je dit artikel nuttig?

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer