Neststenen in nieuwe huizen toch niet verplicht
Natuurorganisaties zijn teleurgesteld nu minister Keijzer heeft besloten om het aanbrengen van neststenen bij het bouwen van huizen toch niet verplicht te stellen. De bouwwereld reageert genuanceerd.
De Vogelbescherming en de Zoogdiervereniging hebben ontgoocheld gereageerd op de wijziging in de plannen van BBB-minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Tot nu toe wilde ze het aanbrengen van neststenen bij de renovatie en nieuwbouw van woningen verplicht te stellen. Die regel zou per 1 januari van kracht worden. Recent heeft de minister echter besloten dat die verplichting niet door gaat.
Met de neststenen wordt nestgelegenheid geboden aan beschermde diersoorten, die het in deze tijd lastig hebben. Nieuwe huizen en andere gebouwen worden tegenwoordig zo goed geïsoleerd dat er weinig kieren en gaten meer over zijn, waardoor gierzwaluwen, huismussen en vleermuizen in nieuwe wijken geen nestgelegenheid of schuilplaats meer kunnen vinden.
„Het gaat om negen bakstenen” - Martijn van de Koolwijk, bouwbedrijf Heijmans
Daarnaast betekent de toename van het isoleren van woningen –een van de eerste maatregelen om energie te besparen– voor deze dieren dat ze steeds vaker niet meer in spouwmuren of onder dakpannen kunnen schuilen, omdat die gevuld worden met isolatiemateriaal.
Extra wrang
Natuurorganisaties en bouwbedrijven hebben samen met de overheid jarenlang gezocht naar een goed en bruikbaar alternatief, memoreert de Natuur en Milieufederatie. Die noemt het daarom extra wrang dat er nu een streep door de verplichting wordt gehaald.
Grote bouwondernemingen blijven de neststenen toch gebruiken. „We gaan er gewoon mee door”, geeft Martijn van de Koolwijk, woordvoerder van bouwbedrijf Heijmans aan. „Het is geen extra werk, het gaat om negen bakstenen”, illustreert hij zijn verhaal. „De neststenen voor de vleermuizen zijn iets groter en de openingen zitten op een wat andere plaats dan die voor de vogels.’’
Ecologen die bij Heijmans in dienst zijn, doen zelf in de nieuwe wijk Parijsch in Culemborg onderzoek en zijn overtuigd van het nut van de neststenen.
Hoewel een aantal bouwbedrijven dus doorgaat op de ingeslagen weg, betreurt vleermuisdeskundige Erik Broer van de Zoogdiervereniging de actie van minister Keijzer. „Het is alsof de rijksoverheid de vijftig kilometer per uurmaatregel afschaft en tegen de gemeenten zegt: kijken jullie zelf maar hoe hard je auto’s wilt laten rijden.”
Het is alsof de rijksoverheid de vijftig kilometer per uurmaatregel afschaft - Erik Broer, vleermuisdeskundige
Ingewikkelder
Volgens Broer wordt het er voor de bouw niet eenvoudiger, maar juist ingewikkelder op. „Kleine bouwers moeten nu weer met hun opdrachtgevers in discussie over maatregelen die van groot belang zijn voor kwetsbare diersoorten. En dat terwijl er een standaard was afgesproken.”
In de sector wordt dit herkend. Bouwend Nederland is op zich blij met de inzet van minister Keijzer om tot minder regels in de bouw te komen. Maar de brancheorganisatie plaatst vraagtekens bij het schrappen van de regels over neststenen. Woordvoerster Daphne Warnar: „ Die zorgde juist voor landelijke duidelijkheid in plaats van een lappendeken aan lokale vereisten. Bovendien zijn sommige bedreigde diersoorten afhankelijk van de mens voor hun thuis en dragen we als sector graag aan bij aan het behoud van deze soorten.”
Kosten
Voor de kosten van de bouw van een huis, maken de maatregelen nauwelijks iets uit. Van de Koolwijk van Heijmans schat dat het al met al gaat om honderd euro per huis. Er zijn modellen die onder een dakrand of aan de gevel worden aangebracht, maar er zijn er ook die onzichtbaar in de spouwmuren worden geplaatst.
Vivara, een van de producenten, die niet aan particulieren levert, geeft aan voor een vleermuiskast 32,95 euro en voor een neststeen voor mussen en gierzwaluwen 29,95 euro te rekenen. Op het grote geheel maken deze bedragen volgens het bedrijf nauwelijks iets uit.
Volgens de Nederlandse Vereniging van Makelaars bedroeg de prijs voor een koopwoning in het derde kwartaal van dit jaar gemiddeld 473.000 euro. „Gierzwaluwen en mussen broeden graag groepsgewijs, maar zelfs als je meerdere stenen inbouwt, zijn de kosten relatief gering”, stelt een woordvoerster van Vivara. „Vleermuizen kruipen graag met meerdere in een nestkast. Soms zitten er wel vijf of tien in.”
Mussen
Over het onderhoud van de stenen nestgelegenheden hoeven verhuurders en huiseigenaren zich geen zorgen te maken. De Vogelbescherming adviseert nestkastjes na het broedseizoen schoon te maken om ze te ontdoen van luizen en ziektekiemen. Bij de neststenen blijkt dat echter niet nodig. Woordvoerster Saskia Hausel legt uit dat gierzwaluwen nauwelijks nestmateriaal gebruiken en hun uitwerpselen naar buiten gooien. „Mussen gebruiken de neststenen het hele jaar door en houden hun nest zelf schoon. De eierschalen eten ze op zodra de jongen uitkomen.”
Ook vleermuizen stellen niet veel eisen, geeft deskundige Broer aan. „Ze hebben voldoende aan wat beschutting. Omdat ze insecten eten is hun ontlasting nogal droog. Die rolt vanzelf naar beneden; de nestkastjes zijn zelfreinigend.”
