Zo vrezen partijen, waaronder de PVV, dat het kabinet toch langer op gemeenten blijft leunen. Op zijn vroegst vanaf 2028 kan het kabinet zelf een oplossing regelen, omdat de IT-systemen van de Belastingdienst dit voor die tijd niet aankunnen.

NSC-Kamerlid Merlien Welzijn wees er in het debat op dat het om 17.000 huishoudens gaat die door een samenloop van belastingen en inkomensregelingen van de overheid te weinig geld krijgen om rond te komen. Maar gemeenten gaan slechts 6400 huishoudens benaderen. Welzijn vroeg aan staatssecretaris Jurgen Nobel (Participatie) welke mensen niet worden bereikt.

Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA) voorziet dat gemeenten met veel werk worden opgezadeld. Zij krijgen van de Belastingdienst een onvolledige en mogelijk achterhaalde lijst van huishoudens die in aanmerking komen, en zullen dus zelf ook informatie moeten opvragen. „Hoe gaat de staatssecretaris de uitvoeringslast voor gemeenten beperken en hoe worden gemeenten hiervoor gecompenseerd?” vroeg zij zich af.

Huishoudens die in aanmerking komen, krijgen straks een vast bedrag ter compensatie, benadrukte PVV’er Léon de Jong. Sommige mensen krijgen dus meer dan waar ze recht op hebben, anderen juist minder. „Dat is zeer onwenselijk”, zei hij. Hij vroeg Nobel hoe hij ervoor gaat zorgen dat het kabinet „tot een zo passend mogelijk” bedrag gaat komen.

De staatssecretaris kon een deel van de zorgen uit de Kamer wegnemen. Wel erkende Nobel zelf ook dat de regeling „niet perfect” is. „Maar dit is wel de enige maatregel die haalbaar is op de korte termijn.”

De ingreep moet een oplossing bieden voor huishoudens waarvan de ene partner een uitkering ontvangt en de ander nauwelijks eigen inkomen heeft. Zij ontvangen onterecht minder toeslagen dan een vergelijkbaar huishouden in de bijstand. Dat dit speelt is al jaren bekend, hoewel het lang onduidelijk was om hoeveel mensen het gaat.