Oranje: opium voor het volk in een deprimerende zomer
Het is zomer, sportzomer, supersportzomer. Daar hoort kennelijk oranje bij. Complete straten ondergingen een metamorfose. Bewoners vaak eveneens. Je zult er maar wonen.
Men probeert er in deze deprimerende zomer zonder zon en met een ruziënde regeringscoalitie en -oppositie nog wat van te maken. Amerika is in verval. Oorlogen woeden. Er zijn grillige verkiezingsuitslagen in Frankrijk en Engeland. Is sport opium van het volk? Die gedachte schurkt dicht tegen de bekende uitspraak van de Romeinse denker Juvenalis aan: „Geef het volk brood en spelen.” Dat klonk cynisch maar was wel waar. Het Romeinse rijk verviel, de barbaren stonden voor de deur. Ze zouden weldra een spoor van verwoesting, moord en doodslag trekken. De keizers hadden er belang bij de aandacht van het volk af te leiden.
„Sport vult de leegte na het functieverlies van kerken”
In 2017 verscheen in De Volkskrant een heldere analyse van Max Pam onder de titel ”Volle stadions, lege kerken”. Hij refereerde daarmee aan het gelijknamige boek van Ruud Stokvis. De relatie tussen leeglopende en leeggelopen kerken en de huidige sportgekte is evident. Sport vult de leegte na het functieverlies van kerken. Het is ook religie, maar wel een dubieuze uitgave daarvan. In Trouw wees Alain Verheij op de grote ecologische voetafdruk, alleen al van voetbal. Hij had evengoed andere sporten kunnen hekelen en de absurde bedragen die daarin omgaan kunnen noemen. Denk aan de spelerswaarden en transfers. Maar ook dit: we verafschuwen de slavernij uit het verleden, maar gaan massaal voorbij aan de eigentijdse uitbuiting van arme sloebers, zoals bij de bouw van sporttempels voor het omstreden WK van 2022 in Qatar. Over misbruikverhalen en racisme in de sport wordt ook liever gezwegen.
De media zijn geheel in de ban van de sportzomer. Ander nieuws lijkt secundair. Voor sport moet alles wijken: ook de nieuwsberichten als het zo uitkomt. Zelfs de Posbank bij Rheden wordt niet ontzien; het is een te mooi parcours. Sport is idioterie geworden, vol ontberingen, zelfkwellingen, gewonden en doden. Het biedt echter ook ruim baan aan de onderbuik, aldus Daniël Rovers in Tijdgeest (13-6-2024). Frustratie en agressie komen ongetemd naar buiten. Misschien toch een mooie afleidingsmanoeuvre voor hedendaagse megaproblemen en vals Haags spel.
„Mens sana in corpore sano.” Ook dat zei de denker-dichter Juvenalis: „Een gezonde geest woont in een gezond lichaam.” Bewegen is meer dan goed, zolang het geen religieuze proporties krijgt en wegvoert van de werkelijkheid. In dat geval is oranje toch echt opium van het volk.
