Souverein, vertegenwoordiger van de mennonieten in Suriname, heeft zelfs al vergaande afspraken gemaakt met de vertegenwoordiger van een Marronstam in het land. Maar veel leden van die stam (afstammelingen van Afrikaanse slaven die ontsnapten en in het binnenland van Suriname nieuwe gemeenschappen stichtten) willen de mennonieten absoluut niet in hun gebied. Een rel is geboren en de partijen gooien nu met vuil naar elkaar. En Soeverein is de gebeten hond.

Weerstand

Bijna drie jaar geleden kregen de mennonieten van de Surinaamse regering voorlopige toestemming om in eerste instantie met vijftig gezinnen vanuit Belize en Bolivia over te komen. In Suriname zouden ze een nieuwe, zelfvoorzienende kolonie mogen opzetten. Enkele maanden geleden trok president Chandrikapersad Santokhi die toestemming echter in. Aanleiding was de grote weerstand die er onder Surinamers tegen de mennonieten bestaat.

Gevreesd werd namelijk dat deze pioniers grote stukken regenwoud zouden vernietigen –zoals ook in andere landen op het continent is gebeurd– en de eeuwenoude rechten van de inheemse bevolking niet zouden worden gerespecteerd. Het project werd dus afgeblazen, nog voordat het goed en wel begonnen was.

Heimelijke afspraken

Daarmee leek de kous af en kon iedereen in Suriname opgelucht ademhalen. Ware het niet dat de vertegenwoordiger van de mennonieten, de ondernemer Ruud Souverein van het bedrijf Terra Invest, de afgelopen weken heimelijk afspraken heeft gemaakt met een van de marronstammen in het land, de Kwinti’s. Volgens de deal zouden de kolonisten zich in hun gebied mogen vestigen. Ook zou deze Kwintistam 35.194 hectare van zijn leefgebied afstaan aan de mennonieten, die hiervoor minstens 300.000 dollar betalen.

Souverein bevestigde de gemaakte afspraken, maar vergat erbij te zeggen dat slechts een deel van de circa vijfhonderd stamleden akkoord was gegaan. Bovendien had hij alleen afspraken gemaakt met hoofdkapitein Harold Souvenir en niet met het traditioneel hoogste gezag binnen de stam, granman (grootopperhoofd) Remon Clemens.

Opmerkelijk is dat Souvenir enkele maanden geleden nog faliekant tegen de komst van de mennonieten was, waardoor bij velen het vermoeden bestaat dat hij door Souverein flink onder tafel is betaald. Maar Souvenir ontkent dat ten stelligste. „Ik heb geen steekpenningen aangenomen, niet van de mennonieten en niet van Souverein. Dat is een doodzonde binnen onze eeuwenoude traditie, dus daarom begin ik daar niet aan.’’

Ook Souverein van Terra Invest wast zijn handen in onschuld. „Alle stamleden staan achter de kapitein en ook de gesprekken met de granman zijn naar tevredenheid verlopen”, beweert hij.

„ Ik heb geen steekpenningen aangenomen, niet van de mennonieten en niet van Souverein” - Harold Souvenir, hoofdkapitein Kwintistam

Maar wie naar granman Clemens luistert, komt tot een andere conclusie. „Hoe kan ik namens de Kwinti’s toestemming geven als ik van niets af weet? Souvenir heeft bedrog gepleegd door stamleden onder valse voorwendselen hun toestemming te laten geven.”

Boos

De kwestie houdt heel Suriname bezig. Monique Simon, een fervent tegenstander van de komst van de mennonieten, vindt dat vooral Ruud Souverein schuldig is aan de ontstane verwarring. „Hij heeft onder de radar gewerkt en geprobeerd om toch zijn zin te krijgen. In feite is hij vastberaden Suriname te herkoloniseren via de mennonieten”, zegt ze boos. Een deel van de Kwinti’s heeft de regering inmiddels opgeroepen om Soeverein, die al zo’n kwarteeuw in Suriname woont, het land uit te zetten en tot persona non grata te verklaren.

Terwijl de twee kampen elkaar nog bestrijden, lijken Souverein en de mennonieten aan het kortste eind te  gaan trekken. Want ook al worden er keiharde afspraken op papier gemaakt, het is uiteindelijk toch de Surinaamse regering die alsnog toestemming moet geven voor hun komst. Het lijkt uitgesloten dat die er komt.

President Santokhi zegt desgevraagd dat de regering destijds heeft besloten het mennonietenproject te beëindigen en dat dit ook aan Souverein is medegedeeld. Hij weigert verder commentaar te geven op de recente ontwikkelingen.