Voor maximaal 195 euro per maand is zzp’er bij ziekte straks verzekerd van een uitkering
Het demissionaire kabinet heeft een plan gepresenteerd voor een verplichte verzekering tegen arbeidsongeschiktheid voor zzp’ers. Het kabinet wil het vangnet voor deze groep versterken en oneerlijke concurrentie met mensen in loondienst beperken.
Het hing al een tijdje in de lucht: een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor álle zelfstandig ondernemers zonder personeel (zzp’ers). Het demissionaire kabinet maakte dinsdag bekend hoe de basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (BAZ) eruit gaat zien. Zolang de internetconsultatie loopt, kan iedereen die dat wil op het voorstel reageren.
Voor wie gaat de verzekering gelden?
Met de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering introduceert het kabinet een vangnet voor alle zelfstandigen. Dan gaat het om alle mensen die voor de inkomstenbelasting winst uit onderneming genieten. Zij kunnen aanspraak op de verzekering maken als ze een jaar ziek zijn en daardoor minder dan het minimumloon verdienen. De verzekering gaat niet gelden voor mensen met een besloten vennootschap, zogenoemde directeur-grootaandeelhouders, voor mensen die af en toe iets bijverdienen en voor liefdespartners die helpen in de onderneming.
Hoeveel moeten zzp’ers straks betalen?
Het kabinet bouwt met de BAZ voort op een voorstel van de Stichting van de Arbeid uit 2020. In overleg met verzekeraars, werkgevers-, werknemers- en zelfstandigenorganisaties is nu afgesproken dat zelfstandigen maximaal een uitkering ter hoogte van 70 procent van het wettelijk minimumloon krijgen, oftewel bijstandsniveau. Dat is geen vetpot, maar daardoor blijven de kosten laag. Voor de verplichte verzekering moeten zelfstandigen 6,5 procent van hun winst afdragen, maar nooit meer dan 195 euro per maand. Al zal dat bedrag omhooggaan als het minimumloon in de toekomst omhooggaat.
Waarom wil het demissionaire kabinet dit?
De verplichte verzekering is onderdeel van een breder pakket aan maatregelen. Die zijn erop gericht om de verschillen tussen werken in loondienst en als zelfstandige kleiner te maken. Vast minder vast, en flex minder flex. Zo wil het kabinet schijnzelfstandigheid tegengaan, waarbij mensen zich ondernemer noemen, terwijl ze feitelijk in loondienst zijn. Zij hebben vaak een laag inkomen, konden zich daardoor niet particulier verzekeren en teren in geval van ziekte in op hun vermogen –als ze dat hadden– of komen in de bijstand. Zo kosten ze de overheid geld, terwijl zij maar weinig sociale premies afdroegen. Met de verplichte verzekering wil het kabinet deze groep stress en financieel leed besparen.
Daarnaast ligt een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering voor een deel van de zzp’ers buiten het bereik. Bijvoorbeeld omdat de maandelijkse premie voor zo’n verzekering te hoog is, of omdat zij vanwege hun leeftijd of eerdere lichamelijke of psychische klachten door de verzekeraars worden geweigerd. Een verplichte verzekering moet dat nadeel wegnemen.
Blijft het mogelijk om een particuliere verzekering af te sluiten?
In één woord: ja. Er komt een ”opt-out” voor zzp’ers die de verplichte landelijke verzekering onvoldoende vinden. Bij particuliere verzekeraars kunnen zij bijvoorbeeld een hoger inkomen verzekeren, of kiezen voor een kortere wachttijd, zodat ze bijvoorbeeld al na drie of zes maanden ziekte recht hebben op een uitkering. De opt-out geldt ook voor zzp’ers die al een verzekering hadden of voor hen die zich liever privaat verzekeren.
Zijn de plannen al definitief?
Het demissionaire kabinet is een internetconsultatie gestart. Alle betrokkenen kunnen nu op de plannen reageren. De nadruk ligt op vragen over de uitvoerbaarheid van het plan. Later moet het voorstel ook nog in de Tweede Kamer worden besproken.
