Er leeft in de Tweede Kamer geen breed gedeelde wens om op korte termijn een nieuw arbeidsongeschiktheidsstelsel te bouwen. De twee grootste partijen, PVV en GL-PvdA, zien er de noodzaak niet van in.
De Tweede Kamer debatteerde woensdag met minister Van Gennip (Sociale Zaken) over arbeidsongeschiktheid. Op de agenda stond onder meer het eindrapport van de commissie Octas (Onafhankelijke commissie toekomst arbeidsongeschiktheidsstelsel). Daarin schetst de commissie drie verschillende varianten voor een nieuw arbeidsongeschiktheidsstelsel.
De PVV en GL-PvdA zien echter geen noodzaak om op korte termijn het stelsel te gaan verbouwen. Laten we allereerst een oplossing vinden voor het tekort aan keuringsartsen bij het UWV, redeneerde PVV-Kamerlid Esser. Dan zou een stelselherziening overbodig kunnen blijken, denkt de PVV’er. GL-PvdA-Kamerlid Patijn denkt dat een nieuw stelsel geen oplossing is voor de huidige problemen met het arbeidsongeschiktheidsstelsel.
Als het aan VVD, NSC en D66 ligt, komt er wel een nieuw arbeidsongeschiktheidsstelsel. De drie partijen hebben echter geen eenduidige voorkeur voor een van de drie varianten die de commissie Octas schetst. De VVD sprak zich uit voor de variant waarin meer wordt ingezet op re-integratie van arbeidsongeschikten. NSC klinkt echter het scenario waarin alle werkenden −zowel mensen in loondienst als zzp’ers− een basisuitkering krijgen „als muziek in de oren”, zei NSC-Kamerlid Van Oostenbruggen. Daarnaast heeft zowel NSC als D66 interesse in een mengvorm tussen deze twee varianten.
Minister Van Gennip werkt momenteel de drie varianten nader uit. Het is vervolgens aan een nieuw kabinet om een knoop door te hakken over het vervolg. Van Gennip: „Mijn handen jeuken, maar ik ben demissionair. Ik heb wel een paar ideeën, hoor, als u mij een miljard geeft.”
Hard gelag
SGP-Kamerlid Flach, die mede namens de CU sprak, vroeg aandacht voor de fiscale situatie van de arbeidsongeschikte Urkers Gerrit Loosman en Gerrit Romkes. Deze mannen raakten volledig arbeidsongeschikt en hebben sinds ze een uitkering krijgen geen recht meer op arbeidskorting. Daardoor betalen ze maandelijks honderden euro’s meer belasting dan een werkende met een even hoog inkomen.
„Een hard gelag”, aldus Flach. De SGP’er drong er bij de minister op aan om het verschil in belastingdruk tussen werkenden en volledig arbeidsongeschikten op korte termijn te verkleinen. Wat hem betreft is het tijd om te stoppen met het steeds verder verhogen van de arbeidskorting.
Minister Van Gennip gaf aan dat een oplossing voor het verschil in belastingdruk vraagt om „verregaand ingrijpen” in het fiscale stelsel. Van Gennip benadrukte dat een lagere arbeidskorting niet de keuze is van het demissionaire kabinet.