Zonnepanelen zonder salderingsregeling? Verhoog het eigen verbruik
Nu de salderingsregeling er vrijwel zeker definitief af gaat, rijst de vraag of het lonend blijft om zonnepanelen aan te schaffen. De crux zit in het verhogen van het eigen verbruik.
Menig zonnepaneeleigenaar haalde begin dit jaar opgelucht adem: de salderingsregeling blijft overeind. Toenmalig klimaatminister Jetten loodste de wet om het stroomvoordeel geleidelijk af te bouwen door de Tweede Kamer, maar haalde bakzeil in de Senaat. Blije zonnepaneelbezitters behielden het voordeel om goedkope stroom in de zomer weg te strepen tegen dure stroom in de winter.
Een soortgelijke ontknoping ligt ditmaal niet voor de hand. Alles wijst erop dat de salderingsregeling −nu echt− definitief verdwijnt. De Tweede Kamer stemde vorige week in met de wet om de salderingsregeling in één klap, per 1 januari 2027, af te schaffen. Deze afspraak uit het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB wordt gesteund door D66, CDA, FvD, CU, Volt en JA21. Samen hebben deze partijen een ruime meerderheid in de Eerste Kamer, waar de wet eind december afgehamerd wordt.
Wie dacht dat met het afschaffen van de salderingsregeling ook de terugleverkosten verdwijnen, ziet zijn hoop in rook opgaan. VVD-Kamerlid Silvio Erkens nam het initiatief voor een wettelijk verbod op de ‘terugleverboete’. Dat bleek echter niet mogelijk. Een woordvoerder van het ministerie van Klimaat en Groene Groei laat weten dat het voor energieleveranciers in de toekomst mogelijk blijft om een extra heffing op te leggen aan zonnepaneeleigenaren. Daarmee is niet alles gezegd: het ligt voor de hand dat de terugleverkosten gaan dalen, maar met hoeveel is op dit moment niet duidelijk.
„Nu zijn het vooral de pioniers die een thuisbatterij aanschaffen” - Frans Timmer, energieadviseur
Ook negatieve terugleververgoedingen zijn zonnepaneelbezitters een doorn in het oog. Immers, bij een negatieve vergoeding kost het geld als zonnepanelen hun werk doen. NSC-Kamerlid Wytske Postma nam eerder dit jaar, met steun van de andere regeringspartijen, het initiatief om ervoor te zorgen dat de terugleververgoeding „nooit” negatief mag zijn. Dat is niet gelukt. De Tweede Kamer heeft besloten dat energieleveranciers de mogelijkheid blijven houden om een negatieve terugleververgoeding te rekenen. Er geldt echter een grens: op maandbasis mag de terugleververgoeding nooit negatief zijn.
Lonend
Het moge duidelijk zijn dat de uitkomst van het politieke debat het er financieel niet aantrekkelijker op maakt om het dak vol te leggen met zonnepanelen. De vraag kan zelfs opkomen of het überhaupt nog lonend is om te investeren.
Wie puur vanuit financieel motief redeneert, zal zich afvragen hoe lang het duurt voordat hij de investering terugverdiend heeft. Onderzoeksbureau CE Delft heeft daar samen met onderzoeksinstituut TNO studie naar gedaan. Volgens Joeri Vendrik, onderzoeker bij CE Delft, komt de terugverdientijd uit op om en nabij zeventien jaar als er in 2027 wordt geïnvesteerd. Daarbij is rekening gehouden met de uitkomst van het politieke debat in de Tweede Kamer over de salderingsregeling eerder deze maand.
„Als morgen de stroomprijs de lucht inschiet, kan het financiële plaatje er alweer heel anders uitzien” - Frans Timmer, energieadviseur
Een terugverdientijd van zeventien jaar is „acceptabel”, vindt energieadviseur Frans Timmer van Duurzaam Bouwloket. Hij geeft woningeigenaren advies over het kopen van zonnepanelen. „De markt voor zonnepanelen is niet meer wat het was. Het is geen ”hiep hiep hoera”-verhaal. Maar het blijft aantrekkelijk om te investeren in zonnepanelen. Het komt er vooral op aan om zo veel mogelijk opgewekte zonnestroom zelf te gebruiken.”
Accu
Volgens Timmer wordt een investering in zonnepanelen vooral interessant in combinatie met de aanschaf van een accu. „Nu zijn het vooral de pioniers die een thuisbatterij aanschaffen. De markt komt niet op gang, want door de salderingsregeling is er amper een financiële prikkel. Dat wordt straks wel anders. Ik zie er toekomst in.”
„Een accu heeft als voordeel dat de terugleverkosten omlaag gaan”, legt Timmer uit. „Een huishouden gaat meer opgewekte stroom zelf gebruiken. Ook is het mogelijk om de negatieve terugleververgoeding te omzeilen, door alleen terug te leveren als er een goede prijs geboden wordt.”
Daar staat tegenover dat er wel een prijskaartje aan een thuisbatterij hangt. Volgens Timmer gaat het al gauw om 3000 tot 5000 euro. „De kans is groot dat de prijzen in de toekomst dalen. Als er meer accu’s verkocht gaan worden, gaat de prijs omlaag.” Het formaat van een accu varieert van twee schoenendozen tot een doorsnee koelkast. En het brandgevaar is volgens Timmer niet groter dan bij een wasdroger.
Oost, west
Om meer stroom zelf te verbruiken, is het ook belangrijk hoe de zonnepanelen liggen. Timmer: „Het kan gunstiger zijn om de panelen op het oosten of westen te leggen. De opbrengst aan zelfopgewekte stroom is dan beter uitgesmeerd over de dag.”
Een andere tip van Timmer is de elektrisch auto. „Het is nu nog niet mogelijk om zonnestroom op te slaan in de accu van de auto, om dat op een later tijdstip door te sluizen naar de eigen meterkast. Voor de daaraan verbonden veiligheidsrisico’s is nog geen oplosing. Ook is nog even de vraag of het wenselijk is als een werknemer op de zaak gratis elektrisch ‘tankt’, om vervolgens ’s avonds van de opbrengst thuis de vaatwasser te laten draaien. Op dit moment is het voor zonnepaneelbezitters met een elektrische auto wel mogelijk om gratis kilometers te maken.”
Ook Joeri Vendrik doet een suggestie: „Leg niet het hele dak vol met zonnepanelen. Minder panelen zorgt er automatisch voor dat het aandeel zelfverbruikte zonnestroom toeneemt. Dan is de investering sneller terugverdiend.”
Voor wie nog twijfelt, heeft Timmer een laatste raad: „Als morgen de stroomprijs de lucht inschiet, kan het financiële plaatje er alweer heel anders uitzien.”