Sinds Israël op 7 oktober bruut werd aangevallen door terroristen is er veel gebeurd en gezegd. Op Goede Vrijdag kwam de Protestantse Kerk met een verklaring , die veel stof deed opwaaien. Protesten, open brieven, het bezetten van gebouwen en andere (vaak persoonlijke) acties hebben niet alleen het antisemitisme maar ook de verdeeldheid in de samenleving verder doen toenemen. De toon was niet altijd liefdevol en opbouwend en helaas zelden gericht op verbinding.

Het verbaast mij dat de kerken het allemaal zo moeilijk vinden. Het heeft er alle schijn van dat polarisatie en stellingname ons wel goed liggen. Maar wat hebben al die protesten, open brieven en meningen ons gebracht? Om maar te zwijgen over de vergelijkingen met het verleden om ons standpunt kracht bij te zetten. Zo werd geregeld het verzet in de Tweede Wereldoorlog erbij gehaald. Het opkomen voor het Joodse volk (lees: de staat Israël) zou te vergelijken zijn met het verzet destijds. Daarbij werd de zwijgende meerderheid gediskwalificeerd als meelopers. Niet bepaald verbindend, als je het mij vraagt. En klopt deze stemmingmakerij wel? Het verzet was toch per definitie vooral een zwijgend verzet? Soms werd dit verzet slechts door één persoon vertolkt. Zelden was er sprake van een groot publiek protest. Het grote verzet was voornamelijk stil en ondergronds.

Goed Bijbellezen

Wat ik probeer te zeggen is: laten we ermee ophouden deze vergelijkingen te maken. Die werken altijd contraproductief en hebben geen verbindend karakter. Veel mensen worden (bij voorbaat al) op afstand gezet. Je zet mensen tegenover elkaar in plaats van naast elkaar. Als Jezus ons leert onze naasten lief te hebben, de minste te zijn en de ander hoger te achten dan jezelf, moeten we onszelf de vraag stellen: hoe doen we dat zonder onze idealen te verloochenen?

De kerk en de samenleving moeten goede, inhoudelijke gesprekken voeren. Op basis van de feiten en niet gestuurd door emoties. Het gesprek over Israël en het Joodse volk is namelijk te complex geworden. De juiste kennis hierover is vrijwel afwezig. Hebben we hier niet gewoon goed onderwijs voor nodig?

Wat het gesprek in elk geval niet zal helpen, zijn verwijzingen naar de Bijbel en naar profetenwoorden zonder daarbij te vermelden welke leeswijzers er gebruikt worden bij het bestuderen hiervan. Laten we ons realiseren dat al eerder in de geschiedenis diezelfde Bijbel ondoordacht werd gebruikt om slavernij, geweld en oorlogen te legitimeren.

„Historische verwijzingen, spandoeken, geschreeuw en geweld vanwege Israël gaan ons niet helpen”

Als de kerken werk willen maken van verbinding, het Evangelie echt willen laten spreken en onlosmakelijk verbonden willen zijn met het Joodse volk, dan hebben zij ontmoeting, onderwijs en gesprek nodig, met wederzijds respect. Historische verwijzingen, spandoeken, geschreeuw, geweld en ronddolen vanwege gebrek aan kennis gaan ons niet helpen.

Eén

Laten we elkaar in de ogen gaan kijken, met voor ons een geopende Bijbel, om samen daarin te lezen. Niet alleen tijdens kerkdiensten maar vooral ook daarbuiten, in goede sfeer, bijvoorbeeld tijdens een gezamenlijke maaltijd. Nodig Bijbelgetrouwe theologen en predikanten uit. Stel hun vragen. Laat je door hen informeren.

We moeten goed onderwijs en kennis aangaande Israël, het Joodse volk, Jezus en het Evangelie (weer) op nummer één zetten. Wat zie ik hiernaar uit. Kerkmensen die niet verdeeld zijn maar elkaar steeds vaker en steeds beter weten te vinden. Een kerk die in de verscheidenheid één is, vanuit een gezamenlijk geloof in de God van Israël, de God van liefde en van vrede.

De auteur is predikant van de doopsgezinde gemeente van Holwerd-Ternaard-Blija en de hervormde gemeenten van Blija-Hogebeintum en Waaxens-Brantgum.