De meedogenloze aanval van Hamasterroristen op 7 oktober bracht heel het leven in Israël tot stilstand. De bevolking werd diep geraakt en het leed is onbeschrijflijk. Maar ook aan het toerisme kwam een abrupt einde. Dat is een ramp voor de economie. De toeristensector, een branche waarin niet alleen Joden maar ook Arabieren werkzaam zijn, is een van de belangrijkste inkomstenbronnen voor het land. Voor Israël komt de oorlog ook om die reden hard aan. Hoe lang gaan de vijandelijkheden duren? Zal het toerisme straks weer op gang komen?

Land van de Bijbel

Eén ding is duidelijk: veel mensen gaan graag naar Israël. Vanuit Nederland is het niet eens zo ver en het land blijft trekken. Op een klein stukje grondgebied vind je alle landschappen waar je in Amerika grote afstanden voor moet afleggen. Voor christenen heeft dit land ook nog een meerwaarde: het is het land van de Bijbel. Je kunt er de plaatsen zien waarover je al vaak gelezen en gehoord hebt. Ik heb er veel werkbezoeken gebracht en zelfs een klein jaar gewoond. Ook mocht ik meerdere reizen leiden voor jongeren en ouderen en ik heb altijd weer genoten van de reacties van de deelnemers. Dit artikel is daarom niet bedoeld als een rem op toekomstige reizen. Wel wil ik de vraag stellen: hoe kunnen mensen uit de gereformeerde gezindte straks (nog) bewuster op reis gaan? Ik wil een paar aanzetten geven.

Uitgangspunt

Laten we ons uitgangspunt nemen in het land en het volk dat we bezoeken. Het is een land dat de Heere aan dit volk gegeven heeft. Joden hebben er sindsdien gewoond, ook nadat de grote diaspora begon, in 70 en 132 na Christus. In grote getalen zijn ze teruggekeerd vanaf de jaren 80 van de 19e eeuw. Bedenk ook wat Jezus zegt: „De zaligheid is uit de Joden” (Johannes 4:22). Aan hen hebben wij de Bijbel te danken, de Psalmen, de Messias. Ons past geen hoge toon, maar bescheidenheid en verwondering.

Laat een Israëlreis erop gericht zijn liefde te wekken voor het Joodse volk. Spreekt Gods Woord niet van „de beminden om der vaderen wil” (Romeinen 11:28)? Is er geen reden tot bewogenheid met hun heil (Romeinen 9:1-3)? Roept Paulus niet op tot het gebed voor hen (Romeinen 10:1)? Worden wij niet geroepen om in woord en daad getuigenis af te leggen van de enige Naam tot zaligheid (Handelingen 4:12)?

Contacten

Zoek contact met Joodse gelovigen en Messiasbelijdende gemeenten. Sommige toeristen hebben na terugkeer uit het ”Heilige Land” alleen maar dode stenen en geen enkele levende steen gezien!

Ga ook in gesprek met de gewone Israëli’s. Zij lijken soms hard, maar vanbinnen zijn ze dat niet. Wel zit er veel pijn. Met name de vredesbeweging is sinds de eeuwwisseling steeds meer ontgoocheld geraakt. Er lijkt geen echte gesprekspartner te zijn aan de andere kant. Progressieve Israëli’s zijn vandaag alleen maar pessimistischer geworden. Ze voelen zich na de slachtpartij van 7 oktober ook nog eens in de steek gelaten door hun linkse bondgenoten in de rest van de wereld.

Vergeet niet dat er Arabische en Palestijnse medechristenen zijn. Zij zitten als een kat in het nauw en worden in feite gedwongen om zich uit te spreken tegen Israël. Daar komt bij dat men de feiten niet kent. Een Palestijnse christen zei eens: „Jullie Europeanen lijden aan een schuldcomplex vanwege de Holocaust en wij zijn daar de dupe van.” Hij had nooit gehoord van Amin Al-Hoesseini, de grootmoefti van Jeruzalem die een persoonlijke vriend was van Adolf Hitler en van het moslimbataljon dat in de oorlog meestreed met de nazi’s. Veel Palestijnse christenen vertrekken naar Amerika. Zodoende is het christelijke Bethlehem in slechts enkele decennia geworden tot een overwegend islamitische stad. Een Arabische vriend zei eens dat er onder de moslims een slogan rondgaat: ”Eerst is de sabbat aan de beurt, en daarna pakken wij de zondag.”

Volk, land, staat

Doe tijdens een Israëlreis veel aan Bijbelstudie. Je kunt tóch niet alles zien op één reis. Een uur minder bij een archeologische afgraving en een uur meer in de Schrift is geen slechte tijdsbesteding, vooral niet als dat licht geeft op de plaats van Israël. Want hoe je het ook wendt of keert, het volk blijft Gods oogappel. Geef daarbij ook aandacht aan de landbelofte (Genesis 12:1; 15:18; 17:8, enzovoorts) en aan wat de puriteinen gezegd hebben over de bekering van het Joodse volk en hun terugkeer naar het land der vaderen.

In die context kan ook de staat Israël ter sprake komen. Besef dat het volk Israël, naar de mens gesproken, niet kan overleven zonder een eigen staat. „Zonder Israël is elke Jood een ongedekte cheque”, schreef Abel Herzberg. En Golda Meïr zei het nog weer anders: „Als de Palestijnen de wapens neerleggen, is er vrede; als Israël de wapens neerlegt, bestaat het niet meer.” Het is ons Nederlanders eigen om algauw het belerende vingertje op te heffen. Pas daarmee op. Het Joodse volk heeft een collectief trauma en een goed geheugen, ook als het over christenen gaat. De huidige antisemiet zegt niets tegen Joden te hebben, maar hij hult zich in het kleed van eenzijdige kritiek op de Israëlische regering.

Verdiep je in de geschiedenis van dit volk. Lees over de eeuwenlange vervolgingen, de zionistische beweging, de Holocaust, het ontstaan van de staat Israël, de oorlogen die sindsdien gestreden moesten worden, enzovoorts. In een recent RD-artikel heeft historicus drs. C. Blenk een aantal feiten daarover helder op een rijtje gezet. Houd de krant ook bij inzake de geopolitieke verhoudingen, met name als het gaat over Iran, Irak, Syrië, Hezbollah en Rusland.

Valse romantiek

Laat valse romantiek verre van ons zijn, ook als we predikant zijn. Israëlreizen kunnen onbedoeld bijdragen aan een onwerkelijk sfeertje. Wie weleens in de Heilige Grafkerk of de Geboortekerk is geweest, zal begrijpen wat ik bedoel. Israël is méér dan een Bijbels openluchtmuseum. Het is het land waarmee we ons verbonden weten, ook al wordt het nooit ons eigendom.

Laten ook reisbureaus en touroperators zich bezinnen op hun taak. Israël mag nooit worden tot een ongelimiteerd verdienmodel. Laat de steun aan het Joodse volk en de staat Israël ook concreet gestalte krijgen. Bijvoorbeeld door met El Al te vliegen of te overnachten in Yad HaShmona, de prachtige moshav van Messiasbelijdende Joden in de heuvels van Juda.

En dan last but not least: „Bidt om de vrede van Jeruzalem; wél moeten zij varen die u beminnen” (Ps. 122:6).

De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente in Poederoijen.