Het dodental in Israël als gevolg van de grootschalige aanval door de islamistische Hamas-beweging is gestegen tot minstens 1200. Dat bevestigt woordvoerder Jonathan Conricus van het Israëlische leger (IDF). Volg de ontwikkelingen in dit liveblog.
Advertentie
Op de militaire vliegbasis in Eindhoven is om 22.10 uur een vliegtuig van Defensie geland met daarin de eerste groep gerepatrieerde Nederlanders. Aan boord waren 199 mensen die uit Israël zijn gerepatrieerd. Het gaat om mannen, vrouwen en kinderen, onder wie 28 leerlingen van 4VWO en hun vier docenten uit Rotterdam en Gouda.
Voor de militaire vlucht werd een Airbus A330 ingezet van de Multinational Multirole Tanker Transport (MRTT) Unit, die gestationeerd is op vliegbasis Eindhoven. Het vliegtuig biedt plaats aan 267 passagiers en 45 ton vracht. Het toestel vertrok ruim vier uur eerder van vliegveld Ben-Gurion bij Tel Aviv.
Donderdag vliegt opnieuw een toestel van Defensie naar Tel Aviv om er een tweede groep Nederlanders op te halen.
Een bezorgde vader en opa uit Waalwijk is niet te spreken over de houding van de Nederlandse ambassade in Israël. Zijn 39-jarige dochter en haar 5- en 7-jarige zoontjes zitten vast in Gedera, waar ze herhaaldelijk de schuilkelder in moeten. In de nacht van dinsdag op woensdag moest de 7-jarige kleinzoon naar het ziekenhuis. „Hij was zo geschrokken van een enorme knal en de luchtafweer buiten, dat hij uit bed viel en een hoofdwond opliep”, vertelt Carel, die niet met zijn achternaam in de media wil. „De ambassade doet niks. Zoek het maar uit, daar komt hun houding op neer.”
Hij is woedend. De bezorgde vader kwam naar vliegbasis Eindhoven waar woensdagavond een repatriëringsvlucht vanuit Israël aankomt om ook een ander geluid te laten horen. „Ik ben blij voor al die mensen die hier zijn en hun naasten terugzien. Maar er zijn ook Nederlanders die niet terug kunnen.”
Het gezin van zijn dochter was op 6 september naar Israël gegaan om de zieke moeder van zijn schoonzoon te bezoeken. „Nu krijgen ze van de ambassade steeds weer het advies: zoek een vliegmaatschappij en boek. Maar of alles is volgeboekt, of vluchten worden geannuleerd. Ze kunnen geen kant op.”
„Ook vandaag gingen er vluchten, maar alles wordt geannuleerd. Mijn dochter had Transavia geboekt en betaald. Werd geannuleerd. Daarna Pegasus geboekt en betaald. Ook geannuleerd. Als ze dan de ambassade belt, krijgt ze steeds weer te horen: probeer een vlucht te boeken. Maar welke?”
„In een mail die ze van de ambassade kreeg staat: ‘U bent zelf verantwoordelijk voor de keuze of u blijft of vertrekt en via welke route.’ Maar alles is dicht, er willen zoveel mensen weg, vluchten zijn geannuleerd. Ze zitten in vreselijke onzekerheid. Dit is heel traumatisch voor de kinderen. De ambassade zegt: blijf ons bellen, maar de boodschap is steeds hetzelfde: Heb geduld, probeer een volgende vlucht. Zij voelen zich gruwelijk in de steek gelaten!”
Egypte heeft met onder meer de Verenigde Staten gesproken over humanitaire hulp voor de Gazastrook via de Egyptische grens, nu Israël oorlog voert met de Hamasbeweging in het Palestijnse gebied. De regering in Caïro verwerpt echter elke stap om Palestijnse vluchtelingen toe te laten, is van Egyptische veiligheidsbronnen vernomen.
Caïro, dat vaak bemiddelt tussen Israël en de Palestijnen, dringt er altijd op aan dat de twee partijen de conflicten binnen hun grenzen oplossen. Volgens Egypte is dat de enige manier waarop de Palestijnen hun recht op een eigen staat veilig kunnen stellen. Egypte beperkt dan ook al jaren de toestroom van Palestijnen uit de Gazastrook, zelfs tijdens de hevigste conflicten.
In de kleine kuststrook, ingeklemd tussen Israël in het noorden en oosten en Egypte in het zuidwesten, wonen ongeveer 2,3 miljoen mensen. Zij leven onder een blokkade sinds de Hamas er in 2007 de macht overnam.
De VN-vluchtelingenorganisatie in Palestijns gebied (UNRWA) zegt dringend ruim honderd miljoen dollar nodig te hebben voor „levensreddende” noodhulp de komende negentig dagen voor ongeveer een half miljoen Palestijnen.
Luchtvaartmaatschappij KLM heeft besloten om donderdag toch geen vlucht naar Israël uit te voeren om Nederlanders terug naar huis te brengen. KLM vindt het op dit moment „onvoldoende mogelijk” om een veilige vlucht voor passagiers en bemanning uit te voeren naar Tel Aviv.
„We namen dit besluit met een zwaar gemoed omdat we ons realiseerden dat veel mensen uitkeken naar een vlucht terug naar Nederland. Voor KLM is veiligheid van crew en passagiers van het grootste belang”, schrijft de maatschappij op de eigen site.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken vroeg KLM eerder deze week om een repatriëringsvlucht uit te voeren. KLM stemde in, maar hield daarbij wel de slag om de arm dat zo’n vlucht alleen mogelijk is als de veiligheid voldoende gewaarborgd is.
„Echter, op basis van de ervaringen van de militaire vlucht van vandaag en de meest recente informatie over de situatie in Israël, is het voor de burgerluchtvaart op dit moment onvoldoende mogelijk om een veilige vlucht voor passagiers en bemanning uit te voeren”, stelt KLM.
Woensdag is een militair transportvliegtuig vanuit Eindhoven vertrokken om Nederlanders op te halen uit Tel Aviv. Het toestel, een Airbus A300, biedt plaats aan ruim tweehonderd mensen.
De Haagse burgemeester Jan van Zanen heeft woensdagavond in de gemeenteraad kort stilgestaan bij de situatie in Israël en de Gazastrook. Hij roept „vanwege mogelijke spanningen in de stad” de inwoners op om begrip voor elkaar te tonen.
Van Zanen woonde eerder op de avond bij het Vredespaleis onder meer een gebed bij. Dat was volgens hem interreligieus en voor alle slachtoffers en nabestaanden van „de vreselijke gebeurtenissen in het Midden-Oosten”. Ongeacht hun etnische en religieuze achtergrond. In de raadszaal zei hij dat zijn gedachten bij hen zijn en bij „iedereen die in onze internationale stad een bijzondere band voelt met de mensen daar”.
„Ik wil ook nadrukkelijk aandacht vragen voor mogelijke spanningen die binnen onze stad kunnen ontstaan als gevolg van deze recente ontwikkelingen”, aldus de burgemeester. „Ik vraag om begrip voor elkaar, een luisterend oor voor de ander, maar vooral ook een arm om de schouder. Een arm om de schouder voor iedereen die dat nodig heeft in deze moeilijke tijden.” Van Zanen liet ook weten steuninitiatieven in de stad waar mogelijk te faciliteren.
Pastoor Ad van der Helm en rabbijn Awraham Soetendorp waren de initiatiefnemers van het avondgebed. Onder meer het Overleg Joden, Christenen en Moslims, de Raad van Kerken in Nederland, de Haagse Gemeenschap van Kerken en de Stichting Prinsjesdagviering waren aanwezig.
Voorzitter Richard Toes van de Raad van Bestuur van scholengroep Driestar-Wartburg in Rotterdam en Gouda is zichtbaar opgelucht dat de 28 VWO-leerlingen en vier docenten in het vliegtuig zitten, dat rond 22.00 uur op de vliegbasis Eindhoven landt. Het waren spannende dagen voor de leerlingen van 4 VWO, zei hij in de aankomsthal, waar hij samen met andere familieleden en vrienden van gerepatrieerde Nederlanders uit Israël op de landing wacht.
In de Tweede Kamer leven grote zorgen over de volledige blokkade van de Gazastrook die Israël heeft afgekondigd in de strijd met de radicale Palestijnse groepering Hamas. Demissionair minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) zei in een debat dat de zorgen aan Israël zijn overgebracht. Dat is niet voor alle partijen afdoende.
Het niet toelaten van voedsel, water en andere basisbehoeften tot Gaza is in strijd met het oorlogsrecht, zei Sjoerd Sjoerdsma (D66). SP’er Peter Kwint vroeg de bewindsvrouw om Israël te vragen de blokkade op te heffen. Ook CDA, GroenLinks, PvdA en Forum voor Democratie uitten hun zorgen.
Het meest uitgesproken was Stephan van Baarle (DENK). Hij ziet veel „onverschilligheid” als het gaat om de blokkade. Volgens hem wordt er met twee maten gemeten en spreekt van een „buitenproportioneel optreden van Israël dat ook veroordeeld moet worden”. De blokkade noemde hij een oorlogsmisdaad.
Israël heeft het recht om zich te verdedigen, vinden alle partijen. Maar daarbij moet wel het humanitair oorlogsrecht worden gehandhaafd. „Respect voor international recht betekent dat de reactie van Israël proportioneel moet zijn”, verklaarde Kati Piri (GroenLinks-PvdA). „Collectief straffen is niet een proportionele reactie.”
De PVV vindt dat Israël alle ruimte moet krijgen om op te treden tegen Hamas. „Van de regering verwacht ik niets anders dan volledige steun voor Israël”, zei Raymond de Roon. SGP’er Roelof Bisschop vindt dat er ook gekeken moet worden naar humanitaire en militaire steun aan Israël.
Het Israëlische leger heeft melding gemaakt „van infiltratie door de lucht vanuit Libanon”, maar kwam daar later op terug. In het noorden van Israël is wel het luchtalarm afgegaan. Er waren meldingen van een mogelijk vijandig toestel, paragliders en projectielen, maar het leger kan dit naar eigen zeggen niet bevestigen. Er is nu geen „infiltratie door de lucht geweest”, stelt het.
Er zijn sinds zaterdag beschietingen over en weer langs de Libanees-Israëlische grens. Volgens Libanese bronnen zouden Palestijnse groepen raketten op Israël afvuren. De Libanese sjiitische beweging Hezbollah zou zich terughoudend opstellen.
Koning Abdullah van Jordanië heeft het woensdag in een telefoongesprek met koning Charles gehad over de situatie in Israël en de Gazastrook, meldt het hof op X. De vorsten spraken onder meer over de noodzaak om het internationaal humanitair recht te respecteren, waarbij er een einde moet komen aan het treffen van burgerdoelwitten. Ook belde de 61-jarige koning met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
In die gesprekken kwam de fors verslechterde verhouding tussen de Palestijnen en de Israëli’s ter sprake, staat in het bericht. Door het opgelaaide geweld, dat begon met de aanval van Hamas zaterdag, is het totaal aantal doden aan beide kanten ook na bombardementen van Israël inmiddels opgelopen tot boven de 2000. Samen met Erdogan sprak Abdullah het voornemen uit om zich internationaal in te spannen, om zo te voorkomen dat de situatie nog verder escaleert.
Eerder op de dag sprak Abdullah zijn eigen parlement toe over die geweldsgolf. Daar zei hij onder meer dat door het geweld van de afgelopen dagen de regio geen „stabiliteit, veiligheid en vrede” zal kennen. Vrede in het Midden-Oosten zou volgens hem alleen mogelijk zijn bij de totstandkoming van een onafhankelijke Palestijnse staat naast Israël.
Vlaggenfabrikanten produceren extra vredesvlaggen om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen. „Ze gaan in tientallen de deur uit. We hebben de persen aangezet en de productie opgestart. We zijn volop aan het produceren”, zegt Huib Faber van het bedrijf Faber Vlaggen. Ook de Dokkumer Vlaggen Centrale maakt de blauwe vlaggen „in grote aantallen”.
Het Israëlische leger heeft melding gemaakt „van infiltratie door de lucht vanuit Libanon”. Het is nog niet duidelijk waar het om gaat. In het noorden van Israël is het luchtalarm gegaan. Volgens sommige meldingen gaat het om een „vijandelijk toestel”. Volgens onbevestigde berichten uit de regio zouden er paragliders over de grens heen zijn gevlogen. De bloedige aanval van Hamasstrijders vanuit de Gazastrook begon zaterdag ook met behulp van paragliders.
Volgens de Israëlische nieuwszender KAN zijn er weer projectielen ingeslagen in het noorden van het land. Er zijn sinds zaterdag beschietingen over en weer langs de Libanees-Israëlische grens. Volgens Libanese bronnen zouden Palestijnse groepen raketten op Israël afvuren. De Libanese sjiitische beweging Hezbollah zou zich terughoudend opstellen.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly is op bezoek in het zuiden van Israël geschrokken van het luchtalarm. Op beelden die het Israëlische buitenlandministerie verspreidde rent hij een pand in tijdens zijn bezoek aan Ofakim, ruim 20 kilometer ten oosten van de Gazastrook.
Hij is woensdag naar Israël gegaan om solidariteit te betuigen met dat land. Hij brengt volgens zijn ministerie de boodschap dat Groot-Brittannië „onverminderd solidair is met het Israëlische volk na de terroristische aanvallen” van de beweging Hamas vanuit de Gazastrook. Cleverly spreekt met overlevenden van de aanvallen en met politieke leiders. Donderdag wordt de Amerikaanse collega van Cleverly, Antony Blinken in Israël verwacht.
De onderneming British Airways heeft het voorbeeld van tal van veel andere luchtvaartmaatschappijen gevolgd en staakt voorlopig de vluchten naar Israël om veiligheidsredenen. De voorlopig laatste vlucht naar Tel Aviv van de maatschappij maakte woensdag vlak voor de landing in Israël rechtsomkeert en begon de terugweg naar Londen. Het vliegveld Ben Gurion is ook doelwit van raketten van Hamasstrijders.
Wat beweegt Hamas om honderden Israëlische burgers te vermoorden, systematisch, één voor één? Portret van een terreurbeweging.
Het transportvliegtuig van Defensie is met gestrande Nederlandse reizigers uit Tel Aviv vertrokken. Dat laat een woordvoerder van het ministerie weten. Aan boord van de Airbus A330 zijn ongeveer tweehonderd Nederlanders, onder wie vakantiegangers en scholieren.
Het vliegtuig landt in de loop van de avond op vliegbasis Eindhoven. Daar zal dan ook demissionair minister Hanke Bruins Slot van Buitenlandse Zaken aanwezig zijn.
Buitenlandse Zaken heeft met het defensietoestel medewerkers van het Snel Consulair Ondersteuningsteam naar Israël gestuurd. Zij gaan op de ambassade in Tel Aviv en de Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever helpen met de repatriëring.
De Franse premier Élisabeth Borne heeft in het parlement gezegd dat waarschijnlijk meerdere Franse kinderen zaterdag door Hamas zijn ontvoerd naar de Gazastrook. Dinsdag werd in Parijs bekendgemaakt dat er acht mensen met een Frans paspoort zijn omgekomen en er twintig Fransen worden vermist.
President Emmanuel Macron heeft leiders van de politieke partijen uitgenodigd donderdag op het middaguur te komen overleggen over de situatie. Twee grote partijen hebben meteen toegezegd dat ze aanwezig zullen zijn, de centrumrechtse Les Républicains en de nationalistisch Rassemblement National (Nationale Samenkomst).
In de Franse politiek is beroering ontstaan door de bloedige aanvallen nadat de links-radicale partij LFI had geweigerd de beweging Hamas als terroristisch te bestempelen. Toen LFI-parmentariër Mathilde Panot in het parlement het woord voerde over de aanvallen in Israël, liepen afgevaardigden van een aantal partijen boos de zaal uit.
De Britse koning Charles is „geschokt” door de huidige situatie in Israël. Dat heeft een woordvoerder van Buckingham Palace woensdag laten weten. De woordvoerder zei ook dat Charles de „barbaarse terreurdaden” in Israël veroordeelt.
„Zijne Majesteit maakt zich grote zorgen over de situatie en hij heeft gevraagd om actief op de hoogte gehouden te worden”, vervolgde de woordvoerder. Die voegde eraan toe dat Charles bidt voor „al degenen die lijden”.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vormt een noodregering met zowel leden van de coalitie als van de oppositie, meldt de krant Times of Israel. Ook andere Israëlische media berichten dat er een akkoord is tussen Netanyahu en de oppositie. Ministers en oppositieleden riepen zaterdag al direct na de aanval van Hamas op tot een noodregering, maar het duurde een paar dagen voordat de politici, die normaal gesproken rivalen zijn, het eens konden worden over de voorwaarden.
Netanyahu bracht woensdagmiddag een verklaring naar buiten met oud-defensieminister en oppositieleider Benny Gantz, die ook in het tijdelijke oorlogskabinet komt te zitten. De nieuwe regering, die ook wel regering van Nationale Eenheid wordt genoemd, blijft aan zolang de oorlog met Hamas voortduurt.
Er is ook een plek gereserveerd voor de andere oppositieleider oud-premier Yair Lapid. Die zou nog niet hebben toegestemd, omdat hij weigert toe te treden tot de noodregering als er ook leden van uiterst rechtse en ultraorthodoxe partijen in zitten. Die zaten sinds december al in de regering van Netanyahu.
Berichten over de bloedige gebeurtenissen in Israël en de Gazastrook bereiken ook de schoollokalen. „Het conflict kan heel verschillende reacties oproepen bij leerlingen en tot spanning leiden in de klas”, constateert de PO-Raad, de sectorvereniging voor het primair onderwijs.
De organisatie verwijst scholen daarom naar „handvatten” om met het conflict om te gaan, zoals van de Stichting School & Veiligheid. „Heftige uitspraken die kwetsen, uitsluiten, discrimineren, haatzaaien of oproepen tot geweld moet je begrenzen. Je wilt het er met de leerlingen over hebben hoe ze erover denken, maar wel op een respectvolle manier. Blijf dus nieuwsgierig naar de denkwereld van de leerlingen, en corrigeer op heftige taal”, houdt de stichting de leerkrachten voor.
Sommige scholen zijn al druk bezig met het onderwerp. De koepel van vijftien scholen voor middelbaar onderwijs in de gemeente Utrecht en omgeving NUOVO bijvoorbeeld pakt de kwestie actief op in de klassen. Hoe, hangt af van het type opleiding, want NUOVO voorziet in al het voortgezet onderwijs, van vmbo tot gym. De leerlingenpopulaties verschillen ook nog eens sterk qua herkomst. Zo zijn er scholen met vooral kinderen van oorspronkelijk Nederlandse afkomst, maar ook opleidingen met veel kinderen met een migratieachtergrond. Tevens zijn er klassen met zowel leerlingen die „een connectie” hebben met Israël als kinderen met een relatie met de Palestijnen, aldus Bram Donkers, de woordvoerder van de koepel.
Egypte is in overleg met onder andere de Verenigde Staten over een beperkt staakt-het-vuren zodat Palestijnen in Gaza noodhulp kunnen krijgen, zeggen Egyptische veiligheidsbronnen tegen Reuters. Die hulp zou worden verstrekt over de grens tussen Gaza en Egypte.
Israël blokkeert Gaza, waardoor het Palestijnse gebied geen water, voedsel en elektriciteit krijgt. Woensdagmiddag werd de enige energiecentrale in Gaza uitgezet, omdat er niet meer genoeg brandstof is om die draaiende te houden. De Verenigde Naties zeggen dat ze rantsoenen hebben voor nog twee weken. Al meer dan 264.000 mensen zijn in Gaza ontheemd geraakt.
Het vliegtuig van Defensie dat gestrande reizigers gaat ophalen, is in Tel Aviv geland, laat een woordvoerder van Defensie weten. De Airbus A330 vertrok vanmorgen vanaf Vliegbasis Eindhoven en zal zo’n tweehonderd mensen repatriëren.
De verwachting is dat het vliegtuig in de loop van de avond terugkeert op Eindhoven. Donderdag gaat een toestel van KLM op verzoek van het demissionaire kabinet reizigers ophalen in Israël. Dat toestel kan zo’n driehonderd mensen meenemen.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan veroordeelt de Israëlische bombardementen en blokkade van de Gazastrook als vergelding voor de aanval van Hamas. Erdogan noemt het een „afslachting”.
Erdogan stelde tijdens een toespraak dat er ook in oorlog sprake moet zijn van enige moraliteit, maar dat die volgens de president door Israël ernstig wordt geschonden. „Mensen hun essentiële levensbehoeften afnemen en burgerwoningen bombarderen” is volgens Erdogan „geen oorlog, maar een afslachting”.
Ankara heeft aangeboden te bemiddelen tussen Hamas en Israël, maar volgens de Israëlische ambassadeur in Turkije was het daarvoor nu te vroeg. Erdogan vraagt andere landen om zich niet „blindelings” achter Israël te scharen, maar kritisch te blijven over wat de president de „buitenproportionele” respons van Israël noemde. Zonder een eigen staat voor de Palestijnen is er volgens Erdogan geen kans op blijvende vrede.
Demissionair minister Dilan Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid) gaat de lokale driehoek deze week nog voorzien van een stappenplan (in jargon: handelingsperspectief) voor hoe ze moeten omgaan met demonstraties waarbij demonstranten over de scheef gaan door bijvoorbeeld geweld te verheerlijken. Dat zei de minister woensdag in een commissiedebat over criminaliteitsbestrijding.
De ruim 20 studenten en drie docenten van de Christelijke Hogeschool Ede die in Israël vastzitten na de aanval van Hamas keren woensdag in de loop van de dag terug naar Nederland met het militaire vliegtuig van Defensie. Dat laat de school weten.
Woensdagmorgen is vanaf vliegbasis Eindhoven een militair vliegtuig vertrokken naar Tel Aviv om Nederlanders op te halen die weg willen uit Israël. Het toestel biedt plaats aan zo’n 200 mensen. Volgens een woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht wordt het toestel in de loop van de avond terugverwacht in Eindhoven. De repatriëringsvlucht van woensdag zit vol, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Verder meldt het ministerie dat er donderdag ook een passagiersschip van Mano Shipping vanuit de Israëlische havenstad Haifa naar Cyprus vertrekt.
„De leerlingen en docenten maken zich klaar om in de loop van de dag naar het vliegveld, Ben-Gurion in Tel Aviv, te gaan”, meldt een woordvoerder van de hogeschool. „Ze keren terug met een dubbel gevoel, namelijk een gevoel van opluchting, want ze gaan terug naar huis, maar ze laten een land in verslagenheid en een zorgelijke situatie achter.”
In de Gazastrook is alle stroom uitgevallen. Zoals verwacht stopte de enige elektriciteitscentrale er woensdagmiddag mee, schrijven Al Jazeera en de Israëlische krant Haaretz. Maandag kondigde Israël een totale blokkade aan, waardoor onder meer de elektriciteitstoevoer stopte.
De Gazastrook is sterk afhankelijk van Israël voor stroom. De lokale energieleverancier zei eerder op woensdag te willen overstappen op zonne-energie, maar verwacht ook dat dat niet genoeg zal zijn om alle Palestijnen in het dichtbevolkte gebied van stroom te voorzien.
Dat er geen elektriciteit is, betekent dat het hele gebied ’s nachts in het donker zit, dat telefoons niet meer opgeladen kunnen worden en dat de televisies het niet doen, waardoor de inwoners nauwelijks nog nieuws kunnen volgen, aldus Al Jazeera. De ziekenhuizen werken nog met noodgeneratoren, maar die kunnen waarschijnlijk ook maar twee tot vier dagen mee.
Alle gedupeerden in Urk waar in de nacht van dinsdag op woensdag Israëlische vlaggen zijn gestolen en in brand gestoken, krijgen een nieuw exemplaar. Initiatiefnemer Paulus de Boer zegt 350 Israëlische vlaggen te hebben besteld voor de Urkers, omdat de vraag ernaar groot is.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly is naar Israël gegaan om solidariteit te betuigen met dat land. Hij brengt volgens zijn ministerie de boodschap dat Groot-Brittannië „onverminderd solidair is met het Israëlische volk na de terroristische aanvallen” van de beweging Hamas vanuit de Gazastrook.
Cleverly spreekt met overlevenden van de aanvallen en met politieke leiders. Donderdag wordt de Amerikaanse collega van Cleverly, Antony Blinken in Israël verwacht.
Tien metrostations in Tel Aviv die de Nederlandse ingenieursbedrijven Arcadis en RoyalHaskoningDHV hebben ontworpen, dienen nu als reusachtige schuilkelders voor de inwoners van de stad. De stations werden twee maanden geleden in gebruik genomen.
De nieuwe metrolijn loopt 24 kilometer via de zuidelijke buitenwijken van Tel Aviv door de stad naar de oostelijke buitenwijken, en bedient een gebied met ongeveer 1,25 miljoen inwoners. De ondergrondse stations moeten niet alleen dagelijks vele tienduizenden passagiers vervoeren, maar kunnen de inwoners ook bescherming bieden tegen raketaanslagen.
Arcadis heeft momenteel zestig mensen werken In Israël, van wie er twintig in Tel Aviv betrokken zijn bij het project, laat een woordvoerder weten. Het gaat om lokale werknemers, geen van hen heeft een Ǹederlands paspoort. „Iedereen wordt geacht thuis te werken of in de buurt van een veilige omgeving.”
Het hoofdkantoor van de Palestijnse Rode Halvemaan (PRCS) in het noorden van de Gazastrook is volgens de organisatie gebombardeerd door Israëlische gevechtsvliegtuigen. Er zijn nog geen meldingen van doden of gewonden. De Israëlische krijgsmacht zegt de zaak te onderzoeken.
De Palestijnse Rode Halvemaan is aangesloten bij het ICRS, de internationale organisatie waar ook het Nederlandse Rode Kruis bij hoort. De organisatie verzorgt in Gaza onder meer de belangrijkste ambulancedienst.
Een Israëlische generaal heeft volgens The Jerusalem Post gezegd dat hele wijken in de Gazastrook van de kaart worden geveegd met volgens de generaal „duizenden bommen dag en nacht”. De luchtmacht is bezig verscheidene wijken te vernietigen.
Volgens luchtmachtgeneraal Omer Tishler gebeurt dat „om op iedereen te jagen die uit de Gazastrook stapt en de terroristen te pakken die (Israël) zijn binnengevallen en alle terroristen die zich in woningen verstoppen”. De generaal zei dat „we agressief op ze jagen en we willen geen burgerdoelen treffen, maar er is altijd een militair doelwit en we kunnen niet chirurgisch te werk gaan”.
Bij de vele eerdere bombardementen op de dichtbevolkte Gazastrook had de luchtmacht volgens Tishler specifiek topmensen van Hamas of de Islamitische Jihad als doel, „maar nu zijn hele wijken waar terroristen zijn het doelwit”.
De Amsterdamse gemeenteraad is woensdag bij het begin van de raadsvergadering een minuut stil geweest voor alle slachtoffers die zijn gevallen sinds de aanval van Hamas op Israël afgelopen weekend. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema noemde voorafgaand aan de minuut stilte de aanval van Hamas „een explosie van gruwelijk geweld”, die inmiddels meer dan 1200 levens heeft geëist.
De gemeente heeft de Israëlische vlag gehesen op het stadhuis „uit solidariteit met de Israëlische bevolking en de Joodse Amsterdammers”. De rest van de week wordt op de Stopera de internationale vredesvlag gehesen, als „steunbetuiging aan alle onschuldige slachtoffers en aan alle Amsterdammers die meeleven of door de situatie in angst en onzekerheid verkeren”, aldus de burgemeester.
„Joodse Amsterdammers maken zich zorgen”, aldus Halsema. „Het idee van Israël, als veilige haven als het hier misgaat, dat is aan het wankelen gebracht en dat raakt veel Joodse Amsterdammers tot in het diepst van hun wezen. En zij vrezen dat door antisemitisme onze stad - al eeuwen hun eerste thuis - vijandiger wordt. Dat de ruimte voor het Joodse leven in Amsterdam beperkt wordt, verder bedreigd raakt. Dat zullen wij niet, nooit accepteren.”
Ook staat Halsema stil bij de „moeilijke, vaak uitzichtloze situatie in de Palestijnse gebieden. Er is in onze stad veel verdriet over de onschuldige slachtoffers die aan Palestijnse zijde vallen, het lijden van de burgerbevolking en er zijn zorgen over wat de toekomst zal brengen, vooral voor de vele kinderen in Gaza.” Donderdagavond komen er op de ambtswoning vertegenwoordigers van de Joodse en islamitische gemeenschap samen voor een dialoog.
De zogeheten veiligheidsdriehoek van burgemeester, hoofdofficier van justitie en politiechef is waakzaam vanwege de situatie. „We hebben overleg met de NCTV en partners bij het Rijk. We werken samen met de politie en marechaussee om Joodse scholen, organisaties en synagogen te beschermen. We zijn ook alert op de veiligheid van moskeeën en de moslimgemeenschap.”
Ook is er sinds zaterdag een zogeheten draaiboek Vrede actief. „Dit houdt in dat het college, de politie, en de stadsdelen contact onderhouden met diverse netwerken en gemeenschappen”, aldus Halsema. Ze benadrukte dat er ruimte en vrijheid moet zijn voor vreedzame demonstraties. „Haatzaaien, oproepen tot geweld en andere bedreigingen van onze vreedzame en open samenleving zullen wij niet tolereren”, aldus de burgemeester.
Negen medewerkers van de Verenigde Naties zijn om het leven gekomen bij Israëlische bombardementen op de Gazastrook, meldt de organisatie woensdag. Dertig studenten die actief waren bij de VN-hulpverlening in Gaza zijn ook om het leven gekomen.
Israël voert sinds zaterdag zware bombardementen uit op Gaza, als antwoord op een verrassingsaanval van de militante Palestijnse beweging Hamas. De Palestijnse gebieden en Israël hebben beide al meer dan 1000 doden geteld.
De VN zien in Gaza toe op noodhulp voor Palestijnen. Volgens de VN zijn meer dan 264.000 mensen in Gaza ontheemd geraakt in het gebied dat 2 miljoen inwoners telt. Israël heeft Gaza volledig geblokkeerd. Water, voedsel en brandstof komen het gebied niet meer in.
De Jordaanse koning Abdullah denkt dat vrede in het Midden-Oosten alleen mogelijk is als er een onafhankelijke Palestijnse staat wordt gecreëerd. Het geweld van de laatste dagen toont dat de regio anders geen „stabiliteit, veiligheid en vrede” zal kennen, zei de koning tijdens een toespraak bij de opening van het parlementaire jaar in Jordanië.
Jordanië grenst zowel aan Israël als aan de Westelijke Jordaanoever, het Palestijnse gebied dat sinds 1967 wordt bezet door Israël. Een groot deel van de bevolking in Jordanië is Palestijns of van Palestijnse afkomst, dus de koning van Jordanië bemoeit zich regelmatig met het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Toen in december een nieuwe ultrarechtse regering aantrad in Israël, waarschuwde Abdullah bijvoorbeeld dat zijn land klaar was om de „confrontatie” aan te gaan als Israël zijn beleid over de Palestijnse gebieden zou veranderen en meer nederzettingen zou bouwen op de Westelijke Jordaanoever.
De koning sprak in het parlement over een tweestatenoplossing, het idee dat beide volken een eigen staat moeten krijgen. De afgelopen dagen spraken ook leiders van onder meer Brazilië, China, Rusland en de Verenigde Naties zich daar voor uit.
Met een minuut stilte heeft de Tweede Kamer, in het bijzijn van de Israëlische ambassadeur Modi Ephraim, stilgestaan bij de slachtoffers van de geweldsexplosie in Israël en de Gazastrook. De beelden en verhalen over de „terroristische aanslagen” van Hamas gaan „door merg en been”, zei Kamervoorzitter Vera Bergkamp, die daarnaast aandacht vroeg voor de slachtoffers aan Palestijnse zijde.
Demissionair minister-president Mark Rutte haalde in een toespraak opnieuw hard uit naar wat hij de „nietsontziende en moorddadige terreur” van Hamas noemde. Hij herhaalde dat Israël het volste recht heeft zich daartegen te verdedigen en dat het land op de volledige steun van Nederland kan rekenen.
Rutte noemde de beelden uit Israël „hartverscheurend en verbijsterend, al is eigenlijk geen woord groot genoeg voor zo’n groot verdriet”. De premier had dinsdag naar eigen zeggen een „indrukwekkend en ontroerend” gesprek met vertegenwoordigers uit de Joodse gemeenschap. Bij hen overheerst niet alleen verdriet maar ook „angst voor wat nog komen gaat”.
In de hal van het stadhuis in Arnhem ligt sinds woensdagmorgen een rouwboek waarin mensen hun gevoelens over het geweld in Israël en de Gazastrook kunnen opschrijven. Burgemeester Ahmed Marcouch tekende als eerste: „Waarde nabestaanden, dierbare geliefden, hier in Arnhem is uw leed ook mijn leed. Uw diep betreurde verliezen zijn ook de verliezen van mij en mijn omgeving”, schreef hij in een speciaal voor het rouwbeklag ingerichte hoek in de stadhuishal.
Marcouch nam een jaar geleden het initiatief voor een samenwerkingsverband van christenen, joden en moslims in zijn gemeente. Dit netwerk zorgt er deze week voor dat er in Arnhem steeds kerken, synagogen en moskeeën geopend zijn voor mensen die behoefte hebben aan troost, steun of gebed. „Laten wij de slachtoffers eren door vrede te blijven zoeken. Leve het leven!” aldus de burgemeester in het rouwboek.
Arnhem heeft net als veel gemeenten de vredesvlag uitgehangen. Marcouch heeft op X, voorheen Twitter, ook geschreven over „zijn verdriet over zoveel bloedvergieten in Israël/Palestijnse gebieden”. Dat is hem al op vele tientallen boze reacties en scheldpartijen komen te staan. Daar had de burgemeester al rekening mee gehouden, zegt zijn woordvoerster, maar hij vindt dat voor alle meningen ruimte moet zijn. De gemeente is volgens haar niet van plan om scheldpartijen te verwijderen of te blokkeren op X.
De ongeveer honderd reizigers die in Israël zijn via Israël Idoed Reizen gaan woensdag terug naar huis. Dit zegt directeur Jo Le Poole van de christelijke reisorganisatie. De mensen zijn nog steeds veilig en staan momenteel op het vliegveld van Tel Aviv, Ben-Gurion.
De reizigers vliegen terug met een militair vliegtuig waarin meer dan tweehonderd mensen passen. Een woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht meldde eerder woensdag dat het toestel is vertrokken vanaf Eindhoven Airport. In de avond landt het toestel naar verwachting weer in Eindhoven. Donderdag haalt een toestel van KLM waarschijnlijk ook reizigers op.
Le Poole heeft bij beleidsmedewerkers in de Tweede Kamer en bij medewerkers van Buitenlandse Zaken een dringende oproep gedaan om reizigers terug te halen. Die oproep geldt niet alleen voor reizigers bij Israël Idoed, maar voor alle Nederlandse reizigers in het land. Dinsdagavond werd bekend dat Nederlanders worden gerepatrieerd vanaf woensdag. Le Poole zegt dankbaar te zijn dat dit mogelijk is gemaakt.
Ook de reizigers zijn dankbaar dat ze weer terug kunnen naar Nederland, aldus Le Poole. „Sommigen hebben een dubbel gevoel. Ze vinden het jammer dat ze het volk van Israël achter zich moeten laten. Ze laten iets achter dat in oorlog is en waar ze zich mee verbonden voelen.” Hij meldt verder dat hij woensdagavond naar het vliegveld van Eindhoven gaat om de reizigers te verwelkomen.
Een woordvoerster van ANVR laat weten dat er in totaal nog ongeveer honderd reizigers zijn in Israël, volgens een nieuwe inventarisatie bij leden van de reisbranchevereniging. „Onze leden hebben in het begin van de week al via allerlei andere vluchten een groot deel van de gasten terug laten komen”, zegt ze. Het ministerie van Buitenlandse Zaken inventariseert volgens haar hoeveel mensen er verder nog in Israël zijn. De aangesloten organisaties hebben naar haar weten geen reizigers in Palestijns gebied.
Er is met de twee vliegtuigen genoeg capaciteit om alle mensen terug te halen naar Nederland die daarom hebben gevraagd, zei demissionair minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) woensdag. In de toestellen kunnen volgens de bewindsvrouw in totaal vijfhonderd mensen mee.
Eerder meldden onder meer D-reizen en Middenoostenreizen dat zij nu geen Nederlanders in Israël hebben. Directeur Jan van den Bosch van Beter Uit Reizen zegt dat de „kleine zestig mensen” die er vorige week nog zaten, die week zijn teruggevlogen.
Berichten over de bloedige gebeurtenissen in Israël en de Gazastrook bereiken ook de schoollokalen. „Het conflict kan heel verschillende reacties oproepen bij leerlingen en tot spanning leiden in de klas”, constateert de PO-Raad, de sectorvereniging voor het primair onderwijs.
De organisatie verwijst scholen daarom naar „handvatten” om met het conflict om te gaan, zoals bijvoorbeeld van de Stichting School & Veiligheid. „Heftige uitspraken die kwetsen, uitsluiten, discrimineren, haat zaaien of oproepen tot geweld moet je begrenzen. Je wilt het er met de leerlingen over hebben hoe ze erover denken, maar wel op een respectvolle manier. Blijf dus nieuwsgierig naar de denkwereld van de leerlingen, en corrigeer op heftige taal”, houdt de stichting de leerkrachten voor.
Sommige scholen zijn al druk bezig met het onderwerp. De koepel van vijftien scholen voor middelbaar onderwijs in midden-Nederland NUOVO bijvoorbeeld pakt de kwestie actief op in de klassen. Hoe, hangt af van het type opleiding, want NUOVO voorziet in al het voortgezet onderwijs, van vmbo tot gym. De leerlingenpopulaties verschillen ook nog eens sterk qua herkomst.
Met de twee vliegtuigen die het kabinet naar Israël stuurt om Nederlanders te repatriëren uit Israël, is er op dit moment voldoende capaciteit om alle mensen terug te halen die daarom hebben gevraagd. Dat zei demissionair minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) in de Tweede Kamer.
Een vliegtuig van Defensie haalt meer dan 200 Nederlanders op in Tel Aviv, een dag later stuurt KLM een chartervlucht naar Israël. Met beide vluchten kunnen in totaal 500 mensen worden opgehaald, aldus de bewindsvrouw. „Wat nu het beeld is, is dat we nu voldoende capaciteit hebben voor diegenen die willen vertrekken. Dat we dus iets onder de 500 zitten.”
Er wordt gekeken of de komende dagen nog meer repatriëringsvluchten nodig zijn, zei de minister. Ze is wel bezorgd over een mogelijke escalatie van het conflict. Dan zou het luchtruim gesloten kunnen worden. Daarom was het belangrijk dat het eerste vliegtuig deze dag al naar Israël ging, aldus de minister. „Voor mij was het belangrijk het nu te doen.”
Nederlanders die zich als eersten bij het ministerie hebben geregistreerd, mogen volgens Bruins Slot ook als eerste mee met beide vliegtuigen. Ze zei dat in het begin 200 mensen zich hebben gemeld die weg wilden uit Israël en de Palestijnse gebieden. Het gaat om toeristen, scholieren en studenten die worden opgehaald, aldus de minister.
Bruins Slot besloot dinsdag om de vliegtuigen te sturen nadat haar duidelijk was geworden dat het steeds moeilijker werd om een vlucht te krijgen. Vooral voor groepen werd het volgens haar steeds problematischer om te vertrekken. Andere Europese landen zijn ook begonnen met het repatriëren van hun landgenoten.
De minister riep Nederlanders in Israël opnieuw op zich te registreren bij de informatieservice van haar ministerie. Ze benadrukte dat iedereen die zich daar registreert een reactie zal krijgen. Dat duurt soms even omdat het heel druk is, aldus de minister. Het reisadvies van het ministerie roept Nederlanders op Israël te verlaten.
In Israël wonen ongeveer 17.000 mensen met een Nederlands paspoort. Bij dit aantal is nog niet hun kerngezin geteld. Dit gaat om mensen die daar permanent wonen.
De afgelopen twee dagen zijn er tientallen mensen langsgekomen bij het spreekuur dat de Stichting Assadaaka Community in Amsterdam heeft naar aanleiding van de situatie in Israël. Veel bezoekers van de multiculturele organisatie zijn verdrietig, maar sommigen zijn ook bang dat het geweld in Israël en Gaza leidt tot meer discriminatie in Nederland, vertelt Ahmed El Mesri, voorzitter van de stichting. „Onze vertrouwenspersonen bieden een luisterend oor en proberen hen gerust te stellen.”
Mensen kunnen tot en met komende zondag dagelijks van 15.00 tot 17.00 uur terecht aan de Polderweg in Amsterdam-Oost. Indien nodig, wil de organisatie het spreekuur verlengen. „Iedereen heeft verdriet, aan beide kanten. En het is nog niet te voorspellen wanneer deze situatie voorbij is”, aldus El Mesri.
Eerder liet El Mesri al weten dat veel moslims in de hoofdstad zich zorgen maken over het geweld afgelopen weekeinde. „We proberen hier de mensen een beetje te koesteren”, aldus de voorzitter. Maandag riep de stichting de islamitische gemeenschap al op „kalmte en zelfbeheersing te handhaven” en „het conflict niet over te brengen naar de Nederlandse samenleving”.
Bij de gevechten met de strijders van Hamas zijn zeker 169 Israëlische militairen omgekomen, meldt de Israëlische krijgsmacht (IDF). In totaal zijn meer dan 1200 Israëliërs gedood bij de gevechten. Aan Palestijnse kant gaat het om zeker 900 doden.
De krant The Times of Israel schrijft ook dat de IDF zegt 2687 doelen in de Gazastrook te hebben beschoten sinds zaterdag, toen vanuit daar een grootschalige aanval van Hamas op Israël begon. Onder de geraakte doelen zou onder meer een universiteit zijn in Gaza, die „een belangrijk centrum van politieke en militaire macht” wordt genoemd. Hamas zou daar mensen opleiden voor de wapenproductie.
Paus Franciscus maakt zich zorgen om de Israëlische blokkade van de Gazastrook. Hij zegt dat mensen die aangevallen worden het recht hebben om zich te verdedigen, maar is wel bezorgd om de situatie voor de Palestijnse bevolking in Gaza, „waar al zo veel onschuldige slachtoffers zijn gevallen”. Ook heeft de paus Hamas opgeroepen om onmiddellijk alle Israëlische gijzelaars vrij te laten.
„Terrorisme en extremisme helpen niet om tot een oplossing te komen voor het conflict tussen de Israëli’s en Palestijnen, maar wakkeren haat, geweld en wraak aan en laten beide kanten alleen maar meer lijden.” Het hoofd van de katholieke kerk sprak zijn verdriet over de oorlog woensdag uit aan het eind van zijn wekelijkse audiëntie. Zondag riep Franciscus ook al op te bidden voor de vrede in Israël en de Palestijnse gebieden.
Een militair vliegtuig is vanaf vliegbasis Eindhoven vertrokken naar Tel Aviv om Nederlanders op te halen die weg willen uit Israël. Het toestel, dat plaats biedt aan ongeveer tweehonderd mensen, wordt volgens een woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht in de loop van woensdagavond terugverwacht in Eindhoven.
De veiligheidssituatie in Israël is sinds afgelopen weekeinde ernstig verslechterd door aanhoudende aanvallen van de militante Palestijnse beweging Hamas en de Israëlische reactie daarop. Het ministerie van Buitenlandse Zaken probeert nog te achterhalen hoeveel mensen met een Nederlands paspoort om die reden het land willen verlaten.
Voor deze eerste repatriëringsvlucht, die dinsdagavond al was aangekondigd door buitenlandminister Hanke Bruins Slot, zet Defensie een Airbus A330 in die meestal gebruikt wordt als tankvliegtuig. Het toestel is ook geschikt om vracht en passagiers te vervoeren.
In Gaza zijn door het geweld 264.000 mensen ontheemd geraakt, zegt het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden van de Verenigde Naties (OCHA). Mensen slaan op de vlucht voor de Israëlische luchtaanvallen die in het gebied worden uitgevoerd nadat dit weekend vanuit Gaza bloedige aanvallen waren ingezet.
OCHA haalt cijfers aan van de autoriteiten in Gaza. Die schatten dat ruim 1500 woningen zwaar beschadigd of verwoest zijn. Ook zijn drinkwatervoorzieningen en riolering van een half miljoen mensen beschadigd. Volgens OCHA heeft Israël luchtaanvallen uitgevoerd op meerdere woongebouwen in Gaza.
De organisatie zegt dat mensen noodgedwongen hun toevlucht hebben moeten zoeken in schoolgebouwen en bij familie en buren. Door de Israëlische blokkade van Gaza en de gesloten grens met Egypte kunnen mensen het gebied niet verlaten en komen water, voedsel en elektriciteit het gebied niet in. In Gaza wonen ruim 2 miljoen mensen.
Dinsdagmiddag. Merkwaardige situatie in Aankomsthal 3. De binnenkomende Boeing 737-900 van El Al –bijna 175 stoelen– is niet zichtbaar op Flightradar. Toch landt het toestel met pakweg 2,5 uur vertraging in Amsterdam.
De Israëlische krijgsmacht zegt dat noordelijke posities worden bestookt met antitankwapens die vanuit Libanon worden afgevuurd. De sjiitische beweging Hezbollah heeft daar verantwoordelijkheid voor opgeëist. Israël reageert met beschietingen op Zuid-Libanon.
Aan de Libanese grens botst Israël sinds het uitbreken van de gewelddadigheden met Hezbollah, een bondgenoot van Hamas. De militante Palestijnse organisatie Hamas opende zaterdag een grootschalig offensief tegen Israël.
Met name in en rond de Gazastrook vinden gewelddadigheden plaats. Israël reageert op de aanval van Hamas met aanhoudende bombardementen van het Palestijnse gebied. In Gaza wordt gevreesd voor een Israëlisch landoffensief. Israël verstevigde de posities rond Gaza en heeft het Palestijnse gebied volledig afgesloten.
In Den Haag wordt woensdag een avondgebed gehouden voor vrede vanwege het opgelaaide geweld in Israël en de Gazastrook. Vertegenwoordigers van verschillende religies en levensbeschouwingen zullen bij de vredesvlam voor het Vredespaleis op het Carnegieplein samen bidden.
„We willen de hoop op vrede niet opgeven, ook wanneer deze onmogelijk lijkt door het excessieve geweld van de laatste dagen,” zegt pastoor Ad van der Helm. Hij is samen met rabbijn Awraham Soetendorp de initiatiefnemer van het avondgebed. „We doen een oproep aan alle mensen van goede wil om met elkaar verbonden te blijven en de krachten te bundelen om deze hoop op vrede vast te houden. Het gebed is uitdrukkelijk niet bedoeld als statement voor of tegen partijen. In deze donkere tijd willen we samen zijn om naast elkaar te staan.”
Het avondgebed begint om 19.00 uur. Onder meer het interreligieuze platform In Vrijheid Verbonden, het Overleg Joden, Christenen en Moslims, de Raad van Kerken in Nederland, de Haagse Gemeenschap van Kerken en de Stichting Prinsjesdagviering zijn aanwezig.
De enige energiecentrale in Gaza, en daarmee de belangrijkste bron van elektriciteit in het Palestijnse gebied, zal binnen 10 tot 12 uur zonder brandstof komen te zitten. Israël heeft Gaza volledig geblokkeerd, waardoor elektriciteit, maar ook water, voedsel en brandstof, het gebied niet meer inkomen.
De Palestijnse autoriteiten spreken in een verklaring van een aanstaande „humanitaire catastrofe”. Zonder elektriciteit kunnen Palestijnen in Gaza niet voorzien in essentiële levensbehoeften, aldus de autoriteiten. Ook aggregaten zouden niet lang meer een oplossing zijn, omdat brandstof de Gazastrook ook niet meer inkomt door de blokkade, aldus de Palestijnse verklaring.
Sinds zaterdag zijn Israël en de militante Palestijnse beweging Hamas in een hevige strijd verwikkeld. Hamas lanceerde zaterdag een verrassingsaanval op Israël, waarop Israël reageerde met zware bombardementen op de Gazastrook.
Israëlische autoriteiten melden dat er al meer dan 1200 doden zijn gevallen. Het Palestijnse gezondheidsministerie spreekt over meer dan 900 doden in Gaza.
Het reisadvies voor het grensgebied van Libanon bij Syrië en Israël is woensdag van oranje naar rood gegaan vanwege het opgelaaide conflict in Israël en de Gazastrook, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het ministerie raadt reizen naar het gebied af.
Het negatieve reisadvies geldt voor de grensgebieden met Syrië in het noorden en oosten van het land en het gebied ten zuiden van de Litani-rivier tot aan de grens met Israël. Daarnaast geldt het advies ook voor de steden Nabatiye en Marjaayoun in het zuiden van Libanon, de zuidelijke buitenwijken van de hoofdstad Beiroet en de Palestijnse vluchtelingenkampen.
Mensen die toch naar die gebieden afreizen, kunnen bij problemen niet geholpen worden door de Nederlandse overheid. „Het is te gevaarlijk om naar deze rode gebieden te reizen. Wat uw situatie ook is: ga er niet naartoe,” aldus het ministerie.
In andere delen van Libanon gelden de codes oranje (alleen noodzakelijke reizen) en geel (er zijn risico’s).
In Israël wacht de bevolking in spanning op de dingen die komen gaan. Een grootschalig offensief kan elk moment beginnen. Minister van Defensie Yoav Galant: „Gaza zal nooit meer zijn zoals het was.”
In Urk zijn in de nacht van dinsdag op woensdag ongeveer twintig Israëlische vlaggen van huizen gehaald en in brand gestoken. Een woordvoerster van de gemeente bevestigt een bericht erover op Omroep Flevoland.
„Op Urk voelen sommige mensen zich verbonden met Israël en die hebben de Israëlische vlag gehesen. Vannacht zijn sommige vlaggen van de huizen gehaald en verbrand”, zegt ze. De vlaggen zijn verzameld en naast een kerkgebouw in brand gestoken.
„Dit mag niet. We hebben vrijheid van meningsuiting en dat dien je te respecteren”, stelt burgemeester Cees van den Bos woensdag op X, voorheen Twitter. „Vertrouw erop dat dit gebeuren de volledige aandacht heeft bij de gemeente en de politie.”
De gemeente heeft alles opgeruimd. Het is niet duidelijk wie verantwoordelijk zijn voor de diefstal en vernieling. De politie meldt dat er buurtonderzoek gaande is en vraagt onder meer om beelden, zoals van deurbelcamera’s. Een politiewoordvoerster zegt dat er woensdagochtend al enkele aangiftes binnendruppelen van eigenaren van vernielde vlaggen. Ze roept andere gedupeerden op om ook aangifte te doen.
De gemeente had dinsdag op X gemeld dat men zich in Urk verbonden voelt met Israël „en daarom hijsen we deze week elke ochtend de Israëlische vlag bij ons gemeentehuis”.
Bij nachtelijke aanvallen door Israël zijn volgens de regering van Hamas in Gaza zeker dertig doden gevallen. Er zouden honderden luchtaanvallen zijn uitgevoerd. Ook de Israëlische krijgsmacht meldt aanvallen, onder meer op een detectiesysteem voor vliegtuigen.
Volgens de regering in Gaza zijn tientallen gebouwen aangevallen, waaronder ook woongebouwen, moskeeën en winkels. Er zouden honderden mensen gewond geraakt zijn.
Israël heeft naar eigen zeggen „geavanceerde detectiesystemen” uitgeschakeld die gebruikt werden voor de detectie van militaire vliegtuigen. Verder zouden in het noordoosten van de Gazastrook Hamasdoelwitten zijn aangevallen. Het gaat onder meer om twee bankkantoren die meegewerkt zouden hebben aan de „financiering van terrorisme”.
Argentinië, het Latijns-Amerikaanse land met de grootste Joodse bevolking, is dinsdag begonnen met de evacuatie van meer dan 1200 van zijn burgers uit Israël. Drie luchtmachtvluchten per dag zullen de evacués via Rome naar Buenos Aires brengen, zei minister van Defensie Jorge Taiana.
Volgens de regering zijn bij de Hamas-aanval zeven Argentijnen om het leven gekomen, vijftien worden nog vermist. 1246 Argentijnen in Israël hebben hun regering om evacuatie verzocht.
De Joodse gemeenschap in Argentinië telt ongeveer 300.000 mensen op een bevolking van 45 miljoen mensen. In 1994 kwamen bij een aanval op een Joods centrum in het centrum van Buenos Aires 85 mensen om het leven en raakten 300 mensen gewond. Twee jaar eerder vielen er 29 doden en raakten er 200 mensen gewond bij een aanval op de Israëlische ambassade in Buenos Aires.
Buurland Uruguay gaat 77 van zijn burgers uit Israël weghalen.
De Israëlische luchtmacht heeft bij een nieuwe operatie in de nacht van dinsdag op woensdag boven de Gazastrook meer dan 200 doelwitten bestookt. Dat meldt het Israëlische leger (IDF). Het was al de derde keer in 24 uur tijd dat de luchtmacht grootschalige aanvallen uitvoerde in de Gazastrook.
Ditmaal richtte de luchtmacht het vizier op Al-Furqan, een wijk in het noorden van de door Israël afgesloten Palestijnse enclave. Die wijk geldt volgens het IDF als een „terreurnest” van Hamas, waarvandaan meerdere terroristische aanslagen op Israël zouden zijn uitgevoerd.
Volgens het leger hebben de aanvallen van Hamas aan Israëlische zijde al tot meer dan 1200 doden geleid.
Bij de Israëlische luchtaanvallen op de Gazastrook zijn volgens Palestijnse gezondheidsautoriteiten al 900 mensen gedood en zo’n 4500 mensen gewond geraakt. Eerder dinsdag maakte het Israëlische leger bekend dat het op Israëlisch grondgebied de lichamen heeft aangetroffen van ongeveer 1500 Hamas-strijders. Hamas heeft dat bericht niet bevestigd.
Duitsland gaat harde maatregelen nemen tegen sympathisanten en aanhangers van de Palestijnse beweging Hamas in Duitsland. Dat zei dinsdag minister Nancy Faeser van Binnenlandse Zaken. Ook in Frankrijk heeft de regering duidelijk gemaakt geen steun voor Hamas te toleren.
„We gebruiken alle inlichtingen- en politiemiddelen om actie te ondernemen tegen Hamas-aanhangers”, zei Faeser onder meer. En: „Onze veiligheidsautoriteiten richten zich nog scherper op de islamistische gemeenschap om reacties op Hamas-terreur onmiddellijk te identificeren en elke steun te voorkomen. Dit geldt ook voor het inzamelen van donaties voor Hamas.”
Faeser wil dat de Duitse politie „alle mogelijkheden benut om hard en zo vroeg mogelijk in te grijpen als Hamas-terreur wordt verheerlijkt”. De minister riep de Duitse autoriteiten op om in te grijpen tegen demonstraties en bijeenkomsten ter ere van de daden van Hamas. „Alle instrumenten die onder de parlementaire wet vallen, moeten worden gebruikt om demonstraties van solidariteit met Hamas-terreur zo vroeg mogelijk te voorkomen”, zei ze.
De Berlijnse politie verbood al een demonstratie van Palestijnse supporters die voor woensdag was aangekondigd, evenals een bijeenkomst bij de Brandenburger Tor.
Ook in de Franse hoofdstad Parijs zijn twee pro-Palestijnse demonstraties verboden. De protesten stonden voor donderdag gepland. Het politieverbod werd opgelegd „met het oog op het risico van verstoring van de openbare orde”.
Net als in Duitsland is men in Frankrijk alert op het ‘verheerlijken van terreur’. Zo wordt de linkse Nieuwe Antikapitalistische Partij (NPA) onderzocht om een verklaring waarin ze „haar steun aan de Palestijnen en de strijdmiddelen die zij hebben gekozen om zich te verzetten” had getoond. De verklaring van de partij eindigde met het woord ‘intifada’, wat opstand betekent. En: „Deze keer staat het offensief aan de kant van het verzet.” Dat was volgens minister Darmanin van Binnenlandse Zaken reden om de zaak naar de politie te verwijzen, zei hij in een tv-programma.
De Franse premier Élisabeth Borne greep de NPA-verklaring aan om te beloven „streng op te treden tegen iedereen die dit conflict als voorwendsel voor antisemitisme gebruikt”. Ze richtte zich tot de Joodse gemeenschap: „Wij staan achter jullie. Jullie aanvallen is de hele Republiek aanvallen.”
De Amerikaanse president Joe Biden heeft er dinsdag bij premier Benjamin Netanyahu van Israël op aangedrongen het aantal burgerslachtoffers in de Gazastrook tot een minimum te beperken, nu Israël erop uit is Hamas te vernietigen als vergelding voor de zaterdag begonnen aanvallen. Dat meldt de Amerikaanse zender NBC News op basis van twee regeringsfunctionarissen.
In zijn gesprekken met Netanyahu maakte Biden duidelijker dan in eerdere gesprekken dat het Israëlische leger zich moet inspannen om burgerslachtoffers te voorkomen, aldus de Amerikaanse functionarissen. Als blijkt dat Israël buitensporig geweld gebruikt, resulterend in de dood van vrouwen, kinderen en niet-strijders, dan zou dat gevolgen kunnen hebben voor de Amerikaanse steun. De twee leiders spreken elkaar de komende dagen opnieuw, aldus het Witte Huis.
Israël bereidt zich voor op een mogelijke grondaanval in Gaza, waardoor ook burgers die geen banden hebben met Hamas het gevaar lopen dakloos te worden of te worden gedood door de beschietingen. De Verenigde Staten willen volgens NBC News voor die Palestijnen, en voor Amerikanen die in Gaza wonen, een humanitaire corridor creëren. Zij kunnen dan via Egypte het oorlogsgebied ontvluchten. Eerder dinsdag riepen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Rode Kruis al op tot het vormen van een corridor.
Canada is van plan om de komende dagen Canadezen uit Israël te evacueren met vliegtuigen van de Canadese strijdkrachten, meldt minister Melanie Joly van Buitenlandse Zaken. „We werken ook aan extra opties voor degenen die de luchthaven in Tel Aviv niet kunnen bereiken”, schrijft Joly op X.
Daarmee volgt Canada het voorbeeld van onder meer Oostenrijk, dat dinsdag zei de luchtmacht in te zetten om landgenoten te evacueren uit Israël. Het gaat om ongeveer tweehonderd mensen die terug willen naar Oostenrijk. Ze worden met een Hercules C-130-toestel in eerste instantie woensdag naar Cyprus gevlogen.
Drie Israëliërs die ook een Oostenrijks paspoort hebben, worden vermist. Aangenomen wordt dat ze gevangen zijn genomen door strijders van Hamas en naar de Gazastrook zijn overgebracht. Veel Israëliërs hebben ook een paspoort van een ander land. Zo zouden er bijvoorbeeld tienduizenden joodse kolonisten in de naar internationaal recht onwettige nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever wonen die ook een Amerikaans paspoort hebben.
Nederland heeft eenzelfde maatregel getroffen. Woensdag kunnen naar schatting tweehonderd mensen met een door het ministerie van Defensie geregeld toestel naar Nederland komen. De Duitse regering heeft de luchtvaartmaatschappij Lufthansa ingeschakeld. Die vliegt donderdag en vrijdag naar verluidt dagelijks vier keer extra naar Tel Aviv om Duitsers terug te halen. In Berlijn wordt ervan uitgegaan dat er een persoon met een Duits paspoort is omgekomen door de aanval van Hamas en er worden nog vijf Duitsers vermist.
In Frankrijk is een toestel van Air France naar Tel Aviv gestuurd. Meer dan duizend Franse toeristen zijn er vast komen te zitten omdat ze geen vlucht terug meer hebben, aldus Franse media. Parijs heeft acht Franse doden gemeld als gevolg van de aanval van Palestijnse strijders vanuit de Gazastrook en twintig Fransen worden sindsdien vermist.
Een eerste vliegtuig met zondag door de Verenigde Staten toegezegde munitie is in Israël geland, meldt het Israëlische leger (IDF). Volgens een IDF-woordvoerder zal de Amerikaanse munitie „aanzienlijke aanvallen en aanvullende scenario’s mogelijk maken”.
De Amerikaanse minister van Defensie, Lloyd Austin, sprak dinsdag telefonisch met zijn Israëlische ambtsgenoot Yoav Gallant. In dat gesprek herhaalde hij de „niet-aflatende Amerikaanse steun voor Israël”, volgens de Israëlische krant Haaretz. Austin bevestigde ook dat de VS de levering van luchtverdedigingscapaciteiten en munitie zullen bespoedigen, zoals verzocht door Israël.
Ook de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken sprak dinsdag met een hooggeplaatste Israëliër. Blinken verzekerde de Israëlische president Isaac Herzog dat zijn land het recht van Israël erkent om zichzelf te verdedigen tegen de „gruwelijke terroristische aanslagen van Hamas”, aldus Haaretz.
Er zijn dinsdag vanuit Syrië mortiergranaten afgevuurd naar de door Israël bezette Golanhoogvlakte bij de grens tussen Israël en Syrië. Dat melden het Israëlische leger en Syrische activisten. Het Israëlische leger heeft met artillerievuur geantwoord. Er zijn geen doden of gewonden gemeld.
Volgens het in Londen gevestigde Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten werd de aanval vanuit Syrië uitgevoerd door „Palestijnse facties die samenwerken met Hezbollah”. Hezbollah is een door Iran gesteunde sjiitische beweging. De Syrische regering heeft geen commentaar gegeven.
Volgens Syrische activisten uit de regio van de grensstad Dera heeft het Israëlische leger in zijn reactie de legerpost van Quneitra onder vuur genomen.
Het zijn de eerste vuurgevechten tussen Syrië en Israël sinds de aanval van Hamas zaterdagmorgen. Eerder waren vanuit Libanon al raketten afgevuurd op Israël.
Vlaardingen gaat na een gesprek met een afvaardiging van de Palestijnse gemeenschap toch een vredesvlag aan het stadhuis hangen, in plaats van een Israëlische vlag. Dinsdagavond hangt de Israëlische vlag er nog, maar die wordt woensdagmiddag om 12.00 uur vervangen door een vredesvlag, zo laat een woordvoerder van de gemeente weten.
Vlaardingen heeft de grootste Palestijnse gemeenschap van Nederland, naar schatting zo’n 5000 mensen. Ondanks dat feit meldde burgemeester Bert Wijbenga maandag een Israëlische vlag te gaan hijsen op het stadhuis. „Om daarmee een hart onder de riem te steken na de gewelddadige onvergeeflijke terreuracties vanuit Hamas.” Volgens Wijbenga „geen lichte beslissing”, en hij gaf aan graag in gesprek te gaan met de Palestijnse gemeenschap „om ook aan hen mijn medeleven uit te spreken en steun toe te zeggen”.
Dat gesprek dinsdagavond was volgens de gemeentewoordvoerder „waardevol en constructief”. Naast een vredesvlag in het torentje van het stadhuis komen er ook een Israëlische én een Palestijnse vlag te hangen aan het balkon van de werkkamer van de burgemeester.
Vlaardingen is een van de meer dan vijftien gemeenten die de vredesvlag hijsen. Onder meer Amsterdam, Arnhem, Dordrecht, Zoetermeer, Middelburg en Sittard-Geleen doen dat ook. In een rondgang van het ANP langs ongeveer tweehonderd gemeenten zeggen zo’n tachtig gemeenten dat ze geen vlag hijsen vanwege de situatie in het Midden-Oosten. De meeste vinden dat het geen taak voor een gemeente is. Bijna veertig gemeenten hangen de Nederlandse vlag halfstok en bijna dertig de eigen gemeentelijke vlag. Vijftien gemeenten tonen de vlag van Israël. Hieronder zijn enkele overwegend gereformeerde gemeenten als Bunschoten, Hardinxveld-Giessendam, Katwijk en Sliedrecht.
Een Oostenrijks vliegtuig van de luchtmacht gaat Oostenrijkers evacueren uit Israël, meldt de minister van Buitenlandse Zaken. Het gaat om ongeveer tweehonderd mensen die terug willen naar Oostenrijk. Ze worden met een Hercules C-130-toestel in eerste instantie woensdag naar Cyprus gevlogen.
Drie Israëliërs die ook een Oostenrijks paspoort hebben, worden vermist. Aangenomen wordt dat ze gevangen zijn genomen door strijders van Hamas en naar de Gazastrook zijn overgebracht. Veel Israëliërs hebben ook een paspoort van een ander land. Zo zouden er bijvoorbeeld tienduizenden joodse kolonisten in de naar internationaal recht onwettige nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever wonen die ook een Amerikaans paspoort hebben.
Nederland heeft eenzelfde maatregel getroffen. Woensdag kunnen naar schatting tweehonderd mensen met een door het ministerie van Defensie geregeld toestel naar Nederland komen. De Duitse regering heeft de luchtvaartmaatschappij Lufthansa ingeschakeld. Die vliegt donderdag en vrijdag naar verluidt dagelijks vier keer extra naar Tel Aviv om Duitsers terug te halen. In Berlijn wordt ervan uitgegaan dat er een persoon met een Duits paspoort is omgekomen door de aanval van Hamas en er worden nog vijf Duitsers vermist.
In Frankrijk is een toestel van Air France naar Tel Aviv gestuurd. Meer dan duizend Franse toeristen zijn er vast komen te zitten omdat ze geen vlucht terug meer hebben, aldus Franse media. Parijs heeft acht Franse doden gemeld als gevolg van de aanval van Palestijnse strijders vanuit de Gazastrook en twintig Fransen worden sindsdien vermist.
Meerdere raketten zouden dinsdag vanuit Libanon op het noorden van Israël zijn afgevuurd. Het is de derde achtereenvolgende dag van geweld langs de Israëlisch-Libanese grens. Volgens Libanese bronnen hebben de Israëlische strijdkrachten met beschietingen op de Libanese grensstrook gereageerd.
De raketten zouden zijn afgevuurd door een Palestijnse groep. Het zuiden en zuidoosten van Libanon worden gedomineerd door sjiitische Libanezen en hun partij Hezbollah die steun geniet van Iran. De Hezbollah-beweging heeft goed uitgeruste en getrainde strijdkrachten die onder meer ervaring hebben opgedaan in de Syrische burgeroorlog. Die lijken zich momenteel afzijdig te houden.
Maar een topman van de beweging heeft gedreigd met raketten Amerikaanse bases in het Midden-Oosten aan te vallen als de VS zich militair in de strijd gaan mengen. In vagere termen dreigden eerder op de dag de Jemenitische Houthi’s die een groot deel van Jemen beheersen, zich eveneens met raketten met de zaak te gaan bemoeien als de VS op het militaire toneel verschijnen.
In Libanon zijn veel Palestijnen, waarschijnlijk meer dan een kwart miljoen, omdat zij of hun ouders of voorouders door de vestiging van Israël uit hun land werden verdreven en naar Libanon vluchtten in de jaren veertig.
Aan de grens tussen het door Israël bezette deel van Syrië, bekend als de Golan, en Syrië zelf zijn dinsdagavond ook schotenwisselingen geweest. Volgens Israëlische zegslieden zijn meerdere raketten in de buurt van Israëlische stellingen neergekomen. De Israëli’s beantwoordden het vuur met artilleriebeschietingen. Het is niet duidelijk wie er de raketten heeft afgevuurd.
De Tweede Kamer herdenkt woensdagmiddag de aanslagen van Hamas in Israël. Daarbij is de Israëlische ambassadeur Modi Ephraim aanwezig. Ook premier Mark Rutte komt voor de herdenking naar de Kamer.
De herdenking begint woensdag om 13.30 uur. Na een kort woordje van Kamervoorzitter Vera Bergkamp en Mark Rutte wordt een minuut stilte gehouden. Dat laat een woordvoerder van de Tweede Kamer weten.
Het dodental in Israël als gevolg van de grootschalige aanval door de islamistische Hamas-beweging is gestegen tot minstens 1200. Dat bevestigt woordvoerder Jonathan Conricus van het Israëlische leger (IDF). Eerder woensdag meldde de Israëlische omroep Kan al 1200 doden, maar dat werd toen nog niet door Israëlische autoriteiten bevestigd.
Bij de Israëlische luchtaanvallen op de Gazastrook zijn volgens Palestijnse gezondheidsautoriteiten al 900 mensen gedood en zo’n 4500 mensen gewond geraakt. Dinsdag maakte het Israëlische leger bekend dat het op Israëlisch grondgebied de lichamen heeft aangetroffen van ongeveer 1500 Hamas-strijders. Hamas heeft dat bericht niet bevestigd.
Advertentie
