De mededeling van SGP’er Kees van der Staaij dat hij na de verkiezingen niet meer terugkeert in de Kamer en dus ook stopt als partijleider zal door de meeste SGP’ers met gemengde gevoelens zijn begroet. Aannemelijk is dat waardering en begrip daarbij de boventoon zullen voeren. Een vertrek doet vaak even pijn, maar die wordt in dit geval verzacht doordat Van der Staaij de partij straks bepaald niet achterlaat in een staat van verwarring of ontreddering.
Integendeel, de SGP viel het geluk ten deel dat de leiderschapswissel Van der Staaij-Stoffer door de partijtop zorgvuldig en harmonieus kon worden voorbereid.
Van der Staaijs parlementaire loopbaan duurde meer dan 25 jaar. Straks, bij zijn formele afscheid is hij ruim 13 jaar partijleider. In die hoedanigheid werd hij in 2010 aanvankelijk vooral getest op zijn politieke behendigheid. Het wankele kabinet-Rutte I moest al tijdens de wording ervan op zoek naar steun in het parlement. Rutte zocht en vond die bij de SGP. Van der Staaij toonde zich een vaardig gesprekspartner. Hij legde zich nergens op vast, maar gaf Rutte wel duidelijk te verstaan waar wat zijn partij betreft de gevoeligheden lagen.
Als gevolg daarvan wist de SGP meerdere ethische verslechteringen af te remmen en bij te sturen en groeide de zichtbaarheid van de partij. Niet alleen in de Tweede Kamer overigens, maar ook in de samenleving.
Geënthousiasmeerd door Van der Staaij trok het Haagse SGP-team bevlogen ten strijde tegen sites die vreemdgaan propageerden. Op jonge SGP’ers werkte dat aanstekelijk. Achter de schermen vormden Van der Staaij en de zijnen ook de stuwende kracht achter de revitalisering van de Nederlandse prolifebeweging, die in 2016 tot uiting kwam in de Week van het Leven; een nieuw initiatief.
Behalve als kundig politicus heeft hij zich dus zeker ook als stimulator van een nieuwe generatie SGP’ers gemanifesteerd. In een tijd van versplintering, waarin de refozuil meer en meer erodeert en afbrokkelt, is dat een uiterst belangrijk wapenfeit. Met de hem geschonken gaven –zijn kennis en kunde, zijn charmes en zijn mediavaardigheden–, was hij voor de SGP de juiste man op het juiste moment.
Nu zijn afscheid eraan komt, staat de partij voor een nieuwe uitdaging. Hoe verloopt straks de campagne, wat blijft er over van het CDA en hoe kan de SGP haar invloed straks het best doen gelden? Dergelijke vragen dienen zich nu al voorzichtig aan en zullen bepalend zijn voor de speerpunten en het profiel dat de nieuwe SGP-leider Stoffer straks kiest. Die staat voor een grote uitdaging, maar hij kan zich optrekken aan de gedachte dat er ook anno 2023 in Nederland nog ruimte is voor een principiële partij die pal staat voor Bijbelgetrouwe politiek en er toch in slaagt haar standpunten eigentijds te vertolken. Daarbij vallen er af en toe spaanders, maar in het seculiere en liberale politieke klimaat van 2023 is dat zowel reden tot dankbaarheid als een bemoedigende gedachte voor de SGP die Van der Staaij straks achterlaat.
