De synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) besloot dinsdag een brief waarin zij het kabinet oproept achter Israël te blijven staan, nog niet te versturen. „Laten we iets meer tijd nemen.”
De conceptbrief aan het kabinet, waarvan het de bedoeling was dat deputaten kerk en Israël en het moderamen (bestuur) van de synode die zouden ondertekenen, werd dinsdagavond aan de afgevaardigden voorgelezen door deputaat ds. L.J. van Dalen. In de brief roepen de CGK het kabinet op „het toenemende ongebreidelde antisemitisme”, zoals dat recent ook in Amsterdam openbaar kwam, „te benoemen en te bestrijden”. Ook vragen ze de Nederlandse regering „om achter de Joodse staat te blijven staan”, omdat „Israël verwikkeld is in een overlevingsstrijd”. „Als Israël de terroristen van Hamas niet bestrijdt en overwint, zal een catastrofe als die van 7 oktober opnieuw kunnen plaatsvinden”, zo luidt een zin uit de brief.
Hoewel meerdere afgevaardigden het idee van zo’n brief sympathiek vonden –de achterliggende tijd spraken ook andere kerken de overheid aan inzake het groeiende antisemitisme–, vonden enkele synodeleden het versturen van déze brief toch te snel gaan. Zo adviseerde ds. J.G. Schenau de synode om „iets meer tijd te nemen”, ook omdat de kerk zich met het sturen van een brief aan de premier „op politiek terrein begeeft” en het de vraag is of deze brief „recht doet aan de complexiteit van het conflict”.
Israëlisme
Eerder dinsdagavond, bij de bespreking van het uitvoerige rapport van deputaten kerk en Israël, klonken naast grote waardering voor het werk van deputaten ook al enkele kritische vragen. Zo wilde ouderling A. Heystek weten of er vanuit het deputaatschap „weleens iets is gepubliceerd over het Israëlisme” (een onder meer door theoloog dr. Steven Paas gebruikte term om een te grote aandacht voor Israël mee te typeren) en vroeg ds. H. Peet of het deputaatschap misschien weleens problemen ervaart als zij contacten onderhoudt met zowel orthodoxe Joden als met Messiasbelijdende Joden en christelijke Palestijnen. Uiteindelijk besloot de synode dezer dagen nog eens goed naar de brief te kijken, om die dan later deze week nog een keer aan de orde te stellen.
NBV21
Ook over een instructie van de classis Amersfoort, die pleit voor het vrijgeven van de NBV21 voor kerkelijk gebruik, nam de synode dinsdagavond nog geen besluit. De instructie betoogt dat de generale synode van de CGK het gebruik van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) in 2007 weliswaar „met klem heeft ontraden”, maar dat het merendeel van de bezwaren die toen door de synode tegen de NBV zijn ingebracht, in de NBV21 zijn gehonoreerd, waardoor de NBV21 „een genoegzaam betrouwbare vertaling van het Woord van God” genoemd kan worden.
„NBV21 is een genoegzaam betrouwbare vertaling van het Woord van God” - Instructie van de classis Amersfoort
De discussie ging dinsdagavond vooral over de vraag of, als de synode voor dit voorstel zou stemmen, er daarbij nog nadrukkelijk en expliciet verwezen moet worden naar de criteria die de synode in 2007 formuleerde voor een goede Bijbelvertaling. Enkele afgevaardigden zullen zich daar de komende dagen nog over buigen.
Een besluit nam de synode wel over de zogeheten classisbeurten van predikanten. Die schafte zij dinsdag, naar aanleiding van een voorstel van de classis Hoogeveen, af. De synode sprak uit de preekvoorziening in vacante gemeenten voortaan over te laten aan de kerkenraden, preekvoorzieners en predikanten onderling.
Verder steunde de synode met 31 stemmen voor en 19 tegen een voorstel van het moderamen om vergaderingen van de synode via een livestream te blijven uitzenden, met dien verstande dat het moderamen de ruimte krijgt om bepaalde agendapunten, als zij „dat wijs acht”, niet uit te zenden. Daarmee wezen de afgevaardigden een voorstel van ds. J. Nutma om de livestream af te schaffen en alleen achteraf een samenvatting van de stream online te zetten, automatisch af.
„Dient een livestream wel de voortgang van Gods Koninkijk?” - Ds. J. Nutma, afgevaardigde
Volgens ds. Nutma wegen de voordelen van een livestream niet op tegen de nadelen. „Een belangrijke vraag is: biedt een livestream de openheid waarin we als afgevaardigden willen spreken? Dient die de voortgang van het kerkelijk werk, van Gods Koninkrijk? Of voeden we een bepaalde dynamiek in de meningsvorming, die het werk van de Geest in kerk en wereld in de weg staat?” aldus ds. Nutma.
Namens het moderamen bracht ds. A.D. Fokkema hier onder meer tegenin dat het achteraf online zetten van delen van de vergadering veel tijd kost, terwijl het volgens hem voor „de dynamiek in de meningsvorming” niet veel zal uitmaken.
Arbeidsongeschiktheid
De synode ging dinsdag akkoord met het afsluiten van een collectieve verzekering tegen arbeidsongeschiktheid (AOV) voor de predikanten.
De 52 afgevaardigden vergaderden ’s middags lange tijd achter gesloten deuren over de toekomst van het kerkverband en over een rapport dat is opgesteld door de zogeheten Commissie Toekomst Kerkverband, die in juni door de synode is ingesteld . Woensdagochtend vond een nieuwe gespreksronde plaats, eveneens in comité.
De eerste zittingsweek van de synode, die tot vrijdag duurt, werd dinsdagmorgen geopend door preses ds. P.D.J. Buijs. Ouderling Heystek hield een meditatie over Jakobus 1:19-27. Hij wees erop dat geloof zich uit in woorden én daden. Vervolgens gingen de synodeleden in groepen uiteen om twee vragen met elkaar te bespreken: „Wat betekent het in de spiegel kijken voor uw ambtelijk werk in de gemeente?” En: „Hoe beoefenen synodeleden de zuivere godsdienst?”