De boodschap van de Reformatie is het waard om te bewaren én te delen
De gereformeerde gezindte waardeert de positieve veranderingen in de Rooms-Katholieke Kerk, maar blijft kritisch. Daarnaast staan jongeren minder negatief over de toenadering tussen ‘Rome’ en Reformatie dan ouderen.
Het zijn enkele resultaten van een onderzoek dat In de Rechte Straat (IRS), een stichting die zich richt op Evangelieverkondiging onder rooms-katholieken, vrijdag naar buiten bracht. De enquête die ze in haar achterban heeft afgenomen, geeft een goed inkijkje in de manier waarop er in de gereformeerde gezindte over Rome wordt gedacht. En dat is waardevol. Christenen die in de traditie van de zestiende-eeuwse Reformatie willen staan, doen er goed aan hun positie te bepalen tegenover de kerk waaruit zij zijn voortgekomen. Nadenken over de verhouding met Rome is daarom niet vrijblijvend. Protestanten zullen nooit in karikaturen over de Rooms-Katholieke Kerk mogen praten.
Het IRS-onderzoek laat zien dat een deel van de gereformeerde gezindte, vooral jongeren, positiever over de kerk van Rome is gaan denken. Deels heeft dat te maken met persoonlijke ontmoetingen. Er is daarnaast sprake van toenemende herkenning tussen orthodoxe protestanten en rooms-katholieken, omdat ze behoudende medisch-ethische standpunten op het gebied van huwelijk en de beschermwaardigheid van het leven delen. Zeker reformatorische jongeren, die meer dan hun ouders weten wat het is om als eenlingen in een geseculariseerde omgeving op te groeien, ontmoeten soms zo onverwachte bondgenoten.
De gereformeerde gezindte weet positieve dingen in de Rooms-Katholieke Kerk te waarderen. Tegelijk wil ze de kernzaken van de Reformatie –God rechtvaardigt de mens uit genade, door het geloof in Christus alleen– niet loslaten en Gods Woord als uitgangspunt blijven nemen. Dat is een waardevol gegeven, zeker omdat de kloof tussen Rome en Reformatie breed en diep is.
Gesprekken tussen protestanten en rooms-katholieken leverden de afgelopen decennia verklaringen op over de rechtvaardigingsleer en het heilig avondmaal. Daarmee zijn weliswaar stappen gezet sinds de scheiding in de zestiende eeuw, maar daarmee zijn zeker niet alle verschillen weggenomen. Knelpunten blijven onder meer de verhouding tussen het gezag van de Schrift en de traditie en die tussen rechtvaardigmaking en heiligmaking, de visie op de kerk, het primaat en de onfeilbaarheid van de paus en de Marialeer.
Het was zondag Hervormingsdag. Uit het IRS-onderzoek blijkt dat verreweg de meeste reformatorische christenen het belangrijk blijven vinden om het optreden van de kerkhervormer Maarten Luther te blijven herdenken. De jaarlijkse reformatieherdenkingen worden gemiddeld genomen belangrijk tot heel belangrijk gevonden.
Dat is winst. Maar hoe belangrijk een gezond kerkhistorisch bewustzijn ook is, de uitdaging blijft om de Bijbelse boodschap van zonde en vrije genade, die in Reformatie opnieuw werd ontdekt, voor het voetlicht te brengen. Het beste en meest krachtige middel daarvoor is nog altijd de Bijbelse prediking, zondag aan zondag, in de kerk. Alleen zo kan deze rijke erfenis worden bewaard én er gul van worden uitgedeeld.