Grootste afname Covid-patiënten ziekenhuizen in week
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Het kabinet zet op 5 juni de volgende stap in het versoepelen van de coronamaatregelen. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen rondom het coronanieuws.
Advertentie
De VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs, twijfelt of de helft van de leerlingen op elke middelbare school twee keer per week een zelftest zal doen. Vanaf 31 mei mogen middelbare scholen weer helemaal open. Wel moeten leerlingen op advies van het Outbreak Management Team (OMT) twee keer per week een coronazelftest doen. Onderwijsminister Arie Slob zei eerder donderdag dat de veiligheid van de docenten voldoende is gewaarborgd als 50 procent van de scholieren zo’n test doet.
Zestien militairen helpen vanaf maandag in Barneveld en Arnhem mee met het vaccineren tegen corona. De GGD Gelderland-Midden had om extra handen gevraagd. De militairen blijven in elk geval vijf weken beschikbaar voor de hulp, aldus Defensie donderdag.
Minister van Financiën Wopke Hoekstra hoopt „zeer” dat steun aan bedrijven en zelfstandigen niet meer nodig is in de laatste maanden van het jaar. Het kabinet heeft ervoor besloten de steunregelingen met drie maanden te verlengen. Maar aan het einde van het jaar moet de economie weer goeddeels op de eigen benen staan, hoopt het kabinet.
De risiconiveaus van twee veiligheidsregio’s zijn verlaagd van Zeer Ernstig naar Ernstig. Het gaat om de regio’s Zaanstreek-Waterland en Gooi en Vechtstreek. Beide liggen in Noord-Holland en beide regio’s stonden sinds oktober op het hoogste risiconiveau op het coronadashboard van de overheid.
TUI gaat 1200 klanten naar huis brengen die op dit moment verblijven op Rhodos, Kos en Karpathos. Dat hoeft volgens de reisorganisatie niet halsoverkop. Het reisadvies voor de Zuid-Egeïsche eilanden van Griekenland wordt vanaf aanstaande zondag weer op oranje gezet door het ministerie van Buitenlandse Zaken vanwege het oplopende aantal coronabesmettingen.
De verlenging van het steunpakket kost de schatkist 6 miljard euro extra. De duurste maatregel is het verlengen van de loonsubsidieregeling NOW (2 miljard euro). In totaal kostten de steunregelingen in de coronacrisis tot nu toe ongeveer 80 miljard, melden de ministers die de verlenging aankondigen.
De steunregelingen worden met drie maanden verlengd, tot het einde van september. Het huidige steunpakket zou eerst op 1 juli aflopen.
Advertentie
Het aantal nieuwe coronagevallen blijft dalen. Tussen woensdagochtend en donderdagochtend zijn 3426 positieve tests geregistreerd.
In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 22.202 meldingen van positieve tests. Dat komt neer op gemiddeld 3172 nieuwe gevallen per dag. Dat gemiddelde daalt voor de achttiende dag op rij, en heeft nu het laagste niveau sinds 2 oktober bereikt.
Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is de afgelopen 24 uur afgenomen met 106. Dat is de grootste afname sinds vorige week woensdag. Op verpleegafdelingen liggen nu voor het eerst sinds 11 oktober minder dan duizend mensen met Covid-19. Volgens de laatste cijfers van het Landelijk
Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) zijn het er nog 971.
Op de intensive cares liggen nog 541 mensen die ernstig ziek zijn geworden door het virus. Dat zijn er 18 minder dan een dag eerder.
Door de snelle afname van het aantal opgenomen coronapatiënten houden ziekenhuizen weer meer bedden en personeel over voor de behandeling van mensen met andere aandoeningen. Dat is belangrijk, want ze moeten nog een ‘stuwmeer’ aan uitgestelde behandelingen wegwerken.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zet het reisadvies voor de Zuid-Egeïsche eilanden van Griekenland, waaronder Kos, Mykonos en Rhodos, vanaf aanstaande zondag weer op oranje. Dat betekent dat reizen naar deze eilanden vanaf dat moment wordt afgeraden. Reizigers die al op deze Griekse eilanden verblijven, moeten vanaf zondag voor vertrek naar Nederland een test overleggen en bij terugkomst in Nederland in quarantaine.
Het ministerie besluit over de reisadviezen voor Europese landen op basis van advies van het RIVM, dat daarvoor onder meer naar besmettingscijfers kijkt. Op 15 mei werd het reisadvies voor het grootste deel van de Griekse eilanden gewijzigd van oranje naar geel, en werden vakantiereizen weer mogelijk. De coronacijfers in die gebieden gaven daar toen aanleiding toe. Vorige week constateerde het RIVM echter dat de situatie verslechterde in de Zuid-Egeïsche eilanden.
Als slechts de helft van de leerlingen en leraren zichzelf twee keer per week test op corona, beperkt dat de risico’s op verspreiding van het virus binnen de schoolmuren al voldoende. Dat zei minister Arie Slob van Onderwijs donderdag in de Tweede Kamer. Middelbare scholen mogen op 31 mei weer helemaal open. Wel moeten leerlingen en leraren op advies van het Outbreak Management Team twee keer per week een zelftest doen.
Meerdere onderwijsbonden schreven in een brief aan de Kamer dat ze zich zorgen maken over het naleven van dat advies. Volgens de bonden kan het testen niet worden afgedwongen en ook niet volledig gecontroleerd worden. „Dit baart ons grote zorgen.”
Slob stelt dat „als er in ieder geval zo’n 50 procent deelname is” aan het zelftesten, er onder docenten niet meer besmettingen zullen zijn dan nu. Hij baseert zijn uitspraak op de uitkomst van pilots onder leiding van het UMC Utrecht met zelftesten op middelbare scholen. De onderzoeken zijn volgens de minister in maart gedaan, toen het landelijke besmettingscijfer nog veel hoger was dan nu.
PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop vroeg zich naar aanleiding van de uitspraken van de minister af of de bereidheid tot testen niet afneemt als maar de helft mee hoeft te doen voor het gewenste resultaat. Hij kon zich voorstellen dat leerlingen bij zichzelf denken: „er zijn genoeg anderen die dat ook kunnen doen om die 50 procent te halen”.
Volgens Slob moeten scholen zich „richten op maximale deelname”. Ook het bereiken van 50 procent testbereidheid is volgens hem „een opgave. Dus we moeten er echt wel hard aan werken om dergelijke percentages te bereiken.”
Ook mensen die in 1972 en 1973 zijn geboren, kunnen nu een afspraak maken voor een vaccinatie tegen het coronavirus. Dit zijn mensen die dit jaar 48 en 49 worden. Zij krijgen binnenkort een brief met een uitnodiging, maar kunnen vanaf donderdag alvast online de afspraak inplannen. Zij krijgen het vaccin van Pfizer/BioNTech of dat van Moderna.
Op woensdag kwamen de vaccinaties beschikbaar voor de eerste veertigers. Dit zijn mensen uit 1971. Onder hen zijn mensen van 49 die later dit jaar Abraham of Sara zien.
Wie zich wil laten vaccineren, kan terecht bij een van de 136 vaccinatielocaties. De mensen die op grond van hun beroep of vanwege gezondheidsklachten al zijn gevaccineerd, kunnen de uitnodiging weggooien. De overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland doet ook een oproep aan mensen die voor 1955 zijn geboren en aan mensen die tussen 1961 en 1971 zijn geboren: „Mensen uit deze leeftijdsgroepen die nog geen gebruik hebben gemaakt van deze oproep maar dat wel willen, vragen we dringend alsnog een afspraak te maken.”
Momenteel worden ongeveer een miljoen mensen per week gevaccineerd. Een deel van hen krijgt de eerste prik en een ander deel is al toe aan de herhaalvaccinatie. Sinds dinsdag mochten mensen die in 1969 en 1970 zijn geboren al een afspraak maken. Vorige week kwamen mensen uit 1965, 1966, 1967 en 1968 aan de beurt om een prikafspraak in te plannen.
De meest urgente ziekenhuisbehandelingen die door de coronacrisis zijn uitgesteld, moeten zodra dat weer kan binnen zes weken alsnog worden uitgevoerd. Maar het kan wel tot begin volgend jaar gaan duren voordat ook minder spoedeisende zorg helemaal is ingehaald.
Dat meldt demissionair minister Tamara van Ark (Medische Zorg) aan de Tweede Kamer. Zij heeft in samenspraak met zorgorganisaties een plan opgesteld om de achterstand die de afgelopen maanden is ontstaan zo snel mogelijk in te lopen. Daarbij moet er ook ruimte zijn voor het zorgpersoneel om te herstellen van de zware inspanningen.
Ziekenhuizen hebben het afgelopen jaar de planbare zorg op een veel lager pitje moeten zetten om de toestroom van coronapatiënten te kunnen opvangen. Daardoor moesten veel operaties worden uitgesteld. Ook konden naar schatting 1,4 miljoen mensen met klachten niet worden doorverwezen naar een medisch specialist.
Het streven is volgens Van Ark dat alle uitgestelde zorg nog dit jaar wordt ingehaald, „met een mogelijke uitloop in de eerste maanden van 2022”. Patiënten worden door hun arts duidelijk geïnformeerd over wachttijden. Zorgverzekeraars kunnen patiënten helpen zodat zij op een andere plek wellicht sneller zorg kunnen behandeld.
Van Ark liet eerder tijdens een coronadebat in de Tweede Kamer al weten dat patiënten mogelijk naar een ander ziekenhuis moeten voor een inhaaloperatie. Net als bij de zorg voor coronapatiënten wordt landelijke spreiding toegepast. Hoe snel iemand kan worden geholpen mag niet afhankelijk zijn van zijn of haar woonplaats, aldus de minister.
Farmaceuten Sanofi en GlaxoSmithKline (GSK) zijn begonnen met de derde en laatste fase van hun studie naar het coronavaccin dat zij hebben ontwikkeld. In deze fase wordt het middel getest op meer dan 35.000 volwassenen in verschillende landen.
De bedrijven hopen dat hun vaccin, dat in de Nederlandse vaccinatiestrategie is opgenomen, eind dit jaar kan worden goedgekeurd. Dat zeiden ze eerder deze maand nadat de tweede fase van het onderzoek succesvol was afgerond. Proefpersonen vertoonden een soortgelijke respons van antilichamen als mensen die hersteld zijn van het coronavirus.
Het vaccin van Sanofi en GSK is gebaseerd op technologie die gebruikt wordt om griepvaccins te maken. Voor een maximale bescherming worden twee doses toegediend. Er zal ook onderzoek gedaan worden naar een zogeheten ‘booster’, een extra dosis.
Er wordt alvast begonnen met de productie van het coronavaccin, zodat het snel kan worden geleverd bij een goedkeuring door het medicijnautoriteiten. Het onderzoek naar dit vaccin liep eerder in de tweede fase vertraging op vanwege een doseringsfout. Daardoor sloeg het middel minder goed aan bij ouderen.
In India zijn het afgelopen etmaal opnieuw meer dan 200.000 coronabesmettingen vastgesteld. Dat is de tweede dag op rij deze week. Ook registreerde het Indiase ministerie van Volksgezondheid de afgelopen 24 uur 3847 coronadoden.
Het totale aantal besmettingen in India staat inmiddels op 27,37 miljoen. Ook zijn 315.235 mensen in het land aan de gevolgen van het virus overleden.
India kreeg begin april te maken met een flinke toename van het aantal infecties met het coronavirus. Als gevolg daarvan raakte de zorg in onder meer New Delhi overbelast, waardoor niet alle ernstig zieke coronapatiënten behandeld konden worden. India kreeg vanwege de kritieke situatie onder meer beademingsapparaten en medische zuurstof toegestuurd van andere landen. Inmiddels lijkt de uitbraak in India over het hoogtepunt te zijn.
Nederlanders blijven de komende jaren hun geld aan eten en drinken anders uitgeven dan ze deden voor de coronapandemie. Dat verwacht het Economisch Bureau van ING.
Supermarkten en speciaalzaken hebben in coronajaar 2020 een flink stuk marktaandeel bij de horeca weggehaald. Door de geleidelijke heropening van de horeca wordt dat deels
teruggedraaid. Toch verwacht ING dat een deel van de omzet nog jaren in de foodretail blijft hangen.
In Nederland daalden de bestedingen in de horeca vorig jaar met 7 miljard euro terwijl ze bij supermarkten en speciaalzaken met ruim 3 miljard toenamen. De foodretail zal er volgens ING veel werk van maken om de extra coronagerelateerde omzet vast te houden. „Wat hen in de kaart speelt, is dat mensen structureel meer zullen thuiswerken en studeren”, aldus ING.
De verkoop van onlineboodschappen steeg in Nederland in 2020 met 50 procent naar 2,7 miljard euro. Daarnaast werd voor 2,7 miljard euro aan maaltijdbezorging uitgegeven, een stijging van 35 procent ten opzichte van een jaar eerder. Het aantal webwinkels dat voeding verkoopt is flink toegenomen, onder meer omdat meer leveranciers hun producten direct aan consumenten zijn gaan verkopen.
De Amerikaanse staat Ohio heeft zijn eerste vaccin-miljonair. Een vrouw uit de buurt van Cincinnati won woensdag als eerste de ‘Vax-a-Million’-loterij, waar de inwoners van Ohio alleen aan kunnen meedoen als ze gevaccineerd zijn. Een andere winnaar was een tiener uit de regio Dayton, die zijn volledige studie van de staat vergoed krijgt.
De loterij is een poging van de overheid om de vaccinatiegraad te verhogen, meldt The Washington Post. En volgens de Republikeinse gouverneur Mike DeWine is de actie een doorslaand succes. Met ongeveer 45 procent van de bevolking die een eerste prik heeft gehad, ligt Ohio onder het landelijk gemiddelde. Maar dat percentage zou volgens het gezondheidsministerie van de staat hoe dan ook lager zijn geweest als de loterij niet in het leven was geroepen.
DeWine heeft na bekendmaking van zijn loterijplan behalve lof ook veel kritiek gekregen. Sommige politici, zowel Democraat als Republikein, vinden het verspilling van publiek geld, dat veel beter op een andere manier ingezet had kunnen worden om de coronacrisis te bestrijden. Het Witte Huis prijst de actie.
Ook in andere delen van het land proberen de overheden mensen te stimuleren om een prik te laten zetten. Zo kunnen gevaccineerden in de stad Memphis een auto winnen en zijn er ook in andere staten loterijen georganiseerd.
Nog dit jaar moeten veel van de naar schatting 140.000 uitgestelde ingrepen worden ingehaald. Daarvoor is spreiding van patiënten in het hele land nodig, dat zegt minister voor Medische Zorg Tamara van Ark in gesprek met het AD.
Nu het aantal coronapatiënten hard daalt maken ziekenhuizen plannen om uitgestelde ingrepen snel uit te voeren, de zogenoemde ‘operatie inhaalzorg’. Kern daarbij is regionale spreiding en samenwerking. Coronapatiënten worden blijvend verdeeld over ziekenhuizen in het hele land om overal vergelijkbare ruimte te houden voor reguliere zorg. Patiënten die op reguliere operaties wachten krijgen straks de vrijheid om na overleg met hun arts naar een ander ziekenhuis te gaan als dat tijd scheelt.
„De patiënt moet straks echt op tijd weten waar hij of zij aan toe is. Wanneer volgt de behandeling bij de eigen arts, en als dat te lang duurt: kan de ingreep sneller in een ziekenhuis of privékliniek elders?”, aldus Van Ark. Uitgestelde chemobehandelingen en niertransplantaties moeten de komende tijd als eerste worden ingehaald.
Facebook gaat geen berichten op het sociale medium meer verwijderen waarin gesteld wordt dat het coronavirus door de mens is ontwikkeld. Een woordvoerder van het bedrijf heeft dat laten weten aan nieuwssite Politico. Het besluit volgt op de hernieuwde discussie over de oorsprong van het virus.
„In het licht van de lopende onderzoeken naar de oorsprong van Covid-19 en in overleg met volksgezondheidsexperts, zullen we niet langer de bewering dat Covid-19 door de mens is gemaakt uit onze apps verwijderen”, aldus de zegsman. „We blijven samenwerken met gezondheidsexperts om de veranderende aard van de pandemie bij te benen en actualiseren ons beleid regelmatig wanneer nieuwe feiten en trends zich voordoen.”
Facebook stond sinds februari geen berichten meer toe waarin staat dat het virus door de mens is ontwikkeld. Maar sinds kort is toch weer twijfel ontstaan over die ‘misleidende bewering’, nadat The Wall Street Journal op basis van Amerikaanse inlichtingen meldde dat medewerkers van het laboratorium in de Chinese stad Wuhan - waar de uitbraak begon - al in 2019 klachten hadden die horen bij het virus.
Het laboratorium ontkent dat medewerkers destijds ziek zijn geworden als gevolg van een mogelijke uitbraak van het coronavirus. Een onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wees eerder uit dat het virus waarschijnlijk niet uit een laboratorium afkomstig is, maar van dieren. Er kwam veel kritiek op dat onderzoek, omdat China niet genoeg openheid van zaken zou hebben gegeven.
De Amerikaanse president Joe Biden zei woensdag dat hij de inlichtingendiensten heeft opgedragen zich extra in te spannen om de oorsprong van het virus te achterhalen en binnen 90 dagen met een nieuw rapport te komen. Ook binnen de diensten is volgens de president momenteel onenigheid welke theorie over de herkomst van het virus het aannemelijkst is.
Zo’n twee derde van de Nederlanders boven de zestien jaar was in het eerste kwartaal van 2021 bereid zich te laten vaccineren tegen het coronavirus, meldt het CBS. Ten tijde van het onderzoek was bovendien ongeveer 4 procent van de bevolking al gevaccineerd, wat de totale bereidheid op zo’n 71 procent brengt. De vaccinatiebereidheid loopt op met leeftijd en onderwijsniveau.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek baseert zich op de antwoorden van bijna 2000 mensen die meededen aan de doorlopende Gezondheidsenquête. 14 procent van de zestien-plussers geeft in het onderzoek aan zich niet te gaan laten vaccineren, 15 procent staat er neutraal tegenover.
In de groep 16- tot 30-jarigen is 64 procent van plan zich te laten vaccineren of heeft al een prik gehad. Dat percentage loopt per leeftijdscategorie op en is het hoogst onder 75-plussers: 81 procent. Volgens hoofdsocioloog bij het CBS Tanja Traag kan het zijn dat vaccinatie voor jongeren gedurende de eerste maanden van het jaar nog „een ver-van-mijn-bedshow” was. „Het kan zijn dat jongere mensen er gewoon nog niet zo over hadden nagedacht. Waarschijnlijk neemt de bereidheid onder deze groep toe nu we later in het jaar zijn, omdat het voor hen ook dichterbij komt.”
62 Procent van de Nederlanders boven de 16 is ervan overtuigd dat de coronavaccins veilig zijn. Van degenen die zich niet willen laten inenten zegt 16 procent dat ze wél vertrouwen hebben in de veiligheid van de vaccins, iets meer dan de helft is er niet van overtuigd. Van de groep die zich niet wil laten vaccineren vindt overigens ook 42 procent vaccinatie wél van belang. Hoofdsocioloog Traag noemt dat laatste cijfer „fascinerend”. Het gaat volgens haar om mensen die wel snappen dat het belangrijk is dat er veel mensen worden ingeënt om het virus in te dammen, maar zichzelf niet willen laten prikken.
„Wat daar voor ieder individu achter zit, weten we niet. Het kan natuurlijk zijn dat mensen het om gezondheidsredenen niet willen. Om hier meer over te weten te komen hebben we nog meer data nodig.” Van de mensen die zich wel willen laten prikken of al ingeënt zijn, vindt 96 procent vaccinatie van belang.
Verder is onder mensen boven de 25 met een hbo- of wo-opleiding een groter percentage bereid zich te laten vaccineren (77 procent), dan onder middelbaar- (69 procent) en laagopgeleiden (68 procent). Mannen (72 procent) en vrouwen (70 procent) zijn ongeveer even vaak bereid zich te laten inenten.
Advertentie