De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 9 februari in een harde lockdown. Er geldt een avondklok en er is onrust in diverse steden. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
De redactie sluit dit liveblog. Ga voor de meest actuele ANP-berichten naar Laatste nieuws.
De politie heeft zaterdag op de Beijerlandselaan in Rotterdam-Zuid twaalf mensen aangehouden voor samenscholing. De arrestanten stonden bij de kruising met de 2e Rosestraat, meldt de politie op Twitter.
Maandagavond was de Beijerlandselaan het toneel van rellen en plunderingen. De relschoppers bekogelden de politie met onder andere stenen en vuurwerk. Tientallen mensen werden maandag al opgepakt, in de loop van de week liep dat aantal op tot ruim 160.
In het Verenigd Koninkrijk zijn in het afgelopen etmaal 1200 mensen overleden aan de gevolgen van Covid-19, hebben de Britse gezondheidsautoriteiten zaterdag gemeld. Vrijdag werden 1245 sterfgevallen door toedoen van het longvirus gemeld.
Daarnaast zijn 23.275 nieuwe besmettingsgevallen vastgesteld. Dat aantal vertoont een dalende lijn, op vrijdag werden 29.073 nieuwe gevallen gemeld.
Inmiddels hebben 8,38 miljoen Britten een eerste dosis van een vaccin tegen het virus ontvangen, tegen 7,89 miljoen op vrijdag.
Het Verenigd Koninkrijk telt zowel het hoogste aantal besmettingen als het hoogste dodental van Europa. Wereldwijd staat het land zowel qua besmettingen als qua sterfgevallen op de vijfde plaats. In totaal is het coronavirus in het Verenigd Koninkrijk al bij 3.783.593 personen vastgesteld. Van hen overleden er 105.777.
In Portugal zijn nog maar zeven intensivecarebedden op het vasteland beschikbaar voor Covid-patiënten, melden de autoriteiten. Het land is buitengewoon hard getroffen door de tweede coronagolf. Sommige patiënten moeten nu naar Madeira worden getransporteerd.
Uit de data van het Portugese ministerie van Volksgezondheid blijkt dat 843 van de 850 ic-bedden voor coronapatiënten in het land met 10 miljoen inwoners bezet zijn. Portugal houdt vooralsnog 420 ic-bedden achter de hand voor patiënten met andere gezondheidsproblemen.
Het ministerie meldde zaterdag dat er in het afgelopen etmaal 12.435 nieuwe besmettingen waren vastgesteld, een daling ten opzichte van het recordaantal besmettingen dat donderdag werd gemeld. In de laatste 24 uur waren er in Portugal nog eens 293 coronadoden te betreuren.
Het Zuid-Europese land heeft tot dusver 12.179 coronadoden geregistreerd en 711.018 besmettingen. Het land heeft het hoogste gemiddelde ter wereld qua besmettingen en doden per hoofd van de bevolking in de laatste zeven dagen, meldt datawebsite www.ourworldindata.org.
Tsjechië sluit zaterdag zijn grenzen voor nagenoeg alle buitenlanders in de hoop de verspreiding van het coronavirus onder controle te krijgen.
Regeringsfunctionarissen zeggen dat er geen permanente grensbewaking wordt ingesteld, maar dat steekproefsgewijs wordt gecontroleerd of de regels met betrekking tot reizen vanuit de buurlanden worden nageleefd. „We willen weten wat de reden voor de reis is”, aldus een regeringswoordvoerder. Over de grens winkelen is uitgesloten.
Alleen absoluut noodzakelijke reizen naar Tsjechië zijn nog toegestaan. Tot de uitzonderingen behoren zakenreizen, noodzakelijk familiebezoek, begrafenissen en afspraken met autoriteiten die niet kunnen worden uitgesteld. Het land verlaten mag wel.
De regering van premier Andrej Babiš maakt zich zorgen over de nieuwe varianten van het coronavirus. De gezondheidsdiensten in Tsjechië stelden zaterdag 8.010 nieuwe bestemmingen met het longvirus in de laatste 24 uur vast. Sinds de virusuitbraak zijn al 980.000 besmettingen geregistreerd.
In Leeuwarden is vanaf 17.00 uur een noodverordening van kracht. Burgemeester Sybrand Buma houdt rekening met de komst van groepen relschoppers, vanwege oproepen op sociale media. Buma roept mensen op weg te blijven uit de stad en niet meer naar buiten te gaan. Met zo’n verordening heeft de politie op de plaatsen waar de maatregel van kracht is meer bevoegdheden om mensen aan te houden en te fouilleren.
„Wij nemen het recht op demonstreren zeer serieus, maar de afgelopen tijd zijn onaangekondigde samenkomsten in andere steden vaak uitgelopen in ongeregeldheden. Hierbij werd een hoop schade toegebracht aan de omgeving”, aldus Buma. Hij geeft aan dat er aanwijzingen zijn dat er „onaangekondigde samenkomsten” op handen zijn die tot schermutselingen met de politie kunnen leiden. De noodverordening voor het stedelijk gebied van Leeuwarden geldt tot 04.30 uur.
Ook in verschillende andere gemeenten geldt dit weekend een noodverordening uit angst voor nieuwe ongeregeldheden die samenhangen met de avondklok. Onder meer in Apeldoorn, Venray en Meppel hebben de burgemeesters een noodverordening ingesteld vanwege mogelijke rellen.
Burgemeester Richard Korteland van Meppel stelde een noodverordening in voor het centrum van de stad, het gebied daar vlak buiten en het stationsgebied. De maatregel, voor onbepaalde tijd, geldt dagelijks tussen 17.00 en 06.00 uur. In Apeldoorn gaat de noodverordening zaterdagavond om 21.00 uur in. Burgemeester Ton Heerts staat in die stad zondag een demonstratie op het Zwitsalterrein toe, maar is voor de zekerheid overgegaan tot een noodverordening. Burgemeester Luc Winants van Venray ontving ook signalen van aangekondigde rellen op zaterdagavond.
Het primair onderwijs en de kinderopvang kunnen weer worden geopend. Dat stellen de experts van het Outbreak Management Team in hun nieuwste advies, melden ingewijden na berichtgeving van de NOS.
Het kabinet, dat eerder deze week zinspeelde op heropening in de week van 8 februari, spreekt zondag over het advies in het Catshuis.
Minister-president Mark Rutte zei vrijdag dat hij hoopt dinsdag meer te kunnen zeggen over welke coronamaatregelen wanneer kunnen worden afgebouwd. Daarbij heeft het onderwijs de hoogste prioriteit, benadrukte hij. De premier schaart zich achter minister Wopke Hoekstra (Financiën), die zei dat het raar moet lopen willen de basisscholen niet op 8 februari weer opengaan.
De media-aandacht voor de ongeregeldheden bij de haven van Urk, vorige week zaterdag en afgelopen zondag, was groot. Het leek wel of men er niet genoeg van kon krijgen. Hoe is het mogelijk dat jongeren van zo’n overwegend orthodox-protestantse plaats zich zo te buiten gingen en in opstand kwamen tegen de overheid?
Advertentie
Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is de laatste 24 uur met 9 toegenomen. In totaal zijn nu 2240 patiënten met Covid-19 opgenomen, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat is het laagste aantal in tijden.
Van de opgenomen patiënten met Covid-19 zijn er 640 dusdanig ziek dat ze op de intensive care liggen, een daling van 19 ten opzichte van vrijdag. Op verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten het afgelopen etmaal met 28 toe tot 1600. Er liggen geen Nederlandse coronapatiënten meer op de intensive care in Duitse ziekenhuizen.
„Het gemiddeld aantal opnames is in de afgelopen week vrij stabiel geweest. We verwachten dat deze trend doorzet, met een lichte daling voor de bezetting op de ic en in de kliniek. Het beeld blijft onzeker, omdat de Britse Covid-variant veel besmettelijker is dan de huidige variant. Hierdoor kan het aantal besmettingen en de instroom op de ic en in de kliniek snel toenemen”, aldus het LCPS in een toelichting.
Het aantal nieuwe coronagevallen blijft dalen. Tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend zijn 4211 positieve tests geregistreerd bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
In de afgelopen zeven dagen zijn 31.083 besmettingen vastgesteld. Dat komt neer op 4440 positieve tests per etmaal. Dat gemiddelde daalt al een tijd.
Het aantal sterfgevallen steeg afgelopen etmaal met 88, tegen 58 op vrijdag. Dat wil niet zeggen dat al die mensen in een periode van 24 uur zijn overleden.
Sinds het begin van de uitbraak zijn ruim 970.000 Nederlanders positief getest. Volgende week kan het miljoenste geval worden vastgesteld. Het aantal sterfgevallen nadert de 14.000.
Amsterdam telde net als vrijdag de meeste positieve tests in een etmaal. Daar kregen 175 inwoners te horen dat ze besmet zijn geraakt. Rotterdam registreerde 101 nieuwe gevallen, Den Haag 91, Tilburg 86 en Eindhoven 81.
De scholen en kinderopvangcentra in Duitsland kunnen nog niet open. Dat zei bondskanselier Angela Merkel, die de Duitsers om geduld vroeg. De regeringschef hield haar landgenoten in een podcast voor dat maatregelen sneller versoepeld kunnen worden als ze zich goed aan de coronarichtlijnen houden.
Duitsland zit al weken in een strenge lockdown die verspreiding van het coronavirus moet tegengaan. Niet-essentiële winkels en scholen moesten de deuren sluiten. Merkel benadrukte dat ze scholen het liefst zo snel mogelijk wil openen. „Dan krijgen kinderen weer een stukje van hun bekende dagelijks leven terug en verminderen we de druk op gezinnen.”
De bondskanselier wees echter ook op het gevaar van „zeer besmettelijke” coronavarianten. In Europa wordt de verspreiding van gemuteerde versies van het virus uit onder meer het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika met grote bezorgdheid gevolgd.
Ook in Nederland wordt gediscussieerd over die coronavarianten en de heropening van scholen. Demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra zei vrijdag dat er wel „iets heel raars” moet gebeuren willen de basisscholen op 8 februari niet open kunnen. Premier Mark Rutte hield later wel een slag om de arm. Hij maakte duidelijk het OMT-advies te willen afwachten.
De lockdown is funest voor het ondernemersvertrouwen, meldt brancheorganisatie VNO-NCW. De meeste bedrijven weten misschien het hoofd boven water te houden, volgens de organisatie is het nog maar de vraag of ze kunnen investeren in hun toekomst.
VNO-NCW ondervroeg voor een corona-enquête tientallen branchedirecteuren. Het merendeel van de ondervraagden zegt de afgelopen drie maanden pessimistischer te zijn geworden over de staat van de economie. Slechts een klein deel werd optimistischer. De ondernemers zijn somberder omdat de omzetten te lijden hadden van de coronacrisis en de aangescherpte lockdown. Ruim een derde van de branches ziet een sterke afname van de omzet, nog eens ruim een derde ziet een beperkte afname.
Seniorenbond ANBO roept de Tweede Kamer op om het kabinet ervan te overtuigen dat het nu allemaal heel snel anders moet met het vaccineren. Dat gaat namelijk nu onhandig, is onduidelijk en verloopt veel te langzaam, stelt de bond.
De bond komt met voorbeelden: een thuiswonende man van 91 jaar moet zelf een begeleider zoeken om vervolgens een uur te rijden naar een centrale priklocatie verderop. En bij een 87-jarig stel in een verzorgingshuis wordt de vrouw overgeslagen terwijl haar man van dezelfde leeftijd wél wordt ingeënt (en de vaccins en de dokter dus in de buurt zijn).
De ANBO vindt dat senioren als eerste gevaccineerd moeten worden, omdat zij de meeste kans lopen om ernstig ziek te worden of om te overlijden. Maar andere groepen krijgen steeds voorrang. „Het inenten wordt zo onhandig georganiseerd, dat het allemaal steeds langer duurt voordat de senioren echt aan de beurt zijn.” De bond snapt overigens dat het allemaal „ongelooflijk lastig” is en dat alle betrokkenen de beste intenties hebben en keihard werken.
Zaterdag roept de ANBO op om te stoppen met discussiëren en het steeds veranderen van de vaccinatiestrategie. Senioren moeten echt voorrang krijgen (zoals deskundigen adviseren) en het vaccineren moet worden opgezet als een militaire operatie. Bijvoorbeeld door met bussen ouderencomplexen en winkelcentra langs te gaan om daar in een paar dagen zoveel mogelijk senioren in te enten.
De politie heeft in het hele land weer een aantal mensen opgepakt wegens opruiing, meldden diverse eenheden op Twitter. In Arnhem is een 18-jarige vrouw aangehouden. Zij zou eerder deze week opruiende berichten in een chatgroep hebben geplaatst.
In het Limburgse Stein is een jongen van 16 jaar opgepakt. Via social media had hij opruiende berichten geplaatst waarop hij werd aangehouden. Hij mocht na verhoor weer naar huis. Ook is een 30-jarige man uit Eindhoven opgepakt, die op sociale media had opgeroepen om te gaan rellen bij een winkelcentrum in die stad.
Vrijdagavond is een 19-jarige Amsterdammer aangehouden omdat hij een wijkagent online zou hebben bedreigd. De aanhouding volgde na een bericht op Facebook waarin een beloning werd uitgeloofd voor degene die de betreffende wijkagent iets zou aandoen. Absoluut onacceptabel, stellen politie en Openbaar Ministerie. Er is meteen een opsporingsonderzoek gestart om de identiteit van de plaatser van het bericht te achterhalen. De 19-jarige man wordt maandag voorgeleid bij de rechter-commissaris.
De politie benadrukt dat opruiing een strafbaar feit is. „Niet alleen het plaatsen van dit soort berichten, maar ook het delen ervan kan grote gevolgen hebben.”
De afgelopen dagen, sinds de avondklok is ingegaan, zijn al veel mensen opgepakt omdat ze op sociale media opruiende berichten of bedreigingen hadden geplaatst. Tijdens (super)snelrechtzittingen zijn hiervoor meerdere onvoorwaardelijke celstraffen opgelegd door de politierechter.
Vrijdagavond werd al bekend dat onder meer een 19-jarige man uit Noordwijkerhout en een 18-jarige inwoner van Tilburg waren aangehouden. De eerste had opgeroepen te gaan rellen in Leiden. Ook een 19-jarige man uit Utrecht was aangehouden. Hij is beheerder van een account op de chat-app Telegram en zou via dat account hebben aangezet tot geweldplegingen in Utrecht.
Nu de vaccinatie van ouderen, verpleeghuismedewerkers en medisch personeel op gang komt, komen ook andere groepen aan de beurt om gevaccineerd te worden tegen het coronavirus. Tot nu toe zijn ongeveer 200.000 mensen ingeënt, wat betekent dat er nog ongeveer 14 miljoen mensen te gaan zijn. Daarom verrijzen de komende weken tientallen nieuwe vaccinatielocaties in het hele land. Het aantal plekken waar geprikt wordt, moet worden uitgebreid van 26 naar 55. Later komen er nog meer locaties.
Rotterdam, Den Haag en Groningen krijgen een tweede prikplek. In Rotterdam wordt al gevaccineerd bij vliegveld Rotterdam The Hague Airport en daar komt de monumentale Van Nellefabriek bij. Inwoners van Den Haag en omstreken kunnen binnenkort naar een voormalige vestiging van het HagaZiekenhuis. Nu is er al een prikpost bij het stadion van ADO Den Haag, aan de andere kant van de stad. Groningen krijgt behalve MartiniPlaza ook een vaccinatielocatie in schaatshal Kardinge.
Veel nieuwe priklocaties komen in sporthallen. Zo worden maandag vaccinatieposten in sporthal Schelfhorst in Almelo en sporthal De Braak in Helmond in gebruik genomen. Ook in topsporthal SaZa in Doetinchem wordt vanaf komende week gevaccineerd. In Almere, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Schiedam en Spijkenisse worden sporthallen eveneens omgetoverd tot vaccinatielocaties. In Hardenberg is de keus gevallen op een evenementenhal en in Sommelsdijk op een recreatiecentrum. In het Noord-Hollandse Middenmeer wordt een post opgebouwd op bedrijventerrein Agriport.
In Utrecht wordt vanaf dinsdag de Jaarbeurs gebruikt. Daar kunnen ongeveer 2800 mensen per dag worden gevaccineerd. Ook in Ede, Emmen en Sneek komen vaccinatielocaties. In sommige plaatsen hebben GGD’en al wel besloten dat er een plek komt om mensen te vaccineren, maar moet de uiteindelijke locatie nog vastgesteld worden. Dat geldt voor Best, Culemborg, Dokkum, Drachten, Emmeloord, Franeker, Heerenveen, Koudum, Oosterwolde, Tiel en Valkenswaard.
Nederland startte op 6 januari met vaccineren, als laatste land in de Europese Unie. Het inenten begon met medewerkers van verpleeghuizen, ambulancepersoneel en artsen en verpleegkundigen van intensive cares en spoedeisende hulp. Inmiddels zijn ook ouderen, gehandicapten en huisartsen ingeënt. In februari moet de vaccinatie van cliënten en medewerkers uit de geestelijke gezondheidszorg en van zelfstandig wonende 60-plussers beginnen. Ook mensen van 18 tot 60 jaar met medische klachten zijn dan aan de beurt. In april krijgen overige zorgmedewerkers een prik, en vanaf mei moet de rest van de bevolking worden ingeënt.
De Britse luchtvaartmaatschappij British Airways start begin februari met het gebruik van een digitaal gezondheidspaspoort dat reizigers op hun mobiele telefoon kunnen downloaden. De app, VeriFLY, controleert ingevoerde coronatestresultaten en bewaart deze en andere reisdocumenten. De vliegmaatschappij test de app op alle vluchten tussen Londen en de Verenigde Staten. Het bedrijf werkt hiervoor samen met de Amerikaanse vliegmaatschappij American Airlines.
De app is ontworpen om mensen op hun gemak te stellen bij vliegreizen, zegt het bedrijf in een verklaring. In de app kunnen reizigers hun reisinformatie invoegen, evenals een negatieve coronatestuitslag. De app controleert vervolgens of de testuitslag overeenkomt met de vereisten van het land waar je naartoe reist en geeft een melding of je mag reizen of niet.
Volgens British Airways-topman Sean Doyle is het van belang dat hoewel er nu nog reisrestricties zijn, de maatschappij zich inzet voor mensen die wel mogen vliegen. Ook wil de maatschappij hiermee klanten voorbereiden op „toekomstige wereldwijde vereisten als de wereld heropent”.
De app, waarmee de luchtvaartmaatschappij vanaf 4 februari start, is niet verplicht voor consumenten. In de Verenigde Staten gebruikten internationale klanten van American Airlines de app al sinds november voor selecte bestemmingen. Sinds kort kan de app voor alle bestemmingen van American Airlines gebruikt worden. Op een later moment kunnen reizigers vanuit de Verenigde Staten die naar het Verenigd Koninkrijk vliegen ook gebruik maken van de app.
Internationale experts hebben een bezoek gebracht aan het ziekenhuis in het Chinese Wuhan dat de eerste patiënten behandelde bij wie officieel was vastgesteld dat ze het coronavirus hadden. Daar spraken ze met medisch personeel. „De verhalen zijn vrij vergelijkbaar met ik hoorde van onze intensivecare-artsen”, schreef de Nederlandse viroloog Marion Koopmans in een Engelstalig twitterbericht.
Het team van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) doet in de Chinese metropool onderzoek naar de herkomst van het coronavirus. De groep is zaterdag naar het Jinyintan Ziekenhuis gereden. Teamlid Peter Daszak noemde dat op Twitter een „belangrijke gelegenheid om rechtstreeks te praten” met het medisch personeel dat ter plaatse was aan het begin van de coronacrisis.
De Chinese autoriteiten zijn niet erg mededeelzaam over de bezoeken die de experts afleggen. Wel schrijven de internationale onderzoekers op Twitter over wat ze meemaken. Ze brengen naar verwachting ook nog een bezoek aan laboratoria en een vismarkt in de miljoenenstad. Die markt met levende dieren is gelinkt aan veel vroege besmettingen.
Onderzoek naar de eerste dagen van de pandemie ligt politiek gevoelig. Een woordvoerster van de Amerikaanse regering sprak onlangs haar bezorgdheid uit over „desinformatie” door „sommige bronnen in China”. Ze eiste een robuust onderzoek. China reageerde boos en riep de VS op het harde werk van de WHO-experts te respecteren. Zij moeten volgens het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zonder „politieke bemoeienis” hun werk kunnen doen.
De Verenigde Staten stellen het dragen van mondkapjes verplicht in bijna alle vormen van openbaar vervoer. Reizigers in vliegtuigen, treinen, veerboten metro’s en taxi’s moeten vanaf maandag hun neus en mond bedekken. De nieuwe richtlijn van gezondheidsdienst CDC geldt ook voor mensen in onder meer bus- en treinstations, vliegvelden en veerbootterminals.
Het CDC had zo’n mondkapjesplicht volgens Amerikaanse media vorig jaar al voorbereid, maar toen lag de regering van toenmalig president Donald Trump dwars. Zijn opvolger Joe Biden gooide direct na zijn aantreden het roer om. De Democraat gaf na zijn aantreden in een presidentieel bevel opdracht om „onmiddellijk actie te ondernemen” om mondkapjes verplicht te stellen in het openbaar vervoer.
In de nieuwe regels staan dat vervoersbedrijven zich moeten inspannen om te zorgen dat de regels worden nageleefd. Wie weigert een mondkapje te dragen, moet uit het voertuig worden gezet. Er gelden wel uitzonderingen voor reizigers met bepaalde medische problemen en kinderen die jonger zijn dan 2 jaar. Ook mogen mondkapjes soms kort worden afgezet, bijvoorbeeld om iets te drinken, medicatie te slikken of vanwege een veiligheidscontrole.
In verschillende gemeenten is dit weekeinde een noodverordening van kracht uit angst voor nieuwe ongeregeldheden die samenhangen met de avondklok. De politie heeft op de plaatsen waar de maatregel van kracht is meer bevoegdheden om mensen aan te houden en te fouilleren. Onder meer in Apeldoorn, Venray en Meppel hebben de burgemeesters een noodverordening ingesteld vanwege aangekondigde rellen.
Burgemeester Richard Korteland van Meppel stelde een noodverordening in voor het centrum van de stad, het gebied daar vlak buiten en het stationsgebied. De maatregel, voor onbepaalde tijd, geldt dagelijks tussen 17.00 en 06.00 uur. In Apeldoorn gaat de noodverordening zaterdagavond om 21.00 in. Burgemeester Ton Heerts staat in die stad zondag een demonstratie op het Zwitsalterrein toe, maar is voor de zekerheid overgegaan tot een noodverordening. Burgemeester Luc Winants van Venray ontving ook signalen van aangekondigde rellen op zaterdagavond.
Afgelopen week werd ook in onder meer Rotterdam, Den Bosch, Gouda, Venlo, Veen, Sittard-Geleen, Stein, Weert en Leerdam een noodverordening ingesteld. Op veel plaatsen is die nog steeds van kracht.
Het RIVM geeft verpleeghuizen toch toestemming om al hun bewoners in één keer te vaccineren. Dat bevestigt een woordvoerder van het RIVM na berichtgeving door de NOS.
Dat niet alle mensen in een verpleeghuis tegelijkertijd werden geprikt, leidde in een aantal gevallen tot onbegrip en onrust bij de bewoners van de verpleeghuizen, hun familieleden en het personeel. „Daarom is het beter om de bewoners van een verpleeghuis allemaal tegelijk te vaccineren en het moment van vaccineren niet te laten afhangen van de indicatie die de mensen hebben.”
Frankrijk sluit vanaf zondag middernacht de grenzen voor niet-essentieel reisverkeer van buiten de Europese Unie. Inwoners mogen alleen naar niet-EU-landen als ze een „dwingende reden” hebben. Premier Castex heeft dat aangekondigd na topberaad over het terugdringen van het coronavirus.
Farmaceut Moderna kan in de eerste week van februari niet het afgesproken aantal coronavaccins leveren. Nederland zou 48.000 doses ontvangen, maar dat aantal komt ongeveer een vijfde lager te liggen. Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.
Griekenland is snel teruggekomen van het besluit om winkels, kappers, schoonheidssalons en garages weer open te laten gaan. Na een kleine twee weken moeten ze weer sluiten in de dichtbevolkte gebieden waar het aantal coronabesmettingen is opgeveerd.
Het land heeft plannen om middelbare scholen op 1 februari te heropenen op de lange baan geschoven. Basisscholen en de kinderopvang blijven wel open.
Het coronavaccin van het Brits-Zweedse bedrijf AstraZeneca en de Universiteit van Oxford mag in de Europese Unie verkocht en toegediend worden. Dat heeft de Europese Commissie bekendgemaakt, nadat eerder vrijdag het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) positief oordeelde over het Covid-19-vaccin.
Mensen met ernstige psychische problemen, zoals een ernstige angststoornis of PTSS, mogen ’s avonds even uit huis gaan als dat onvermijdelijk is. Als zij de ‘eigen verklaring’ invullen, wordt voor deze groep een uitzondering gemaakt op de avondklok.
Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.
Het vaccin van AstraZeneca is geschikt om groepsimmuniteit te bereiken, zegt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Stel dat 70 procent van de jongeren dit vaccin krijgt, dan werkt dit middel goed om corona zo veel mogelijk de kop in te drukken.
Jonge, gezonde mensen worden doorgaans zelf niet ernstig ziek door het coronavirus. Van de overige twee vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna is de bescherming hoger. Laat die voorbehouden aan ouderen en mensen uit risicogroepen bij wie het coronavirus ernstiger kan toeslaan, stelt De Boer.
De snelle coronatest die onderzoeksinstituut TNO heeft ontwikkeld, wordt landelijk uitgerold. Met deze zogeheten LAMP-test, die binnen het uur een betrouwbare uitslag geeft, is uitgebreid proefgedraaid bij de teststraat in de RAI in Amsterdam.
De komende tijd wordt de LAMP-test ook ingezet in de rest van Nederland, te beginnen in Amsterdam en daarna bij andere XL-testlocaties, zo melden minister Hugo de Jonge, TNO en de GGD Amsterdam. Daarna kunnen ook commerciële testlocaties gebruik gaan maken van deze test.
ME’ers moeten binnen de politieorganisatie als eerste worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Korpschef Henk van Essen van de nationale politie roept het kabinet op daar werk van werk te maken met het oog op de rellen van de afgelopen week.
„Deze mensen kunnen echt fysiek contact niet voorkomen. Ze zitten ook met zijn allen in één ME-bus, waarbij ze op geen enkele wijze op verantwoorde wijze coronamaatregelen kunnen naleven”, zegt Van Essen in gesprek met het ANP. „Ik moet er niet aan denken dat er een corona-uitbraak bij de ME komt.” Het gaat om een groep van 3000 politiemedewerkers.
Al langer was bekend dat het registratiesysteem van de GGD niet veilig genoeg is. Voordat het coronavirus zich verspreidde was dat geen probleem maar nu duizenden artsen er gebruik van maken, schiet het systeem tekort. Dat heeft voorzitter André Rouvoet van de landelijke koepel GGD GHOR Nederland gezegd tegen RTL Nieuws. Hij reageert daarmee op het lekken van persoonsgegevens uit het registratiesysteem van de landelijke GGD.
Premier Mark Rutte vreest dat er in Europa straks niet meer genoeg vaccins beschikbaar zijn. De grootste dreiging voor Nederland is volgens de demissionair premier niet de bekritiseerde strategie van het kabinet zelf, maar een dreigend Europees tekort. „Daar heb ik echt buikpijn van”, zei Rutte vrijdag na de ministerraad.
Bijna een week na de invoering van de avondklok heeft de politie in het hele land 11.582 boetes uitgedeeld, zegt korpschef Henk van Essen tegen het ANP. Sinds de avondklok zaterdagavond werd ingevoerd zijn in het weekend al 5959 bekeuringen uitgeschreven, gevolgd door 5623 boetes in de dagen daarna tot en met vrijdagochtend 09.00 uur.
Voor opruiing en rellen heeft de politie tussen donderdag 09.00 uur en vrijdag 09.00 uur 92 arrestaties geregistreerd. Sinds maandag 09.00 uur tot vrijdag 09.00 uur zijn in totaal 347 arrestaties verricht voor opruiing, rellen en plunderen.
Een groot deel van de oppositie heeft weinig vertrouwen in de nieuwe beloftes die demissionair coronaminister Hugo de Jonge vrijdag deed in het AD. In een interview zegt De Jonge dat de komende weken de achterstanden van de inentingen met het coronavaccin zullen worden ingehaald.
Minister-president Mark Rutte hoopt dinsdag meer te kunnen zeggen over welke coronamaatregelen wanneer kunnen worden afgebouwd. Daarbij heeft het onderwijs de hoogste prioriteit, zegt hij tijdens zijn wekelijkse persconferentie. De premier schaart zich achter minister Wopke Hoekstra (Financiën), die zegt dat het raar moet lopen willen de basisscholen niet op 8 februari weer open gaan.
Verschillende gemeenten hebben vrijdag een noodverordening aangekondigd uit angst voor nieuwe ongeregeldheden in aanloop naar het weekeinde. Onder meer in Meppel en Leerdam (gemeente Vijfheerenlanden) hebben de burgemeesters deze maatregel ingesteld.
Ook de gemeenten Apeldoorn en Venray zijn eerder op de dag overgegaan tot een noodverordeningen.
De ziekenhuizen in Nederland behandelen momenteel 2231 mensen met corona, 8 minder dan donderdag. Van hen liggen er 659 op de intensive care, een stijging van 15 patiënten ten opzichte van een dag eerder. Op de andere afdelingen liggen er 1572, dat zijn 23 patiënten minder. Er liggen inmiddels geen Nederlandse Covid-patiënten meer op de ic in Duitsland. Dat meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).
Demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra zegt dat er wel „iets heel raars” moet gebeuren willen de basisscholen op 8 februari niet open kunnen. „Ik vind dat we alles op alles moeten zetten om dat gerealiseerd te krijgen.” Natuurlijk moeten alle verschillende belangen tegen elkaar worden afgewogen, zegt Hoekstra, tevens lijsttrekker van het CDA. Maar hij noemt de kans dat de scholen open kunnen „zeer groot”.
Ook Rutte en De Jonge gaven aan dat het wel gek moet lopen als de basisscholen op 8 februari niet open kunnen.
Het aantal nieuwe coronagevallen daalt nog steeds. Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn 4438 positieve tests geregistreerd bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
In de afgelopen zeven dagen zijn 32.352 besmettingen vastgesteld. Dat komt neer op 4622 positieve tests per etmaal. Dat gemiddelde daalt al een tijd.
Het percentage is behoorlijk lager dan bij andere middelen. De al goedgekeurde vaccins van Pfizer/BioNTech en van Moderna bieden volgens de proeven ongeveer 90 procent bescherming.
In het contract, dat de Europese Commissie vrijdag publiceerde, is weggelakt hoeveel doses AstraZeneca levert, en wanneer en uit welke fabriek. EU-bronnen zeggen dat het Brits-Zweedse bedrijf 80 miljoen doses beloofde in de eerste drie maanden van het jaar, of eigenlijk zelfs 120 miljoen. AstraZeneca kondigde vorige week aan niet meer dan 31 miljoen doses te kunnen produceren door vertraging in een Belgische vaccinfabriek.
Daar neemt de EU geen genoegen mee. AstraZeneca zou de EU zo nodig maar vaccins moeten leveren uit zijn Britse fabrieken, ook al zijn die volgens het bedrijf voor het Verenigd Koninkrijk bedoeld. Het contract bepaalt dat AstraZeneca zich „naar redelijkerwijs beste vermogen” zal inspannen om de afgesproken hoeveelheid vaccins te maken in fabrieken in de EU en het Verenigd Koninkrijk. Welke fabrieken precies zijn bedoeld, is niet zichtbaar.
De afspraak dat AstraZeneca zich verplicht zijn best te doen, is ook een belangrijk twistpunt. De topman van AstraZeneca gebruikte dat eerder als verweer: zijn bedrijf heeft geen resultaat beloofd, maar slechts een inspanning. Maar dat wekte de woede van de EU, die volhoudt dat dat alleen ging over de ontwikkeling en niet over de levering van het vaccin.
Ook wat de EU voor het vaccin betaalt is niet zichtbaar in de overeenkomst.
Met dat geld staan veel Nederlanders „te trappelen” om de kroeg in te duiken of te shoppen, verwacht de schatkistbewaarder. „En je ziet met die enorme hoeveelheid geld die Nederlanders gespaard hebben, dat het heel waarschijnlijk is, dat mensen dat ook weer willen uitgeven.”
Dat zal ook weer een zwengel geven aan de economie, die op die manier „gekickstart” wordt, denkt Hoekstra. Het is volgens hem belangrijk dat mensen „hun financiën op een verstandige manier vormgeven en ook zorgen dat ze schulden aflossen”. Maar na een jaar van sparen, is het volgens de bewindsman ook logisch dat „veel mensen niet kunnen wachten om het normale leven weer op te pakken” en daarbij juist de knip trekken.
Rusland heeft aangeboden de Europese Unie te hulp te schieten met het Russische coronavaccin Spoetnik V, omdat de EU te weinig vaccins zou krijgen van met name de farmaceuten van het Brits-Zweedse bedrijf AstraZeneca. In het tweede kwartaal kan het land volgens de autoriteiten de EU aan 100 miljoen doses helpen.
Het vaccin waarmee in Rusland al maanden wordt ingeënt is nog niet goedgekeurd door de Europese geneesmiddelenautoriteiten (EMA), maar daar is volgens de Russische zegslieden pas een verzoek toe ingediend.
Hongarije heeft op eigen houtje afgelopen week twee miljoen doses Spoetnik V besteld. Het vaccin wordt sinds augustus, aanvankelijk experimenteel, toegediend en is inmiddels in zeker vijftien landen officieel goedgekeurd.
Spahn zei dat nog moet blijken hoe sterk de waarschuwing van de EMA wordt. Het Duitse vaccinatiecomité zei donderdag dat het middel in Duitsland alleen wordt ingezet voor mensen jonger dan 65 jaar oud. AstraZeneca en de Europese Commissie hebben een conflict over het aantal doses dat geleverd moet worden. AstraZeneca verminderde dat vorige week flink, tot woede van de commissie. Deze week deed de farmaceut de EU een handreiking, maar de EU vond dat niet genoeg. Spahn zei dat het aanbod wel „vertrouwen opwekt”.
De minister zei ook dat de Europese Unie in onderhandeling is met het Amerikaanse Novavax over een coronavaccin. Volgens Novavax is het vaccin voor 90 procent effectief. De EU zou zeker 100 miljoen doses willen bestellen.
Spahn en de baas van het Robert Koch-Institut (RKI) Lothar Wieler gingen tijdens een persconferentie ook in op de coronasituatie in Duitsland. Het gaat volgens Wieler de goede kant op, maar het aantal besmettingen met coronamutaties groeit nog steeds.
„De epidemie is onder controle als er dagelijks niet meer dan duizend besmettingen per dag bijkomen”, aldus Wieler. De afgelopen dag kwamen er ruim 14.000 nieuwe besmettingen bij.
De baas van het RKI, het Duitse RIVM, herhaalde nog maar eens de doelstelling om in februari alle bewoners van verpleeghuizen ingeënt te hebben. Eind maart moeten alle Duitse 80-plussers een vaccinatie hebben gekregen.
De Jonge schuift met enige regelmaat aan bij het overleg van de voorzitters van de veiligheidsregio’s en deze afspraak was al gemaakt, zegt zij. De Jonge kondigde vrijdag aan dat er vaart gemaakt gaat worden met het inenten.
Het Veiligheidsberaad krijgt maandag van justitieminister Ferd Grapperhaus te horen hoe het kabinet verder wil gaan met de strenge coronamaatregelen die nu gelden, zoals de avondklok en de bezoekbeperking aan huis. De burgemeesters, die verantwoordelijk zijn voor de handhaving van die maatregelen, kunnen hun mening geven over de kabinetsplannen, voordat er dinsdag weer een persconferentie is. Het is bekend dat lang niet alle burgemeesters voorstander waren van de invoering van de avondklok.
Het datalek bij de GGD moet meteen worden gedicht én het vaccinatietempo moet omhoog. Dat eist de Tweede Kamer van minister De Jonge, die zich volgende week weer moet verantwoorden in een –naar verwachting– zwaar debat.
Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) is nog niet heel optimistisch dat het kabinet volgende week eventuele versoepelingen van de coronamaatregelen kan aankondigen. „Laat ik het zo zeggen dat ik zelf zie dat de druk in de zorg nog heel hoog is.” Daarnaast gaan de besmettingscijfers nog niet snel genoeg omlaag, en zijn er zorgen over de Britse variant.
Aankomende dinsdag besluit het kabinet over de coronaregels. Het zou dan gaan over de vraag of de maatregelen per 9 februari kunnen worden herzien, met als belangrijkste versoepelingen het heropenen van de scholen op maandag 8 februari en het opheffen van de avondklok. Van Ark wil daar nog niet op vooruitlopen, maar de situatie in de zorg en de dagelijkse besmettingscijfers zijn nog niet heel hoopvol. „En we weten dat in de tussentijd de Britse variant voet aan de grond krijgt. En die is besmettelijker. Dat alles bij elkaar moet de situatie opleveren hoe we er nu voorstaan”, zegt de minister voor aanvang van de ministerraad op vrijdag.
De komende dagen wordt gesproken over de lockdown, die zeker tot en met 9 februari duurt. Daarna wordt gekeken naar welke regels als eerste minder streng kunnen worden gemaakt. „We willen natuurlijk allemaal dat de scholen opengaan”, zegt Van Ark. „Dat staat echt bovenaan de lijst.” Ze ziet dat het thuiswerken voor ouders in combinatie met het thuisonderwijs aan hun kinderen heel zwaar is. Toch kan de bewindsvrouw „niet beloven” dat die versoepeling er al begin februari komt.
„Ik denk dat we overal zien hoe groot de schade is voor kinderen,” zegt CDA-voorman en minister van Financiën Wopke Hoekstra vrijdag. Dat terwijl kinderen volgens hem „lage risico’s lopen”. Wat hem betreft zijn de scholen de eerste prioriteit.
Ook minister en D66-leider Sigrid Kaag noemt het „ontzettend belangrijk” dat de scholen als eerste weer opengaan. „We maken ons grote zorgen over de leerachterstanden bij kinderen, zeker kwetsbare kinderen.” Mensen kunnen het bovendien niet meer aan, zegt Kaag. „De stress van het thuiswerken en kinderen onderwijs geven. Ik ben blij dat mijn kinderen net die leeftijd voorbij zijn, want ga er maar aan staan.”
Onderwijsminister Arie Slob wacht op een bevestiging dat kinderen de nieuwe virusvariant niet sneller doorgeven dan de bekende. Het is spannend, zegt hij. „Als dat positief is, kunnen de deuren weer per 8 februari open.”
Mensen die willen protesteren tegen de coronamaatregelen, mogen zondag komen ‘koffiedrinken’ op het Zwitsalterrein in Apeldoorn. Burgemeester Ton Heerts wil dat niet verbieden, omdat demonstreren een grondrecht is in Nederland. Maar voor alle zekerheid stelt hij vrijdag wel een noodverordening in, die geldt vanaf zaterdagavond 21.00 uur tot maandagochtend 04.30 uur, schrijft hij in een brief aan de gemeenteraad.
Het koffiedrinken is in de plaats gekomen van een eerder aangekondigde demonstratie van de actiegroep ‘Nederland in verzet, weg met dit kabinet’. Afgelopen zondag werd er koffie gedronken in Eindhoven en Amsterdam. In beide plaatsen liep dit uit op rellen en ingrijpen van de Mobiele Eenheid. Het is volgens Apeldoorn nog niet te zeggen of en hoeveel mensen er zondag naar de Gelderse gemeente komen en wat ze van plan zijn.
De noodverordening geldt voor het Zwitsalterrein, de Apeldoornse binnenstad en het gebied rond het NS-station. De politie mag in dat gebied extra maatregelen nemen en onder meer ook preventief fouilleren. Volgens Heerts wordt de situatie 24 uur per dag in de gaten gehouden. Als het nodig is, is er snel meer politie beschikbaar. De gemeente haalt vrijdag en zaterdag „risicovolle objecten” weg uit de openbare ruimte. Ook ondernemers nemen maatregelen. Het was eerder deze week ook al onrustig in Apeldoorn vanwege de invoering van de avondklok.
Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) ontkent dat hij dinsdag de Tweede Kamer verkeerd informeerde over het grote datalek van de coronatest- en uitslagensystemen van de GGD. Zijn antwoorden tijdens het vragenuurtje wekten verbijstering bij meerdere experts, omdat ze feitelijk onjuist zouden zijn. Maar De Jonge zegt dat hij antwoordde „op basis van de informatie die ik had”.
Dinsdag stelde hij dat alle GGD-medewerkers met toegang tot gevoelige informatie een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben ingeleverd, maar dat blijkt niet te kloppen. Ook worden de systemen niet „volautomatisch” en „volcontinu” getest, zoals De Jonge beweerde, maar gebeurt dit volgens de GGD alleen nog steekproefsgewijs. Pas vanaf eind maart start de organisatie met volcontinu testen, aldus de GGD.
Bovendien was volgens RTL Nieuws het datalek al maanden bekend bij de GGD en niet pas toen datajournalist Daniël Verlaan vragen erover stelde. „Of er signalen in de wind zijn geslagen, kan ik niet beoordelen maar alleen de GGD”, zegt De Jonge vrijdag.
De minister erkent dat de GGD-systemen kwetsbaar zijn. Hij benadrukt dat keuzes voor de totstandkoming van de systemen zijn gemaakt „in de context van crisis”.
De Kamer wil volgende week toch een los debat over de kwestie. Eerder was daar geen meerderheid voor, maar de bereidheid groeide naarmate meer onthullingen naar buiten kwamen. Ook minister Sander Dekker, die over rechtsbescherming en privacy gaat, moet bij dat debat aanwezig zijn, vindt D66’er Kees Verhoeven.
De economie van België is in het coronajaar 2020 met 6,2 procent gekrompen. Volgens de Belgische centrale bank viel de krimp daarmee ruim drie keer sterker uit dan tijdens de financiële crisis van 2009. Destijds kromp de economie nog met 2 procent.
De impact van de coronacrisis was het sterkst voor de dienstensector met bijvoorbeeld horeca en detailhandel als gevolg van de lockdowns.
In het vierde kwartaal van 2020 wist de Belgische economie nog wel een klein plusje van 0,2 procent op kwartaalbasis op te tekenen. Op jaarbasis was in de laatste periode van het jaar echter sprake van een neergang met 4,8 procent.
Een groep feestgangers is donderdagavond in Maastricht uit elkaar gestoven bij het verschijnen van politie en een busje van de mobiele eenheid. Een persoon werd aangehouden voor openbare dronkenschap, zei een woordvoerder van de politie naar aanleiding van berichtgeving op 1Limburg vrijdag.
Het zou gaan om een feest op de studentencampus van de Hotel Management School in Maastricht. Daar zouden tussen de vijftig en honderd feestgangers aan hebben meegedaan. Een deel van de studenten stond buiten te feesten, een ander deel zat op hun kamers. De politie greep in met twee patrouilles en een bus ME’ers omdat er een melding was van een groot illegaal feest.
Aankomende dinsdag besluit het kabinet over een eventuele versoepeling van de coronamaatregelen, zo zegt minister van Medische Zorg Tamara van Ark. Het zou dan gaan over de vraag of de maatregelen per 9 februari kunnen worden herzien, met als belangrijkste versoepelingen het heropenen van de scholen en het opheffen van de avondklok.
„We willen natuurlijk allemaal dat de scholen opengaan”, zegt van Ark vrijdag. „Dat staat echt bovenaan de lijst.” Ze ziet dat het thuiswerken voor ouders in combinatie met het thuisonderwijs aan hun kinderen heel zwaar is. Toch kan de bewindsvrouw „niet beloven” dat die versoepeling er al 9 februari komt.
„De cijfers gaan wat naar beneden maar nog niet zoveel als we hadden gewild”, zegt Van Ark. Ook ziet ze dat de druk op de zorg nog erg hoog is en dat de Britse variant van het virus „langzaam maar zeker” voet aan de grond krijgt in Nederland. Voor de minister is een belangrijke graadmeter „zorgen dat we het met z’n allen kunnen volhouden”.
Bij een teststraat in Hilversum zijn verdachte goederen aangetroffen. Dat meldt de politie. Die heeft uit voorzorg de omgeving afgesloten en doet onderzoek naar de goederen.
De vondst bij de teststraat aan het Colosseum werd iets voor 10.00 uur gemeld bij de politie. Vanwege de afzetting is de teststraat nu niet bereikbaar. Wie de melding deed en wat er precies is gevonden, zegt een politiewoordvoerder niet.
De GGD Gooi en Vechtstreek laat weten dat iedereen die een afspraak voor de Hilversumse teststraat heeft, wordt gebeld. Hun afspraak wordt verplaatst naar de locatie in Huizen.
Vaccinfabrikant AstraZeneca heeft de Europese Unie voorgesteld om de afgesproken vaccinlevering dit kwartaal met 8 miljoen doses minder terug te schroeven. Maar de EU neemt daarmee geen genoegen, zegt een EU-bron.
Het Brits-Zweedse AstraZeneca en de EU zijn verwikkeld in een hoogopgelopen ruzie over de levering van zijn coronavaccin, dat vrijdag waarschijnlijk wordt goedgekeurd voor gebruik in de unie. Het bedrijf zou in de eerste drie maanden van het jaar volgens Brussel minstens 80 miljoen doses leveren, of eigenlijk zelfs 120 miljoen. Maar AstraZeneca kondigde vorige week plotseling aan dat de EU slechts op 31 miljoen mag rekenen, omdat de productie in een Belgische fabriek hapert.
De vaccinmaker zou eerder deze week hebben aangeboden 39 miljoen doses te leveren. Maar dat is nog veel te weinig, vindt Brussel volgens de ingewijde. Bij het tot dusver laatste ov
erleg van AstraZeneca met de Europese Commissie en de EU-landen zou de fabrikant dat bod niet hebben verhoogd.
Veel EU-landen, ook Nederland, hebben zwaar ingezet op het vaccin van AstraZeneca. Nederland hoopte in februari en maart al miljoenen vaccins te ontvangen, maar zou het met wat nu op tafel ligt moeten doen met ongeveer 1,2 tot 1,5 miljoen.
Het coronavaccin van Pfizer/BioNTech kan veilig gebruikt worden, er zijn geen nieuwe bijwerkingen ontdekt. Dat concludeert de Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), in de eerste maandelijkse update na de toelating van het middel.
Onder meer in Noorwegen zijn enkele tientallen ouderen overleden na toediening van het vaccin, maar volgens het EMA was dat niet een gevolg van het vaccin. Ze hadden al ernstige gezondheidsklachten en sommige mensen kregen al palliatieve zorg toen ze gevaccineerd werden.
Het EMA houdt ook na de toelating van het vaccin in de gaten wat de gevolgen voor de gezondheid zijn. Tot nu toe zijn er geen nieuwe bijwerkingen van het vaccin aan het licht gekomen.
De Spaanse economie is vorig jaar met 11 procent gekrompen onder druk van de lockdowns tegen de uitbraak van het coronavirus, de sterkste neergang ooit gemeten door het Spaanse statistiekbureau. Daarmee behoort Spanje tot de zwaarst door de coronacrisis getroffen landen in Europa.
Als gevolg van de lockdowns en de zware beperkingen voor de luchtvaart werd bijvoorbeeld de belangrijke toeristische sector van Spanje hard geraakt. Overigens liet de Spaanse economie in het vierde kwartaal wel onverwacht een groei zien van 0,4 procent op kwartaalbasis, terwijl economen juist op een daling hadden gerekend. Op jaarbasis was er sprake van een economische krimp met 9,1 procent in de laatste drie maanden van 2020.
De economie van Frankrijk is in 2020 met 8,3 procent gekrompen door de coronacrisis en de lockdowns tegen de virusuitbraak. Dat meldde het Franse statistiekbureau op basis van een voorlopige schatting. In 2019 was nog sprake van een groei met 1,5 procent.
De noodverordening geldt vooralsnog tot 9 februari. Met de maatregel kan volgens de gemeente „met de hoogste prioriteit worden opgetreden”. Overtreden van de noodverordening is een strafbaar feit en kan een strafblad opleveren. De gemeente roept inwoners op om bij het zien van groepen die zich verzamelen en auto’s die op vreemde plekken parkeren de politie te bellen.
Eerder gingen onder meer Maastricht, Roermond, Weert en Venlo de gemeente Venray voor bij de afkondiging van een noodverordening.
„Dit versterkt absoluut de positie van horecaondernemers in onderhandelingen met hun verhuurders”, zegt Marie-Louise van Kleef, advocaat bij Blenheim Advocaten. „Uiteraard is dit goed voor horecaondernemers, maar ook winkeliers geeft dit extra munitie”, stelt vastgoedadvocaat Boris Cammelbeeck van Stibbe. „Zeker voor de weken waarin ze gedwongen dicht zijn.”
De zaak was aangespannen door de verhuurder van café Aimée. De particuliere belegger had de twee Haagse cafébazen voor de rechter gedaagd vanwege achterstallige huurbetalingen. Hij eiste dat zij uit hun pand werden gezet. De huurders voerden aan dat zij niet konden betalen vanwege omzetverlies door de coronacrisis.
Bovendien lukte het niet snel genoeg om nieuwe (bestuurlijke) crisisstructuren op te tuigen. Dat speelt vaker bij crises in Nederland, zo concluderen onderzoekers van de Universiteit Leiden in opdracht van het WODC, het wetenschappelijke kennisinstituut van het ministerie van Justitie, en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Zij onderzochten evaluaties van 25 crises, om te kijken naar de sterke en zwakke kanten van de crisisaanpak. Daaronder waren de crisis rond de met fipronil besmette eieren, de Mexicaanse griep en de Utrechtse tramaanslag.
Zo werd corona niet tijdig als crisis herkend. De onderzoekers constateren dat signalen als de verplaatsing van het virus van China naar Italië en de verspreiding met carnaval te weinig alarmbellen deden afgaan. Waar (Aziatische) landen die bekend zijn met het SARS-virus meteen in actie kwamen, leken veel (Europese) landen corona als een soort griep te zien. Het bijstellen van dit dominante beeld bleek lastig.
De afgelopen 24 uur zijn in Duitsland 14.022 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er minder dan de 17.553 die een dag eerder werden vastgesteld. Het totaal aantal besmettingen in het land staat volgens het Robert Koch Institut nu op 2.192.850.
In Duitsland overleden 839 mensen aan de gevolgen van het coronavirus. Het vastgestelde dodental staat daarmee op 55.752.
Donderdag werd bekendgemaakt dat Duitsland goede weekcijfers heeft. Voor het eerst in een lange tijd waren er minder dan honderd besmettingen per 100.000 inwoners. In Duitsland is een lockdown van kracht, waardoor mensen zoveel mogelijk moeten binnenblijven.
Duitsland heeft ruim 1,7 miljoen mensen hun eerste inenting gegeven en 366.081 mensen hebben ook hun tweede coronaprik gekregen.
Op de GGD-vaccinatielocatie krijgen ze het coronavaccin van BioNTech/Pfizer toegediend.
Ook op zaterdag en in de komende week worden nog uitnodigingen verstuurd naar de 85- tot 89-jarigen. In totaal krijgen ongeveer 285.000 mensen in deze leeftijdscategorie een uitnodiging.
De Nederlandse detailhandel heeft zijn verkopen vorig jaar het sterkst opgevoerd sinds 2001, ondanks de coronacrisis. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werd de omzet vooral gestuwd door een flinke plus bij de supermarkten. Daarnaast is er online veel meer verkocht.
„We halen er absoluut geen plezier uit om zulke zware boetes uit te delen aan deze jongemannen, maar hun acties zorgden ervoor dat honderden mensen dicht op elkaar waren, wat voor een volstrekt onnodig risico op verspreiding van het coronavirus zorgde”, aldus de lokale politiecommandant Damien Miller donderdag in een verklaring.
In Engeland geldt vanwege het coronavirus een strenge lockdown, waarbij mensen buiten hun eigen huishouden maar één andere persoon mogen ontmoeten. Er zijn hoge boetes voor Britten die de coronaregels overtreden, ieder die een evenement met meer dan dertig personen organiseert hangt een boete van 10.000 pond boven het hoofd.
De coronacrisis heeft vooralsnog weinig vat gehad op de bouwsector. Los van de eerste schok afgelopen voorjaar, is er geen verdere teruggang geweest, concludeert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) in een rapport. Bij de offerteaanvragen en de orderintake was volgens de onderzoekers al sprake van herstel.
De afgelopen dagen is het aantal coronabesmettingen op Aruba toegenomen. Afgelopen maandag werd bekend dat er op het eiland vijf besmettingen met de Britse variant van het coronavirus waren aangetroffen. Donderdag zijn 49 nieuwe gevallen van corona opgespoord, waarvan één onder een niet-ingezetene. Hiervoor zijn 828 tests uitgevoerd. In totaal zestien personen bleken virusvrij na quarantaine of isolatie. Hiermee is het aantal actieve besmettingen gestegen naar 406, waarvan zestien onder niet-ingezetenen.
Het aantal mensen met corona dat sinds maart 2020 is overleden staat nu op 59. Donderdag overleed voor het eerst een toerist op het eiland die was besmet met het coronavirus. Het betreft een Amerikaan van 73 die voor vakantie naar Aruba was gekomen. Bij aankomst bleek hij besmet, kort daarop verslechterde zijn situatie snel. De Amerikaan, die ook zware obesitas had, heeft enige tijd in het ziekenhuis op Aruba gelegen voordat hij uiteindelijk overleed.
Momenteel worden twintig coronapatiënten verpleegd in het Horacio Oduber Hospital op Aruba, van wie zeven op de intensive care.
De avondklok die de afgelopen zomer gold in de provincie Antwerpen heeft voornamelijk rechtstreeks effect gehad op het aantal besmettingen in de binnenstad van Antwerpen. In de randgemeenten of andere steden van de provincie had de avondklok nauwelijks invloed, blijkt uit een evaluatie die de kranten Gazet van Antwerpen en Het Nieuwsblad hebben ingekeken.
„De avondklok is effectiever als er meer besmettingen zijn. In de andere steden in de provincie Antwerpen was er nauwelijks een effect”, concludeert de evaluatie opgesteld door gouverneur Cathy Berx, infectieloog Wim Flipse en arts Maaike van Overloop. Toch is gouverneur Berx tevreden over de beslissing om de avondklok in te voeren. „Het doel van de reeks maatregelen was om een zeer snelle gedragswijziging te creëren en zo de stijging van de besmettingen te doen stoppen. Dat is gelukt”, zegt ze.
De gouverneur vindt het ook verdedigbaar dat de avondklok werd ingevoerd voor de volledige provincie. „Vooral om een verschuiving van het risicogedrag vanuit de stad naar de omliggende gemeenten te voorkomen. Anders krijg je net het omgekeerde van wat je voor ogen hebt.”
Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge baalt van de trage start van het vaccinatieprogramma en belooft dat de komende weken de achterstanden van de inentingen met het coronavaccin zullen worden ingehaald. „In de komende twee à drie weken gaan we meer wegprikken dan er binnenkomt. Dat betekent dat we met een paar weken bij zijn, we trekken ons been écht bij”, vertelt De Jonge aan het AD.
De gezondheidsminister zegt voorzichtig te blijven om niet de gehele voorraad coronavaccins in één keer op te prikken. „We moeten wel zorgen dat we over een tijdje ook nog genoeg op voorraad hebben om de ingeplande prikken te kunnen garanderen. Dat is telkens een moeilijke afweging om te maken”, aldus De Jonge. „Het gaat maar om één ding: komen er voldoende vaccins binnen? Dat bepaalt het tempo van de vaccinatie.”
De EU ligt in de clinch met het Brits-Zweedse bedrijf AstraZeneca, dat in het eerst kwartaal mogelijk maar een kwart van de afgesproken hoeveelheid vaccins kan leveren aan de EU-landen. De EU heeft in totaal 400 miljoen doses besteld van het vaccin, waarvan er 11,6 miljoen naar Nederland zouden gaan.
Nederland heeft nu ongeveer 1 op de 100 inwoners een eerste prik gegeven en behoort daarmee tot de hekkensluiters in de EU. Van alle EU-landen staat alleen Bulgarije onder Nederland. Daar is 0,39 van de 100 inwoners geprikt. In de Tweede Kamer en daarbuiten is veel kritiek op het feit dat ons land als laatste EU-land begon aan de vaccinatiecampagne, op 6 januari.
Door de coronamaatregelen hebben Nederlanders vorig jaar massaal geld opgepot. Omdat het nog amper mogelijk was om bijvoorbeeld uit te gaan of verre reizen te maken, daalden de uitgaven. Huishoudens zetten daardoor bijna 42 miljard euro op hun betaal- of spaarrekening. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder, meldt De Nederlandsche Bank (DNB).
De GGD’s gaan zo snel mogelijk stoppen met het softwaresysteem HPzone, dat gebruikt wordt voor het bron- en contactonderzoek. Dat zegt Ellis Jeurissen, landelijk portefeuillehouder bron- en contactonderzoek van de GGD’s vrijdag tegen NRC. De onthullingen over het datalek van de GGD gaven volgen Jeurissen de doorslag om zo snel mogelijk over te gaan naar een nieuw softwaresysteem.
„We zijn op dit moment met man en macht aan het werken aan de overstap naar een ander, veel veiliger portaal”, aldus Jeurissen. Maandag onthulde RTL Nieuws dat miljoenen privégegevens van Nederlanders uit de coronasystemen van de GGD illegaal zijn verhandeld. Volgens Jeurissen zijn er inderdaad gestolen gegevens online aangeboden, al is volgens haar nog niet duidelijk hoeveel en of deze ook zijn aangekocht.
Volgens RTL Nieuws werd de GGD al maanden voor de datalek gewaarschuwd door eigen medewerkers over de kwetsbaarheden rondom de coronasystemen, deze zorgen zouden door leidinggevenden zijn weggewuifd. De Tweede Kamer wil volgende week in debat over de gebrekkige databeveiliging bij de GGD’s.
Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, denkt dat het vaccinatietempo flink opgeschroefd kan worden. Doordat zeven prikken in plaats van vijf uit een flacon gehaald kunnen worden, heeft Nederland volgens hem tot nu toe 700.000 vaccins, waarvan er 200.000 inmiddels zijn gebruikt. De rest kan binnen een week weggewerkt worden, zegt Kuipers in het programma Jinek.
„Die 500.000 extra kun je heel snel doen. Dat kunnen de GGD’s doen, want die zijn daar helemaal voor opgeleid. De ziekenhuizen kunnen helpen. De huisartsen kunnen helpen”, aldus Kuipers. Gevraagd of dat binnen twee weken kan, antwoordt Kuipers: „nog veel sneller”, waarna hij aangeeft dat binnen een week zelfs 700.000 prikken gezet kunnen worden. En dat kan volgens hem ook bij de huidige vaccinatiestrategie, waarbij eerst de ouderen in verpleeghuizen en het personeel gevaccineerd worden.
Volgens Kuipers was de grootste beperkende factor voor het vaccinatietempo in de ziekenhuizen, waar 40.000 mensen zijn gevaccineerd, dat iedereen „een selfie” wilde.
In 2020 zijn in Nederland 169.000 mensen overleden, dat zijn er ongeveer 15.000 meer dan vooraf werd verwacht, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De oversterfte was volgens het CBS het hoogst tijdens de eerste en tweede golf van het coronavirus en tijdens de hittegolf in de zomer.
De oversterfte ligt een stuk hoger dan in jaren met een grote griepuitbraak, zoals in 2015 en 2018. In 2015 overleden er ongeveer 5400 mensen meer dan verwacht en in 2018 lag de oversterfte op 2500.
In het oosten van Noord-Brabant en Limburg was de oversterfte het hoogst. Ook in de Zaanstreek, Flevoland en de regio rond Rotterdam was de oversterfte hoger in vergelijking met andere delen van het land. In Friesland en Groningen was de oversterfte het laagst met minder dan 2 procent in vergelijking met de verwachting.
In 2020 overleden ongeveer evenveel mannen als vrouwen. De meeste vrouwen die overleden, ruim 50.000, waren ouder dan 80 jaar, tegenover nog geen 30.000 onder de 80 jaar. De meeste mannen die stierven waren jonger dan 80 jaar oud, al is het verschil minimaal. In beide gevallen gaat het om ruim 40.000 doden.
Klanten van Visa hebben in de laatste drie maanden van 2020 vaker betaald met kaarten van de creditcardmaatschappij dan een jaar eerder. Het is voor het eerst sinds de uitbraak van de coronacrisis dat het aantal transacties op jaarbasis is gestegen. De fors toegenomen aankopen bij webshops door lockdowns maakte het verlies aan ander betalingsverkeer goed.
Het aantal betalingen dat Visa in het eerste kwartaal van zijn gebroken boekjaar verwerkte, lag 4 procent hoger dan in dezelfde periode in 2019. In de voorgaande kwartalen kampte de creditcardmaatschappij nog met een vermindering van het betalingsverkeer.
Onlineshoppers die tijdens de feestdagenperiode met Visa’s betaalkaarten afrekenden bezorgden het concern veel extra werk. Daar staat tegenover dat het aantal internationale betalingen nog altijd veel lager was dan een jaar eerder, vooral gezien de weer aangescherpte reisbeperkingen door de nieuwe coronagolf. Het totale volume aan grensoverschrijdende betalingen, waar creditcardmaatschappijen doorgaans hogere commissies voor ontvangen, lag daardoor ruim een vijfde lager.
De omzet daalde met 6 procent tot 5,7 miljard dollar. Daarop boekte Visa een winst van 3,1 miljard dollar, 4 procent meer dan een jaar eerder.
Het is nog niet duidelijk hoeveel prostitutieramen in de toekomst mogelijk dicht moeten op de Amsterdamse Wallen, omdat er vanwege de lockdown momenteel niet wordt gewerkt. Burgemeester Femke Halsema zegt dat het moeilijk is in te schatten hoeveel sekswerkers er straks terugkeren als de coronamaatregelen worden versoepeld.
Ze zei dit in een debat met de gemeenteraad over de toekomst van de Wallen. Het stadsbestuur onderzoekt de komst van een erotisch centrum, dat gepaard moet gaan met het sluiten van een wezenlijk aantal ramen in de roemruchte buurt. Dit om de positie van sekswerkers te verbeteren, de drukte en overlast op de Wallen en andere plekken in het centrum te verminderen en criminaliteit tegen te gaan.
„80 procent van de sekswerkers is van buitenlandse herkomst”, aldus Halsema. „Een deel is teruggegaan en een deel laat zich slecht vinden.” Volgens Halsema is onduidelijk hoeveel sekswerkers uiteindelijk terugkeren. Als dat duidelijk is, kan worden bekeken of het aantal ramen moet worden teruggebracht of dat dit via natuurlijk verloop plaatsvindt.
Vanuit de raad kreeg de burgemeester niet alleen vragen over het terugdringen van het aantal ramen maar ook over de plek waar zo’n erotisch centrum zou moeten komen. Eerder werd bekend dat onder meer ArenAPoort in Zuidoost, gebieden rondom Sloterdijk in Nieuw-West en het Hamerkwartier in Noord op de voorlopige shortlist van mogelijke locaties staan. Volgens Halsema is de prostitutie nu ook in een woonwijk en hoeft de komst van een erotisch centrum niet bij te dragen aan een onguur klimaat. „Ons streven is juist een veilige omgeving te creëren voor prostituees die zo min mogelijk beslag legt op de buurten daaromheen.”
De raad sprak verder over de plannen om buitenlandse toeristen te weren uit coffeeshops en het transparanter maken van de cannabismarkt. Met name over het zogeheten ingezetenencriterium (i-criterium) zijn nog veel vragen. Veel partijen vrezen voor een toename van de illegale straathandel door buitenlandse toeristen de toegang tot coffeeshops te ontzeggen. Halsema verwacht juist dat de straathandel op termijn kan afnemen als drugstoeristen de stad de rug toekeren omdat ze niet meer welkom zijn in coffeeshops.
Over de plannen wordt in een later stadium beslist.
De politie heeft een 47-jarige man uit Nunspeet aangehouden, omdat hij een fiets onder het waterkanon gooide dat afgelopen zondag werd ingezet bij de rellen in Eindhoven. Het voertuig kreeg daardoor een lekke band en was niet meer goed bruikbaar. De man meldde zichzelf op het politiebureau in Apeldoorn.
Ook twee Eindhovenaren van 19 en 31 jaar oud werden gearresteerd. De 19-jarige jongen is aangehouden omdat de politie het sterke vermoeden heeft dat hij als een van de eersten de Jumbo in het Centraal Station binnendrong. De winkel werd daarna met veel geweld geplunderd. De 31-jarige man is gearresteerd omdat hij in verband wordt gebracht met openlijke geweldpleging tijdens de rellen.
Inmiddels heeft de politie voor de rellen in Eindhoven in totaal 72 verdachten aangehouden. Daartussen zit vermoedelijk ook een verdachte die direct betrokken is bij de vernieling van een auto van ProRail op het Stationsplein. De auto werd omgeduwd en in brand gestoken.
Woensdag ontving de politie ruim 1100 tips en beelden van relschoppers en ze verwacht dat er op korte termijn meer aanhoudingen zullen volgen. Inmiddels zijn voor de Eindhovense zaak zes personen voorgeleid aan de rechter-commissaris en die heeft besloten dat zij voorlopig allemaal vast blijven zitten.
Het Rode Kruis gaat vanaf volgende week helpen bij het vervoer naar vaccinatielocaties van de GGD. De service is bedoeld voor mensen die vanwege een fysieke of psychische beperking daar niet op een andere manier kunnen komen. Zij kunnen om hulp bij het vervoer vragen als ze een afspraak maken voor de inenting.
„Het is belangrijk dat mensen zo snel mogelijk een vaccinatie kunnen krijgen. Sommige mensen kunnen vanwege een beperking zelf geen vervoer regelen. Daar kunnen wij als Rode Kruis bij helpen,” zegt Marieke van Schaik, algemeen directeur van het Nederlandse Rode Kruis.
Vanaf deze week krijgen thuiswonende 90-plussers de eerste oproep voor vaccinatie. Mensen die niet zelf naar de locatie kunnen komen, verwijst de GGD door naar VWS. Als vaststaat dat ze door een beperking geen andere vervoersmogelijkheden hebben, koppelt VWS hen aan het Rode Kruis. Rode Kruis-hulpverleners halen deze mensen op, begeleiden ze indien nodig in de vaccinatielocatie en brengen ze weer thuis. Dit kan in alle 25 veiligheidsregio’s.
Advertentie