„Als kwaadwillende mensen moedwillig gegevens uit een systeem halen, dan is dat bijna niet te voorkomen. Elk systeem is zo sterk als de zwakste schakel en meestal zijn de mensen de zwakste schakel. Wij zijn blij dat er afgelopen weekend - toen bekend werd dat er persoonsgegevens buiten onze ‘poorten’ terecht waren gekomen - direct twee mensen zijn gearresteerd. En afgelopen week nog meerdere” , schrijft de dienst.

Onder het kopje Veelgestelde vragen meldt de GGD dat er door de problemen ook vertraging komt in het werk: „Beperkingen in toegang van mensen tot gegevens vertraagt de snelheid waarmee wij ons werk kunnen doen en verlengt de doorlooptijden. Bijvoorbeeld de snelheid waarmee we testuitslagen kunnen doorgeven en testafspraken kunnen maken.”

De GGD gebruikte onder meer het systeem CoronIT. „Voor zover wij nu kunnen overzien zijn er persoonsgegevens van individuen uit CoronIT gehaald. Geen datasets met gegevens van duizenden (of meer) mensen”, aldus de organisatie.

„En voor zover wij nu kunnen overzien heeft dit weinig tot niets te maken met het falen, disfunctioneren of de eventuele onveiligheid van het systeem. In dit geval gaat het niet om systeemfouten, maar om boosaardige opzet en de drang om over de rug van anderen wat te verdienen.”

Het systeem is relatief nieuw, vertelt de dienst. „Hier zijn de GGD’en mee gaan werken toen wij de opdracht kregen van het ministerie van VWS om mensen te gaan testen op het coronavirus. Alles is in zeer korte tijd en onder zeer hoge druk opgetuigd. Want het virus wachtte niet. Er moesten zo snel mogelijk teststraten komen. En een systeem waarin de gegevens kwamen te staan. Een goed en veilig systeem - en dat is het ook.” Toch is het niet perfect en wordt er „absoluut” gewerkt aan verbetering.

De GGD gebruikt ook HPZone, een „relatief open” systeem uit 2003 (”We hadden niks beters”). Ook van dit systeem is misbruik gemaakt: „Van die openheid hebben bepaalde lieden nu misbruik gemaakt. Zij hebben tegen de regels en voorschriften in persoonsgegevens uit HPZone gehaald en die te koop aangeboden. Om hoeveel gegevens het gaat en van wie, daar kunnen we nu nog niets over zeggen.”

Het lijkt er wel op dat de boosdoeners de gegevens uit de GGD-systemen te koop hebben aangeboden of gedeeld met onbevoegden, meldt de GGD. Maar er zijn geen aanwijzingen of dat ook is gelukt: „Voor de duidelijkheid: wij (GGD, politie en justitie) hebben vernomen dat er datasets worden aangeboden, maar er is niet waargenomen dat deze ook daadwerkelijk zijn verkocht of verhandeld.”

De GGD baalt nog steeds enorm: „Omdat dit afleidt van waar we ons in het land allemaal mee bezig zouden moeten houden: ervoor zorgen dat we dat verwoestende en ontwrichtende coronavirus onder controle krijgen én houden. Daar zou alle focus en energie op gericht moeten zijn. Ook die van ons.”

De dienst heeft vrijdag een speciaal nummer opengesteld voor mensen die ongerust zijn en met vragen zitten: 085-1308226. Het is elke dag bereikbaar van 09.00 tot 21.00 uur.