De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 9 februari in een harde lockdown. Er geldt een avondklok en het is geregeld onrustig in diverse steden. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
Zijn opmerking ‘Opruimen die handel’ op Facebook onder een foto van de GGD-teststraat was volgens Jan Koffeman geen aanzetten tot brandstichting geweest. “Dat waren ongelukkige woorden. Ik heb veel waardering voor de mensen van de GGD. Ze verdienen een betere locatie dan een container, met een net toilet en een nette keuken.”
Initiatiefnemer Jan Baarssen zette de actie maandag online „om buitenwonenden ook de goede kant van de Urker jeugd te laten zien”. Het geld is bedoeld om een nieuwe testlocatie op te zetten. De initiatiefnemer schrijft dat GGD Flevoland het „hartstikke fijn” vindt dat de jongeren deze actie hebben opgezet.
In Urk gingen zaterdag tientallen mensen de straat op uit protest tegen de avondklok. Ze reden in ongeveer honderd auto’s luid toeterend over het haventerrein. De coronateststraat van de GGD bij het terrein werd in brand gestoken en raakte zwaar beschadigd. GGD Flevoland noemde de brand een „flinke klap in ons gezicht”.
Twee partijen in de gemeenteraad van Urk hebben met opruiende teksten via sociale media een bijdrage geleverd aan het ontstaan van de rellen in het dorp afgelopen zaterdag. Dat stelden meerdere partijen donderdagavond tijdens een ingelaste raadsvergadering.
Onder een foto van de coronateststraat van de GGD in het dorp schreef fractievoorzitter Jan Koffeman van Hart voor Urk: „Opruimen die handel”. Tijdens de rellen zaterdag brandde de teststraat uit. Tientallen Urkers gingen de straat op en er werd met vuurwerk en stenen gegooid, ook richting de politie. Een dag later werd een cameraploeg van de NOS belaagd. PVV Urk schreef voorafgaand aan de rellen op Twitter er alles aan te zullen doen om ervoor te zorgen dat de avondklok niet gehandhaafd zou worden. Diverse raadsleden riepen deze partijen in de raadsvergadering op hun woorden terug te nemen. De gebruikte woorden hebben „als katalysator” bijgedragen aan het geweld, zei fractievoorzitter Hans Crebas van CDA. Hij omschreef de woorden als „agressief en intimiderend”.
Ook de grootste partij, de ChristenUnie, riep de betreffende raadsleden op hun woorden terug te nemen. Koffeman van Hart voor Urk deed dat inderdaad. Ze waren „ongelukkig geformuleerd”. Beide aangesproken partijen namen stelling tegen het gebruikte geweld. Burgemeester Cees van den Bos, die zich eerder zei te schamen voor het geweld afgelopen weekend, concludeerde dat de raad „samen verder wil”. Hij zei dat vrijdag wordt besloten welke maatregelen in de gemeente gaan gelden ter voorkoming van nieuw geweld komend weekeinde.
Het steunpakket moet bedrijven helpen om door de crisis te komen. In de aanloop ervan is door partijen in de polder veel gesproken over een vorm van coronaverlof. Dat kwam er uiteindelijk niet, maar toch is het goed om eens te kijken naar de vraag achter dit instrumentele middel.
De Belgische politie bereidt zich voor op mogelijke rellen komend weekend. De politie is bang dat de ongeregeldheden straks vanuit Nederland overwaaien naar België. Uit heel het land zijn er oproepen om de straat op te gaan.
De Braziliaanse besmetting werd opgemerkt bij de zogeheten Kiem-surveillance, waarbij wekelijks willekeurig monsters van virussen van een paar honderd positief geteste mensen worden bekeken. Het gaat niet om de P.1-variant, die in het noorden van Brazilië rond de plaats Manaus veel coronabesmettingen veroorzaakt, maar om de P.2-variant, die vooral in Rio de Janeiro circuleert. „Dat is een cruciaal verschil”, aldus de woordvoerder. De P.1-variant heeft namelijk drie „zorgwekkende mutaties”, de P.2-variant één.
De virusvarianten uit Brazilië bevatten mutaties die het coronavirus mogelijk besmettelijker maken, net als de Britse en Zuid-Afrikaanse varianten. Die laatste twee werden in december voor het eerst in Nederland vastgesteld.
De Britse variant veroorzaakt in Nederland inmiddels waarschijnlijk zo’n 20 procent van alle besmettingen en verdringt in hoog tempo het oorspronkelijke virus. De Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten zijn nog niet wijd verspreid en het RIVM spreekt van „geïsoleerde uitbraken”. Het RIVM meldde dinsdag bij de bekendmaking van de weekcijfers dat de Zuid-Afrikaanse variant veertien keer is vastgesteld in Nederland.
Pfizer en BioNTech lieten donderdag in een verklaring weten dat hun vaccin ook werkt tegen de Britse en Zuid-Afrikaanse coronavarianten. „Kleine verschillen” die zijn waargenomen tijdens onderzoek hebben waarschijnlijk niet tot gevolg dat het vaccin veel minder effectief is, meldden ze. De farmaceuten benadrukken dat ze in de gaten blijven houden hoe effectief het coronavaccin in de praktijk is. In totaal heeft Nederland al 69 miljoen doses coronavaccin besteld. Daarvan zijn 19,5 miljoen doses van het vaccin Comirnaty van Pfizer en BioNTech.
Het Outbreak Management Team (OMT), dat het kabinet over de coronamaatregelen adviseert, zal zich vrijdag beraden over een exitstrategie waar het kabinet aan werkt. Dat melden ingewijden. Het OMT-advies zal naar verwachting dinsdag worden uitgebracht. Het zou ook kunnen dat het team van experts adviseert voorlopig echt nog geen maatregelen te laten vallen omdat de besmettingscijfers nog te hoog zijn.
De afgelopen week circuleerde er al een strategie voor de manier waarop de coronamaatregelen versoepeld kunnen worden, als de besmettingscijfers dalen. Dit zou stapsgewijs gebeuren. Eerst zouden de scholen worden geopend en de avondklok beëindigd, daarna zouden onder meer niet-essentiële winkels open kunnen, zo staat in de conceptstrategie.
Aan de precieze volgorde kan nog veel veranderen, bijvoorbeeld als het OMT vindt dat de plannen van het kabinet te ambitieus zijn. Meestal gaat het kabinet mee in het advies van het deskundigenteam. Aan de hand van overleggen die de meest betrokken bewindspersonen zondag op het Catshuis hebben, kan ook nog een en ander verschuiven, verwachten betrokkenen.
Het aantal vastgestelde nieuwe coronabesmettingen in Israël blijft hoog. Het is uiterst onzeker wanneer Israël een begin kan maken met de terugkeer naar het normale leven. Veelbelovend is echter dat de besmettingscijfers onder de gevaccineerden snel teruglopen.
Advertentie
De avondklok kan helpen om de instroom van patiënten op de intensive-cares terug te dringen, denkt ic-verpleegkundige Anita Lagendijk. „Ik begrijp wel dat mensen buiten het ziekenhuis niet altijd doorhebben hoe erg het is.”
Het ministerie van Volksgezondheid wil „op de kortst mogelijke termijn” advies van de Gezondheidsraad over het aantal weken dat tussen de eerste en de tweede inenting met het coronavaccin van Pfizer/BioNTech moet zitten.
Duitsland houdt maandag topoverleg met fabrikanten van coronavaccins over de inentingscampagne. De regering, de zestien deelstaten en grote farmaceutische bedrijven schuiven aan bij het crisisberaad om het beleid verder uit te stippelen.
Minister Spahn van Volksgezondheid vreest dat er mogelijk nog tot in april problemen zijn met de beschikbare hoeveelheden vaccins. Er is in ‘politiek Berlijn’ grote druk op Spahn omdat de vaccinatiecampagne vertraging oploopt. De sociaaldemocraten (SPD) en liberalen (FDP) hadden al aangedrongen op een speciale ‘vaccinatietop’.
De zestien deelstaten bepalen voor een belangrijk deel zelf hun beleid op het gebied van de bestrijding van het gevreesde virus. Bondskanselier Merkel en Spahn proberen ze vaak vergeefs op één lijn te brengen. Veel politici inclusief Merkel wijzen ook op de noodzaak tot meer strenge maatregelen zoals de sluiting van grenzen en luchthavens uit vrees voor varianten van het coronavirus die heel erg besmettelijk zouden zijn.
Ze was per brief opgeroepen om zich te laten testen, maar die las ze niet goed, waarop ze dacht dat ze een prik kon halen. Vervolgens vergat ze ook nog om het epistel mee te nemen naar de GGD. Om haar niet te laten wachten, stuurde een medewerker de vrouw toch maar door voor de injectie.
Met de vrouw gaat het goed, ze krijgt nu ook de tweede prik. De GGD spreekt van een „menselijke fout” en betreurt de gang van zaken. De dienst benadrukt dat het belangrijk is alle stappen juist te volgen en zal extra alert zijn.
Ongeveer 200.000 Nederlanders zijn tot nu toe ingeënt tegen het coronavirus. De teller op het coronadashboard steeg donderdag naar 203.450 toegediende vaccins. Het overzicht maakt niet duidelijk hoeveel mensen inmiddels twee keer gevaccineerd zijn en voorlopig dus beschermd zijn tegen het coronavirus, en hoeveel mensen alleen nog de eerste prik hebben gekregen.
Het aantal toegediende vaccins ligt ruim 18.000 hoger dan op woensdag. De meeste vaccins (140.205) zijn toegediend door de GGD’en. Dat is 11.894 meer dan een dag eerder. Ziekenhuizen hebben inmiddels 46.416 prikken gezet, 6200 meer dan tot woensdag.
Ziekenhuizen zijn woensdag begonnen met de herhaalprikken van in totaal ongeveer 40.000 verpleegkundigen en artsen in de acute zorg, dus van intensive cares, spoedeisende hulpen, ambulances en coronavleugels. GGD’en verzorgen de tweede vaccinatieronde van medewerkers van verpleeg- en verzorgingshuizen.
In de langdurige zorginstellingen, zoals verpleeghuizen en gehandicaptenopvang, zijn tot nu toe 16.829 bewoners ingeënt. Daar zijn afgelopen etmaal geen nieuwe cijfers over doorgegeven. Mogelijk ligt het getal dat op het dashboard wordt gepubliceerd iets achter op de werkelijkheid. „Het kan een paar dagen duren voordat een prik wordt gemeld. Het daadwerkelijke aantal gezette prikken ligt daarom hoger”, vermeldt de overheid erbij.
Op het dashboard staat ook vermeld hoeveel doses van de goedgekeurde vaccins Nederland in de komende zes weken verwacht geleverd te krijgen. Dat zijn er ruim 1,3 miljoen. Tot nog toe zijn twee vaccins goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie (EU) en dus ook in Nederland. Ze worden gemaakt door Pfizer/BioNTech en door Moderna. Voor een adequate bescherming zijn twee doses nodig. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) komt vrijdag met een oordeel over een derde vaccin, van AstraZeneca.
De EU eist al dagen opheldering over het flink verminderde aantal vaccins dat AstraZeneca levert. De vragen blijven echter onbeantwoord. Brussel staat nu met de rug tegen de muur.
In de afgelopen zeven dagen zijn 33.695 nieuwe gevallen gemeld. Dat komt neer op 4814 per etmaal. Dat gemiddelde daalt al geruime tijd.
De eerste twee verdachten van de rellen in Rotterdam van afgelopen maandag staan vrijdag voor de rechter tijdens een supersnelrechtzitting.
De partijen in de Amsterdamse gemeenteraad complimenteren en bedanken buurtbewoners die de wijken zijn ingegaan om te helpen rellen te voorkomen in de stad. Zo gingen de afgelopen dagen op meerdere plekken onder anderen buurtvaders en -moeders, jongerenwerkers en andere vrijwilligers de straat op om jongeren die uit waren op ongeregeldheden naar huis te sturen.
Het middel van AstraZeneca wordt vrijdag mogelijk als derde coronavaccin goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie. In EU-landen worden al mensen ingeënt met middelen van Moderna en de bedrijven Pfizer en BioNTech. Die vaccins zijn naar verluidt veel duurder dan het middel van het Brits-Zweedse AstraZeneca, dat al wel wordt gebruikt in het Verenigd Koninkrijk.
De EU ligt nog voor die verwachte goedkeuring al in de clinch met AstraZeneca. De farmaceut kan tot ergernis van Brussel de komende maanden veel minder vaccins leveren dan verwacht. Belgische inspecteurs hebben inmiddels de coronavaccinfabriek in België onderzocht die in het middelpunt staat van de vaccinruzie.
Over het vaccin ontstond onlangs ook ophef toen sommige Duitse media schreven dat het maar voor 8 procent effectief zou zijn bij ouderen. AstraZeneca sprak dat met klem tegen. Wel erkende topman Pascal Soriot in een interview met de Italiaanse krant La Repubblica dat het middel pas relatief laat is getest op ouderen. Dat gebeurde volgens hem uit veiligheidsoverwegingen.
„Het probleem met de gegevens over ouderen draait niet zozeer om de vraag of het werkt of niet, het is dat we maar een beperkte hoeveel data hebben”, legde Soriot uit. Hij zei dat andere bedrijven daar meer risico’s mee hebben genomen. De topman benadrukte dat het landen vrij staat om zelf te beslissen aan wie ze het vaccin geven. „Het Verenigd Koninkrijk zei: we denken dat het werkt bij ouderen. We gaan het toedienen aan ouderen.”
Duitsland gaat de grenzen dichtgooien voor personen uit landen waar veel coronamutaties zijn, zoals Groot-Brittannië, Portugal, Brazilië en Zuid-Afrika. De regering in Berlijn wil niet op Europese maatregelen wachten, meldden Duitse media donderdag.
Het is de bedoeling dat het inreisverbod uit gebieden met een hoog risico nog deze week wordt geregeld. Verantwoordelijk minister Horst Seehofer van Binnenlandse Zaken wilde dat aanvankelijk Europees regelen, maar komt daar nu op terug. Steeds meer staten sluiten al hun grenzen. Ook in Duitsland is de vrees voor de besmettelijkere coronamutaties groot. Verder verwacht de Duitse regering op korte termijn geen Europese oplossing, luidt het in Berlijn.
Op sociale media gaat al dagen een oproep rond om Turnhout onveilig te maken. Wie erachter zit is nog onduidelijk. Maar een twintigtal „jongens van 16, 17 jaar die zich mogelijk niet bewust waren van de mogelijke gevolgen” hebben het opruiende bericht volgens burgemeester Paul Van Miert verspreid. Op verzoek van de politie belt hij hun ouders. Hij vertelt hun dat het gedrag van hun zoons strafbaar is en dat ze hun kinderen beter in de gaten moeten houden. En dat ze die „zeker zaterdagavond thuis moeten houden”.
De politie laat ondertussen alles uit het stadshart weghalen waarmee gegooid kan worden. Zaterdagavond zullen er veel agenten op straat zijn. Ook controleren ze aan de grens en in het openbaar vervoer.
In zijn antwoord greep Willem-Alexander terug op gesprekken met politieagenten en ME’ers die hij tijdens zijn voorafgaande wandeling door het Bossche centrum had gesproken. Die hadden de agressie die werd getoond in onder meer Eindhoven en Den Bosch nog niet eerder meegemaakt, ook niet bij de krakersrellen veertig jaar geleden aldus de koning.
Hij was dan ook verrast dat overal in Nederland rellen uitbraken, ook in kleine plaatsen. Dat deed Willem-Alexander denken aan oudejaarsnacht, die hij zelf had doorgebracht met de politie in Den Haag. Het was daar nog nooit zo rustig geweest, terwijl in andere, kleine steden juist veel onrust was. De koning toonde zich blij dat het de afgelopen twee avonden even rustig is gebleven, en hoopt dat dit in het weekeinde ook zo blijft.
Willem-Alexander sprak meer in het algemeen ook over de jeugd die het in deze coronatijd heel zwaar heeft. Dat merkte hij ook bij zijn eigen kinderen. De onzekerheid, het gemis van contact met vrienden en van uitgaan: dat zorgt voor problemen, die ook niet zo maar weer zijn opgelost.
De GGD is al maanden op de hoogte van de vele privacyproblemen rondom de coronasystemen met daarin de privégegevens van miljoenen Nederlanders. De interne kritiek van medewerkers is door leidinggevenden telkens weggewuifd. Dat meldt RTL Nieuws.
RTL Nieuws voerde de afgelopen dagen gesprekken met tientallen mensen die voor de GGD werkzaam zijn met het inplannen van testafspraken en het bron- en contactonderzoek.
Veel medewerkers hebben al maanden geleden vanwege verschillende privacyproblemen aan de bel getrokken, maar kregen telkens te horen dat het niet belangrijk genoeg was of kregen helemaal geen reactie. „Het boeit ze gewoon niet”, aldus een medewerker die anoniem wenst te blijven.
De zestien deelstaten bepalen voor een belangrijk deel zelf hun beleid op het gebied van de bestrijding van het gevreesde virus. Bondskanselier Merkel en Spahn proberen ze vaak vergeefs op één lijn te brengen. Veel politici inclusief Angela Merkel wijzen ook op de noodzaak tot meer strenge maatregelen zoals de sluiting van grenzen en luchthavens uit vrees voor coronavirusvarianten die heel erg besmettelijk zouden zijn. Het aantal nieuwe coronagevallen dat de gezondheidsautoriteiten per week per 100.000 inwoners vast hebben gelegd is donderdag evenwel gedaald tot nog geen honderd, het laagste niveau sinds oktober.
Alle zittingen zijn in het paleis van justitie in Den Bosch. Hoeveel verdachten worden voorgeleid, is nog niet bekend. Het Openbaar Ministerie beslist mogelijk later donderdag welke verdachten worden voorgeleid. Een deel van de aangehouden verdachten wordt mogelijk vrijgelaten. De overigen worden onder meer verdacht van plunderingen en openlijke geweldpleging.
Het OM is druk doende met nagaan wie er is aangehouden, en of verdachten een auto of bankrekening hebben waarop beslag kan worden gelegd. Woensdag zijn in Den Bosch twee auto’s in beslag genomen en is beslag gelegd op meerdere bankrekeningen, aldus een woordvoerder van het OM. „Nu wordt ook naar verdachten van rellen in Eindhoven gekeken hoe van hen geld, vermogen of bezittingen kan worden afgenomen”, zei de woordvoerder. „Daarmee wordt de schade van gedupeerde ondernemers gecompenseerd.”
De koning sprak onder anderen met Maaike en Guido Neuféglise, eigenaars van de geruïneerde Primera waarvoor een crowdfundingactie werd opgezet.
Daarvoor sprak hij in het stadhuis met burgemeester Jack Mikkers en vertegenwoordigers van onder meer de politie en het Openbaar Ministerie over de gebeurtenissen van maandagavond.
De koning en Mikkers maakten daarna een wandeling door het stadscentrum. Op enkele locaties ging Willem-Alexander in gesprek met getroffen ondernemers en omwonenden. Ook sprak hij met wijkagenten en ME’ers die tijdens de rellen dienst hadden en met schoonmakers die de stad na afloop weer opknapten.
Willem-Alexander belde woensdag al met de burgemeesters van Urk, Zwolle, Haarlem, Sittard-Geleen en Nijmegen over de rellen in hun gemeenten. Zij vertelden de koning over de ongeregeldheden waarmee ze te maken hebben sinds de invoering van de avondklok, zaterdagavond. Willem-Alexander sprak zijn waardering uit voor het werk van de politie en andere hulpverleners.
Dat deed hij eerder op woensdag ook al samen met koningin Máxima. Via Instagram bedankte het koningspaar woensdagochtend alle hulpverleners voor hun inzet. „Onder moeilijke omstandigheden doet u fantastisch werk!” Willem-Alexander en Máxima lieten weten mee te leven met ondernemers en andere getroffenen. „Samen komen wij hier doorheen!”
In de uitspraak gaat het om een ondernemer die in februari vorig jaar een restaurant startte. Als gevolg van de coronamaatregelen moest ze een maand later sluiten. Zij deed een beroep op de regeling Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) maar kreeg geen voorschot omdat er geen loon was betaald in voorgaande maanden. Dat was een voorwaarde voor de noodsteun. Ze stapte naar de rechter maar kreeg geen gelijk en ging in beroep bij de CRvB.
Volgens de hoogste rechter heeft het kabinet onderkend dat de steunmaatregelen een algemeen karakter hebben en zijn regelingen gaandeweg een aantal keer aangepast. Het doel was en is om op zo kort mogelijke termijn met financiële steun zoveel mogelijk bedrijven overeind te houden om werkgelegenheid te behouden. Maar, zo oordeelt de CRvB, „de NOW heeft niet als doel een alomvattende regeling te bieden om alle bedrijven te redden”.
Er is geen beroep mogelijk tegen de uitspraak.
De Belgische regering gaf opdracht voor de inspectie op verzoek van de commissie, laat de eerste weten. De inspecteurs moeten vaststellen of de door AstraZeneca aangekondigde vertraging „inderdaad te wijten is aan een productieprobleem op de Belgische site”.
Ook Nederlandse onderzoekers namen woensdag deel aan de inspectie bij Novasep, dat het vaccin voor AstraZeneca maakt. De inspecteurs verwachten binnen „enkele dagen” verslag uit te brengen.
Omdat het kabinet is afgetreden, moet de Kamer besluiten welke onderwerpen voorlopig in de ijskast moeten. Wetgeving die politiek of maatschappelijk gevoelig liggen, worden over het algemeen controversieel verklaard. Het kabinet heeft wel steeds gezegd dat het coronabeleid gewoon door kan gaan, maar over de controversiële telecomwet zal de Kamer het voorlopig niet hebben.
Als het wetsvoorstel wel in de komende weken was behandeld, had het bij lange na geen meerderheid gehaald. De volledige oppositie keert zich er fel tegen, net als regeringspartijen D66 en ChristenUnie. Daarnaast gaat het om een tijdelijke wet die gericht is op het terugdringen van het aantal coronabesmettingen.
Volgens de meeste partijen is het zeer onwaarschijnlijk dat de wet ooit nog officieel in stemming wordt gebracht.
Alleen het nieuwe kabinet, dat na de verkiezingen wordt gevormd, kan de wet officieel van de lijst met wetsvoorstellen af halen, of besluiten toch door te gaan met de wet.
De EU en AstraZeneca liggen met elkaar overhoop omdat het bedrijf minder vaccins levert dan verwacht. Dat zou te maken hebben met problemen bij een Belgisch bedrijf dat het vaccin voor AstraZeneca maakt. De productie van het vaccin in het Verenigd Koninkrijk verloopt wel goed. Brussel wil daarom dat het bedrijf desnoods vaccins vanuit Britse fabrieken naar het Europese vasteland stuurt.
Gove liet blijken er niets voor te voelen om die ‘Britse’ vaccins aan de EU te leveren als dat betekent dat zijn land minder doses krijgt. „Nee, het is cruciaal dat we vasthouden aan de planning waar we afspraken over hebben gemaakt die als uitgangspunt dienen voor ons vaccinatieprogramma”, reageerde hij bij de Britse omroep.
„Maar daarnaast weet ik zeker dat we allemaal al het mogelijke willen doen om te zorgen dat zoveel mogelijk mensen worden gevaccineerd in de landen die we als vrienden en buren zien”, benadrukte de politicus. „De beste manier om dat te bereiken is via een dialoog, samenwerking en vriendschap.”
Het Verenigd Koninkrijk is in Europa de koploper op vaccinatiegebied. In het voormalige EU-land hebben inmiddels ruim 7 miljoen mensen een eerste prik gekregen.
Ze worden verdacht van openlijk geweld, bezit van verboden vuurwerk, bedreiging en opruiing of oproepen tot geweld, al dan niet via sociale media. De insteek van het OM is dat verdachten zich via snelrechtzittingen op 5 en 9 februari moeten verantwoorden bij de strafrechter.
De zaken tegen andere aangehouden relschoppers zijn op een andere manier afgedaan. Zo is een aantal meerderjarigen in Noord-Holland beboet. Twee minderjarigen moeten zich in april verantwoorden op een besloten OM-zitting. Dat is onder meer vanwege bezit van een mes en baksteen.
In Den Bosch, Bemmel en Leiden werden jongeren op straat opgepakt. Een 19-jarige inwoner van Den Bosch werd gearresteerd omdat hij een steen naar een politieauto gooide. In Bemmel werd een jongen opgepakt vanwege het vernielen van een boa-auto. Twee jongeren van 15 en een van 16 jaar oud in Leiden werden opgepakt met tien nitraten en wasbenzine bij zich.
In Amsterdam liep een politieauto schade op doordat er een nitraat onder was gelegd. Op het moment dat het vuurwerk ontplofte, zat er niemand in de auto. Daarvoor werd nog niemand opgepakt.
Politiechef Willem Woelders zegt dat er in een aantal steden, zoals Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en Groningen, nog groepen jongeren na 21.00 uur op straat waren. Zij werden aangesproken door agenten of buurtouders en gingen daarna naar huis. De aanpak om van tevoren al in te grijpen in samenwerking met gemeenten, werkt volgens Woelders.
Het ging onder meer om de testbussen bij metrostation Maashaven en de uitgang van de Maastunnel en om testlocaties in Delfshaven, op het Afrikaanderplein en bij de Laleli-moskee.
Het vaccin van Pfizer/BioNTech wordt sinds vorige maand gebruikt in de EU. Daar bestaat grote bezorgdheid over de nieuwe coronavarianten, die worden gezien als besmettelijker. Pfizer en BioNTech zeggen dat uit het onderzoek naar voren komt dat geen nieuw vaccin nodig is om nieuwe varianten van het virus te bestrijden.
De bedrijven benadrukken dat ze in gaten blijven houden hoe effectief het coronavaccin in de praktijk is. Ze zeggen in actie te zullen komen als dat nodig is.
Uitgaande van de laatste ramingen het Centraal Planbureau (CPB) in november denkt het UWV dat het aantal banen in Nederland dit jaar uitkomt op bijna 10,6 miljoen. Daarmee zou de werkgelegenheid terugzakken tot het niveau van 2018.
Door de steunmaatregelen van de overheid bleef de impact van de crisis op de arbeidsmarkt afgelopen jaar nog beperkt. Toch nam het aantal banen in 2020 met 86.000 af. En deze ontwikkeling zet zich dit jaar verder door, met nog eens een verlies van 103.000 arbeidsplaatsen.
Er verdwijnen vooral banen in sectoren die direct getroffen worden door de coronamaatregelen of waar met veel flexibele contracten wordt gewerkt. De grootste afname is te verwachten bij uitzendbureaus, waar het UWV rekent op 76.000 minder arbeidsplaatsen. In de horeca gaan volgens de cijfers 59.000 banen verloren en in de industrie 39.000.
Maar er zijn ook sectoren waar meer werk zal ontstaan. In de zorg komen er waarschijnlijk 65.000 banen bij, in het openbaar bestuur 22.000 en in de sector informatie en communicatie 21.000.
De deskundigen van het UWV merken op dat het effect van de coronacrisis op de arbeidsmarkt al eerder goed zichtbaar is bij het aantal gewerkte uren. In getroffen sectoren worden nu al beduidend minder uren gewerkt. In 2020 nam het aantal gewerkte uren met bijna 4 procent flink af. Dit jaar volgt waarschijnlijk wel weer een toename, maar die is met een plus van bijna 2 procent toch beperkt. Vooral in de sectoren horeca, bij uitzendbureaus en in de sector cultuur, sport en recreatie ging het aantal gewerkte uren vorig jaar hard omlaag.
De onderzoekers arriveerden eerder deze maand in Wuhan, de miljoenenstad waar het virus voor het eerst opdook. Ook de Nederlandse viroloog Marion Koopmans maakt deel uit van het team. De experts konden na aankomst niet meteen veldwerk gaan doen, omdat ze eerst verplicht in quarantaine moesten.
Onderzoeker Peter Daszak deelde op Twitter foto’s van zijn hotelkamer in Wuhan. „Beetje verdrietig dat ik afscheid moet nemen van mijn ‘sportzaal’ en mijn ‘kantoor’ waar ik de afgelopen twee weken zat (hint: het is allemaal in dezelfde kamer)”, grapte hij op de berichtendienst. „Opvallend makkelijk om veertien dagen in quarantaine te zitten. Doordat er veel werk was vlogen de dagen voorbij. En dit is een erg prettig hotel.”
Onderzoek naar de herkomst van het coronavirus ligt politiek erg gevoelig. De VS hebben China verweten niet transparant te zijn geweest toen het virus om zich heen begon te grijpen. Het virus verspreidde zich over de wereld en heeft aan zeker 2,1 miljoen mensen het leven gekost. Wereldwijd zijn volgens cijfers van de Amerikaanse Johns Hopkins-universiteit meer dan 100 miljoen besmettingen vastgesteld.
De Nieuw-Zeelandse autoriteiten maakten afgelopen weekend ook al melding van een besmetting met de Zuid-Afrikaanse variant. Een Nieuw-Zeelandse vrouw testte positief na een maandenlang verblijf in Europa, waar ze ook Nederland had bezocht. Ze zat na terugkeer in haar thuisland in quarantaine in een hotel en testte daar herhaaldelijk negatief. Pas na vertrek bleek ze toch besmet te zijn met het virus.
De autoriteiten hebben nu ook twee andere besmettingen gelinkt aan het Pullman Hotel in Auckland. Er wordt uitgezocht hoe het daar mis kon gaan. „Het doet vermoeden dat er iets gebeurde in het Pullman waar deze mensen mogelijk met elkaar in contact zijn gekomen”, zei minister Chris Hipkins, die verantwoordelijk is voor de aanpak van het virus.
De nieuwe uitbraak is een tegenvaller voor Nieuw-Zeeland, dat internationaal wordt gezien als een succesverhaal. Het 5 miljoen inwoners tellende land heeft verspreiding van het virus zeer beperkt kunnen houden. Er overleden 25 patiënten en er zijn minder dan 2000 besmettingen gemeld. Er waren tot afgelopen weekend ruim twee maanden geen lokale besmettingen gemeld.
Nieuw-Zeelanders maken zich zorgen over de nieuwe besmettingen. De Zuid-Afrikaanse variant wordt gezien als extra besmettelijk. Bij testlocaties in Auckland liepen de wachttijden door de drukte weer flink op. Ook het nabijgelegen Australië vertrouwt het niet. Het quarantainevrije reizen vanuit Nieuw-Zeeland was al voor 72 uur opgeschort en dat wordt nu met nog eens drie dagen verlengd.
Producenten werden voornamelijk positiever over de bedrijvigheid die ze verwachten en de orderportefeuille van hun bedrijven. Dat leidde tot een stand van het vertrouwen van 0,6. In december was de stand nog min 0,4.
Overigens zijn alleen bedrijven in de elektrotechnische en machine-industrie en de metaalindustrie deze maand positiever geworden dan in december. In alle andere categorieën zagen producenten het juist minder rooskleurig in. Desondanks was de hout- en bouwmaterialenindustrie opnieuw de branche met het grootste vertrouwen. De voedings- en genotsmiddelenindustrie en de papier en grafische industrie zijn nog negatief gestemd.
In maart 2020 stond de index voor het laatst boven het nulpunt met een stand van 0,2. Een maand later werd de laagste stand van de afgelopen twintig jaar bereikt toen het vertrouwen kelderde en de index op min 28,7 kwam te staan. Sindsdien ging het vertrouwen telkens omhoog, met uitzondering van een kleine terugslag in oktober aan het begin van de tweede coronagolf.
Met name de grootbedrijven zien een sterkere noodzaak om zelf te verduurzamen. Volgens ING gaat het om 79 procent. Een derde heeft tijdens de crisis daarin zelfs al extra geïnvesteerd. De ondervraagde bedrijven verduurzamen vooral voor een beter milieu, maar ook om kosten te besparen. Ook de toekomst van het bedrijf veiligstellen blijkt een belangrijke drijfveer, aldus de bank.
„In deze tijd die vooral om corona draait is juist duurzaamheid voor bedrijven belangrijker geworden”, zegt Annemein Kolk, directeur Zakelijk bij ING. „Dat is heel duidelijk gebleken doordat we het onderzoek twee keer hebben gedaan: vlak voor de crisis, naar aanleiding van het klimaatakkoord, en nu een jaar later.”
Tijdens het eerste onderzoek bleek volgens ING al dat bedrijven verduurzamen noodzakelijk vonden. Bovendien vonden ze dat het bedrijfsleven daarbij het voortouw moest nemen. Onlangs herhaalde ING het onderzoek om te kijken of de coronacrisis voor andere opvattingen had gezorgd. „Wat blijkt: ruim de helft van de bedrijven is duurzaamheid tijdens de coronacrisis belangrijker gaan vinden. Bij grote bedrijven is dit zelfs ruim twee derde.”
Ruim de helft van de bedrijven (59 procent) is al veel bezig met verduurzamen, onder grootbedrijven is dat zelfs driekwart. Het gaat meestal om relatief makkelijk door te voeren maatregelen zoals energiebesparing, het recyclen, reduceren en scheiden van afval, waterbesparing en het gebruiken van duurzame energie. Verder blijkt dat er steeds meer bedrijven zijn die ook aan CO2-reductie doen, duurzame producten en productiemethodes ontwikkelen of circulair produceren.
Woensdagavond brandde het theatergebouw van het familiepretpark volledig af. Al snel circuleerden beelden op internet van mensen die een brand aanstaken, mogelijk in het Plaswijckpark. Na het onderzoeken van die beelden wist de politie de verdachte op te sporen en aan te houden.
Door het rieten dak van het gebouw greep de brand snel om zich heen. De brandweer had al vlug in de gaten dat het gebouw niet meer te redden was. Voor zover bekend zijn er geen mensen of dieren gewond geraakt.
Kort na de brand werd een crowdfundingsactie gestart voor het park. Daar is rond 07.00 uur al bijna 37.000 euro binnengekomen.
De coronacrisis treft de jeugd onevenredig hard, stelt de denktank waar ook de Sociaal-Economische Raad (SER) bij betrokken is. Jongeren dreigen bijvoorbeeld te vereenzamen, ze lopen studievertraging op of slagen er niet in om een baan te vinden. Ook moeten ze belangrijke beslissingen zoals trouwen, gezinsvorming en de aankoop van een huis uitstellen. Daarnaast zijn veel jongeren bang dat een goede aanpak van klimaatproblemen langer op zich laat wachten, nu alle aandacht uitgaat naar de problemen op de korte termijn.
„Wij jongeren willen geen verloren generatie worden”, benadrukt denktankvoorzitter Maurice Knijnenburg. Hij geeft aan dat zijn advies volledig losstaat van de vele rellen die afgelopen dagen plaatsvinden. Dat geweld van jeugdige relschoppers keurt hij ten zeerste af en heeft volgens hem ook niets te maken met zijn adviesrapport, waar duizenden jongeren al maanden mee aan de slag zijn.
Samen hebben ze onderzoek gedaan naar de gevolgen die jongeren ondervinden van de coronacrisis, en naar de mogelijkheden die jongeren zien om die gevolgen te repareren. Zo’n 2500 jongeren deden mee via een app, en zij deden duizenden suggesties om in actie te komen. Variërend van een soepelere omgang met studieschulden tot het financieel aantrekkelijker maken voor ondernemers om jongeren aan te nemen, bijvoorbeeld door meer gesubsidieerde werkervaringsplekken.
Knijnenburg moet wel erkennen dat de dreiging dat jongeren vereenzamen, zich in coronatijd niet zo makkelijk laat oplossen. Daar is in zijn ogen eigenlijk maar één remedie voor, en dat is zo snel mogelijk uit deze crisis te komen. Als de coronalockdown straks niet meer nodig is, kunnen jongeren elkaar weer gewoon opzoeken. „Jongeren zijn sociale dieren en willen graag bij elkaar zijn. Dat kun je niet zo goed door digitale alternatieven vervangen.”
Hoofdkabinetssecretaris Katsunobu Kato vertelde verslaggevers dat de regering er veel belang aan hecht dat er coronavaccins in Japan worden geproduceerd. AstraZeneca werkt samen met de Japanse farmaceut Daiichi Sankyo en andere Japanse partners om het land 120 miljoen doses te leveren.
Onlangs kwam AstraZeneca nog hard in aanvaring met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen omdat het bedrijf had aangekondigd minder vaccins aan Europese landen te kunnen leveren. In een interview met de Franse krant Le Figaro verzekerde de topman van het farmaciebedrijf dat het de vaccins niet elders tegen winst had verkocht. Inmiddels zouden de Europese Commissie en AstraZeneca weer op betere voet samenwerken.
Japanse media meldden eind vorige maand dat de regering plannen heeft om in februari te beginnen met het inenten van zo’n zorgmedewerkers die bij hun werk
met Covid-patiënten in aanraking komen. Om de vaccinatiecampagne te doen slagen moet de regering veel scepsis onder de Japanse bevolking overwinnen.
Volgens het medische vaktijdschrift The Lancet valt Japan in de groep landen waar het minste vertrouwen is in vaccins. Minder dan 30 procent van de Japanners zou overtuigd zijn dat vaccins veilig, belangrijk en effectief zijn.
Het land met 126,5 miljoen inwoners en een zeer vergrijsde bevolking is er tot dusver in geslaagd het aantal besmettingen en doden relatief laag te houden. Volgens de gegevens van de Johns Hopkins Universiteit is het longvirus in Japan vooralsnog bij 376.468 personen vastgesteld, van wie er 5387 overleden.
Zo bleek al dat veel partijen het voorstel van de VVD steunen om starters die eind 2019 zijn begonnen ook te compenseren. De startersregeling waar het kabinet na maanden aandringen mee kwam, wordt vermoedelijk uitgebreid.
Het kabinet kondigde een week geleden een verruiming van de bestaande steunpakketten aan ter waarde van zo’n 7,6 miljard euro. De regeling voor vaste lasten wordt flink uitgebreid, de loonkostensubsidie gaat iets omhoog en ook de voorraadvergoeding voor winkeliers wordt verhoogd en verlengd. Daarnaast komt er een garantiefonds voor evenementen en wordt de steun voor amateursport en studenten verlengd.
Toch willen vrijwel alle partijen meer. Ook belangenorganisaties stonden de afgelopen dagen al in de rij om aanvullende steun te vragen in de coronacrisis. De Kamer zal zich onder meer richten op het coronaverlof voor jonge ouders, iets dat het kabinet maar niet geregeld krijgt. De organisaties die zo’n regeling zouden moeten uitvoeren, kunnen dat niet aan, zeker niet met de bestaande coronasteun en de vele aanvragen voor reguliere uitkeringen, zoals de WW. Maar veel partijen nemen met die verklaring geen genoegen. Vooral de linkse partijen zullen erop aandringen een regeling op te tuigen voor werkende ouders wier kinderen thuiszitten.
De gemeenteraad drong er unaniem op aan om nog dezelfde week te debatteren over de rellen, meldde omroep Flevoland. Het debat is dan ook naar voren gehaald. Het begint om 18.00 uur.
Volgens regionale media wil het CDA met andere fracties in gesprek over de uitlatingen van de PVV en Hart van Urk. Die partijen dienden voor het ingaan van de landelijke avondklok schriftelijke vragen in, waarin zij kritisch waren op de nieuwe coronamaatregel. Die standpunten zouden er volgens het CDA wellicht aan hebben bijgedragen dat de situatie uit de hand liep.
De PVV-fractieleider van Urk keurde na de rellen op Twitter het geweld af en riep iedereen op zich aan de avondklok te houden.
Tientallen mensen gingen zaterdagnacht op Urk de straat op uit protest tegen de avondklok, die voor het eerst gold in de strijd tegen het coronavirus. Ze reden in ongeveer honderd auto’s luid toeterend over het haventerrein. Er werd een noodbevel afgegeven en uiteindelijk is een aantal personen aangehouden en werden tientallen boetes uitgedeeld.
De sinds 2014 heersende trend van toenemend verzuim was in coronajaar 2020 extra sterk, aldus Vernet. De totale uitval kwam op 6,8 procent, een stijging van 11 procent ten opzichte van 2019. Dat betekent dat er gemiddeld elke dag 63.000 zorgmedewerkers uit de running waren. In december waren dat er zelfs 72.000, voor een verzuimpercentrage van 7,8 procent.
De Nederlandse zorg staat zwaar onder druk tijdens de coronacrisis. Patiënten, cliënten en het personeel zelf worden ziek, en maatregelen bemoeilijken het werk. Omdat zorginstellingen de reden van verzuim niet mogen registreren, kan Vernet geen direct verband leggen. In de cijfers zijn mensen die in quarantaine zitten of wachten op een testuitslag niet meegenomen.
Veel van de verdachten zijn aangehouden voordat de avondklok om 21.00 uur inging. De politie liet eerder weten rondgaande oproepen tot rellen op social media overdag te monitoren. Ook werden jongeren op straat aangesproken door agenten en stond de ME paraat.
Politiechef Willem Woelders zei eerder op de avond al dat het rustiger was op straat dan in de voorgaande avonden waarin in diverse gemeenten relschoppers de straat opgingen. Op sociale media is het echter nog onrustig, constateerde Woelders.
Bij de ongeregeldheden op dinsdagavond hield de politie 81 mensen aan in Rotterdam, de meeste waren jonger dan 25 jaar oud. Negen van hen zitten nog vast, meldt de politie, van wie er vijf worden verdacht van openlijke geweldpleging. De andere vier zitten vast op verdenking van brandstichting.
Maandagavond werden er zeker zestig relschoppers aangehouden in Rotterdam. In Rotterdam-Zuid braken toen forse ongeregeldheden uit waarbij raddraaiers vernielingen aanrichtten, winkels plunderden en de politie bekogelden.
Volgens het statistiekbureau zijn er tussen maart en augustus 2020 zeker 108.658 sterfgevallen geweest als gevolg van de corona-epidemie. Het ministerie van Volksgezondheid had toen 64.414 sterfgevallen gemeld.
„Veel mensen sterven niet in het ziekenhuis maar thuis. Dat kan gedeeltelijk het verschil verklaren”, zei een statisticus van het nationaal instituut in een radio-interview. De regering en het statistiekbureau zouden gebruik maken van een verschillende telmethodiek.
Volgens het laatste rapport, dat dinsdag door het Mexicaanse ministerie van Volksgezondheid werd gepubliceerd, zijn er in het land met 126 miljoen inwoners tot dusver zeker 152.016 coronadoden gevallen, 171.378 als ook alle verdachte gevallen worden meegeteld. In het land zijn bijna 1,8 miljoen besmettingen vastgesteld. Afgelopen zondag zei ook president Andrés Manuel López Obrador dat hij positief was getest.
Het ware aantal besmettingen in Mexico ligt naar alle waarschijnlijkheid hoger omdat coronatesten er maar beperkt beschikbaar zijn. Het land begon op 24 december met vaccineren, maar ook in Mexico wordt de inentingscampagne vertraagd door een tekort aan vaccins.
Volgens het CPB werd er voor de coronacrisis gemiddeld 3,9 uur per week thuisgewerkt. Als werknemers een deel van de tijd kunnen thuiswerken, dan werken ze productiever, volgens het CPB. Daarom zou het volgens het planbureau ook voor werkgevers een goede oplossing kunnen zijn. Er moet wel aan bepaalde voorwaarden worden voldaan, zoals een goede werkplek.
In bepaalde sectoren ligt de verwachting om meer thuis te kunnen werken een stuk hoger dan in andere vakgebieden. Mensen met een baan bij de overheid of binnen de financiële dienstverlening denken vaker thuis te kunnen werken, maar voor bijvoorbeeld de zorg of het onderwijs is dit een stuk lastiger.
Tijdens de twee lockdowns werd een stuk meer thuisgewerkt dan daarvoor en in de zomermaanden. Zeker vanaf december nam het aantal thuiswerkers weer flink toe. De regering deed regelmatig oproepen om thuis te werken indien mogelijk om zo de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.
Het CPB vroeg een panel van bijna 3000 mensen naar hun verwachtingen en ervaringen.
De verdachte is daarop aangehouden. Na eerdere ongeregeldheden is de politie preventief aanwezig op straat in ’s-Hertogenbosch. Relschoppers vernielden maandagavond onder andere auto’s, winkelruiten gingen kapot en winkels werden geplunderd.
Over normale puberzaken als verliefdheid wordt juist minder vaak contact opgenomen. Volgens de hulporganisatie namen kinderen in de afgelopen periode gemiddeld 21 keer per dag contact op over zelfdoding. Tijdens de vorige lockdown werden hier gemiddeld 16 gesprekken per dag over gevoerd. Dat betekent een stijging van 31 procent. Ook over de onderwerpen eenzaamheid (+31 procent) en depressie (+16 procent) wordt vaker gebeld door jongeren.
„Het is ontzettend belangrijk dat kinderen die in huiselijk geweld situaties zitten of gevoelens van depressie ervaren hierover praten. Ik ben dan ook blij dat deze kinderen ons weten te vinden. Maar ik vind deze stijging, zeker in combinatie met de daling over onderwerpen als vriendschap en verliefdheid, zorgwekkend”, zegt Roline de Wilde, directeur van de Kindertelefoon. Zij maakte de resultaten van het onderzoek woensdag bekend in het programma Jinek.
Volgens De Wilde geven steeds meer kinderen aan dat zij sociale contacten missen en dat zij zich alleen voelen. Zij merkt ook op dat meer oudere tieners van 16 en 17 jaar vaker bellen. „Onder deze oudere groep zien we ook het aantal gesprekken over mentale problemen toenemen. Ook bij jongeren met wie het tot voor kort prima ging. Ik vind het belangrijk dat we hier oog voor hebben en hun de erkenning geven voor het offer dat zij brengen om de zwakkeren in de samenleving te beschermen”, aldus de Wilde. „Tegelijkertijd proberen we in de gesprekken samen op zoek te gaan naar manieren om het vol te houden”, vervolgt ze.
Advertentie
