De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 9 februari in een harde lockdown. Er geldt een avondklok en het is geregeld onrustig in diverse steden. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
In diverse steden heeft de politie woensdag verdachten aangehouden die via sociale media zouden hebben opgeroepen tot geweld. In Drachten werden een jongeman van negentien en een minderjarige opgepakt die volgens de politie opriepen om in Drachten te gaan rellen. Een jongen van zeventien jaar uit Oosterhout is aangehouden omdat hij zou hebben opgeroepen tot geweld, meldt de politie.
Een negentienjarige inwoner van Best heeft zichzelf bij de politie gemeld nadat zijn foto te zien was op internet. Hij is volgens de politie betrokken bij rellen in Eindhoven. Zijn rol bij de ongeregeldheden wordt onderzocht. De politie roept mensen die tijdens ongeregeldheden strafbare feiten hebben gepleegd op zich te melden.
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) gaf dinsdagmiddag tijdens het vragenuurtje tekst en uitleg over het gigantische datalek via de test- en uitslagensystemen van de GGD’en. Deskundigen zijn verbijsterd over de uitleg van de minister over de beveiliging en controle. Sommige uitspraken zijn aantoonbaar onjuist, meldt de Volkskrant.
Zo stelt minister De Jonge diverse malen dat er ‘volcontinu’ en ‘volautomatisch’ wordt gecontroleerd op het gebruik van de GGD-systemen waaruit data zijn gestolen. De GGD zegt daarentegen dat er ‘steekproefsgewijze controles’ worden gehouden. Dat is fundamenteel verschillend. Jaap-Henk Hoepman, universitair hoofddocent privacy aan de Radboud Universiteit en Rijksuniversiteit Groningen: „Er wordt kennelijk niet bijgehouden wie welke gegevens opvraagt. Dat is voor een systeem met zulke gevoelige gegevens echt waanzin.”
Zorgminister Hugo de Jonge moet zijn vaccinatiestrategie mogelijk nog ingrijpender omgooien dan al werd verwacht, nu farmaceut AstraZeneca dit kwartaal naar verluidt maar een kwart van het aantal bestelde vaccins kan leveren. Over de precieze gevolgen verwacht de bewindsman volgende week uitsluitsel te kunnen geven. „De gesprekken met AstraZeneca lopen nog”, benadrukt een woordvoerder.
De Jonge liet eerder deze week al weten te rekenen op „heel veel minder vaccins” van AstraZeneca dan in de oorspronkelijke planning, zonder precieze getallen te noemen. Tot dusver werd uitgegaan van 60 procent minder geleverde vaccins aan de EU-lidstaten, maar volgens Brusselse bronnen wil het bedrijf zelfs driekwart minder doses leveren. De farmaceut zegt te kampen met productieproblemen bij een fabriek in België.
Nederland heeft in totaal 11,7 miljoen doses bij AstraZeneca besteld, waarvan er oorspronkelijk 4,5 miljoen nog dit kwartaal werden verwacht. Het vaccin, dat overigens nog moet worden goedgekeurd door het Europese geneesmiddelenbureau EMA, is in eerste instantie bestemd voor zorgmedewerkers en mensen jonger dan zestig jaar met een medische indicatie.
Minder vaccins betekent nu eenmaal dat er minder snel gevaccineerd kan worden, zei De Jonge eerder deze week al. Dat betekent dat er „scherpere keuzes” moeten worden gemaakt. Meer details hoopt de minister volgende week met de Tweede Kamer te kunnen delen. Ondertussen wordt alles op alles gezet om alsnog zo veel mogelijk vaccins alsnog naar de EU en naar Nederland te krijgen, aldus het ministerie.
De Rotterdamse politie gaat ook woensdagavond weer met veel mensen de straat op om rellen te voorkomen. Volgens een politiewoordvoerder wordt eenzelfde strategie gehanteerd als dinsdagavond, die een stuk rustiger verliep in Rotterdam dan de dagen ervoor.
„Overdag monitoren we onder meer rondgaande berichten op social media. Daarnaast gaan we gesprekken aan en waarschuwen we. Als het nodig blijkt worden mensen direct aangehouden”, aldus de zegsman. Ook de ME is actief, „in de schaduw van de agenten” en kan snel worden ingezet.
In Rotterdam-Zuid en Rotterdam-West zorgden kleine groepen jongeren dinsdagavond voor overlast. De politie hield 81 mensen aan voor onder andere openlijke geweldpleging en opruiing. Het grootste deel van hen is jonger dan 25 jaar. Maandagavond werden er zeker zestig relschoppers aangehouden in Rotterdam. In Rotterdam-Zuid braken toen forse ongeregeldheden uit waarbij raddraaiers vernielingen aanrichtten, winkels plunderden en de politie bekogelden.
„Laat de bewaking van de openbare orde over aan de politie. Die is daar als enige toe uitgerust. Hulp kun je het beste bieden door mensen in je omgeving tot rust te manen en door opruiende info door te geven”, vindt Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen. Net als sommige andere ambtsgenoten is hij dankbaar met de aangeboden hulp de afgelopen dagen van voetbalsupporters in de strijd tegen rellen in hun steden, maar hij wijst ook op het gevaar dat dit met zich meebrengt.
Bruls is ook voorzitter van het Veiligheidsberaad van de 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio, maar het beraad heeft geen gezamenlijk standpunt over hulp tegen relschoppers, die de afgelopen dagen is aangeboden uit hoeken van onder meer voetbalsupporters en boeren.
Bruls is wel dankbaar voor de aangeboden hulp, zegt hij. Ook zijn college Annemarie Penn-te Strake van Maastricht zwaait de ruim honderd MVV-supporters die dinsdagavond door haar stad trokken woensdag lof toe op de regionale zender L1. „Het is fantastisch als inwoners van onze stad laten horen en zien dat ze het niet accepteren als onze stad wordt bedreigd door relschoppers. Hartstikke tof dat ze dat signaal hebben afgegeven op een rustige manier. Het mag natuurlijk geen knokploeg worden, dat moet ook duidelijk zijn voor iedereen.”
Bruls vindt dat ook: „Publiek optreden, hoe goed bedoeld ook, kan averechts werken, omdat het verwarring op straat veroorzaakt. Daar heeft de politie dan weer last van”, zegt hij. Burgemeesters die aanbiedingen kregen van boeren die met trekkers stadscentra wilden afgrendelen reageren vergelijkbaar. „Je maakt je ook schuldig aan strafbaar gedrag als je betrokken raakt bij de rellen”, aldus burgemeester Mark Boumans van Doetinchem, die het gebaar op zich waardeerde.
Meer burgemeesters spreken hun waardering uit. „Complimenten aan iedereen die heeft bijgedragen om de rust in Deventer te bewaren”, twitterde Ron König, burgemeester van Deventer. König noemde in een tweet speciaal de zogenoemde B-side, de harde kern van Go Ahead Eagles. „Dank zeker ook aan @EaglesBSide die iedereen opgeroepen heeft om weg te blijven uit de binnenstad. Dat heeft zeker ook geholpen gisteravond.”
In diverse grote steden deden fans van voetbalclubs de afgelopen avonden pogingen om ernstige vernielingen in hun stad te voorkomen. Naast Deventer en Maastricht gebeurde dat onder andere ook in Breda en Den Bosch, waar voetbalsupporters zich onderscheidden van relschoppers door oranje hesjes te dragen. Emile Roemer, burgemeester van Alkmaar, roemde de houding van AZ-supporters die onder begeleiding van een wijkagent hun stad beschermden. „In samenwerking met de politie heeft deze groep slechts gebruik gemaakt van de bevoegdheden die hun zijn gegeven. Er werd gewoon een duidelijk statement gemaakt: van andermans spullen blijf je af. De sociale controle mag best een beetje terugkomen”, zei Roemer tegenover NH Nieuws.
Advertentie
Iets meer dan 185.000 Nederlanders zijn in de afgelopen drie weken gevaccineerd tegen het coronavirus. De teller op het coronadashboard staat woensdag op 185.356. Dat zijn er 11.718 meer dan op dinsdag.
De stijging komt geheel door de GGD’en, die verpleeghuismedewerkers en huisartsen inenten. Dat aantal steeg van 116.593 naar 128.311. Het aantal gevaccineerde medewerkers van de acute zorg bleef op 40.216 staan en ook het aantal gevaccineerde cliënten van langdurige zorg bleef gelijk: 16.829.
Precies drie weken geleden werden de eerste Nederlanders gevaccineerd. Het gaat om verpleeghuismedewerkers en om artsen en verpleegkundigen van intensive cares, spoedeisende hulp en ambulances. Op woensdag zijn de eerste herhaalprikken toegediend.
Mogelijk ligt het getal dat op het dashboard wordt gepubliceerd iets achter op de werkelijkheid. „Het kan een paar dagen duren voordat een prik wordt gemeld. Het daadwerkelijke aantal gezette prikken ligt daarom hoger”, vermeldt de overheid erbij.
Op het dashboard staat ook vermeld hoeveel doses van de goedgekeurde vaccins Nederland in de komende zes weken verwacht geleverd te krijgen. Dat zijn er ruim 1,3 miljoen.
Tot nog toe zijn twee vaccins goedgekeurd voor gebruik in de Europese Unie (EU) en dus ook in Nederland. Ze worden gemaakt door Pfizer/BioNTech en door Moderna. Voor een adequate bescherming zijn twee doses nodig.
Nederland heeft nu ongeveer 1 op de 100 inwoners de eerste prik gegeven en behoort daarmee tot de hekkensluiters in de EU. Alleen Bulgarije heeft nog minder inwoners gevaccineerd. Malta (4,53 op de 100 inwoners), Denemarken (3,62 op de 100) en Ierland (2,9) zijn volgens een overzicht van nieuwssite Politico de koplopers op vaccinatiegebied.
Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is de laatste 24 uur met 78 afgenomen. In totaal zijn nu 2297 patiënten met Covid-19 opgenomen, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat is het laagste aantal in ruim een maand.
Van de opgenomen patiënten met Covid-19 zijn er 649 dusdanig ziek dat ze op de intensive care liggen, 21 minder dan dinsdag. Op verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten het afgelopen etmaal met 57 af tot 1648. In Duitse ziekenhuizen liggen nog twee Nederlandse coronapatiënten op de intensive care. Dat zijn er twee minder dan een dag eerder.
Het aantal opgenomen Covid-patiënten schommelde de afgelopen dagen. „Gemiddeld is het aantal opnames in de afgelopen week vrij stabiel”, vat het LCPS de situatie samen. Het centrum registreerde dinsdag een lichte afname van 5 patiënten. Maandag was er een toename van 37 mensen met Covid-19, zondag kwamen er per saldo 41 patiënten bij. Zaterdag was dit aantal met 52 afgenomen.
„Het beeld blijft onzeker, omdat de Britse Covid-variant veel besmettelijker is dan de huidige variant”, waarschuwt het LCPS tot slot. „Hierdoor kan het aantal besmettingen en de instroom op de ic en in de kliniek snel toenemen.”
Snelrechters in Den Haag, Middelburg en Breda hebben woensdag cel- en taakstraffen opgelegd aan mensen die wegens betrokkenheid bij de avondklokrellen zijn opgepakt. De gepleegde delicten varieerden van het plegen van geweld tot opruiing.
In Den Haag veroordeelde de rechter een 19-jarige man tot twee maanden cel wegens het gooien van een steen naar een politiebus. De Hagenaar werd opgepakt tijdens rellen afgelopen maandag in de Haagse Schilderswijk.
De snelrechter in Middelburg legde in twee zaken drie weken cel op, waarvan twee weken voorwaardelijk, naast een werkstraf van zestig uur, wegens het verspreiden van opruiende berichten. De rechter sprak het tweetal uit Goes vrij van het zwaardere delict opruiing.
In Breda kreeg een 35-jarige man uit Bavel vier maanden cel, waarvan twee maanden voorwaardelijk, wegens opruiing. Hij riep via Facebook mensen op die tegen de avondklok zijn te verzamelen op een plek in Breda.
De Britse premier Boris Johnson hoopt dat de scholen vanaf 8 maart weer open kunnen. Het is niet haalbaar om dat eerder te doen, zei Johnson woensdag in het parlement.
Een definitief besluit is nog niet genomen. De Britse autoriteiten willen onder meer eerst aankijken hoe vlot het vaccineren tegen het coronavirus verloopt. De premier zei dat hij erop vertrouwt dat de vaccins steeds sneller worden aangevoerd. Voor mogelijke tekorten vreest hij niet.
Engeland zit sinds begin januari voor de derde keer in een lockdown. Sindsdien zijn de basisscholen en de scholen voor het voortgezet onderwijs gesloten. Dat is met uitzondering voor onder meer kwetsbare kinderen en kinderen van wie de ouders essentiële beroepen hebben.
Onverzekerde winkeliers die schade hebben opgelopen door de rellen van de afgelopen dagen kunnen een beroep doen op het Schadefonds Geweldsmisdrijven, zegt minister van Financiën Wopke Hoekstra tegen het ANP. Verzekerde ondernemers kunnen bij hun verzekeraar aankloppen voor een schadevergoeding voor de ravage die is aangericht door plunderaars en relschoppers.
Het kabinet heeft hierover gesproken met De Nederlandsche Bank en verzekeraars. Hoekstra verwacht dat de volledige schade daarmee wordt opgevangen.
„Het overgrote deel van de ondernemers is verzekerd en daarmee geholpen”, zegt de bewindsman. Volgens DNB valt de aangerichte schade onder ‘klein molest’, wat betekent dat verzekeraars kunnen uitkeren. De kleine groep ondernemers die niet is verzekerd, kan op een vergoeding uit het schadefonds rekenen. „Ik ga er vanuit dat we daarmee de volledige schade die ondernemers is aangedaan door de raddraaiers weten op te vangen.”
Het geld moet uiteindelijk komen van de relschoppers zelf, vindt het kabinet. Het verhalen van de schade zal via strafrechtelijke en civielrechtelijke procedures moeten, legt Hoekstra uit. „Maar iedereen is erop gebrand om dit tot op de laatste cent te verhalen.”
Het Europees Parlement wil de fabrikanten aan de tand voelen van de coronavaccins die de Europese Unie heeft besteld. Het parlement heeft ook de Europese Commissie uitgenodigd. Dat moet opheldering brengen over het getouwtrek dat over de leveringen van de vaccins is ontstaan.
Het EU-parlement nodigt de topmannen van AstraZeneca en andere vaccinmakers uit voor „een op feiten gestoeld debat over hoe de levering van vaccins aan de EU beter kan verlopen”. Met AstraZeneca is de commissie in een felle ruzie verwikkeld sinds het bedrijf aankondigde veel minder te kunnen leveren dan afgesproken. Ook de leidinggevenden van Pfizer en Moderna, de fabrikanten van de twee vaccins die al in de EU mogen worden gebruikt, krijgen een uitnodiging.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft in het afgelopen etmaal 4774 positieve coronatests geregistreerd. Dat zijn er meer dan dinsdag, toen het RIVM volgens gecorrigeerde cijfers 3980 nieuwe besmettingen noteerde, maar iets minder dan het gemiddelde van de afgelopen week.
In de laatste zeven dagen zijn in totaal 34.802 nieuwe gevallen gemeld. Dat komt neer op gemiddeld 4972 per etmaal.
Het RIVM heeft 69 sterfgevallen van mensen met Covid-19 geregistreerd. Dit aantal steeg dinsdag met 87. Het overlijden van een coronapatiënt wordt soms pas na een tijdje doorgegeven. Op dinsdagen en woensdagen meldt het RIVM vaak meer sterfgevallen dan op andere dagen.
Het aantal positief geteste mensen in ons land gaat richting de 1 miljoen. Sinds het begin van de uitbraak in februari vorig jaar is het coronavirus met een test vastgesteld bij 961.690 Nederlanders.
Brabant-Zuidoost is met 323 positieve testresultaten de regio met de meeste nieuwe coronagevallen. Daarna volgen Midden- en West-Brabant (314) en Rotterdam-Rijnmond (306). De gemeente met het hoogste aantal besmettingen was tussen dinsdag- en woensdagochtend Rotterdam. Daar testten 176 mensen positief. Amsterdam (142), Den Haag (133), Eindhoven (98) en Tilburg (77) volgen daarna.
Het aantal coronabesmettingen neemt nu al weken af. Een grote zorg van het kabinet, het RIVM, gezondheidsexperts en ziekenhuizen is dat de Britse variant daar verandering in kan gaan brengen. Die is besmettelijker dan de eerdere mutaties van het virus.
Partijen in de Tweede Kamer lijken niet enthousiast over de inzet van het leger als de rellen in Nederland aanhouden. Geen enkele partij schaarde zich woensdag expliciet achter een oproep daartoe van PVV-leider Geert Wilders. Volgens Wilders kan de politie de aanpak van relschoppers niet lang volhouden.
Verschillende partijen in de Kamer zijn het daar echter niet mee eens. Volgens de PvdA geeft de politie zelf aan op dit moment het leger niet nodig te hebben en het CDA wijst erop dat er ook bij de burgemeesters op dit moment geen behoefte aan hulp van het leger bestaat. De SP vraagt Wilders dan ook waarom hij denkt beter te weten wat er nodig is dan de politie zelf. Volgens verschillende partijen is het bovendien geen taak van het leger om te helpen tijdens rellen.
De PVV-leider is van plan aan het eind van het debat een motie in te dienen voor de inzet van het leger.
De Duitse regering heeft haar vooruitzichten voor de economische groei van het land verlaagd. Na de verlenging en aanscherping van lockdownmaatregelen rekent Berlijn nu op een stijging van het bruto binnenlands product van 3 procent in 2021. Eerder ging Duitsland nog uit van 4,4 procent groei.
Duitsland besloot als reactie op de snelle verspreiding van het coronavirus scholen, horecagelegenheden, fitnesscentra en de meeste winkels te sluiten. Een week geleden kondigde de regering aan die lockdown tot zeker 15 februari te verlengen.
Dat de prognoses zijn verlaagd, is geen grote verrassing. Duitse media meldden eerder deze maand al dat de regering voor dit jaar op 3 procent groei rekent.
De Duitse economie kromp vorig jaar met 5 procent als gevolg van de coronapandemie. Het gaat om de op één na hevigste neergang uit de geschiedenis van de Bondsrepubliek, zei minister Peter Altmaier van Economische Zaken. Tegelijkertijd was de krimp van de grootste economie van de Europese Unie minder erg dan aanvankelijk gevreesd, voegde hij eraan toe.
Altmaier gaf aan dat de nieuwste besmettingscijfers hoopgevend zijn, nu het aantal nieuwe besmettingen afneemt. Een reden om lockdownmaatregelen te versoepelen is dat nog niet. „We moeten dat wat we hebben bereikt niet verspelen.”
De Europese Commissie dringt er bij farmaceut AstraZeneca op aan het contract dat het bedrijf met de EU heeft afgesloten over de levering van coronavaccins openbaar te maken. Dat heeft een commissiewoordvoerder bevestigd. Volgens juristen is toestemming van het Brits-Zweedse bedrijf nodig omdat de commissie contractbreuk zou plegen als zij het zelf vrijgeeft. Brussel heeft een vertrouwelijkheidsclausule getekend, maar wil transparantie.
De druk vanuit Brussel om het contract vrij te geven neemt toe, vooral omdat de commissie de afspraken over levering anders interpreteert dan het bedrijf zelf. Door problemen bij de productie heeft AstraZeneca aangekondigd in het eerste kwartaal minder dan beloofd te kunnen leveren.
De commissie, die 336 miljoen euro aan Europees belastinggeld opzij heeft gezet (maar het volledige bedrag nog niet heeft uitgekeerd) om 400 miljoen doses van AstraZeneca veilig te stellen, vindt dat de EU-burgers recht hebben op openheid over het contract, en ook over de redenen waarom de levering vertraging oploopt als het eenmaal is goedgekeurd.
Het vaccin is nog niet goedgekeurd voor toelating op de Europese markt. Een besluit van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) daarover zou deze week kunnen vallen.
Ruim 1100 mensen hebben al beelden of informatie met de politie gedeeld over de rellen in Eindhoven van afgelopen zondag. Dat meldt de politie op Twitter.
„Normaal bedanken we iedereen persoonlijk, maar dat lukt nu echt niet. Daarom doen we het hier: dank!”, zo luidt de boodschap op Twitter. „De wens om de politie te helpen bij dit onderzoek is kennelijk erg groot”, aldus een politiewoordvoerder. „Daarom willen we langs deze weg laten weten dat we bereidheid tot het delen van informatie enorm waarderen.”
De politie heeft dinsdagavond opnieuw verdachten aangehouden in verband met de rellen van afgelopen zondag in Eindhoven. Het gaat om twee mannen van 18 en 30 jaar, beiden uit Eindhoven, maakte de politie woensdag bekend.
De 30-jarige gooide volgens de politie een steen naar een passerende motoragent. De motor werd geraakt, de agent bleef ongedeerd. De andere verdachte zou stenen naar de mobiele eenheid hebben gegooid. Een van hen werd opgepakt na een tip door een burger. De ander viel door de mand bij het nakijken van beelden door de politie. Het tweetal zit vast.
De regio Madrid stopt twee weken lang met het verstrekken van de eerste prik tegen het gevreesde coronavirus, omdat de voorraden zo zijn geslonken. Wat er nog aan vaccins beschikbaar is, wordt gebruikt voor mensen die een tweede inenting moeten krijgen, aldus de regionale autoriteiten. Inmiddels zijn in de regio van 6,7 miljoen inwoners 180.000 mensen gevaccineerd. De autoriteiten wijten de tekorten aan het uitvallen van leveranties.
Het farmaceutische bedrijf AstraZeneca zegt woensdagavond wel mee te doen aan het overleg met de Europese Commissie en de 27 EU-lidstaten over de levering van zijn coronavaccins.
„We kunnen officieel bevestigen dat we met de EU vergaderen later vandaag”, aldus een woordvoerder. Een woordvoerder van de commissie zei eerder dat de farmaceut woensdagmorgen de vergadering had afgezegd.
Het dagelijks EU-bestuur en het Brits-Zweedse bedrijf lijken sindsdien in een communicatie-oorlog verwikkeld die verwarring zaait. Ze liggen overhoop over de vertraagde levering van vaccins. De commissie eist „transparantie” van het bedrijf over de problemen van de productie waardoor de EU het eerste kwartaal 60 procent minder vaccins krijgt dan volgens Brussel is afgesproken.
De economische schade als gevolg van de tweede lockdown is minder groot dan die van de eerste lockdown. Bedrijven en werknemers in eurolanden konden zich gemakkelijker aanpassen aan de aangescherpte regels dan in het voorjaar, zegt president van De Nederlandsche Bank (DNB) Klaas Knot in een interview met Bloomberg TV. „We hebben allemaal een spoedcursus digitaliseren gehad.”
Knot erkent dat de tweede reeks lockdowns, waardoor in bijvoorbeeld Nederland fysieke winkels dicht moesten, schadelijk is voor de economie. Maar die klap is minder hard omdat veel geledingen van de economie zich hebben kunnen aanpassen. Mensen waren bijvoorbeeld vertrouwder met digitale hulpmiddelen om vanuit huis te werken. „Het laat de flexibiliteit van de economie zien”, aldus Knot. En waar Europese fabrieken na de corona-uitbraak vaak dicht moesten, is de klap voor de industrie nu veel minder groot dan in de eerste helft van 2020.
De Europese Centrale Bank (ECB) tuigde vorig jaar een massaal stimuleringsprogramma op om de recessie als gevolg van de pandemie te bestrijden. Met het opkopen van leningen voor een verwacht totaalbedrag van 1850 miljard euro hoopt de bank de rentes laag te houden. Daarnaast moeten uiterst goedkope leningen aan banken ervoor zorgen dat de kredietverstrekking aan bedrijven en huishoudens op peil blijft.
Knot, die ook deel uitmaakt van het ECB-bestuur, geef aan dat die lage rentes ook tot zorgen leiden over financiële bubbels. Doordat geld lenen zo goedkoop is en obligaties amper rendement opleveren, stijgen bijvoorbeeld de waarderingen van aandelen heel hard. „Ik ben bezorgd over bij-effecten van monetair beleid. Maar in crisistijd kunnen we nu weinig doen aan de wisselwerking. We houden altijd in de gaten of het beleid proportioneel is.” De centralebankpresident gaf aan dat op een later moment kritisch gekeken moet worden naar de negatieve bijwerkingen van de lage rentes.
De ECB kampt de laatste maanden ook met de sterke euro. Doordat de munt duur is, zijn geïmporteerde producten relatief goedkoop. Als de inflatie in de eurozone om deze reden te laag blijft, heeft de ECB volgens Knot middelen achter de hand om de verdere stijging van de euro aan te pakken.
Het internationale team dat in China de herkomst van het coronavirus onderzoekt heeft de verplichte quarantaineperiode van twee weken er donderdag opzitten. De onderzoekers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), onder wie de Nederlandse viroloog Marion Koopmans, zetten dan hun werkzaamheden in Wuhan voort. In die stad werd het virus eind 2019 voor het eerst vastgesteld.
De onderzoekers werkten de afgelopen weken vanuit hun hotelkamers. „We hebben zeer uitgebreid doorgesproken wat de vorderingen waren van de studies die in juni en in de afgelopen maanden zijn gestart. Daar gaan we de komende weken dieper op in als we face-to-face meetings hebben”, zegt Koopmans.
Maar wat precies allemaal mogelijk is op het gebied van het ontmoeten van Chinese experts en het bezoeken van verschillende locaties is nog onduidelijk. Dat hangt volgens de viroloog af van aangescherpte quarantaineregels vanwege de recente uitbraak in de Chinese provincie Hebei. „We hebben een ruwe planning, gezien de aard van het werk is die niet per dag te geven”, aldus Koopmans.
Politiek ligt dit onderzoek erg gevoelig. Zo hebben de Verenigde Staten de Chinese autoriteiten verweten niet transparant te zijn geweest over de oorspronkelijke uitbraak. Het team van de WHO werd aanvankelijk de toegang tot China geweigerd, maar kon uiteindelijk twee weken later toch vertrekken. Of de onderzoekers overal toegang toe krijgen van China is nog niet bekend.
Onderzoekers van het Erasmus MC en Innatoss Laboratories gaan een nieuwe, zeer gevoelige test ontwikkelen waarmee kan worden vastgesteld of iemand geïnfecteerd is geweest met het coronavirus. Ze willen de blootstelling aan SARS-CoV-2 ontdekken aan de hand van bepaalde cellen, staat op de site van het centrum. De bestaande testen sporen antistoffen in het bloed op.
De wetenschappers willen uitvinden of een besmetting ook te herleiden is uit de T-cellen, witte bloedcellen die ziekteverwekkers opruimen en ook maken dat het lichaam zich de besmetting „herinnert”.
De nieuwe test kan van pas komen bij mensen die een milde infectie hebben gehad: „Mensen die een milde infectie hebben gehad, hebben soms niet genoeg antistoffen om te meten. Er zijn aanwijzingen dat bij die personen wel T-cellen meetbaar zijn’”, aldus viroloog Rory de Vries van het Erasmus MC.
Mogelijk kan dan ook worden uitgezocht of iemand beschermd is. Behalve een eventuele T-celtest voor het coronavirus levert dit onderzoek ook nieuwe kennis op over de rol van T-cellen bij de afweerreactie. Dat kan van groot belang zijn voor het begrijpen van de immuunreactie na vaccinatie, meldt het Erasmus. „We weten bijvoorbeeld nog niet hoe lang de vaccins bescherming geven”, zegt De Vries.
Het onderzoek gaat circa twee jaar duren.
Farmaceut AstraZeneca heeft een vergadering met de Europese Commissie en vertegenwoordigers van de EU-lidstaten voor woensdagavond afgezegd. Dat heeft een woordvoerder van de commissie bevestigd. Het bedrijf heeft de afspraak volgens de commissie woensdagochtend geannuleerd. Een zegsman van AstraZeneca spreekt in een reactie tegen dat het niet meedoet aan de vergadering.
Het Brits-Zweedse bedrijf, dat met het dagelijks EU-bestuur overhoopligt over de levering van het aantal afgesproken coronavaccins, zou volgens EU-bronnen weigeren openheid te verschaffen over de problemen met de productie en distributie van het middel.
De topman van AstraZeneca, Pascal Soriot, zei dinsdag in een interview dat het bedrijf geen contractuele verplichting tot levering van 400 miljoen vaccins aan de EU-landen heeft maar dat het gaat om de belofte zich „in te spannen” voor levering. EU-commissaris Stella Kyriakides (Volksgezondheid) heeft eerder schriftelijk om opheldering gevraagd.
Zo’n vier op de tien Nederlanders werkt op dit moment thuis. Ongeveer de helft daarvan doet dat minimaal vier dagen in de week. Het overgrote deel daarvan, ongeveer driekwart, denkt ook als de coronapandemie voorbij is voltijds of vrijwel voltijds thuis te blijven werken, meldt marktonderzoeker Telecompaper, die 1250 werknemers ondervroeg.
Bij dat thuiswerken blijft een goede werkplek een uitdaging. Iets meer dan een kwart zegt een gezonde, ergonomische werkplek te hebben in huis. Nog eens 38 procent heeft wel een aparte werkplek, maar heeft geen rekening gehouden met de ergonomie. 15 procent heeft een niet-speciaal ingerichte werkplek en nog eens 15 procent werkt aan de keukentafel.
„We zien dat het nog steeds lastig is voor mensen om thuis een geschikte werkplek in te richten”, zegt topman Ed Achterberg van Telecompaper. „Veel mensen houden geen rekening met ergonomische behoeftes en werken in open ruimtes waar ook andere mensen zijn. Daardoor liggen gezondheidsproblemen en afleiding op de loer.”
De meeste thuiswerkers, drie op de vier, zijn thuis online via een wifi-verbinding. Dit loopt het vaakst via Ziggo of KPN. 3 procent heeft geen vast internet en gebruikt mobiel internet via 4G of 5G, waarbij T-Mobile de meest gebruikte aanbieder is.
Bijna een op de drie mensen zegt niets te missen aan het werken op kantoor. Iets meer dan de helft mist de gratis koffie en een derde mist de reiskostenvergoeding. Een op de vijf thuiswerkers denkt met weemoed aan de gratis of goedkope lunch op kantoor.
België loopt niet langer het gevaar coronavaccins te moeten verkwisten. Een dreigend tekort aan injectiespuiten die nauwkeurig genoeg zijn om de geleverde doses helemaal te benutten, is afgewend.
Pfizer en BioNTech, de ontwikkelaars van het eerste in de EU goedgekeurde coronavaccin, leveren minder van hun vaccin sinds duidelijk werd dat met iedere partij 20 procent meer mensen kunnen worden ingeënt dan gedacht. Maar daarvoor zijn wel speciale injectiespuiten nodig, waarin maar heel weinig van de lading achterblijft. Daarvan had België er te weinig. Dat zou vanaf half februari een probleem kunnen opleveren voor de vaccinatiecampagne, waarschuwde de regering.
België bestelde ondertussen in allerijl bij en wist zich te verzekeren van een levering van een eerste miljoenenpartij over een week of twee. Daarmee „zullen de leveringen van spuiten het tempo van vaccineren kunnen volgen”, zegt het Belgische geneesmiddelenagentschap FAGG.
De gemeente Stein in Limburg houdt woensdagavond een lichtjesactie als tegengeluid tegen de rellen die afgelopen weekend plaatsvonden in de plaats. Volgens een woordvoerder van de gemeente hebben al veel inwoners aangegeven mee te doen. Burgemeester Marion Leurs-Mordang gaat vanavond ook met een kaarsje voor het gemeentehuis staan.
Deelnemers aan de actie staan woensdag om 19.00 uur met een kaarsje voor de deur van hun huis. De actie is ook bedoeld om steun te betuigen aan de politie en andere hulpdiensten.
In Stein gingen afgelopen weekend ongeveer honderd jongeren de straat op om te rellen. Ze gooiden onder meer vuurwerk naar agenten.
In Gorinchem komt voorlopig geen grootschalig testprogramma op het coronavirus zoals in Lansingerland en Charlois. Volgens de GGD Zuid-Holland Zuid is dat „vooralsnog niet aan de orde”.
In Gorinchem is de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus aangetroffen. Zeker achttien medewerkers en bezoekers van Atlas Gezondheid, een praktijk voor fysiotherapie, hebben het coronavirus opgelopen. Bij drie van hen is vastgesteld dat het om de Zuid-Afrikaanse variant gaat, bij de andere vijftien wordt dat nog onderzocht. Het is de eerste uitbraak van die mutatie in Nederland. Volgens de GGD is de partner van een medewerker van Atlas Gezondheid onlangs in Zuid-Afrika geweest. Na terugkeer kreeg die persoon klachten.
Alle patiënten die vanaf 4 januari de praktijk hebben bezocht, krijgen een brief van de GGD met het verzoek een testafspraak te maken. Het gaat om ongeveer 350 mensen. Die tests zijn volgens de GGD inmiddels begonnen. „Alle positieve uitslagen die daaruit komen, worden doorgezet voor nader onderzoek naar de Zuid-Afrikaanse variant. Daarnaast wordt uitgebreid bron- en contactonderzoek gedaan.”
Atlas Gezondheid laat weten in elk geval tot 9 februari dicht te blijven
Boze boeren en burgers schieten de politie te hulp in de strijd tegen relschoppers. Ook supporters, vaak zelf niet vies van een relletje, zetten zich her en der in. „Wij laten het land niet slopen.” Een tegenbeweging tegen de golf aan geweld komt op gang. „Inzet van burgers kent ook risico’s.”
De politie hield dinsdag in het hele land 131 verdachten aan, van wie 81 mensen in Rotterdam. Het grootste deel van deze verdachten is jonger dan 25 jaar. Ze zijn vooral aangehouden wegens openlijke geweldpleging en opruiing. Bij opruiing via sociale media zijn de meeste verdachten onder de 18 jaar, meldt de politie.
Dinsdagavond is wel veel rustiger verlopen dan de dagen daarvoor, constateert de politie. In verschillende steden verzamelden zich wel groepen mensen op straat. Op enkele plaatsen kwam het hierbij tot een confrontatie met de politie, zoals in Rotterdam. In Hilversum en Amsterdam verspreidde een groep mensen zich toen de ME zich vertoonde.
De politie spoorde verder in het hele land verdachten van opruiing op en hield ook mensen aan die ervan worden verdacht dat ze de voorgaande dagen hebben meegedaan aan rellen. Samen met het Openbaar Ministerie riep de politie ouders op ervoor te zorgen dat hun kinderen dinsdagavond binnen zouden zijn tijdens de avondklok.
Kort voor de avondklok inging, waren in verschillende plaatsen nog groepen voetbalsupporters op straat die aankondigden „hun stad te verdedigen”. Algemeen commandant Willem Woelders benadrukt dat zij hun mening mogen geven en informatie mogen delen met de politie, maar dat handhaven en geweld gebruiken aan politie en de koninklijke marechaussee is voorbehouden. Ook voor deze supporters geldt de avondklok, aldus Woelders.
Voor het eerst sinds begin november zijn weer meer Belgen bezweken aan het coronavirus. Het aantal mensen dat het virus oploopt, in het ziekenhuis terechtkomt of zelfs op de intensive care belandt, steeg al langer.
Virologen waarschuwen al weken dat België zich schrap moet zetten voor een onvermijdelijke derde golf van besmettingen. Sinds België in oktober bijna overspoeld werd door een tweede coronagolf en daarop hard ingreep, was het virus lang op zijn retour. Maar vanaf de kerstvakantie wint het weer aan kracht en dreigt het door bijvoorbeeld de nieuwe Britse variant zelfs vleugels te krijgen.
Zieke Belgen besmetten elk gemiddeld meer dan één ander persoon, waardoor de epidemie blijft groeien. Het reproductiegetal dat dat meet staat nu op 1,01.
Boeren uit het oosten van het land bieden burgemeesters aan om te komen helpen met het tegenhouden van relschoppers in hun gemeenten. De boeren willen daarvoor met honderden trekkers toegangswegen naar centra van gemeenten blokkeren. Tot nu toe hebben burgemeesters de hulp „met dank” afgewezen, maar een telefoontje van politie of gemeente is genoeg om een grote groep boeren in beweging te krijgen. „We laten het land niet slopen”, aldus melkveehouder Thijs Wieggers uit Mariënvelde, regiocoördinator van boerenactiegroep Farmers Defence Force en lid van de boerengroep Achterhoek-Oost.
Burgemeester Mark Boumans van Doetinchem voelt zich gesteund door de aangeboden hulp van boeren en anderen, liet hij dinsdagavond op Twitter weten. „Ik waardeer het gebaar, maar blijf allemaal thuis”, drong hij aan. „Ik ben ervan overtuigd dat jullie groep niet uit is op rottigheid, maar bedenk wel dat je je ook schuldig maakt aan strafbaar gedrag als je betrokken raakt bij de rellen.”
Volgens Wieggers en tuinder Rutger van Lier uit Halle, ook betrokken bij FDF, is de komst van een stoet enorme tractoren al afschrikwekkend genoeg. „Daar ga je echt wel voor opzij”, aldus Van Lier. Beide Achterhoekse boeren hebben aan veel boerenprotesten in het land meegedaan en zijn daarbij zelf weleens in conflict gekomen met de politie. „Maar we hebben over en weer respect voor elkaar. De politie is blij met onze steun in de rug”, zegt Wieggers.
Koeienboer Ronald van de Scheer uit Kamperveen heeft burgemeester Peter Snijders van Zwolle aangeboden om met tweehonderd trekkers naar de Overijsselse hoofdstad te komen. De nieuwe politieke partij BoerBurgerBeweging ondersteunt zijn aanbod op sociale media. Snijders heeft bedankt, maar waarschuwde ook dat hij „alle oproepen tot niet-vreedzame protesten afkeurt.” De boeren zijn niet van plan om zich zonder oproep daartoe zelf in de onlusten te mengen.
Verpleegster Sanna Elkadiri heeft woensdag als eerste in Nederland de tweede vaccinatie tegen het coronavirus gekregen. Over ongeveer een week zou ze daarmee beschermd moeten zijn tegen het coronavirus. Elkadiri kreeg de herhaalprik op de speciale vaccinatielocatie van de GGD in Veghel. Precies drie weken geleden kreeg ze daar de eerste vaccinatie van heel Nederland.
Elkadiri werkt in een verzorgingshuis in Boxtel. Ze kreeg het coronavaccin dat Pfizer en BioNTech hebben ontwikkeld. Dat wordt toegediend aan mensen die in verpleeghuizen en de gehandicaptenzorg werken en aan de mensen voor wie ze zorgen. Artsen en verpleegkundigen op de acute zorg en ambulancemedewerkers krijgen dat vaccin ook.
Ook op andere plekken begint woensdag de tweede vaccinatieronde. Zo vaccineert intensivecarearts Diederik Gommers in het Erasmus MC verpleger Tom Burggraaf, waarna zij de rollen omdraaien en Burggraaf Gommers inent. Drie weken geleden waren zij ook de eerste medewerkers van het academische ziekenhuis in Rotterdam die werden gevaccineerd.
In de acute zorg krijgen ruim 40.000 medewerkers van de intensive care, de spoedeisende hulp en ambulancepersoneel vanaf woensdag een tweede prik. De vaccinatieronde loopt tot en met vrijdag 5 februari.
De ziekenhuizen vaccineren naast eigen personeel ook 15.000 huisartsen en medewerkers van huisartsenpraktijken. Die eerste vaccinatieronde is vorige week begonnen.
Een crowdfundingsactie voor de geplunderde en gesloopte Primera-winkel in Den Bosch heeft al meer dan 100.000 euro opgeleverd. De website GeenStijl startte de actie en meldt nu zelf dat het bedrag de 100.000 euro is gepasseerd.
De Primera van ondernemer Maaike Neuféglise werd tijdens rellen maandag binnen een paar minuten helemaal kapotgeslagen door relschoppers die het pand waren binnengedrongen. In het televisieprogramma Jinek deed ze dinsdag haar verhaal. Ze zei dat ze enorm geschrokken was door de hoeveelheid schade die was aangericht in drie minuten. „Dit is geen criminaliteit meer, want dan is er nog winstbejag. Deze mensen maakten gewoon alles kapot.”
GeenStijl schrijft over de actie dat de winkel van Neuféglise „hét symbool” is geworden van de rellen en plunderingen. Haar winkel is niet de enige die is gesloopt, in meerdere steden hebben relschoppers winkels geplunderd.
Het is volgens demissionair justitieminister Ferd Grapperhaus nu niet aan de orde om militairen in te zetten tijdens de avondklok om de orde te bewaren, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Woensdagmiddag debatteert de Kamer over de onrust van de afgelopen dagen en onder meer PVV-leider Geert Wilders wil dat het leger ingezet wordt.
Grapperhaus schrijft dat militairen niet getraind zijn voor de handhaving van de openbare orde in vredestijd, omdat zij in tegenstelling tot de politie niet getraind zijn om situaties te de-escaleren. Wel krijgt de politie ondersteuning van de Koninklijke Marechaussee en is er materieel van het leger, zoals drones of vrachtwagens, beschikbaar.
Volgens een woordvoerder van het ministerie van Justitie ligt het nu ook niet voor de hand dat militaire inzet nodig is. Dat is echt een allerlaatste middel, dat pas aan bod komt als tal van andere oplossingen al gebruikt zijn.
Dinsdagavond was het relatief rustig in vergelijking met de dagen ervoor. In Rotterdam en Amsterdam was de sfeer op plekken wel gespannen.
Uitkeringsinstantie UWV verwacht dat de totale som aan uitkeringen dit jaar met 2,1 miljard euro zal stijgen. Voor het grootste deel komt dat door de verwachte stijging van de werkloosheid als gevolg van de coronacrisis. Ook verwacht de instantie dat de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en de uitkeringen voor ziekte en zorg verder zullen toenemen.
Het aantal WW-uitkeringen zal dit jaar met ongeveer 100.000 stijgen, zo voorspelt het UWV op basis van berekeningen van het Centraal Planbureau. Daarmee stijgen de WW-uitkeringen met 1,6 miljard euro tot een totaal van 5,8 miljard euro. Het UWV gaf vorig jaar circa 500 miljoen euro meer uit aan WW-uitkeringen dan in 2019.
Daarbij hoort wel de kanttekening dat de pandemie voor veel meer onzekerheid zorgt dan normaal, waarschuwt bestuurslid Nathalie van Berkel. „De huidige arbeidsmarkt is erg onzeker, zo weten we bijvoorbeeld niet hoe lang de lockdown nog duurt.” In de zomer stelt het UWV zijn prognoses bij.
Verder keerde het UWV vorig jaar circa 14,3 miljard euro uit aan loonsubsidies via de NOW-regelingen. Voor 2021 worden de kosten vooralsnog geschat op 3,3 miljard euro.
De extremistische Taliban hebben hun steun uitgesproken voor een vaccinatiecampagne om Afghanen in te enten tegen het coronavirus. Daar heeft het COVAX-programma van de Wereldgezondheidsorganisatie 112 miljoen dollar (92 miljoen euro) voor toegezegd.
Een woordvoerder van de opstandelingen beloofde dat de groep het vaccineren via gezondheidscentra gaat „steunen en faciliteren” in het door conflict verscheurde land. Daar wordt nog steeds zwaar gevochten, ondanks het vredesoverleg tussen de regering en de Taliban. Dat wordt sinds eind vorig jaar gehouden in Qatar.
Het COVAX-programma is een internationaal initiatief dat moet zorgen dat ook minder welvarende landen toegang krijgen tot coronavaccins. Het is de bedoeling dat dit jaar via dat programma genoeg vaccins worden geleverd voor zo’n 20 procent van de Afghaanse bevolking, zei een Afghaanse gezondheidsfunctionaris. Dat kan volgens hem nog wel zo’n zes maanden duren.
Ook India zou hulp hebben aangeboden. Een bron binnen de Indiase regering zei dat 500.000 doses van een coronavaccin opzij zijn gezet voor Afghanistan, waar zo’n 38 miljoen mensen wonen. Het zou gaan om een in India geproduceerd middel van AstraZeneca.
Afghanistan heeft bijna 55.000 coronabesmettingen en 2390 sterfgevallen door het virus gemeld. Experts waarschuwen dat veel besmettingen niet worden opgemerkt omdat maar weinig wordt getest. Ook hebben sommige Afghanen maar beperkt toegang tot medische instellingen.
Steun voor vaccinatiecampagnes is niet vanzelfsprekend in de regio. In buurland Pakistan zijn de afgelopen jaren herhaaldelijk teams aangevallen die mensen kwamen inenten tegen polio. Radicale geestelijken en extremisten hebben daar beweerd dat het poliovaccin is bedoeld om moslims te steriliseren en dat inentingsteams bestaan uit westerse spionnen.
D66 en GroenLinks komen met een spoedwet die mensen het recht geeft thuis te werken. Bij de meeste kantoorbanen kan dat prima, maar werkgevers kunnen een verzoek om thuis te mogen werken nu nog te makkelijk weigeren, vinden de partijen.
„We wilden het recht om thuis te werken al vastleggen”, zegt D66-Kamerlid Steven van Weyenberg. „Maar de aanhoudende coronacrisis maant ons tot spoed.” Hij erkent dat lang niet iedereen thuiswerken prettig vindt. „Sommigen zijn er heel erg klaar mee. Maar het is in deze omstandigheden vooral veilig.”
De meeste bedrijven en organisaties geven volgens GroenLinks-Kamerlid Paul Smeulders wel het goede voorbeeld door mensen thuis te laten werken wanneer hun werkzaamheden dat toelaten. „Toch zijn er te veel werkgevers die hun personeel weer naar kantoor laten komen”, vindt hij.
Door de wetswijziging die D66 en GroenLinks voorstellen, kunnen werkgevers een verzoek tot thuiswerken straks alleen wegens „zwaarwegende bedrijfsbelangen” afwijzen. De partijen hebben de Raad van State gevraagd met spoed naar hun voorstel te kijken, zodat het kan worden ingediend bij de Tweede Kamer.
„Iedere inspanning om de verspreiding van het coronavirus verder tegen te gaan, hoe groot of klein ook, is waardevol”, aldus de Kamerleden. „Dit wetsvoorstel kan hier ook een bijdrage aan leveren. Daarom willen we dit met spoed behandelen.”
De Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca verkoopt coronavaccins die voor Europese landen zijn geproduceerd niet elders met winst, zegt topman Pascal Soriot tegen de Franse krant Le Figaro. De uitspraak van Soriot komt nadat eind vorige week bekend werd dat de eerste levering van het AstraZeneca/Oxford-vaccin aan de Europese Unie kleiner zal uitvallen dan in eerste instantie was verwacht.
Het elders verkopen van vaccins voor winst zou geen zin hebben, zei Soriot, omdat het bedrijf beloofd heeft geen winst te maken op de verkoop van het vaccin tijdens de pandemie.
Volgens Soriot waren de met de EU overeengekomen volumes niet bindend. Daar wijst hij op „omdat de EU min of meer tegelijk met het Verenigd Koninkrijk leveringen wilde krijgen, ook al werd het contract drie maanden later getekend.”
Het nieuwe leveringsschema van AstraZeneca is voor de Europese Unie niet aanvaardbaar. De Europese Commissie heeft AstraZeneca opgeroepen om transparant te zijn.
Het vaccin van AstraZeneca en de Universiteit van Oxford wordt momenteel ter goedkeuring onderzocht op effectiviteit en veiligheid door de Europese medicijnwaakhond EMA. Naar verwachting geeft die later deze week groen licht voor gebruik van het middel. De Europese Commissie heeft met het Brits-Zweedse farmabedrijf een contract gesloten voor de aankoop van tot 400 miljoen doses.
„Ik denk dat de mensen in Europa extreem gestrest en moe zijn door deze pandemie die nu al een jaar aan de gang is. De regeringen staan onder druk”, aldus Soriot. Hij wees er nog op dat Europa, „dat 5 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigt, in februari 17 procent van onze productie zal krijgen”.
De VVD wil dat ook starters die eind 2019 hun onderneming hebben opgezet, coronasteun krijgen. De speciale startersregeling wordt flink uitgebreid, als het aan de grootste partij ligt. „Dat er eindelijk zo’n regeling is gekomen, is een goede eerste stap van het kabinet”, zegt VVD-Kamerlid Thierry Aartsen. „Maar misschien wel de belangrijkste groep starters valt erbuiten.”
Op aandringen van de Tweede Kamer, komt het kabinet toch met een regeling voor starters. Ondernemers die vanaf 1 januari vorig jaar een bedrijfje hebben opgericht, komen in aanmerking voor steun. De regeling wordt nog opgezet, maar zal lijken op de bekende Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL). De hoogte van de tegemoetkoming zal onder meer afhangen van het omzetverlies ten opzichte van het derde kwartaal in 2020. Toen werden de coronaregels iets versoepeld na de eerste golf, en hebben veel ondernemers een redelijke omzet kunnen draaien.
Starters kunnen hun omzet namelijk niet vergelijken met die maanden van ver voor de coronacrisis, omdat ze toen nog niet bestonden. Daarom wordt een nieuwe regeling in het leven geroepen voor bedrijfjes die vanaf 1 januari 2020 zijn begonnen. Maar de VVD benadrukt dat veel ondernemers die in 2020 zijn begonnen met hun bedrijf, zich al eind 2019 hadden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KVK). Zo’n registratie is voor een aspirant-kroegbaas bijvoorbeeld sneller geregeld dan bijvoorbeeld het aanvragen van een drankvergunning.
Hierdoor komt „de meest schrijnende groep startende ondernemers” niet in aanmerking voor steun die juist is opgezet voor starters, zegt VVD’er Aartsen. „Dit is een groep ondernemers die al bijna een jaar geen steun krijgt en keer op keer op keer buiten de boot valt”, aldus de liberaal.
Precies drie weken geleden werd de eerste Nederlander gevaccineerd tegen het coronavirus. Verpleegster Sanna Elkadiri, die in een verzorgingshuis in Boxtel werkt, kreeg op 6 januari een inenting op de speciale vaccinatielocatie van de GGD in Veghel. Op woensdag is Elkadiri ook de eerste in Nederland die de tweede dosis krijgt. Over zeven dagen zou ze daarmee beschermd moeten zijn tegen het coronavirus.
Elkadiri krijgt het coronavaccin dat Pfizer en BioNTech hebben ontwikkeld. Dat kwam als eerste vaccin in Nederland op de markt. Het is toegediend aan mensen die in verpleeghuizen en de gehandicaptenzorg werken en aan de mensen voor wie ze zorgen. Artsen en verpleegkundigen op de acute zorg en ambulancemedewerkers kregen dat vaccin ook.
Ook op andere plekken begint woensdag de tweede vaccinatieronde. Zo vaccineert intensivecarearts Diederik Gommers in het Erasmus MC verpleger Tom Burggraaf, waarna zij de rollen omdraaien en Burggraaf Gommers inent. Drie weken geleden waren zij de eerste medewerkers van het academische ziekenhuis in Rotterdam die werden gevaccineerd.
In de acute zorg krijgen ruim 40.000 medewerkers van de intensive care, de spoedeisende hulp en ambulancepersoneel vanaf woensdag een tweede prik. De vaccinatieronde loopt tot en met vrijdag 5 februari. De ziekenhuizen vaccineren naast eigen personeel ook 15.000 huisartsen en medewerkers van huisartsenpraktijken.
In Rotterdam zijn dinsdagavond 81 mensen aangehouden voor diverse overtredingen van de coronamaatregelen. Een aantal van hen pleegde vernielingen, maar grote ordeverstoringen zijn uitgebleven, meldt de politie.
Ook dinsdag waren er volgens de politie oproepen op social media tot rellen en plunderen. De focus lag daarbij vooral op Rotterdam. De politie zegt alles op de voet te hebben gevolg en had zich geprepareerd voor de avond. Door het gesprek aan te gaan, te waarschuwen en waar nodig direct aan te houden, kregen raddraaiers weinig ruimte. Kort en krachtig optreden op de Beijerlandselaan en de Putselaan heeft erger voorkomen, aldus de Rotterdamse politie.
Niet alleen in Rotterdam-Zuid, maar ook op de Schiedamseweg in Rotterdam-West hebben kleine groepen, voornamelijk jongeren, voor overlast gezorgd. Er zijn 81 mensen aangehouden voor onder andere vernieling, overtreden van de avondklok, samenscholing en geen ID kunnen tonen. Er raakte niemand gewond.
Het merendeel van de verdachten is aangehouden op Rotterdam-Zuid en komt daar ook vandaan, meldt de politie. Het gaat veelal om jongeren die nog thuis wonen. „We wilden vanavond niet weer geconfronteerd worden met buitensporig geweld en plunderingen zoals op maandagavond. Gelukkig heeft forse inzet en snel handelen tot een beheersbare avond geleid”, zegt een ME-commandant.
De nieuwe Amerikaanse regering overweegt om een coronatest verplicht te stellen voor reizigers op binnenlandse vluchten, heeft een functionaris van het Amerikaanse centrum voor ziektebestrijding CDC dinsdag gezegd. Volgens de CDC-functionaris wordt momenteel „actief gekeken” naar de juiste soort testen en geschikte locaties.
Vorige week droeg president Joe Biden de Amerikaanse overheidsagentschappen op om met aanbevelingen te komen voor extra volksgezondheidsmaatregelen voor het binnenlandse reisverkeer. Ook vroeg hij om aanbevelingen voor het internationale reisverkeer.
Ook in gesprekken met de luchtvaartmaatschappijen heeft het CDC gezegd dat het testen verplicht wil stellen voor binnenlandse vluchten. Sommige luchtvaartmaatschappijen reageerden echter bezorgd omdat zij vrezen dat zulke maatregelen de toch al lage vraag naar vliegreizen verder doet krimpen.
Zondag meldde het CDC dat het bij buitenlandse reizigers geen ontheffingen zal toekennen voor reizigers uit landen met een beperkte testcapaciteit. Vele Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen hadden daarom gevraagd.
Momenteel geldt er geen landelijke quarantaineplicht voor internationale reizigers, maar het CDC adviseert dat men na een reis voor zeven dagen in isolatie gaat en een coronatest laat afnemen. Waarnemend onderminister van Buitenlandse Zaken Ian Brownley waarschuwt Amerikanen dat als zij overzeese reizen gaan maken, het de komende tijd mogelijk „moeilijk gaat zijn om weer thuis te komen”.
De politie-eenheid Zeeland-West-Brabant heeft met zes aanhoudingen een relatief rustige avond gehad rond de ‘avondklokrellen’. Buiten wat kleinere opstootjes bleef het verder rustig in de regio, meldt de politie. Tegen middernacht stond de teller op zes aanhoudingen.
In de vooravond verzamelde zich een grote groep mensen in het centrum van Breda. Zij kwamen om „de stad te beschermen en niet om te rellen”, maakten zij aan de politie duidelijk. De politie heeft vriendelijk bedankt voor de verdere samenwerking en om 20.30 uur werd deze groep verzocht voor de ingang van de avondklok naar huis te gaan. De straten rond het centrum waren om 21.00 uur leeg
Het OM en politie maken ook duidelijk dat raddraaiers niet alleen strafrechtelijk, maar ook civielrechtelijk of bestuurlijk zullen worden aangepakt als dat nodig is. Schade aan gemeente-eigendommen zal zo mogelijk op daders, of bij minderjarigen op hun ouders, worden verhaald.
De politie overweegt de inzet van mobiele eenheden uit de buurlanden België en Duitsland. Die kunnen onder aansturing van de Nederlandse politie in ons land bij rellen worden ingezet. Dat zei Nationaal politiecommandant coronacrisis Willem Woelders dinsdagavond bij Op1.
Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zei in die uitzending dat de ME wordt opgeschaald. Dit omdat de afgelopen dagen is gebleken dat er veel vraag was naar inzet door de ME, terwijl die niet overal tegelijk kon zijn.
Woelders zei dat dinsdag al is opgeschaald, maar tevens verkend wordt of bijstand uit het buitenland mogelijk is. Hij wees erop dat Nederlandse ME-eenheden ook wel eens in het buitenland optreden.
AstraZeneca had niet genoeg tijd om problemen op te lossen bij externe partners in het productieproces van het coronavaccin. Dat komt doordat de Europese Unie pas laat besliste om een contract voor de levering af te sluiten, zegt topman Pascal Soriot van de farmaceut tegen de Duitse krant Die Welt.
Eind vorige week werd bekend dat de eerste levering van het AstraZeneca/Oxford-vaccin aan de Europese Unie kleiner zal uitvallen dan in eerste instantie was verwacht. Volgens Soriot waren de met de EU overeengekomen volumes niet bindend. „De reden waarom we dat zeiden, is omdat de EU min of meer tegelijk met het Verenigd Koninkrijk wilde worden beleverd, ook al werd het contract drie maanden later getekend.”
In augustus kocht de EU 300 miljoen doses van het AstraZeneca-vaccin voor 750 miljoen euro. Dat was nadat Groot-Brittannië 100 miljoen doses bestelde en de Verenigde Staten 300 miljoen doses bestelden in mei.
EU-president Charles Michel zei eerder dat de Europese Unie farmaceutische bedrijven gaat houden aan hun contracten voor de levering van coronavaccins. „We zijn van plan om farmaceutische bedrijven de contracten die ze hebben ondertekend te laten respecteren door de wettelijke middelen die ons ter beschikking staan te gebruiken”, zei hij zondag op de Franse radiozender Europe 1.
Regeringen willen weten waar ze op kunnen rekenen. Dat is bijvoorbeeld nodig om te beslissen of ze doses achter de hand moeten houden om ingeënte mensen de noodzakelijke tweede prik te kunnen toedienen. Anders kunnen ze die vast gebruiken voor nieuwe groepen.
Het lek in de IT-systemen bij de GGD, zorgt voor veiligheidsrisico’s bij de registratie van vaccins. Dat heeft het NPO Radio1-programma Dit is de Dag uitgezocht. Eerder bleek dat lek ook al voor problemen te zorgen. Twee GGD-medewerkers probeerden dankzij het datalek persoonsgegevens uit het systeem te verhandelen op internet.
De GGD maakt voor het inplannen van coronatests gebruik van het programma CoronIT. Dat programma wordt gebruikt voor het inplannen en registreren van vaccinaties. Het radioprogramma heeft achterhaald dat voor het registreren van vaccins ook medische gegevens worden opgeslagen. Het gaat, naast de registratie van het BSN en adresgegevens, om informatie over zwangerschappen en allergieën.
Hoewel de modules voor testplanning en vaccinregistratie gescheiden zijn en daarmee niet toegankelijk voor alle GGD-medewerkers, hebben er volgens de GGD op dit moment ongeveer 2000 medewerkers toegang tot informatie over de vaccinregistratie. Verschillende GGD-medewerkers bevestigen dat zoekopdrachten in CoronIT niet gecontroleerd worden. Daarmee dreigt hetzelfde probleem te ontstaan als bij het inplannen van testen.
RTL Nieuws ontdekte eerder dat persoonsgegevens uit de GGD-systemen te koop werden aangeboden op chatapp Telegram. Het ging onder meer om namen, adressen en geboortedata. Zaterdag werden twee medewerkers opgespoord en opgepakt. Het duo zou persoonsgegevens te koop hebben aangeboden uit de systemen die de GGD gebruikt voor de coronatesten. Het gaat om een 23-jarige man uit Alblasserdam en een 21-jarige man uit Heiloo die werkten voor een callcenter van de GGD.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft de GGD om opheldering gevraagd. Voorzitter Aleid Wolfsen zegt hierover: „Iemands medische gegevens, adres, telefoon- en burgerservicenummer zijn zeer privé en dat moeten ze ook blijven. Zulke informatie is heel geschikt voor bijvoorbeeld identiteitsfraude en phishing. De beveiliging moet daarom aan de hoogste eisen voldoen. Als je dat onvoldoende doet, dan ben je nalatig en kun je aansprakelijk gesteld worden. Je riskeert dan niet alleen een boete van de AP, maar mogelijk ook claims van slachtoffers.”
De Autoriteit heeft de GGD laten weten dat zij burgers snel en goed moeten informeren over de diefstal onder meer via de website en het openstellen van een informatielijn. De afgelopen jaren heeft de AP de overheid, maar ook de zorgsector, regelmatig gewaarschuwd over de beveiliging van gegevens van burgers.
Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid waardeert het als bezorgde burgers zich uitspreken tegen de rellen en plunderingen die afgelopen dagen plaatsvonden. Maar de taak van ordehandhaving ligt altijd bij de politie en marechaussee, benadrukt hij in de talkshow Op1, naar aanleiding van de acties van voetbalsupporters die dinsdagavond een aantal steden introkken om winkels te beschermen.
„De avondklok geldt voor iedereen”, zegt Grapperhaus. Ook voor supporters die de politie willen bijstaan.
Politiechef Willem Woelders zei in het programma dat vooraf met sommige supportersclubs duidelijke afspraken waren gemaakt. Ook hij benadrukte dat de supporters tot 21.00 uur op straat hun mening mogen geven en dat ze altijd informatie met de politie kunnen delen, maar daar houdt hun rol volgens hem op.
Farmaceut AstraZeneca werkt samen met de Universiteit van Oxford aan een nieuw vaccin voor de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus. Dat zegt topman Pascal Soriot tegen de Italiaanse krant La Repubblica. Hij verwacht dat het huidige coronavaccin van de farmaceut ook al beschermt tegen die variant, al is niet zeker in welke mate.
Het coronavaccin van AstraZeneca en de Universiteit van Oxford wordt momenteel onderzocht door de Europese medicijnwaakhond EMA. Naar verwachting geeft die eind januari groen licht voor gebruik van het middel. De Europese landen hebben samen zeker 300 miljoen doses besteld bij de Zweeds-Britse farmaceut.
Wetenschappers hielden er al rekening mee dat het coronavirus zou evolueren en dat er mutaties zouden worden ontdekt waarbij de huidige vaccins niet zouden werken. Weinig onderzoekers verwachtten dat dit zo snel zou gebeuren. Onderdeel van het probleem is de alom aanwezigheid van het virus.
Maandag lieten farmaceuten Moderna en Pfizer/BioNTech weten dat hun vaccins werken tegen de Britse en Zuid-Afrikaanse variant. Bij de Zuid-Afrikaanse variant is die reactie wel veel kleiner. Daarom werkt Moderna aan een extra dosis, een zogeheten booster shot. Die kan misschien ook helpen tegen mutaties die in de toekomst ontstaan.
Bij het huidige middel krijgen mensen twee inentingen, met enkele weken tussen de eerste en de tweede prik. Na twee vaccinaties zouden mensen goed beschermd moeten zijn tegen het coronavirus. Een derde inenting zou de verdediging van het lichaam nog sterker kunnen maken, is de gedachte. „Bij de strijd tegen het coronavirus is het belangrijk om proactief te zijn terwijl het virus zich ontwikkelt”, verklaarde Moderna maandag.
De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris heeft dinsdag haar tweede inenting tegen het coronavirus gekregen. Harris kreeg op 29 december haar eerste dosis van het vaccin van farmaceut Moderna.
Tussen de twee inentingen van Moderna moet vier weken zitten om optimaal te kunnen werken, volgens het Amerikaanse bedrijf. Harris is precies vier weken na haar eerste spuit weer ingeënt.
In veel Europese landen wil de regering de tijd tussen de eerste en de tweede prik verlengen, om zo meer mensen te kunnen voorzien van de eerste inenting. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is het mogelijk om de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna later te geven, maar is het niet helemaal zeker of de effectiviteit dan even groot is.
President Joe Biden heeft zijn twee inentingen ook al gekregen.
Het aantal nieuwe besmettingen met het coronavirus dat in het afgelopen etmaal in Duitsland is vastgesteld, neemt weer toe na een paar dagen afname. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft woensdagochtend 13.202 nieuwe besmettingen gemeld, meer dan het dubbele van het aantal van dinsdag.
Sinds vorige week donderdag nam het aantal nieuwe besmettingen in Duitsland af. Het is de gewoonlijke trend in Duitsland dat tijdens en vlak na het weekend lagere cijfers worden gemeld en hogere cijfers naarmate de week vordert. In totaal zijn er bij de oosterburen 2.121.279 coronabesmettingen vastgesteld sinds de uitbraak van de pandemie.
In het afgelopen etmaal overleden er in de Bondsrepubliek nog eens 982 personen aan de gevolgen van Covid-19. Het totale aantal coronadoden staat er nu op 53.972.
Advertentie