Wat een gewone premier heeft Nederland toch. Zelfs als hij het ontslag van zijn kabinet bij de koning gaat aanbieden, verplaatst hij zich eenvoudig op zijn drie jaar oude Koga.
Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg, straalt Rutte voortdurend uit. Zonder poeha en ophef je werk doen. En als het even kan zelfs van de val van een ministersploeg zo min mogelijk spektakel maken.
Ja, het spijt ons enorm wat er rond de kinderopvangtoeslagen allemaal gebeurd is. En we nemen er ook onze verantwoordelijkheid voor. Maar mensen, nu weer gewoon aan het werk, alsjeblieft. Want er is voor dit keigave land nog veel te doen. Zoiets.
Toch kan van gewóón voortzetten van de werkzaamheden amper sprake zijn. De eerste week als demissionair kabinet wordt immers meteen al weer een hectische. Dinsdag een zwaar Kamerdebat over de ontstane politieke situatie en over de inhoud van het rapport van de commissie-Van Dam. Daarna en parallel daarmee de netelige besluitvorming over corona.
Spannend bij dat laatste is vooral de avondklok, een maatregel waartegen in elk geval één van de coalitiepartijen, te weten D66, zich scherp verzet.
Bij dat verzet speelt de sterk op de vrijheid van het individu gerichte ideologie van de partij van Kaag en Jetten natuurlijk een rol. Maar er is meer. Hoe effectief zo’n avondklok nu eigenlijk is in het rechtstreeks omlaag brengen van het aantal besmettingen, is onduidelijk en onbekend.
Het lijkt er veel op dat we ons het eventuele effect van dit stevige middel vooral indirect moeten voorstellen. Mogelijk helpt het om de bevolking beter te doordringen van de ernst van de situatie en van het gevaar van de oprukkende Britse variant. En dat kan ons dan weer, in allerlei opzichten, voorzichtiger maken in ons gedrag.
Bezwaren tegen een avondklok zijn er echter ook genoeg. Want valt zo’n diep ingrijpende maatregel wel te handhaven? En moeten we, met het oog op het draagvlak voor het totale beleid, zo’n rigoureus middel wel gaan inzetten nu mensen na een hele dag thuiswerken met onrustige kinderen om zich heen, juist zo’n behoefte hebben aan een ommetje in de avond? Strijdt het ook niet teveel met elkaar om burgers enerzijds te vragen: „Let een beetje op elkaar”, en het anderzijds mantelzorgers of mensen die voor hun buurvrouw ‘s avonds nog even een boodschap willen doen, lastiger te maken in actie te komen?
Afijn, politiek gezien wordt de week die we zijn ingegaan er dus zeker niet één van business as usual. Vallen kan het kabinet niet meer. Wel zou de politieke spanning nog weleens flink kunnen oplopen. En zal Ruttes stelling dat de val van zijn kabinet het coronabeleid op geen enkele wijze zal hinderen, op de proef worden gesteld. Want zou D66-voorman Jetten zich in dit demissionaire ‘vacuüm’ niet nét wat vrijer voelen om zijn verzet tegen een avondklok te continueren?