live
Binnenland
Avondklok vanaf vrijdag verwacht

De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 9 februari in een harde lockdown. Volg in dit liveblog het coronanieuws.

Webredactie19 January 2021 22:22

Advertentie

Omzeilen van de avondklok

Burgemeesters: Avondklok moet weinig uitzonderingen hebben

Als er een avondklok moet komen, dan moet die strak zijn geregeld met slechts een beperkt aantal uitzonderingen. Dat hebben de burgemeesters van het Veiligheidsberaad dinsdagavond tegen minister Ferd Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) gezegd.

„Het moet een duidelijke, goed uitvoerbare maatregel zijn”, zei voorzitter Hubert Bruls van het Veiligheidsberaad na afloop van het overleg. De burgemeesters hebben nog altijd behoorlijk wat vragen over de uitvoerbaarheid en de vorm van een avondklok.

Bruls zei niet of de burgemeesters voor of tegen de avondklok hebben geadviseerd. Woensdag beslist het kabinet of die er gaat komen. „Er zijn burgemeesters die er meer en die er minder in zien”, aldus Bruls.

Duitsland verlengt lockdown tot 15 februari

Duitsland verlengt de lockdown tot maandag 15 februari, en scherpt de maatregelen ook aan met onder meer een strengere mondkapjesplicht. Scholen en de meeste winkels, maar ook bijvoorbeeld horeca en fitnessclubs blijven enkele weken langer gesloten om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

Burgemeesters in principe niet afwijzend tegenover avondklok

De voorzitters van de veiligheidsregio’s die samen het Veiligheidsberaad vormen, staan in principe niet afwijzend tegenover een avondklok maar willen eerst horen wat het OMT-advies zegt. „Als het kabinet laat zien dat de avondklok ons kan helpen sneller door dit proces heen te komen, dan ben ik voor”, zei burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam voorafgaand aan de vergadering van het beraad in Utrecht.

Recordaantal sterfgevallen door Covid in Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk is afgelopen etmaal een recordaantal mensen overleden door het coronavirus. De voorbije 24 uur stierven 1610 mensen.

Het vorige record dateert van een kleine week geleden. Toen bezweken 1564 mensen na een coronabesmetting. Het was toen voor het eerst sinds het begin van de uitbraak dat meer dan 1500 slachtoffers op een dag overleden.

13,3 procent bloeddonors draagt antistoffen tegen coronavirus

Het percentage bloeddonors dat antistoffen tegen het coronavirus draagt, is landelijk gezien gestegen naar 13,3, meldt Sanquin. In december was dat nog 10,3 procent.

Volgens de organisatie die de bloedvoorziening in Nederland regelt zijn vooral bloeddonors in Limburg en Noord-Brabant bovengemiddeld drager van de antistoffen met 15 procent.

Avondklok lijkt aanstaande: kabinet wil invoering nog deze week

De invoering van een avondklok is aanstaande, melden bronnen aan de politieke redactie van RTL Nieuws. Woensdag wil het kabinet de aankondiging doen. In het voorstel geldt een avondklok van 20.00 uur ’s avonds tot 04.00 uur ’s ochtends. Invoering wordt verwacht op vrijdag.

De avondklok geldt voor een afgebakende periode van een paar weken, waarschijnlijk tot 9 februari, het einde van het huidige corona-pakket aan maatregelen. Er is nog geen definitieve overeenstemming, melden bronnen, dus de tijden en de duur van de avondklok kunnen nog veranderen.

Advertentie

Veel minder besmettingen door bezoek aan huis

Nu de kerstdagen en de jaarwisseling achter de rug zijn, keldert het aantal coronabesmettingen door mensen die anderen bezoeken of die zelf bezoek ontvangen. Ten opzichte van vorige week is het aantal positieve tests door bezoek aan huis zo ongeveer gehalveerd, blijkt uit de cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

In de afgelopen week zijn 38.776 mensen positief getest. Bron- en contactonderzoekers van de GGD’en vragen deze mensen waar ze het virus hebben opgelopen. Van zes op de tien positieve tests uit de afgelopen week is die „setting van besmetting” bekend. Daarvan zijn 5252 mensen aangestoken door „bezoek in de thuissituatie”. Dat is bijna 23 procent van het totaal.

Brussel vraagt inenten 70 procent volwassen EU-burgers voor zomer

De Europese Commissie roept de EU-landen op om 80 procent van de tachtigplussers en de zorgverleners uiterlijk in maart te hebben gevaccineerd en minimaal 70 procent van alle volwassenen tegen de zomer. „Dat is ambitieus maar haalbaar”, zegt EU-commissaris Stella Kyriakides (Volksgezondheid). Met de verwachte toename van nieuwe leveringen van vaccins de komende maanden is het belangrijk dat vaccineren onverwijld volgt, aldus het dagelijks EU-bestuur.

Voor derde dag op rij meer coronapatiënten in ziekenhuizen

Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is voor de derde dag op rij gestegen. In totaal behandelen de ziekenhuizen nu 2445 patiënten met Covid-19. Dat zijn er 16 meer dan maandag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

RIVM meldt 4335 besmettingen, fors minder dan gemiddeld

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft 4335 positieve coronatests geregistreerd. Het aantal meldingen dat tussen maandag- en dinsdagochtend binnenkwam ligt nog lager dan een dag eerder, toen het instituut volgens gecorrigeerde cijfers 4814 meldingen binnenkreeg over nieuwe besmettingen.

De stijging is ook fors onder het gemiddelde van afgelopen week. In de afgelopen zeven dagen zijn in totaal 38.776 nieuwe gevallen gemeld. Dat komt neer op gemiddeld 5539 per etmaal.

webgraphic19.jpg
beeld RD

Amsterdam telde afgelopen etmaal opnieuw de meeste positieve tests. In de hoofdstad kwamen er 200 bevestigde besmettingen bij. Den Haag volgt met 99 nieuwe gevallen.

RIVM: Opmars Britse variant overschaduwt daling coronacijfers

Het aantal coronagevallen is voor de vierde week op rij gedaald. In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 38.776 meldingen van positieve tests. Dat is zo’n 21 procent minder dan in de week ervoor.

Het RIVM zegt dat dit „gematigd positieve beeld” wordt overschaduwd door „de opmars” van de Britse variant. Een op de tien besmet geraakte personen heeft waarschijnlijk deze mutatie onder de leden. Half februari is dit waarschijnlijk gestegen tot de helft. Dat leidt dan tot meer ziekenhuisopnames en meer sterfgevallen, verwacht het RIVM.

RIVM geeft één keer per week update over vaccinatiecijfers
ANP-427251680.jpg
Een bewoner van Residentie Moermont van zorginstelling TanteLouise wordt gevaccineerd tegen het coronavirus. Na de medewerkers zijn nu onder meer de kwetsbare ouderen aan de beurt voor een inenting. beeld ANP, Robin van Lonkhuijsen
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gaat vanaf nu één keer per week bekendmaken hoeveel mensen zijn gevaccineerd tegen het coronavirus. De cijfers komen op dinsdag naar buiten. Op dinsdagen geeft het instituut steevast een update over de coronasituatie in Nederland.

Deze dinsdag publiceert het RIVM voor het eerst de actuele vaccinatiecijfers. „Op termijn zijn de data ook beschikbaar in open datasets en op het coronadashboard van de Rijksoverheid”, voegt het instituut eraan toe.

Het RIVM meldde maandag in een tussenstand dat tot en met afgelopen weekend circa 35.000 medewerkers van verpleeghuizen en instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking hun eerste prik tegen Covid-19 hebben gekregen. In de acute zorg hebben ook al 40.000 medewerkers hun eerste injectie gekregen. Zij zijn gevaccineerd in de ziekenhuizen waar ze werken. Voor een goede bescherming zijn twee prikken nodig.

Maandag is ook de vaccinatiecampagne begonnen voor bewoners van verpleeghuizen en mensen met een verstandelijke beperking die in instellingen wonen.

Kabinet komt woensdag met persconferentie, extra maatregelen

Het kabinet komt nog deze week met extra maatregelen om de coronacrisis te bestrijden. Woensdag aan het begin van de middag wordt een persconferentie gehouden, laat coronaminister Hugo de Jonge weten.

Het is nog onduidelijk of het om de veelbesproken en omstreden avondklok gaat. Ook andere maatregelen liggen volgens ingewijden op tafel, zoals een inperking van het vliegverkeer tussen het Verenigd Koninkrijk en Nederland, of het verder beperken van thuisbezoek. Volgens bronnen kunnen de maatregelen deze week al ingaan, als kabinet en parlement het eens worden.

Webwinkel bol.com verwacht door te kunnen gaan bij avondklok
ANP-401000471.jpg
Pakketten worden voor verzending gesorteerd in het distributiecentrum van bol.com. beeld ANP, Sem van der Wal
Webwinkel bol.com verwacht dat het werk in de distributiecentra in de avonduren door kan gaan als er een avondklok wordt ingesteld om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dat laat een woordvoerder van het dochterbedrijf van supermarktconcern Ahold Delhaize weten.

Het demissionaire kabinet voert deze week mogelijk een avondklok in om het aantal contactmomenten terug te dringen en zo het coronavirus in te dammen. Bol.com wacht op het besluit.

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) wil in het geval van een avondklok een ontheffing voor distributiecentra, omdat het werk daar veelal in de nacht gebeurt.

Bol.com zegt verder dat in de distributiecentra veilig wordt gewerkt tegen corona. Er zijn verschillende voorzorgsmaatregelen genomen om medewerkers te beschermen, zoals looproutes, plexiglas tussen werkplekken, desinfectiepunten, dragen van mondkapjes en de inzet van corona-keepers (medewerkers die collega’s helpen om zich aan de maatregelen te houden).

Minister Blok weer in gesprek met vertegenwoordigers reisbranche
ANP-426640730.jpg
Minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok. beeld ANP, Bart Maat
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) ontvangt woensdag vertegenwoordigers uit de reisbranche tijdens een nieuwjaarsreceptie. De digitale bijeenkomst staat in het teken van de coronacrisis en samenwerking. De reissector is hard getroffen en ligt volgens brancheorganisatie ANVR sinds vorig jaar maart praktisch stil.

Het kabinet besloot vorige week dat de huidige lockdown moest worden verlengd. Tegelijkertijd riep minister-president Mark Rutte Nederlanders op om tot april niet naar het buitenland te reizen en gaf hij het advies om het boeken van reizen uit te stellen. De ANVR liet toen weten er geen begrip voor de hebben dat zij „als enige sector op slot staat tot eind maart”.

„We verwachten specifieke steun van het kabinet voor de reissector omdat er wordt opgeroepen om helemaal niet te boeken, ook niet voor zomer en naseizoen”, zegt een woordvoerder van Corendon. Namens de touroperator is topman Steven van der Heijden bij de receptie aanwezig. Een woordvoerder van TUI zegt dat er sprake is van een „constructieve dialoog” met minister Blok. Topman Arjan Kers van TUI Nederland vertegenwoordigt de reisorganisatie bij de receptie.

Volgens Mattijs ten Brink, topman van Sunweb, zijn vakanties een eerste levensbehoefte geworden. „Je alleen al verheugen op een aanstaande vakantie biedt perspectief, niet alleen voor reizigers maar ook de toerismesector”, aldus Ten Brink. Hij hoopt samen met de overheid reizen weer op een positieve manier op de kaart te zetten bij het publiek. „Hierbij kun je denken aan een gezamenlijke campagne rondom de coronavouchers en zorgdragen voor gezamenlijk vastgestelde voorwaarden om te kunnen reizen, zoals testen en vaccinaties.”

Meer vertrouwen Duitse beleggers ondanks lockdown
ANP-426918425.jpg
De Duitse aandelenmarkt. beeld AFP, Daniel Roland
Het vertrouwen van Duitse beleggers en analisten in de economie is in januari sterker toegenomen dan verwacht. Daarmee bereikte dat vertrouwen weer ongeveer het niveau van juli vorig jaar, meldt onderzoeksinstituut ZEW. Met name de verwachtingen voor de export stuwden het vertrouwen.

De Duitse economie presteert al maandenlang beter dan die in andere Europese landen. De sterke industrie herstelde zich na een dip begin vorig jaar gaandeweg, daarbij geholpen door export naar onder meer China.

Ook de Nederlandse industrie profiteert daarvan, want veel Nederlandse bedrijven zijn toeleveranciers van Duitse ondernemingen. Door de leidende rol van de industrie is de Duitse economie in het vierde kwartaal vermoedelijk niet gekrompen. Daarmee zou een zogenoemde ‘dubbele dip-recessie’ zijn voorkomen.

In oktober en november was er nog sprake van een flinke dip in het vertrouwen toen de tweede golf van het coronavirus zich aandiende en op diverse plaatsen in Europa extra maatregelen werden getroffen om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan.

Over de situatie op dit moment waren de beleggers wel negatief. Er was een minimale verbetering ten opzichte van de meting in december. Ook in Duitsland geldt een lockdown. Momenteel wordt er in de Duitse politiek gepraat over een verlenging tot half februari.

‘Bezorgen maaltijden moet ook mogelijk blijven bij avondklok’
ANP-427036254.jpg
Een maaltijdbezorger van Thuisbezorgd onder weg op een elektrische fiets. Het bedrijf, onderdeel van Just Eat Takeaway.com, bezorgt maaltijden van restaurants bij klanten thuis. beeld ANP, Robin Utrecht
Het bezorgen van maaltijden moet ook mogelijk blijven in de tijden dat er een avondklok geldt. Verder moet personeel van bijvoorbeeld pizzeria’s, sushiketens, andere bezorgrestaurants en hotels van en naar het werk kunnen blijven komen in spertijd. Dat zegt Koninklijke Horeca Nederland (KHN) in een reactie op de mogelijke invoering van een de avondklok.

Eet- en drinkgelegenheden zijn vanwege de coronamaatregelen al weken gesloten, maar afhalen en bezorgen mag wel. Afhalen kan bij een avondklok niet binnen de vastgestelde tijden. Bezorgen is volgens KHN een punt van aandacht. Daarbij wijst de organisatie op maatregelen in andere landen waar voor het bezorgen van eten ondanks de avondklok een uitzondering geldt.

Het demissionaire kabinet voert deze week mogelijk een avondklok in om het aantal contactmomenten terug te dringen en zo het coronavirus in te dammen. De horecabrancheclub vraagt het kabinet om met een duidelijke onderbouwing te komen als het gaat om de beslissing van het invoeren van een avondklok. Ook wil KHN duidelijk weten wat een avondklok nu „echt bijdraagt” aan het voorkomen van verdere verspreiding van het virus.

‘Nieuwe lockdowns ondermijnen vraag naar olie’
ANP-425052611.jpg
Een olietanker meert aan bij de olierafinaderij van Shell in Singapore. beeld AFP, Roslan Rahman
De wereldwijde vraag naar olie zal dit jaar wat minder sterk toenemen dan eerder gedacht, door de nieuwe lockdowns tegen het voortwoekerende coronavirus in veel landen. Het herstel op de oliemarkt van de crisis zal daardoor trager verlopen, aldus het Internationaal Energie Agentschap (IEA).

Door de nieuwe lockdowns wordt er minder gevlogen en met de auto gereden omdat meer thuis moet worden gewerkt. De wereldwijde vraag zal volgens het IEA dit jaar nu toenemen met 5,5 miljoen vaten per dag tot dagelijks 96,6 miljoen vaten, wat er 300.000 minder zijn dan eerder voorzien. Vorig jaar kromp de vraag naar olie nog met 8,8 miljoen vaten per dag als gevolg van de pandemie en de beperkende maatregelen tegen de virusuitbraak.

Het IEA denkt dat in de tweede helft van dit jaar wel sprake zal zijn van een sterkere opleving van de olievraag, door de uitrol van coronavaccins waardoor het openbare leven weer meer op gang zal komen.

Rusland: Nieuw coronavaccin 100 procent effectief
ANP-409217491.jpg
Russische gemeentwerkers reinigen een bushokje om het coronavirus in te dammen. beeld EPA, Yuri Kochetkov
Het nieuwe Russische coronavaccin is 100 procent effectief. Dat zegt de Russische toezichthouder Rospotrebnadzor, die zich volgens persbureau TASS baseert op de uitslagen van een klinische studie.

Het gaat om het middel EpiVacCorona, dat is ontwikkeld door het instituut Vector. Het coronavaccin hoeft volgens Russische media niet op zeer lage temperatuur te worden opgeslagen, zoals bij het westerse vaccin van Pfizer/BioNTech wel het geval is. Daardoor kan het ook in afgelegen gebieden worden gebruikt.

De Russen gebruiken al een ander vaccin van eigen bodem. Dat middel heet Spoetnik V en zou voor 92 procent effectief zijn. De twee Russische coronavaccins worden niet gebruikt in Nederland. De Europese toezichthouder EMA heeft tot dusver alleen groen licht gegeven voor het gebruik van de middelen van Pfizer/BioNTech en Moderna.

Opnamestop Zuyderland ziekenhuis Heerlen wegens MRSA
ANP-408673112.jpg
Logo van het Zuyderland Medisch Centrum in Heerlen. beeld ANP, Marcel van Hoorn
Het Zuyderland-ziekenhuis in Heerlen heeft tijdelijk een algehele opnamestop afgekondigd. Aanleiding is een uitbraak van de MRSA-bacterie op de achtste verdieping van het ziekenhuis.

Daar werden enkele patiënten en medewerkers positief getest, maakte het ziekenhuis bekend. Alle patiënten op deze afdeling worden apart verpleegd. De positief geteste patiënten liggen in strikte isolatie.

Medewerkers die positief testten, zijn uit het werkproces gehaald. De achtste etage is sinds afgelopen weekend gesloten.

Maandag zijn alle patiënten van de achtste overgeplaatst naar andere afdelingen. Vervolgens werd begonnen met het reinigen en desinfecteren van de afdeling.

MRSA (de ‘ziekenhuisbacterie’) is een bacterie die resistent is tegen de gebruikelijke antibiotica. Infecties zijn daardoor moeilijk te behandelen. Gezonde mensen lopen weinig risico om ziek te worden van MRSA, maar voor patiënten met een verminderde weerstand kan de bacterie wel een gevaar vormen. Daarom is tijdelijke sluiting nodig als op een afdeling van een ziekenhuis MRSA aanwezig blijkt.

‘Merkel wil lockdown verlengen tot 15 februari’
ANP-427056787.jpg
Angela Merkel. beeld AFP, Michael Sohn
De Duitse bondskanselier Angela Merkel wil de lockdown in haar land verlengen tot 15 februari. Dat bericht de krant Bild in aanloop naar het overleg tussen de bondskanselier en de leiders van de deelstaten.

De bestuurders moeten beslissen of ze de lockdown in hun land willen verlengen. Die loopt nu tot eind januari. In Duitsland zijn niet-essentiële winkels en scholen gesloten om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De volgende ronde van het topoverleg over het coronabeleid zou eigenlijk op 25 januari plaatsvinden, maar is vervroegd.

Merkel en de premiers van deelstaten spreken naar verwachting ook over de mogelijke invoering van strengere maatregelen. Het kan bijvoorbeeld gaan om een soort thuiswerkplicht of de plicht om FFP2-maskers te dragen in winkels en het openbaar vervoer.

De Jonge: „Voor ik er erg in had, had ik een stevige knuffel van Fred”

Zorgminister Hugo de Jonge was maandag aanwezig bij zorginstelling 's Heeren-Loo. Daar werd hij geknuffeld door een enthousiaste bewoner.

Bonden: Hou bij hoeveel leraren in ziekenhuis belanden
ANP-317473470.jpg
Peter Althuizen. beeld ANP, Robert Vos
Verschillende onderwijsbonden doen een dringende oproep aan het RIVM om bij te houden hoeveel onderwijsmedewerkers in het ziekenhuis belanden met corona. Dat laten de bonden weten aan RTL Nieuws. Zij stellen dat deze cijfers cruciaal zijn om onder meer te bepalen of scholen weer open kunnen.

Nu publiceert het RIVM wekelijks cijfers over hoeveel medewerkers in het onderwijs besmet zijn geraakt met corona. Hierbij wordt niet vermeld hoeveel medewerkers in het ziekenhuis belanden en hoeveel medewerkers aan het virus overlijden. Dat moet anders, vindt onder meer vakbond CNV Onderwijs, die ruim 50.000 leden vertegenwoordigt.

Peter Althuizen, voorzitter van de onderwijsvakbond Leraren in Actie (LIA) is het daarmee eens. Hij stelt dat door meer informatie bij te houden, leraren en onderwijsondersteunend personeel een betere afweging kunnen maken over het wel of niet fysiek lesgeven aan kinderen.

Studenten willen positieve bijdrage leveren in coronacrisis
ANP-423700665.jpg
Een student van de Hogeschool Rotterdam. beeld ANP, Marco de Swart
Een op de drie studenten beoordeelt zijn leven tijdens de coronacrisis met een zware onvoldoende. Maar ondanks de grote impact van de crisis, willen ze wel helpen bij het oplossen van coronagerelateerde problemen.

Dat meldt het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), dat onderzoek heeft gedaan onder ruim 7500 studenten.

„Bijbaantjes, sport en sociale activiteiten vallen weg en onze handen jeuken om een positieve bijdrage te kunnen leveren in deze coronacrisis. We zien dat er bij studenten grote problemen ontstaan en willen graag zelf onderdeel zijn van de oplossing”, aldus Martijn Janse, een van de initiatiefnemers van het onderzoek. Studenten zouden bijvoorbeeld in dienst van de gemeenten projecten kunnen uitvoeren om coronagerelateerde knelpunten op te lossen.

Een van die knelpunten is de moeite die studenten hebben met het volgen van onderwijs vanuit een studentenhuis vooral door gebrek aan een rustige studieplek. Ruim de helft zegt hier in te herkennen. „Dit kan opgelost worden door leegstaande gebouwen zoals restaurants en theaters in te richten als studieplek. Zet studenten in om die plekken te vinden en in te richten, ze staan te trappelen om hun vrije tijd nuttig in te vullen, zegt Dahran Çoban, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg.

Onder studenten bestaat overigens wel een grote bereidheid om de coronaregels te volgen. Zo gingen 99 van de honderd studenten naar eigen zeggen na een positieve testuitslag in quarantaine, waar het landelijk gemiddelde op 72 procent ligt. Maar dat neemt niet weg dat zij grote moeite hebben met de vertaling van de maatregelen naar hun eigen situatie.

Zo wonen ze vaak met veel mensen in kleine huizen en dat maakt het houden van afstand en isolatie moeilijk. Volgens de studentenorganisaties moet het coronabeleid dan ook beter vertaald worden naar de student.

„Een uitleg van de maatregelen door studenten voor studenten is essentieel. Mensen willen zich aan de regels houden, maar die regels zijn niet direct toepasbaar op het studentenleven”, meent initiatiefnemer Dwight van Schoorl.

‘Lezers leenden meer digitale bibliotheekboeken door corona’
ANP-427028534.jpg
Boeken in Van der Meulen's boekhandel. Uitgeverij Audax wil dat boekwinkels voortaan als essentiele winkel worden aangemerkt, zodat zij tijdens de verlengde lockdown hun deuren weer kunnen openen. beeld ANP, Koen van Weel
Nederlanders zijn vaker digitale bibliotheekboeken gaan lezen. Het aantal digitale boeken, zogeheten e-books, dat werd uitgeleend via de onlinebibliotheek is vorig jaar flink toegenomen. Volgens de Koninklijke Bibliotheek (KB), de nationale bibliotheek van Nederland, komt dat door de coronacrisis.

De onlinebibliotheek is onderdeel van de KB. Op die website zijn zo’n 33.000 e-books te vinden en 4400 luisterboeken. In 2020 werden ongeveer 5,6 miljoen e-books uitgeleend tegenover 3,9 miljoen een jaar eerder.

Dat is een stijging van 44 procent. Die groei lag in eerdere jaren tussen de 10 en 15 procent. Een zelfde stijging is te zien bij het aantal uitleningen van onlineluisterboeken.

Die toename komt volgens Eric Daamen van de KB door de lockdown vanwege corona. „Toen tijdens de eerste lockdown de lokale bibliotheken helaas geruime tijd moesten sluiten, hebben de bibliotheken de mogelijkheid van digitale uitleningen actief onder de aandacht gebracht.”

Niet alleen mensen met een bibliotheekpas maakten meer gebruik van de mogelijkheid om online boeken te lenen. Tijdens een campagne waren ook voor niet-leden een paar maanden lang gratis honderd verschillende digitale bibliotheekboeken te lezen. „Als onderdeel van de landelijke campagne #ikleesthuis lanceerden we in de eerste lockdown de ThuisBieb-app. Ongeveer 160.000 mensen gebruikten die app, van wie ruim de helft (57 procent) geen lid was van de bieb”, zegt Daamen.

In de zomer kwam daar de VakantieBieb-app bij, die ook door veel niet-leden is gebruikt. De groei zette daarna door, mede dankzij de vernieuwde website en app. „De uitleencijfers van vooral e-books zijn sindsdien consistent hoger dan in eerdere jaren.”

De KB is blij dat meer mensen digitale bibliotheekboeken lezen. „Wij vinden het belangrijk dat mensen kunnen blijven lezen in een periode waar de lockdown zorgt voor het sluiten van bibliotheken.” De toename past ook bij de maatschappelijke doelen van bibliotheken, die meer mensen willen laten lezen.

Om de lezers die minder goed overweg kunnen met de website en app te helpen, organiseerde bijna de helft van de bibliotheken extra spreekuren. Zo konden ook die lezers gebruik maken van de onlinebibliotheek.

Aantal nieuwe coronabesmettingen Duitsland stijgt weer
ANP-427228448.jpg
Een lege Gendarmenmarkt in Berlijn. beeld AFP, Stefanie Loos
Het aantal nieuwe coronabesmettingen in Duitsland dat in het laatste etmaal is vastgesteld, is weer toegenomen nadat het een aantal dagen op rij was gedaald. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, meldt dinsdagochtend 11.369 nieuwe besmettingen.

Zaterdag, zondag en maandag was er nog sprake van respectievelijk rond de 18.500, 14.000 en 7000 besmettingen. Aan die daling is met de nieuwe cijfers van dinsdag een einde gekomen. Duitsland passeerde vrijdag de grens van 2 miljoen besmettingsgevallen. Het coronavirus is in totaal bij 2.052.028 personen in Duitsland vastgesteld.

In het afgelopen etmaal overleden in Duitsland zeker 989 personen aan de gevolgen van Covid-19. Het totale dodental bedraagt er nu minstens 47.622 personen.

Bondskanselier Angela Merkel heeft dinsdag een vervroegd beraad met de zestien deelstaatpremiers over nog strengere coronamaatregelen. Het overleg zou eigenlijk komende week zijn, maar Berlijn heeft grote zorgen over gemuteerde varianten van het coronavirus, die zouden rechtvaardigden dat het sociale en economische leven nog verder wordt ingeperkt.

In Duitsland werd eind vorig jaar ongeveer tegelijkertijd met Nederland een harde lockdown ingevoerd.

Kwart minder nier- en levertransplantaties door coronapandemie
ANP-423910902.jpg
beeld AFP, Sem van der Wal
Door de coronapandemie zijn er vorig jaar een kwart minder nier- en levertransplantaties uitgevoerd dan in 2019, blijkt uit voorlopige cijfers van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS).

In 2020 ging het om 390 nier- en levertransplantaties, vergeleken met 523 in het jaar daarvoor. Volgens de NTS komt deze daling doordat het programma met levende donoren tijdens de eerste golf van het coronavirus tijdelijk helemaal was stopgezet. Dat gebeurde om besmetting van donor en ontvanger in het ziekenhuis te voorkomen. Daarbij waren er afgelopen jaar minder niertransplantaties doordat veel niet-acute zorg was uitgesteld.

Het aantal transplantaties met organen van overleden donoren daalde vorig jaar met 4 procent tot 733. In het jaar daarvoor ging het om 770 transplantaties. „De coronapandemie leidde tot een dip in aantallen transplantaties, zeker in maart, april en mei. Gegeven de complexe omstandigheden hebben er uiteindelijk nog behoorlijk veel transplantaties plaatsgevonden”, stelt de organisatie vast.

Het aantal mensen op de wachtlijst voor orgaandonatie is eind vorig jaar iets gedaald, van 1271 in 2019, tot 1257. Het aantal patiënten dat wacht op een donorhart is echter gestegen, met 17 tot 133. De grootste groep wachtenden zijn nierpatiënten, in totaal 828 eind 2020. Dat is ongeveer gelijk aan 2019. De exacte effecten van de coronapandemie op de lengte van de wachtlijsten moet volgens de NTS nog nader worden onderzocht.

Colombia gaat buitenlandse deelnemers lockdownfeesten uitzetten
ANP-427240086.jpg
Een patiënt met coronasymptomen wordt een ambulance ingeleid in het Colomibiaanse Medellin. beeld AFP, Joaquin Sarmiento
Buitenlanders die in Colombia worden gepakt tijdens een illegale ‘lockdownparty’, worden het land uitgezet, waarschuwt ’s lands immigratiedienst. Vanwege de corona-epidemie zijn sociale bijeenkomsten ook in het Zuid-Amerikaanse land verboden. De harde maatregel werd genomen nadat 65 buitenlanders, met name Venezolanen, waren opgepakt bij een illegaal feest.

De arrestaties vonden plaats in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá tijdens de nacht van zaterdag op zondag. Een hoge immigratiefunctionaris kondigde na de arrestaties aan dat hij „niet zal toestaan dat een buitenlander de volksgezondheid in gevaar brengt”.

In Colombia verblijven zo’n 1,7 miljoen Venezolanen, die hun eigen land zijn ontvlucht vanwege de economische malaise en het autoritaire bewind van de linkse regering van president Nicolás Maduro.

De burgemeester van Bogotá heeft aangekondigd dat er vanaf dinsdag een avondklok geldt. Komend weekend is voor de derde week op rij een algehele quarantaine van kracht om de snelle toename van het aantal coronabesmettingen in de stad tegen te gaan.

Leraren vrezen te grote achterstanden
ANP-427064337.jpg
Coronamaatregelen in een middelbare school. Ontsmettingsmiddelen in een klaslokaal. Op middelbare scholen moeten leerlingen weer 1,5 meter afstand tot elkaar houden. De maatregel geldt alleen voor examenklassen, kwetsbare leerlingen en leerlingen die praktijkonderwijs volgen. Dit zijn de enige leerlingen die momenteel naar school gaan.
Een ruime meerderheid van de leerkrachten verwacht groeiende problemen naarmate de basisscholen langer dicht blijven, schrijft het AD op basis van onderzoek van DUO Onderwijsonderzoek & Advies onder meer dan duizend basisschoolleerkrachten.

Eén op de drie merkt leraren dat het nu al lastiger wordt om alle leerlingen online bij de les te houden. 61 procent van de leerkrachten maakt zich zorgen over de gevolgen voor de leerlingen als ze pas na de voorjaarsvakantie weer naar school mogen.

De leerkrachten zijn bang dat de leerachterstanden te groot worden om nog in te halen. Ook voorzien ze problemen bij het geven van de juiste schooladviezen aan groepachters. De leraren zien bovendien mentale problemen, lichamelijke klachten en stagnatie in de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Zo’n 77 procent van de leraren zegt dat het thuisonderwijs ten koste gaat van de zwakke leerlingen in hun klassen. Iets meer dan de helft denkt ook dat de sterke leerlingen extra worden geraakt.

Merkel beraadt met deelstaten over strengere maatregelen
ANP-427062268.jpg
Angela Merkel. beeld AFP, John MacDougall
Bondskanselier Angela Merkel heeft een vervroegd beraad met de zestien deelstaatpremiers over nog strengere coronamaatregelen. Het overleg zou eigenlijk komende week zijn, maar in Berlijn is politieke paniek uitgebroken over varianten van het gevreesde coronavirus die zouden rechtvaardigden dat het sociale en economische leven nog verder wordt ingeperkt. De deelstaten zijn wat het coronabeleid betreft vaak autonoom en het is voor de bondskanselier telkens moeilijk ze allemaal op een rij te krijgen.

De liberale oppositieleider Christian Lindner heeft opgeroepen dinsdag ook een speciale parlementszitting te houden omdat de regering bezig zou zijn de grondrechten van de burger aan te tasten met alle beperkingen.

Sommige media zeggen dat Merkel er een ‘megalockdown’ wil doordrukken.

Door het strengere beleid zouden onder meer de kinderopvang en onderwijsinstellingen helemaal sluiten, de bewegingsvrijheid van mensen nog sterker worden ingeperkt in tijd en in afstand en zou het economisch leven op een nog lager pitje komen te staan. Andere plannen zijn dure medische mondkapjes verplicht stellen en een nachtelijk uitgaansverbod.

Nieuwe weekcijfers RIVM: aantal nieuwe gevallen daalt verder
ANP-427058878.jpg
Jaap van Delden en Jaap van Dissel van het RIVM tijdens een technische briefing over de ontwikkelingen rondom het coronavirus in de Tweede Kamer. beeld ANP, Sem van der Wal
Voor de vierde week op rij daalt het aantal nieuwe coronagevallen. In de afgelopen week zijn ongeveer 40.000 besmettingen vastgesteld, tegen bijna 50.000 in de week ervoor. Het exacte weekcijfer komt dinsdag van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

In de week van 16 tot en met 22 december kreeg het RIVM 82.340 meldingen van positieve tests. Dat zakte naar 67.388 een week later. Rond de jaarwisseling werden 56.440 nieuwe gevallen geregistreerd. Vorige week dinsdag meldde het RIVM 49.398 vastgestelde besmettingen in de zeven dagen ervoor.

In de zes dagen na die update zijn er iets minder dan 35.000 gevallen aan het licht gekomen, wat neerkomt op gemiddeld ruim 5700 per etmaal. Het weekcijfer van dinsdag kan in dat geval uitkomen op ongeveer 40.000, een daling van ongeveer 20 procent. Of die daling de komende weken doorzet hangt af van de nieuwe en besmettelijkere Britse variant. Als die zich snel verspreidt, kan in de loop van februari het aantal positieve tests weer toenemen. In maart en april wordt de zorg dan misschien weer zwaar belast.

Het RIVM meldde vorige week verder dat 297 coronapatiënten waren opgenomen op een intensive care en dat 1503 mensen op een verpleegafdeling kwamen te liggen. Verder kwamen er 743 meldingen over overleden coronapatiënten binnen. Het reproductiegetal stond vorige week een fractie onder de 1. Het getal geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt onder de bevolking.

Burgemeesters buigen zich over avondklok
ANP-427018971.jpg
Minister Ferd Grapperhaus staat de pers te woord na afloop van het het Veiligheidsberaad. De burgemeesters van de 25 veiligheidsregio's bespreken welke nieuwe coronamaatregelen er gaan gelden. beeld ANP, Jeroen Jumelet
De 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio buigen zich dinsdagavond in Utrecht over de vraag of in Nederland een avondklok moet gaan gelden. Het Veiligheidsberaad zou daar maandagavond al over vergaderen, maar de bijeenkomst werd een dag verschoven omdat „nog niet alle stukken beschikbaar waren die nodig zijn voor het overleg”, liet een woordvoerster weten.

Het kabinet stelt een avondklok voor van 20.00 tot 04.00 uur als extra maatregel tegen de verspreiding van het coronavirus, maar de burgemeesters twijfelen nog of zo’n vrijheidsbeperking wel „effectief en passend” is.

De burgemeesters vroegen vorige week maandag om extra informatie, onder andere van het Outbreak Managment Team (OMT). Ze willen „een overtuigend antwoord” op de vraag of een avondklok noodzakelijk is, aangezien het om „een heftige maatregel gaat die de vrijheid van inwoners ernstig inperkt”, zoals beraadsvoorzitter Hubert Bruls het uitdrukt.

De 25 burgemeesters bespreken in Utrecht ook andere maatregelen die misschien nog genomen kunnen worden, zoals een visiteverbod en verplicht thuiswerken. In het afgelopen weekeinde hebben enkele burgemeesters al laten weten dat zij faliekant tegen een avondklok zijn. Anderen willen meewerken als het echt niet anders kan.

Justitieminister Ferd Grapperhaus is namens het kabinet bij de vergadering. Hij en Hubert Bruls geven na afloop van de bijeenkomst een toelichting op genomen besluiten.

Naar verwachting komt het OMT dinsdag met een advies over de avondklok. Eerder lieten OMT-leden zich al positief uit over de invoering ervan.

De avondklok ligt zeer gevoelig. Veel burgemeesters en politiebonden zien het niet zitten omdat ze problemen met de handhaving voorzien. Maar door onder meer de voortdurend hoge besmettingsaantallen en de komst van de Britse variant lijkt er wat meer begrip voor de mogelijke invoering te ontstaan.

Huisartsen krijgen toch in januari nog coronaprik
ANP-427009671.jpg
Spuiten met het vaccin tegen het coronavirus liggen klaar in de grote test- en vaccinatielocatie op het TT Circuit waar zorgmedewerkers zich kunnen laten inenten. De GGD's in Amsterdam, Drenthe en Den Haag zijn met het vaccineren van zorgpersoneel begonnen. beeld ANP, Vincent Jannink
De huisartsen worden alsnog deze en volgende week gevaccineerd tegen het coronavirus, meldt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). „Omwille van de snelle opkomst van de Britse variant van het coronavirus is in overleg gekozen om alle huisartsen in de komende twee weken te vaccineren met het Moderna-vaccin”, laat LHV weten.

De vereniging uitte onlangs nog felle kritiek op minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) omdat hij tot februari wilde wachten met het inenten van de huisartsen. Volgens LHV kwam dat doordat de eerste levering Moderna-vaccins voor huisartspatiënten te klein is om ook huisartsen en personeel mee in te enten. Begin deze maand werd bekendgemaakt dat ook huisartsen met prioriteit een vaccinatie zouden krijgen.

„Met deze prognoses en de druk die dit geeft op de directe COVID-spoedzorg, is het van groot belang dat we de huisartsenspoedzorg overeind kunnen houden”, stelt De Jonge in een verklaring op de website van LHV over het besluit toch over te gaan tot versneld vaccineren. „Juist ook vanwege hun belangrijke rol in de vaccinatiestrategie.”

Volgens LHV kan er nu toch geprikt worden door bij de eerste leveringen van het middel van Moderna geen voorraad aan te houden voor de tweede inenting met het vaccin. Dat gaat volgens de vereniging niet ten koste van de voorraad vaccins die voor andere groepen is gereserveerd.

In totaal kunnen ongeveer 15.000 huisartsen en spoedzorgmedewerkers deze en volgende week een prik krijgen. Vier weken daarna volgt de tweede inenting met het Moderna-vaccin. De 23.000 overige zorgverlenende medewerkers in huisartsenpraktijken krijgen het vaccin van AstraZeneca, naar verwachting in de eerste helft van februari, aldus LHV. Dat middel is nog niet goedgekeurd door de Europese medicijnwaakhond EMA.

LHV-voorzitter Ella Kalsbeek noemt de versnelde inenting „heel goed nieuws”. „Dat is belangrijk voor de hele zorg en voor al hun patiënten. Met dank aan de ziekenhuizen voor hun hulp in de uitvoering.”

Nieuw liveblog

De redactie is een nieuw liveblog gestart. Lees het liveblog van maandag hier terug.

Advertentie

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer